Άσπρο χρώμα

Σε μια κουβέντα που είχα πρόσφατα με τους δύο αγαπητούς μου φίλους, τους ζωγράφους Αλέξη Καπράρα και τη σύζυγό του Αθηνά Μπετίνη, τους ζήτησα να μου αναφέρουν λίγες σκέψεις τους για το άσπρο χρώμα. Να τι μου είπαν:

Το άσπρο έχει χιλιάδες αποχρώσεις. Οι εσκιμώοι έχουν 360 ονόματα για τις διάφορες αποχρώσεις του άσπρου. Στα ζώα, σε όλες τις χώρες και γλώσσες του κόσμου, δίνονται πολλές φορές ονόματα με αναφορά στο άσπρο, όπως π.χ. ασπρούλης, γαλακτερή, λεμονανθός κ.ά.

Στη φύση δεν υπάρχει άσπρο. Οι ζωγράφοι για να κάνουν το άσπρο χρώμα χρησιμοποιούν τιτάνιο και τσίγγο. Επίσης, οι ζωγράφοι αντιμετωπίζουν πάντα το πρόβλημα του άσπρου που γκριζάρει. Ο Κόντογλου για να ξεπεράσει το πρόβλημα αυτό έβαζε σε κάθε ένα κιλό άσπρο μία κουταλιά ώχρα και μία πινελιά μαύρο χρώμα. Ζωγραφικούς πίνακες με θέμα το άσπρο βρίσκει κανείς πολύ σπάνια. Οι ζωγράφοι το αποφεύγουν, ακόμα και στη μίξη χρωμάτων. Θεωρούν δε, πως το άσπρο είναι απουσία χρώματος, ενώ το μαύρο είναι όλα τα χρώματα μαζί. Το «άσπρο» και το «λευκό» είναι οι μόνες λέξεις που έχουμε στην ελληνική γλώσσα για να ονομάζουμε το άσπρο χρώμα. Είναι και οι δύο λέξεις της ίδιας σημασίας, όσον αφορά το χρώμα.

Στους διάφορους πολιτισμούς της υφηλίου το άσπρο χρώμα έχει διαφορετική θέση. Οι Έλληνες για παράδειγμα θεωρούν ως πένθιμο το μαύρο χρώμα, ενώ οι Ινδοί το άσπρο. Πάντως, στην ελληνική ζωγραφική το άσπρο έχει την έννοια του φωτός και την σημασία της κατάνυξης.