Μεγάλη Ἑβδομάδα στὸ Ναύπλιο τοῦ 1833

(Ἀλήθεια, πρὶν ἀπό 180 χρόνια!!!)

Στὸν Ποιητὴ κύριο Πάνο Λιαλιάτση, Σταυροαναστάσιμος  χαιρετισμός

Καθὼς εἰσοδεύει ἡ Μεγαλοβδομάδα ποὺ συγκινεῖ  τόσο καὶ κατανύσσει τὸν κάθε συνειδητὸ Νεόέλληνα, ὁ ὁποῖος ἐπιμένει νὰ διακρατεῖ μὲ εὐλάβεια τὶς σεπτὲς τῶν προγόνων του Μνῆμες καὶ συνήθειες,  θεώρησα καλὸ νὰ παρουσιάσω αὐτὲς τὶς ἄγνωστες, ἀπ’ ὅσα γνωρίζω,  γραμμὲς μιᾶς Ἐγκυκλίου ποὺ στάλθηκε  τὶς παραμονὲς τοῦ Πάσχα  τοῦ σωτηρίου ἔτους 1833, δηλαδή, πρὶν ἀπό 180 χρόνια ἤ περίπου δύο αἰῶνες.

Ἡ Ἐγκύκλιος τοῦ τότε Διοικητοῦ τοῦ Ναυπλίου καὶ Ἄργους στέλνεται κατὰ πρῶτον στὴν τότε Γραμματεία Ἐπὶ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν καὶ Δημοσίου Ἐκπαιδεύσεως, ἀσφαλῶς γιὰ ἔγκριση καὶ στὴ συνέχεια, καθὼς φαίνεται, θὰ ἐκοινοποιεῖτο στὶς Ἐκκλησιαστικὲς καὶ Πολιτικὲς Ἀρχές. Μὴ ξεχνᾶμε, πὼς τὸ Ναύπλιο ἦταν τότε πρωτεύουσα τοῦ μικροῦ Νεοελληνικοῦ Κράτους. Κάτι ποὺ προθέτει στὰ γραφόμενα τῆς Ἐγκυκλίου κι ἕνα ἐπιπρόσθετο κῦρος.

Δὲν προτίθεμαι νὰ σχολιάσω τὸ περιεχόμενο τῆς Ἐγκυκλίου. Αὐτὸ ἄς τὸ κάνει ὅποιος θέλει.

Τὸ πρωτότυπο τῆς Ἐγκυκλίου βρίσκεται στὰ Γενικὰ Ἀρχεῖα τοῦ Κράτους. Αποτελεῖ δὲ καὶ εἶναι ἕνα τεκμήριο ποὺ μᾶς θυμίζει τὸ στίχο τοῦ ποιητή:

«Ἡ ἀγάπη μᾶς ἀγκιστρώνει στὴν ἱστορία

Σαλεύουμε καλάμια ὅλο δίψα

Γιὰ τὸν καινούριο λόγο

Ποὺ θ᾿ ἀναστήσει τὶς σακάτικες ἐλπίδες

Καὶ θ᾿ ἀναβλύσει ὕδωρ ἐκ πέτρας»

(Π. Λιαλιάτσης, Κεκραγάριον)

Καὶ τώρα τὸ κείμενο τῆς Ἐγκυκλίου, μεταγεγραμμένο μὲ τὴν ὀρθογραφία καὶ τὴ στίξη του.

Ὁ Διοικητὴς Ναυπλίου καὶ Ἄργους

Κατὰ τὸ Ἀνατολικὸν δόγμα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως τῶν Χριστιανῶν, τὸ ὁποῖον οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος πρεσβεύουσι παρὰ πάντων τῶν ἄλλων, ἡ παροῦσα Ἑβδομὰς οὗσα Ἑβδομὰς τῶν Τιμίων Παθῶν τοῦ Κυρίου Ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ θεωρεῖται πένθιμος.

Κατ᾿ αὐτὴν ὄχι μόνον ἀρχὴθεν διετηρήθη, ὥστε ἡ Ἐθνικὴ Μουσικὴ νὰ μὴν κτυπᾶ, ἀλλ᾿ ἀκόμη καὶ τὰ στρατιωτικὰ τύμπανα (ταμποῦρλα) νὰ κρούωσιν πενθίμως, καὶ τὰ φῶτα εἰς τὰς ἐκκλησίας νὰ εἶναι ὀλιγότερα τῶν προλαβουσῶν ἡμερῶν, κατὰ δὲ τὸν Ὄρθρον τοῦ Μεγάλου Σαββάτου νὰ συνοδεύεται ὁ εἰς τὴν πόλιν περιφερόμενος Ἐπιτάφιος μὲ πένθιμον Μουσικήν. Τοιᾶτα ἔθιμα Χριστιανικὰ ἐπικρατοῦν πρὸ πολλοτάτων χρόνων καὶ ὁ παραμικρὸς ἤδη νεωτερισμὸς δύναται νὰ κάμῃ κακὴν ἐντύπωσιν εἰς τὴν κοινὴν δόξαν.

Ὅθεν προλαμβάνοντες πᾶσαν ἐξ ἀγνοίας ἐνδεχομένην νὰ γενῇ παραλλαγή, εἴτε ἀπό τὴν καθημέραν ἐξακολολυθοῦσαν νὰ κτυπᾶ Βασιλικὴν Μουσικήν, εἴτε ἀπό τὰς τυμπανοκρουσίας, σπεύδωμεν νὰ εἰδοποιήσωμεν τὴν Γραμματείαν ταύτην, μὄλον ὅτι γνωρίζωμεν ὅτι τὰ τοιαῦτα ἔθιμα τῆς εἶναι γνωστά, νὰ προειδοποιήσῃ ὄπου ἀνήκει, ὥστε νὰ διατηρηθῶσιν τὰ χριστιανικὰ αὐτὰ  ἔθιμα τοῦ ἐπικρατοῦντος εἰς τὸ  Ἔθνος μας Ἂνατολικοῦ Δόγματος, διὰ νὰ μὴν ἐγγεχιθῇ (;) ἡ κοινὴ δόξα, δόξα καθὼς καὶ περὶ συνωδίας τῆς πενθικῆς Μουσικῆς εἰς τὸν Ἐπιτάφιον.

Ναύπλιον τῇ 30^η Μαρτίου 1833

Τ. Σ Ὁ Διοικητὴς

Σ...Ἀλεξόπουλος

Εὐλογημένη Μεγαλοβδομάδα καὶ εὐκατάνυκτο σὲ ὄλους τοὺς ἀναγνῶστες.

π. Κων. Ν. Καλλιανός