Εγκύκλιος Αρχιεπισκόπου Θυατείρων

ΟΙ ΤΡΕΙΣ  ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

Αγαπητοί μας εν Κυρίω,

          Όπως κάθε χρόνο, έτσι κι εφέτος οι απανταχού της Γης Έλληνες και λοιποί της Οικουμένης Ορθόδοξοι Χριστιανοί εορτάζουμε με κάθε δυνατή μεγαλοπρέπεια και καθηκόντως την μνήμη των Τριών Μεγάλων Ιεραρχών και Οικουμενικών Διδασκάλων Βασιλείου του Μεγάλου, Ιωάννου του Χρυσοστόμου και Γρηγορίου του Θεολόγου. Είναι δε σε όλους γνωστή η συμβολή τους τόσο στην εμπέδωση του Χριστιανισμού, όσο και στην καλλιέργεια και ανάπτυξη της Ελληνικής Γλώσσας ως ιερού εργαλείου για την διατύπωση του χριστιανικού δόγματος και την μετάδοση της διδασκαλίας του Σωτἠρος ημών Ιησού Χριστού. Αφήνω το γεγονός ότι η Ελληνική Γλώσσα αναγνωρίζεται πλέον ως ο βασικότερος παράγοντας που συνέβαλε αποφασιστικά στην επικράτηση του Χριστιανισμού και την επιβίωση και τον θρίαμβο και του Γένους και της Ορθοδοξίας.

          Παράλληλα, όμως, με την πιο πάνω διαπίστωση, θα μπορούσε κανείς να σταχυολογήσει άπειρα παραδείγματα για την γενικότερη συμβολή των Τριών Ιεραρχών στην όλη οργάνωση και μελλοντική πορεία της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Επιλεκτικά, μάλιστα, θα θέλαμε να αναφέρουμε το ανεκτίμητης σημασίας κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο του Βασιλείου του Μεγάλου, με την οργάνωση του πρώτου στο είδος του φιλανθρωπικού Ιδρύματος, τη γνωστή «Βασιλειάδα». Χάρη στο  έργο του αυτό χιλιάδες απόρων συνανθρώπων μας είχαν βρει ασφαλέστατο καταφύγιο για να μπορέσουν όχι μονάχα να ζήσουν αξιοπρεπώς, αλλά και να ενταχθούν, ψυχή τε και σώματι, εντός της ιερής παρεμβολής της Χριστιανοσύνης και του Ορθοδόξου πολιτισμού  κατά την διάρκεια των χαλεπών εκείνων χρόνων, όταν η Χριστιανοσύνη, ελευθερωμένη από τους μεγάλους διωγμούς, συνετέλεσε ως η σωστική Κιβωτός της Ανθρωπότητος. Αφήνουμε δε επίσης την μοναδικής σημασίας συμβολή του Μεγάλου Βασιλείου εις τη διοργάνωση του Μοναχισμού, την διατύπωση του Τριαδικού δόγματος και την διάδοση του Ευαγγελίου της  Σωτηρίας, όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο ποιητής «θεοπρεπῶς ἐδογμάτισας τὴν φύσιν τῶν ὄντων ἐτράνωσας, τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησας». (Απολυτίκιον εορτής)

          Θα μπορούσαμε, επίσης, να παραθέσουμε άπειρα παραδείγματα των μελιρρήτων κηρυγμάτων του Ιωάννη, του επικληθέντος επάξια Χρυσοστόμου, χάρη στα οποία η μεν Ειδωλολατρεία είχε δεχθεί το πλέον θανάσιμο κτύπημα, ενώ παράλληλα και σταδιακά η Ορθοδοξία της πίστεως εθεμελιώθη εσαεί ως ο ειλικρινέστερος και αείζωος κήρυκας και εκφραστής  του Χριστιανισμού. Ο Ιερός Χρυσόστομος υπήρξε όχι μόνο ο κήρυκας της μετανοίας και της αφιλοχρηματίας αλλά  ετόνισε, περισσότερο παντός άλλου Επισκόπου της εποχής του, τον Κοινωνικό χαρακτήρα του Ευαγγελίου, κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο της δικαιοσύνης και της ελεημοσύνης προς τους πτωχούς, τους πάσχοντες και τους αδυνάτους. Τα κηρύγματα, και οι σκέψεις του απασχολούν και αρδεύουν την ανθρώπινη διανόηση μέχρι σήμερα. «Ἡ τοῦ στόματός σου καθάπερ πυρσὸς ἐκλάμψασα χάρις, τὴν οἰκουμένην ἐφώτισεν· ἀφιλαργυρίας τῷ κόσμῳ θησαυροὺς ἐναπέθετο» (Απολυτίκιον της Εορτής).

          Με τις σκέψεις, λοιπόν, αυτές, και μάλιστα στους δύσκολους καιρούς που διέρχεται σήμερα η Ανθρωπότητα- οικονομικούς, πολιτιστικούς, θρησκευτικούς και κοινωνικούς-, η μελέτη, η σπουδή και η προβολή των διαχρονικών μηνυμάτων που εκπηγάζουν από την ακένωτη πηγή του γραπτού και ποιμαντικού έργου των Τριών Ιεραρχών, αποτελεί για μας ιερό καθήκον και υποχρέωση και ανάγκη. Πρέπει επίσης να αναφέρω τη μεγάλη προσφορά του εν Αγίοις Πατρός ημών Γρηγορίου του Θεολόγου για την ανάπτυξη της Ορθοδόξου Θεολογίας, της υμνολογίας και του Έλληνα λόγου, τον οποίον εκαλλιέργησε κατά τρόπο θαυμαστό και εξαίσιο, όπως εύστοχα γράφει ο ποιητής: «Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου, τάς τῶν ρητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας· ὡς γάρ τά βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι, καί τα κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι» (Απολυτίκιον της Εορτής).

          Γι΄αυτό συμβουλεύουμε πατρικά όλους και όλες σας όπως φροντίζετε πάντοτε να κρατάτε αναμμένη την πάμφωτη δάδα της σοφίας, και της αρετής που μας κληροδότησαν οι Τρεις Ιεράρχες και Οικουμενικοί Διδάσκαλοι Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Θεολόγος και Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Να την διδάσκετε δε με ζήλο ιερό και  αφοσίωση προς τα παιδιά, την Νεολαία, την ελληνική ορθόδοξη Οικογένεια. Να φροντίζετε με αγάπη και στοργή, τους ενδεείς, τους απόρους, τους ασθενείς, τους ηλικιωμένους και γενικά όλους, όσοι έχουν απόλυτη ανάγκη της προστασίας και της έμπρακτης αγάπης και στοργής μας.

          Αυτά μας είχαν διδάξει, με την ζωή και με τα έργα τους, οι Τρεις Ιεράρχες. Αλλά και κάτι άλλο εξίσου σπουδαίο και αναγκαίο για την επιβίωσή μας ως Γένος και Ορθοδοξία: Την Ελληνική μας Γλώσσα, την οποία οφείλουμε να διδάσκουμε στούς νεώτερους Γονείς. Η Γλώσσα και η Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελούν τους δύο πνεύμονες του Γένους μας με τους οποίους αναπνέει το Γένος και αποτρέπουν την συρρίκνωση και τελικά την έκλειψή του.

          Ευχόμενοι δε σε όλους και όλες σας υγεία και δύναμη για να συνεχίσετε να προσφέρετε τις πολύτιμες υπηρεσίες σας στους συνανθρώπους μας, και ευτυχές και ειρηνικό το Νέο Έτος 2014, διατελούμε μετ΄ευχών θερμών και της εν Κυρίω αγάπης και τιμής.

Ιανουάριος 2014

Ο Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Γρηγόριος