Εποχιακά αιτήματα

 
Σε κάθε εποχή, ανάλογα με τα κοινωνικά, οικονομικά, ιδεολογικά, εθνικά και άλλα δεδομένα, οι άνθρωποι έχουν και προβάλλουν διαφορετικά αιτήματα.
 

Τα τελευταία χρόνια τρία ήταν διαδοχικά τα κυρίαρχα αιτήματα ανθρώπων και λαών, τα οποία αναφέρονταν σε αντίστοιχα αγαθά: εργασία (λόγω της οικονομικής κρίσης), υγεία (λόγω της κρίσης του κορωνοϊού) και ειρήνη (λόγω της εισβολής των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία).
 
Τα αιτήματα αυτά τα παρουσιάζει με γραφικό τρόπο, που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, ο Κερκυραίος σκιτσογράφος Δημήτρης Γεωργοπάλης, ο οποίος είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πιο ταλαντούχους και διακεκριμένους σκιτσογράφους της εποχής μας.
 
Ευχή όλων είναι τα αιτήματα αυτά, ανθρώπων και λαών, να εκπληρωθούν, έτσι ώστε η ζωή όλων των ανθρώπων όπου γης να κυλάει ήρεμα, ομαλά, με υγεία, ειρήνη και πρόοδο.

Οι σύμμαχοί μας διαχρονικά

 
Με την ευκαιρία της 201^ης επετείου από την έναρξη του Αγώνα της Παλιγγενεσίας  και των εκατό ετών από την τραγωδία της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας είναι διδακτικό να γνωρίζουμε τη διαχρονική σχέση της Ελλάδας με τις μεγάλες δυνάμεις της κάθε εποχής.
 

Κατά την Επανάσταση του 1821 οι τρεις συμμαχικές δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) θέλανε μιαν Ελλάδα μικρή και εξαρτημένη από τον Σουλτάνο και από αυτές. Ο Καποδίστριας αγωνίστηκε και πέτυχε να επεκτείνει τα ορισμένα από τους συμμάχους σύνορα της Ελλάδος και να είναι ανεξάρτητη από τον Σουλτάνο. Η αξιοπρέπεια που έδειξε έναντι των ισχυρών της τότε εποχής και η αντίστασή του προς τα σχέδιά τους τον έφεραν σε σύγκρουση μαζί τους. Και αυτοί τον εξουδετέρωσαν... Με την βοήθεια  Ελλήνων  επέβαλαν ηγεμόνα αλλοεθνή και αλλόδοξο σε ένα αυταρχικό καθεστώς. Οι τότε προσπάθειες των Σαμίων και των Κρητών να περιληφθούν στην ελεύθερη Ελλάδα πνίγηκαν με τη βία.
 
Οι Σύμμαχοι  ήθελαν μιαν αδύναμη χριστιανική Ελλάδα και μιαν ισχυρή μουσουλμανική Τουρκία. Αυτά από τον 18^ο αιώνα. Γράφει ο Αρχιεπίσκοπος Σλαβινίου και Χερσώνος Ευγένιος Βούλγαρης στους «Στοχασμούς» του το 1771, ότι οι Γραικοί παίρνουν το μέρος των Χριστιανών Βασιλέων, κάθε φορά που αυτοί κάμουν πολέμους εναντίον των Οθωμανών για τρεις λόγους: Πρώτον από την θλίψη και την αγανάκτησή τους από τη βαριά και ανυπόφορη τυραννία, δεύτερον από την ελπίδα αποκαταστάσεως της ελευθερίας του Γένους και τρίτον από την ζέση της πίστης τους στον Χριστό. Αλλά, ο Βούλγαρης σημειώνει, οι Γραικοί βλέπουν ότι δεν πρέπει να ελπίσουν στο εξής να δουν βοήθεια για την ελευθερία τους: «Επειδή τώρα (Σημ. μετά τους ρωσοτουρκικούς πολέμους) έφεξε στους Έλληνες μια ελπίδα οι Δυνάμεις της Ευρώπης αντί να προθυμοποιηθούν και να απλώσουν σε αυτούς χέρι βοηθείας και να τους ελευθερώσουν, φάνηκαν τρόπον τινά ζηλότυποι στην ελευθερία τους. Και όποιο χέρι απλώθηκε να τους ελευθερώσει, το εμπόδισαν...».
 
Η έναντι της Τουρκίας συμπεριφορά των χριστιανικών συμμαχικών δυνάμεων κάνει τους ηγεμόνες της, από τους Σουλτάνους έως τον Ερντογκάν, να σκέπτονται, όπως γράφει με θαυμαστή ακρίβεια ο Βούλγαρης: «Τα χρησμολογήματα του Μωάμεθ πληροφορούν τους Τούρκους ότι αυτοί είναι το έθνος το θεοφιλές και εκλεκτό. Το μόνο έθνος, το οποίο ο Θεός διόρισε να κυβερνήσει όλο τον κόσμο και... δεν είναι δυνατό να καταργηθεί έστω και αν συμφωνήσουν όλες οι δυνάμεις των βασιλίσκων της Ευρώπης... Το βασίλειό τους θα μείνει ακέραιο έως το τέλος του αιώνος, θα απολαύσει δόξα και δύναμη και θα υποτάξει όλους τους χριστιανούς. Ως Τούρκοι πρεσβεύουν το δόγμα ότι υπάρχει μια ισχυρή ειμαρμένη, η οποία κρατάει δεμένους τους Χριστιανούς Βασιλείς, τους σφίγγει και τους κρατά στα όριά τους... Ως Τούρκοι είναι εκ συστήματος άσπονδοι εχθροί του Χριστιανισμού...».
 
Πιο αυστηρός προς τους Ευρωπαίους συμμάχους είναι ο Γάλλος πολιτικός και ιστορικός Εντουάρ Μπινιόν. Το 1823 κυκλοφόρησε το έργο του «Οι κυβερνήσεις και οι λαοί από το 1815 έως το τέλος του 1822». Το βιβλίο μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον ιστορικό και πρωθυπουργό επί κυβερνήτου Καποδίστρια Νικολάου Σπηλιάδη. Στο βιβλίο αυτό ο Μπινιόν χαρακτηρίζει την έναντι της Ελλάδος πολιτική της Αγγλίας και της Αυστρίας  «επονείδιστη», επειδή ευνοούσαν τον όλεθρο της Ελλάδος. Ο Μπινιόν διερωτάται μήπως για τις χριστιανικές δυνάμεις της Δύσης ισχύει εκείνο που έγραψε ο Πετράρχης το 1354: «Οι Τούρκοι είναι βέβαια εχθροί. Αλλά οι Έλληνες είναι αιρετικοί  και γι’ αυτό χειρότεροι από τους εχθρούς. Επομένως είναι προτιμότερο να κατέχουν τα εδάφη οι Τούρκοι, παρά να τα ελευθερώσουμε για τους Έλληνες...». (Περισσότερα για το θέμα εις βιβλίο Γ.Ν. Παπαθανασόπουλου «Κιβωτός πατριδογνωσίας - Μορφές του 1821», Εκδ. Τήνος, Αθήνα, 2021).
 
Εκατό χρόνια μετά την απελευθέρωσή τους οι Έλληνες, σε  συνεννόηση με τους στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο συμμάχους τους, απελευθερώνουν μέρος των Ελλήνων στη Μικρά Ασία. Τα όσα συνέβησαν εκεί περιγράφει γλαφυρά ο Χρ. Εμ. Αγγελομάτης στον πρόλογο της α΄ έκδοσης του εξαιρετικού βιβλίου - συγγράμματός του «Χρονικόν μεγάλης τραγωδίας (Το έπος της Μικράς Ασίας), Βρ. Ακαδημίας Αθηνών, Έκδ. Βιβλ. Εστίας, 1962):
 
«Ο ελληνικός στρατός δεν ηττήθη εις την Μικρασίαν. Ο ελληνικός στρατός έκαμεν ό,τι κανείς άλλος στρατός δεν θα ημπορούσε να κάμη. Έμεινε νικητής επί τρία ολόκληρα χρόνια, μαχόμενος συνεχώς, εναντίον ενός αδιαλείπτως επιτιθεμένου εχθρού, μαχόμενος εναντίον των στερήσεων, των κακουχιών, ανεπαρκώς εφοδιασμένος, ανεπαρκώς τροφοδοτούμενος, ενώ αι σύμμαχοι χριστιανικαί Δυνάμεις με κάθε τρόπον και εις κάθε ώραν εφωδίαζαν τον αντίπαλόν του. Εις το τέλος, όταν κάθε προσπάθεια κατεβλήθη από τα χριστιανικάς δυνάμεις να τον πείσουν ότι δεν επρόκειτο να μείνη εις την Μικρασίαν, όταν με κάθε μέσον ενίσχυσαν τους τούρκους, συναγωνιζόμενοι εις τουρκοφιλίαν, όταν η ελληνική διχόνοια, εβοήθησε και αυτή τον εχθρόν, εις ίσην μοίραν που τον εβοήθησαν αι χριστιανικαί δυνάμεις, τότε έφθασε και το τέλος της ελληνικής Μικρασίας. Όμως ο ελληνικός στρατός δεν ενικήθη. Έφθασεν εις ένα είδος απεργίας, διότι απηλπίσθη από τους πάντας και τα πάντα και διότι επίστευσεν εις τα λόγια της προπαγάνδας».
 
Στο βιβλίο τους «Μικρασιατική καταστροφή - 50 ερωτήματα και απαντήσεις» (Εκδ. Πατάκη), οι καθηγητές Άγγελος Συρίγος και Ευάνθης Χατζηβασιλείου κάνουν συγκεκριμένη την έναντι των Ελλήνων  στάση των συμμάχων τους κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία. Για τη συμπεριφορά των Γάλλων αναφέρουν ότι ήσαν οι πρώτοι που άρχισαν επαφές με τον Κεμάλ και τον Μάιο του 1920 υπέγραψαν μαζί του συμφωνία, με την οποία αναγνώριζαν ντε φάκτο την κεμαλική κυβέρνηση και έδωσαν τον βαρύ γαλλικό οπλισμό στα κεμαλικά στρατεύματα, «παραβιάζοντας τις στοιχειώδεις αρχές συμμαχικών υποχρεώσεων έναντι της Ελλάδος».
 
Ως προς τους Ιταλούς οι δύο καθηγητές σημειώνουν ότι «υιοθέτησαν εντελώς ανθελληνική στάση, επιτρέποντας στο κίνημα του Κεμάλ να στρατολογεί άνδρες και να συγκροτεί μονάδες στα εδάφη της Μικράς Ασίας που κατείχαν». Παράλληλα, από τον Οκτώβριο του 1921 γαλλικά και ιταλικά πλοία άρχισαν να μεταφέρουν στα λιμάνια της Μερσίνας και της Αττάλειας, που προστατεύονταν από τη Γαλλία και την Ιταλία αντιστοίχως, πολεμικό υλικό προς τον Κεμάλ.
 
Ως προς τους Βρετανούς στο βιβλίο τους οι κ.κ. Συρίγος και Χατζηβασιλείου επισημαίνουν ότι το Λονδίνο προέκρινε τη λύση του ειρηνικού διακανονισμού με τους Τούρκους, εις βάρος της διευθετήσεως των Σεβρών και κατ’ επέκταση εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων. Και επιλέγουν ότι η Βρετανία έδωσε μιαν άτυπη υποστήριξη στην ελληνική πλευρά, χωρίς αυτή να συνοδεύεται με ουσιαστική και, κυρίως, στρατιωτική βοήθεια.
 
Συμπερασματικά, στα διακόσια περίπου χρόνια ελευθέρου βίου εξακολουθούν να δεσπόζουν στην Ελλάδα η μεταξύ μας εθνοκτόνα διχόνοια, το δυσβάσταχτο χρέος από δάνεια και η ανεύθυνη εναπόθεση στους συμμάχους μας ελπίδων, που συνήθως δεν  υλοποιούνται.
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Κάθε Σταυρός και μια καρέκλα

 
Νέα εκπομπή για Εβδομάδα από 28 Μαρτίου 2022.
 

Καλή Ανάσταση
 

Κάθε Σταυρός και μια καρέκλα ( Κρυφοκοιτάγματα Παραδείσου)

Κάθε Σταυρός και μια καρέκλα ( Κρυφοκοιτάγματα Παραδείσου) MediaFire is a simple to use free service that lets you put all your photos, documents, music, and video in a si...

Με αγάπη Χριστού
 
Νώντας Σκοπετέας

Η προσφορά της Εκκλησίας στο ’21 - Η ομιλία

Χθες, Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, στα μεθέορτα της Εθνικής Επετείου 25^ης Μαρτίου 1821, ο παρών ιστολόγος, Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας, έκανε μια ομιλία, στον Ι.Ν. Απ. Πέτρου και Παύλου στο Bristol της Δυτικής Αγγλίας.

Το θέμα της ομιλίας ήταν: «Η προσφορά της Εκκλησίας στον Αγώνα του 1821». Σε αυτήν είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τη μεγάλη προσφορά της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο υπόδουλο Γένος, στην προετοιμασία του Αγώνα, κατά την Επανάσταση και στα κατοπινά χρόνια, αναφερόμενος αναλυτικά σε πρόσωπα, πράγματα και αριθμούς. Ολόκληρη η ομιλία είναι στο βίντεο της παρούσας ανάρτησης.

Η προσφορά της Εκκλησίας στο ’21

 
Σήμερα ο παρών ιστολόγος, μέσα στο πλαίσιο των εορτασμών για τη μεγάλη Εθνική μας Επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, θα έχει την ευκαιρία να δώσει μια ομιλία, στον Ι.Ν. Απ. Πέτρου και Παύλου στο Bristol.
 

Το θέμα της ομιλίας θα είναι: «Η προσφορά της Εκκλησίας στον Αγώνα του 1821». Όλες οι σχετικές λεπτομέρειες εμπεριέχονται στο εικονίδιο της ανάρτησης.

Απόψε «γυρίζουν» τα ρολόγια

 
Απόψε και συγκεκριμένα τα ξημερώματα της Κυριακής 27^ης Μαρτίου, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά. Οι δείκτες των ρολογιών πηγαίνουν μπροστά, προκειμένου να τεθεί σε ισχύ η θερινή ώρα.
 

Για την ιστορία, αξίζει να αναφέρουμε πως η Ολομέλεια στο Ευρωκοινοβούλιο είχε αποφασίσει την κατάργηση της αλλαγής ώρας το 2021. Η ψηφοφορία είχε γίνει τον Μάρτιο του 2019. Αυτό επρόκειτο να γίνει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2021, ωστόσο, λόγω των έκτακτων συνθηκών με την πανδημία, το θέμα δεν προχώρησε και οι χώρες δεν επέλεξαν ποτέ αν θα κρατούσαν τη θερινή ή τη χειμερινή ώρα. Η τελική απόφαση βρίσκεται στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με το δεύτερο να έχει εγκρίνει την πρόταση της Κομισιόν και το πρώτο να μην έχει ακόμα οριστικοποιήσει τη θέση του.

Εθνική Ημέρα Προσευχής για την Ουκρανία

 

National Day of Prayer Activity for Ukraine

 

Σήμερα που είναι η μεγάλη Εθνική Εορτή του Ελληνισμού, ανακοινώνεται και προτείνεται, με πρωτοβουλία του Συμβουλίου Εκκλησιών Βρετανίας και Ιρλανδίας, μια Εθνική Ημέρα Προσευχής για την Ουκρανία!
 
Churches Together are inviting churches across Britain and Ireland to join together in an act of witness to pray and light candles for Ukraine, for an end to the conflict and for all those affected by the terrible impact of war.
 
Title:
 
United in Prayer for Ukraine
#PrayforUkraine
 
What?
 
On 3rd April 2022, churches and Christians from across the UK and Ireland will come together in an act of witness to pray and light candles for Ukraine, for an end to the conflict, and for all those affected by the terrible impact of war.
 
Audience:
 
Church leaders, active Christians who attend church or people who identify as Christian but do not attend a place of worship at least once per month.
 
Top lines:  
 
It is a dark and worrying time for the people of Ukraine and for everyone who believes in peace.
 
We have seen the heart-breaking stories of people fleeing violence, not knowing when they’ll see their loved ones again.
 
It shouldn't be like this. War and poverty should have no place in our world.
 
Like the people of Ukraine looking out for their neighbours or the charity workers delivering emergency food to people seeking refuge, we must bring hope.
 
That is why Christians from across the UK and Ireland - recognising the God-given human dignity and rights of every human being - are uniting in an act of witness to pray for Ukraine and an end to the conflict.
 
With one voice, we are uniting behind a simple message: immediately agree a ceasefire and unequivocally commit to protect civilians and key services.
 
Every prayer, every gift, every action brings hope to the people of Ukraine. By joining us, you can give hope to our brothers and sisters in Ukraine.
 
Context:
 
The humanitarian challenges in Ukraine are huge. People are desperately fleeing to neighbouring countries, facing long waits at borders and freezing temperatures.
 
Over two million people have fled Ukraine. Many more have been forced from their homes to seek shelter. Lives have been lost and families torn apart. Homes have been destroyed and many roads are blocked. No one is safe.
 
Schools, health facilities, water and food supplies have been destroyed or damaged. People are in urgent need of shelter, food and water.
 
It is predicted that 7.5 million people will be displaced. Ukraine is on course to become the biggest movement of people in Europe since World War II.
 
Prayer:

God of all peoples and nations,
Who created all things alive and breathing,
United and whole,
Show us the way of peace that is your overwhelming presence.
We hold before you the peoples of Ukraine and Russia,
Every child and every adult.
We long for the time
When weapons of war are beaten into ploughshares
When nations no longer lift up sword against nation.
We cry out to you for peace;
Protect those who only desire and deserve to live in security and safety
Comfort those who fear for their lives and the lives of their loved ones
Be with those who are bereaved.
Change the hearts of those set on violence and aggression
And fill leaders with the wisdom that leads to peace.
Kindle again in us a love of our neighbour,
And a passion for justice to prevail
and a renewed recognition that we all play a part in peace.
Creator of all hear our prayer
And bring us peace. make us whole.
Amen.

Εθνικές Επέτειοι 2022 στο Bristol

 
To Ελληνικό Σχολείο της Κοινότητας Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, στο Bristol της Δυτικής Αγγλίας, διοργανώνει το Σάββατο 26 Μαρτίου τ.έ. εορτασμούς, με σκοπό να τιμήσει τις δύο μεγάλες Εθνικές Επετείους, 25^ης Μαρτίου 1821 και 1^ης Απριλίου 1955.
 

Οι εορτασμοί θα λάβουν χώρα τον ομώνυμο Ιερό Ναό της Κοινότητας, σύμφωνα με το πρόγραμμα που αναγράφεται στο εικονίδιο της παρούσας ανάρτησης. Όλοι ευπρόσδεκτοι!!!

Η αξία της ελληνικής γλώσσας

 
Η ελληνική γλώσσα τιμάται παγκοσμίως. Η 9^η Φεβρουαρίου, ημέρα θανάτου, το 1857, του εθνικού ποιητού μας Διονυσίου Σολωμού καθιερώθηκε ως παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσας. Περιοδικά είχαν αφιερώματα για τη σπουδαιότητά της και φιλόλογοι, ελληνιστές και ελληνίστριες από όλο τον κόσμο, έπλεξαν το εγκώμιό της. Εμείς, ως Κράτος και ως λαός, δεν έχουμε εκτιμήσει την αξία της και πολλές φορές την υποτιμάμε, την περιφρονούμε, την κακοποιούμε.
 

Ο καθηγητής κ. Αμφιλόχιος Παπαθωμάς, Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε άρθρο του τονίζει ότι σπουδαίοι λογοτέχνες, φιλόσοφοι και επιστήμονες της αρχαιότητας, όπως οι Όμηρος, Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Ιπποκράτης, Πλάτων, Αριστοτέλης, Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, καλλιέργησαν την αρχαιότερη μορφή της γλώσσας μας και με αυτήν ως όχημα κληροδότησαν στους μεταγενέστερους την πνευματική παρακαταθήκη τους. Και προσθέτει ότι η ελληνική γλώσσα έμεινε αλώβητη υπό τον Ρωμαίο κατακτητή και κατέστη η επίσημη γλώσσα της βυζαντινής αυτοκρατορίας.
 
Τονίζει επίσης ο κ. Παπαθωμάς: «Η οικουμενικότητα της Ελληνικής αντανακλάται, μεταξύ άλλων, στο ότι έγινε η γλώσσα της Καινής Διαθήκης, ενώ σε αυτήν μεταφράστηκε ήδη κατά την πρώιμη Αλεξανδρινή περίοδο η Παλαιά Διαθήκη... Οι πατέρες της Εκκλησίας και οι βυζαντινοί λόγιοι έγιναν οι συνεχιστές του έργου των μεγάλων διανοητών της αρχαιότητας».
 
Η συνέχεια της γλώσσας δεν σταμάτησε ούτε στον καιρό της αιχμαλωσίας στον αλλόθρησκο τούρκο κατακτητή, χάρη στην Εκκλησία. Οι λόγιοι κληρικοί δεν ήσαν μόνο άριστοι αντιγραφείς των αρχαίων κειμένων, δεν ήσαν μόνο συγγραφείς αξιόλογων έργων, αλλά και άξιοι μεταφραστές επιστημονικών, φιλοσοφικών και λογοτεχνικών έργων λογίων της Δύσης. Λίγοι γνωρίζουν ότι ο Αρχιεπίσκοπος Σλαβινίου και Χερσώνος Ευγένιος Βούλγαρης στο κολοσσιαίο έργο του, μεταξύ των άλλων, μετέφρασε και εξέδωσε σε ελληνικούς στίχους την Αινειάδα του Βιργιλίου, στην Αγία Πετρούπολη, το 1786. Πόσοι επίσης σήμερα γνωρίζουν ότι ο πρώτος που εξέδωσε στην Ελλάδα τα άπαντα του Αριστοφάνη, το 1845, ήταν ο ιερομόναχος Νεόφυτος Δούκας; Πόσοι γνωρίζουν ότι ο κληρικός Κωνσταντίνος Οικονόμος, ο εξ Οικονόμων παράφρασε στα ελληνικά τον «Φιλάργυρο»  του Μολιέρου και «τον μετακίνησε» στη Σμύρνη, ως «Εξηνταβελώνη»;...  
 
Η γλώσσα μας ήταν και είναι πολύτιμη για την ανθρωπότητα ως όργανο έκφρασης, διατύπωσης εννοιών, και ορισμών της επιστήμης, της φιλοσοφίας, της  τεχνολογίας, αλλά και παράγων επιβίωσης μας ως έθνους. Ο κ. Παπαθωμάς  υπογραμμίζει σχετικά: «Οι σύγχρονοι Έλληνες πρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας τυχερούς, γιατί έχουμε μια μητρική γλώσσα που υπήρξε οικουμενική. Η γλώσσα αυτή αποτελεί στη θαυμαστή διαχρονικότητά της ένα πολύτιμο στοιχείο της εθνικής και πολιτισμικής ταυτότητας του λαού μας...».
 
Ο Γ. Σεφέρης γράφει για τη συνέχεια της γλώσσας μας: «Για κοιτάξτε πόσο θαυμάσιο πράγμα είναι να λογαριάζει κανείς πως από την εποχή του Ομήρου ως τα σήμερα μιλούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσσα. Κι αυτό δε σταμάτησε ποτέ, είτε σκεφτούμε την Κλυταιμνήστρα που μιλά στον Αγαμέμνονα, είτε στην Καινή Διαθήκη, είτε στους ύμνους του Ρωμανού και τον Διγενή Ακρίτα, είτε στο Κρητικό Θέατρο και τον Ερωτόκριτο, είτε στο δημοτικό τραγούδι... Πρέπει (Σημ. γρ. Έλληνες) να σκεφθείτε πως όλα αυτά βρίσκονται μέσα σας,... πως είναι μεδούλι των κοκάλων σας και πως θα τα βρείτε αν σκάψετε αρκετά βαθιά το εαυτό σας».
 
Είναι να λυπάται κανείς για τη μεταχείριση της γλώσσας μας από εμάς τους ίδιους είτε εκ λόγων αγνοίας, είτε εκ λόγων ιδεολογικών εμμονών. Τα ελληνικά παρουσιάζονται στη μαθητευόμενη νεολαία κυρίως ως σύνολο κανόνων. Έτσι αποστεώνονται αντί να αναδεικνύεται η ομορφιά τους και να παρουσιάζεται η χρησιμότητά τους. 
 
Φτάσαμε στην κατάντια παλαιότερα υπουργός να προτείνει η αγγλική γλώσσα να καθιερωθεί ως δεύτερη επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους! Με την προώθηση της παγκοσμιοποίησης και της πολυπολιτισμικότητας τα παιδιά θα καθοδηγούντο να σκέπτονται ωφελιμιστικά και να προτιμάνε τα αγγλικά από τα ελληνικά, οπότε θα πραγματοποιείτο η πρόβλεψη του Σεφέρη, ότι σε λίγα χρόνια οι Έλληνες δεν θα μιλούσαν ελληνικά... Σημειώνεται ότι μόνο  κράτη - πρώην αποικίες στην Αφρική, στον Ειρηνικό και στην Κεντρική Αμερική έχουν ως δεύτερη ή και πρώτη επίσημη γλώσσα τα αγγλικά ή τα γαλλικά. Ουδεμία χώρα της Δύσης. Αντίθετα λαοί κάνουν μεγάλη προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανή τη γλώσσα ή τη διάλεκτό τους έναντι των κυρίαρχων στο κράτος τους γλωσσών. Παράδειγμα οι Σκωτσέζοι, οι Ουαλοί και οι Ιρλανδοί με τα αγγλικά οι Καταλανοί και οι Βάσκοι με τα ισπανικά, και οι Βρετόνοι με τα γαλλικά.
 

Για την επιχείρηση επιβολής των αγγλικών ως της παγκόσμιας κοινής γλώσσας και δι’ αυτής της επιβολής της αγγλοαμερικανικής κουλτούρας ο Μπερνάρ Κασέν, δημοσιογράφος και πρώην γενικός διευθυντής της μηνιαίας πολιτικής επιθεώρησης Le monde diplomatique,  είπε, μεταξύ άλλων, στην ιδρυτική συνάντηση της Διεθνούς Ένωσης για τα δικαιώματα και την απελευθέρωση των λαών, στο Αλγέρι, τον Οκτώβριο του 1977: «Το να απογυμνώνεις ένα λαό από τον πολιτισμό του, δια της κατάργησης της γλώσσας του, ισοδυναμεί με το να τον απογυμνώνεις από τις πρώτες του ύλες, ή την αυτονομία του... Η γλωσσική καταλήστευση είναι λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, ένα αυθύπαρκτο φαινόμενο, που, ανάλογα με την περίσταση μπορεί να προηγηθεί, να συνοδεύσει ή να ακολουθήσει την οικονομική καταλήστευση». (Σημ. Από σχόλια Ρηνιώς Παπατσαρούχα – Μίσσιου εις βιβλίο Νικ. Σπ. Κονεμένου «Το ζήτημα της γλώσσας», Εκδ. Φιλόμυθος, Αθήνα, 1993, σελ. 259-260).   
 
Οι δυτικής προέλευσης ελληνιστές και ελληνίστριες μας κάνουν περήφανους, που αποδίδουν την αξία που της πρέπει στη γλώσσα μας. Ο Γιώργος Σαραντάρης, ο σημαντικός ποιητής μας, ιδιοφυής φιλόσοφος και σπουδαίος άνθρωπος της δεκαετίας του 1930, δίδει πάντως μιαν άλλη διάσταση στην λατρεία της αρχαιότητας από τη Δύση:
 
«Σε εμάς τους Έλληνες δε μαθαίνουν υποστασιακά τίποτε οι διάφορες Αναγεννήσεις της Δύσης και μάλλον μας προσφέρουν μια περιττή και συχνά βλαβερή τροφή. Γιατί, για την επαφή με μιαν άρτια θνητή υπόσταση, μας αρκεί η Αρχαία Ελλάδα. Μονάχα εμείς, από όλους τους λαούς της γης, μπορούμε χωρίς να αφήσουμε τον τόπο μας, να διατρέξουμε υποστασιακά την απόσταση που χωρίζει τη φύση από τον άνθρωπο. Λέμε τούτο, γιατί και στο Χριστιανισμό πλησιάζουμε αβίαστα με την ελληνική μας παιδεία και την ελληνική μας γλώσσα. Διαβάζουμε τα γνήσια Ευαγγέλια, που μας μιλούν ενδόμυχα, κ’ έτσι μπορούμε να κρίνουμε πιο εύκολα και σχεδόν πιο υπεύθυνα από κάθε άλλο λαό, ποιος είναι ο αληθινός Χριστιανισμός» (Γιώργου Σαραντάρη «ΕΡΓΑ», 1^ος Τόμος – Τα δημοσιευμένα από 1933 έως 1942, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο, 2001, σελ. 232-233).
 
Οι Έλληνες έχουμε μακρά και σημαντική πολιτισμική παράδοση. Δεν είμαστε άθυρμα ξένων νοοτροπιών και μηδενιστικών ιδεολογιών και δεν δεχόμαστε, να απαρνηθούμε την ιδιοπροσωπία μας, τη συνδεδεμένη με την Ορθοδοξία και τη γλώσσα μας, και να αυτοτοποθετηθούμε στα ράφια της Ιστορίας, όπως οι Σουμέριοι και οι Αζτέκοι.
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Έρχεται η ίδια η Παναγία

 
Εκπομπή για εβδομάδα από 21 Μαρτίου 2022.
 

Καλές υπομονές με τις πρεσβείες της Κυρίας Θεοτόκου.
 

Έρχεται η ίδια η Παναγία!(Θαύματα των Χαιρετισμών της Κυρίας Θεοτόκου)-Νώντας Σκοπετέας

Έρχεται η ίδια η Παναγία!(Θαύματα των Χαιρετισμών της Κυρίας Θεοτόκου)-Ν...

Με αγάπη Χριστού
 
Νώντας Σκοπετέας

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 2022

 

"Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς Ποίηση"!

Ντελακρουά

 

Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Η αρχική έμπνευσή της (1997) ανήκει στον έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα. Ύστερα (1998) ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Έτσι κι έγινε.
 
Εμείς εορτάζουμε τη σημαντική αυτή επέτειο με ένα νέο Ποίημά μας, εμπνευσμένο από την πρόσφατη Πανσέληνο του Μαρτίου!
 
ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ
 
Σε μια γωνία του μεγάλου δρόμου
με τη χαμηλή ταχύτητα
αποκαλύφθηκε το δώρο
της νέας Άνοιξης.
 
Μέσα στο γλυκό σκοτάδι
ανάμεσα από τα κλαδιά
του αιωνόβιου δένδρου
ξεπρόβαλε το ολόγιομο φεγγάρι.
 
Τα γόνατα λύγισαν
ένας ήχος από τα βάθη της ψυχής
ως άλλος προγονικός λυγμός
ακούμπησε ικετευτικά το άνυδρο χώμα.
 
Ένα στοργικό ατλαντικό βλέμμα
ίσια μέσα στα μάτια
της ανατολικής ταραχής
ζέστανε τη σιωπή.
 
Προνύμφες σκαθαριών
αναδύονται τώρα
από το φλοιό των δέντρων
προμηνύοντας ίαση και γιορτή.
 
Bristol, 18-19 Μαρτίου 2022

Η Έρευνα Θυατείρων στην Ελλ. Τηλεόραση Λονδίνου

Thyateira Project on the Hellenic TV London

 

Στην εκπομπή «Ομογένεια εδώ Λονδίνο», παρουσιάσθηκε την Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022 η σημαντική εκδήλωση της Επίσημης Παρουσίασης της Έρευνας Θυατείρων (Thyateira Project), η οποία είχε λάβει χώρα το Σάββατο 26 Φεβρουαρίου, στον Καθεδρικό Ναό των Αγίων Πάντων στο Camden Town Λονδίνου.

Αυτή τη μεγάλη έρευνα τη πραγματοποίησαν δύο νέοι πανεπιστημιακοί ερευνητές, ο Δόκτωρ Δημήτριος Σαλαπάτας και ο Δόκτωρ Κωνσταντίνος Τρίμμης, οι οποίοι παρουσίασαν φωτογραφικό υλικό και εξήγησαν την έρευνα που άρχισε το 2020 και ολοκληρώθηκε με αυτήν την εκδήλωση.

 

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο πατέρας Γεώργιος Ζαφειράκος εκ μέρους της Κοινότητας των Αγίων Πάντων, ο πατέρας Kristian Akselberg, που εκπροσώπησε την Αρχιεπισκοπή Θυατείρων, όπως και επίσης ο Πρόξενος της Ελλάδος, κ. Χρήστος Γούλας.
 

Ακόμη, το παρόν έδωσαν, ο πάτερ William Tailor, πρόεδρος του Anglican and Eastern Churches Association, ο αγαπητός φίλος και συνεργάτης του σταθμού μας πρωτοπρεσβύτερος Ιωσήφ Παλιούρας, καθώς και πλήθος Ομογενών.
 

Η εκδήλωση άρχισε με χαιρετισμούς. Πρώτος μίλησε ο οικοδεσπότης Πρωτοπρεσβύτερος Πατέρας Γεώργιος Ζαφειράκος. Ακολούθησε σύντομη ομιλία από τον εκπρόσωπο της Αρχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας πατέρα Kristian Akselberg, καθώς και σύντομος χαιρετισμός από τον Πρόξενο της Ελλάδας στο Ηνωμένο Βασίλειο κ. Χρήστο Γούλα.
 

Αμέσως μετά τους χαιρετισμούς, τον λόγο έλαβαν οι δύο ερευνητές. Πρώτος ανέβηκε στο βήμα ο Δόκτωρ Δημήτριος Σαλαπάτας ο οποίος παρουσίασε ένα μέρος από την έρευνα που έκαναν και παρουσίασε εικόνες, φωτογραφικό υλικό καθώς και την ιστορία του κάθε ναού ξεχωριστά.
 

Σε αυτό το σημείο, να αναφέρουμε ότι πολλές από τις φωτογραφίες που παρουσιάστηκαν, όπως ανέφεραν και οι ερευνητές ανήκουν στον φωτογράφο κύριο Αλέξιο Γενάρη.
 

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την παρουσίαση του δεύτερου ερευνητή Δόκτωρα Κωνσταντίνου Τρίμμη, ο οποίος και αυτός με τη σειρά του παρουσίασε την ιστορία των ναών που ερεύνησαν και εξήγησε την εσωτερική αρχιτεκτονική των ναών, την κατασκευή αλλά και την ιστορία τους.
 

Όπως αναφέραμε προηγουμένως την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο πάτερ William Tailor, πρόεδρος του Anglican and Eastern Church Association.
 

Ο πάτερ William Tailor έδωσε και εκείνος με τη σειρά του μια ακόμα ομιλία, την οποία άρχισε με αξιοσημείωτη αναφορά στον πόλεμο που ξέσπασε πρόσφατα στην Ουκρανία αλλά και στις φρικτές συνέπειές του. Με την παρουσία του σε αυτήν την εκδήλωση, ο πάτερ William Tailor, ανέδειξε τις καλές σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ Ορθοδόξων και Αγγλικανών.
 

Εδώ να αναφέρουμε πως ο πάτερ William, ως πρόεδρος του Anglican and Eastern Churches Association, ήταν θερμός υποστηρικτής αυτού του μεγάλου project.

 
Ολόκληρη αυτή την παρουσίαση του Thyateira Project θα την παρουσιάσει η Ελληνική Τηλεόραση Λονδίνου προσεχώς, στην εκπομπή ΜΕ ΤΟΝ ΦΑΚΟ ΤΟΥ HELLENIC TV.

Υπάρχει άραγε ευτυχία;

Πολλές φορές έχω επιχειρήσει να ορίσω την ευτυχία. Μου είναι αδύνατο να την συλλάβω ως μία κατάσταση που χαρακτηρίζει τη ζωή ενός ανθρώπου συνολικά όπως μου είναι δύσκολο πλέον να πω με σιγουριά «ναι, αυτός είναι ευτυχισμένος!». Κατέληξα λοιπόν στο συμπέρασμα ότι το «ευτυχισμένος» δύσκολα προσδιορίζει τη ζωή ή τον άνθρωπο.
 

Μόνο ένα ουσιαστικό μπορώ να βάλω δίπλα της: τις στιγμές. Στιγμές ευτυχίας, στιγμές γεμάτες έντονα συναισθήματα, στιγμές που μπορούν να αλλάξουν τα πάντα, που κόβουν την ανάσα, στιγμές που φαντάζουν αιώνας, που μας συντροφεύουν για το υπόλοιπο της ζωής μας και είναι το στήριγμά μας στις δυσκολίες.
 
Πόσο λίγο κρατάει μία στιγμή αλλά πόσα πράγματα μπορεί να χωρέσει! Η στιγμή που αντικρύζεις για πρώτη φορά το παιδί σου αλλά και άπειρες στιγμές ευτυχίας που σου χαρίζει ο γονεϊκός ρόλος, η πρώτη συνάντηση των σωμάτων δύο ερωτευμένων ανθρώπων , η επίτευξη ενός στόχου για τον οποίο δούλεψες πολύ, η μοναδική αίσθηση ελευθερίας και ανεξαρτησίας που νιώθεις όταν μένεις για πρώτη φορά μόνος σου, όταν αποκτάς τα πρώτα δικά σου χρήματα, όταν ετοιμάζεσαι να ανοίξεις ένα καινούργιο κεφάλαιο στη ζωή σου με τον άνθρωπό σου ή ακόμα και όταν καταφέρνεις επιτέλους να απαλλαγείς απ’ ο,τι σε πνίγει και σε κρατάει πίσω: έναν αποτυχημένο γάμο, ένα χειριστικό σύντροφο, μία δουλειά που δεν αντέχεις, μία ζωή που δε σε γεμίζει πλέον. Στιγμές- σταθμοί στη ζωή μας, αναμφισβήτητα.
 
Όμως την ευτυχία μπορείς να την νιώσεις και με απλά, καθημερινά πράγματα. Σίγουρα θα θυμάσαι για πάντα ένα βράδυ που διασκέδασες με την παρέα σου σα να μην υπήρχε αύριο, «λιμένας πρωτοϊδωμένους » που η θέα τους και μόνο σου έκοψε την ανάσα, ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα, ενα μπάνιο στα καταγάλανα, κρυστάλλινα νερά ενός Αιγαιοπελαγίτικου νησιού, ένα θέαμα ή άκουσμα που σε συγκλόνισε αλλά και τόσα άλλα που είχες την ευκαιρία να απολαύσεις με όλο σου το είναι κάνοντας τον χρόνο να σταματήσει.  
 
Είναι πιο εύκολο λοιπόν να βιώσεις μία στιγμή ευτυχίας από το να κυνηγάς και να ονειρεύεσαι μία ευτυχισμένη ζωή. Δεν κινείσαι πλέον στη σφαίρα του απραγματοποίητου. Λες, ναι, μπορώ κι εγώ. Και έτσι είναι...
 
Το πιο σημαντικό δε είναι ότι πλέον δε μεταθέτεις την ευτυχία σου στο μέλλον περιμένοντας τις «κατάλληλες προϋποθέσεις». Καταλαβαίνεις πόσο πολύτιμο είναι το παρόν, το τώρα, όπως και το πόσο σπουδαίο είναι να σε γεμίζει η κάθε σου μέρα, να μην περιμένεις να αποκτήσεις χρήματα, αναγνώριση, καριέρα, εντυπωσιακούς συντρόφους κ.ά.π. Όλα αυτά προκαλούν μία ευφορία, μία ικανοποίηση, την ψευδαίσθηση της ευτυχίας, όμως έχουν σύντομη ημερομηνία λήξης, πολύ σύντομη. Παράλληλα, η αναμονή τους ή ο αγώνας για την κατάκτησή τους σε κουράζει, κάποτε σε απογοητεύει και σίγουρα σε αποπροσανατολίζει από το πραγματικό νόημα και την ουσία της ευτυχίας. Κάποιες φορές ένα «χαστούκι» της ζωής είναι αυτό που θα δώσει στα πράγματα τη σωστή τους διάσταση. Ας μην είναι αυτός ο τρόπος -αλίμονο!- που θα αναδείξει και θα αποδείξει τι είναι αυτό που πραγματικά αξίζει.
 
Όλοι μπορούμε και πρέπει να έχουμε μερίδιο στην ευτυχία όσο μικρό κι είναι αυτό. Γι αυτό ας απολαύσουμε το τώρα, ας δώσουμε αξία στη στιγμή, ας βρούμε αυτό που μας γεμίζει, ας ΖΗΣΟΥΜΕ!
 
Παραθέτω δύο μικρά κείμενα που εμένα τουλάχιστον με άγγιξαν όταν τα διάβασα.
 
«Το σπουδαίο δεν είναι ν’ αλλάξουμε τη ζωή μας, ονειροπολώντας μιαν άλλη, αλλά να κάνουμε να λαλήσει τούτη η ζωή, όπως μας δόθηκε, την καθημερινή, την ταπεινή, την ανθρώπινη, όπου το καθετί που μπορούσε να γυρέψουμε πρέπει να υπάρχει.» Γιώργος Σεφέρης
 
«Είδα κι έπαθα να μην έχω την ανάγκη της. Και τώρα που παλεύοντας τα κατάφερα, έρχεται και μου δίνει συγχαρητήρια, πως αυτό ακριβώς, ότι δεν έχω την ανάγκη της, αυτό είναι ευτυχία. Άπιαστη σου λέω.» Κική Δημουλά
 

Πέννυ Παπαπαναγιώτου

Φιλόλογος Εκπαιδευτικός

(Γενικό Λύκειο Τεγέας)

Ο Ευγένιος Βούλγαρης και η Μεγάλη Αικατερίνη

 
Ο Ευγένιος Βούλγαρης το 1772 ήταν στην Αγία Πετρούπολη και είχε την εκτίμηση της Τσαρίνας Αικατερίνης Β΄ της Μεγάλης. Αυτήν την εκτίμηση προσπάθησε να αξιοποιήσει υπέρ της Πατρίδας, κάτι που δεν ήταν καθόλου εύκολο. Στη Μόσχα και στο Κεντρικό Κρατικό Αρχείο Παλαιών Εγγράφων (Φ. 18, ντ. 249, σελ. 14) φυλάσσεται το ελληνικό κείμενο της σύντομης ομιλίας, που έκαμε ο Βούλγαρης κατά τη διάρκεια της πρώτης ακρόασης που του παραχώρησε η Αυτοκράτειρα, τον Ιούλιο του 1772. Σε αυτό αφού εξέφρασε τη χαρά του για τη συνάντηση ζήτησε τη βοήθειά της για να απελευθερωθούν οι συμπατριώτες του:
 

«Είμαι ευτυχισμένος, εγώ, ο τελευταίος από τους δούλους σου, παμφιλεύσπλαχνη Βασίλισσα! Αλλά ολοκλήρωσε την ευημερία μου με το να φέρεις και το λαό μου σε μια ευημερούσα κατάσταση. Η Ελλάδα, μετά το Θεό, Παντοδύναμη Αυτοκράτειρα, σε σένα προσβλέπει, εσένα ικετεύει, σε εσένα προστρέχει...».
 
Έγραψε πολλά επαινετικά για την Αικατερίνη, όχι προς ίδιον όφελος, αλλά προς όφελος της Πατρίδας του. (Βλ. Σχ. Λήμμα «Ευγ. Βούλγαρις» εις Θρησκ. και Ηθική Εγκυκλοπαιδεία, Αθήναι, 1964, 5^ος Τόμος, στήλ. 1012). Ο ίδιος ουδέποτε ζήτησε κάτι από αυτήν. Αντίθετα η Αικατερίνη έκανε το παν να τον πείσει να μην μείνει Διάκονος, αλλά να δεχθεί την πρόταση της Ρωσικής Εκκλησίας και να καταστεί Αρχιεπίσκοπος. Τελικά τον έπεισε: Το 1775 χειροτονήθηκε ιερομόναχος από τον Μητροπολίτη Μόσχας Πλάτωνα και το 1776 εξελέγη από τη Ρωσική Εκκλησία Αρχιεπίσκοπος της Αρχιεπισκοπής Σλαβινίου και Χερσώνος.  
 
Την εις Επίσκοπο χειροτονία του Ευγενίου τέλεσαν ο κυνηγημένος από τους Οσμανίδες και καταφυγών στη Ρωσία Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Σεραφείμ Β΄, ο Μητροπολίτης Μόσχας Πλάτων και άλλοι Αρχιερείς. Παρούσα στη χειροτονία η Αυτοκράτειρα Αικατερίνη. Έγραψε σχετικά ο Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος: «Η μεγάλη κυρία ετίμησε το κλέος, το σέμνωμα και το ως αληθώς άκρον άωτον του γένους των Γραικών» (Βλ. σχ. Αθαν. Γ. Καρμή «Ευγένιος Βούλγαρης και οι πνευματικές ζυμώσεις του ιη΄ αιώνα», Εκδ. Παρρησία, Αθήνα, 2008, σελ. 24). Σημειώνεται ότι ο Πατριάρχης Σεραφείμ Β΄ εκτιμούσε ιδιαίτερα το εκκλησιαστικό ήθος και τα πολλά προσόντα του Ευγενίου και συνδεόταν μαζί του. Αυτός τον είχε χειροτονήσει διάκονο και του είχε αναθέσει τη διεύθυνση της Πατριαρχικής Ακαδημίας.
 
Η Γερμανικής καταγωγής Αικατερίνη, γεννημένη ως πριγκίπισσα του Anhalt - Zerbst - Bernburg Σοφία Φρειδερίκη Αυγούστα, παντρεύτηκε το 1745, σε ηλικία 16 ετών, τον επίσης Γερμανό Μέγα Δούκα της Ρωσίας Πέτρο, που ως Τσάρος κυβέρνησε τη Ρωσία για λιγότερο από δύο χρόνια (1761-1762). Ο αλαζονικός χαρακτήρας του και τα εγκληματικά του λάθη σε βάρος του ρωσικού λαού προκάλεσαν την από συνωμότες, με επικεφαλής τον Γκριγκόρι Ορλώφ, δολοφονία του. Της συνωμοσίας είχε γνώση η Αικατερίνη, η οποία ανήλθε στον θρόνο. (Ν. Ζερνώφ «Οι Ρώσοι και η Εκκλησία τους», Εκδ. Αστέρος, Αθήναι, 1972, σελ. 140).  
 
Επιθυμία της Αικατερίνης ήταν να αγαπηθεί από τον Ρωσικό λαό και να μείνει στην Ιστορία ως η Αυτοκράτειρα που επεξέτεινε τα σύνορα της Ρωσίας και κυβέρνησε με τον «προοδευτικό» τρόπο της εποχής της, την πεφωτισμένη Δεσποτεία. Προς τούτο ασπάσθηκε το Ορθόδοξο δόγμα, δήλωνε μεγάλη εχθρά του Ισλάμ, επεξέτεινε τα σύνορα της Ρωσίας, σε βάρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Πολωνίας και συνομιλούσε με τους «μοντέρνους» Γάλλους διανοούμενους Βολταίρο και Ντιντερό.
 
Ως προς τον Ελληνισμό μετά τον Α΄ Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1768-1774) και τα Ορλωφικά, που είχαν τραγικές συνέπειες για τους Έλληνες, ακολούθησε ο Β΄ Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1787-1792). Σε αυτόν στο πλευρό της Αικατερίνης ήταν ο αυτοκράτορας της Αυστρίας Ιωσήφ Β΄. Όπως φαίνεται από την αλληλογραφία μεταξύ αυτής και του Ιωσήφ, σκοπός της ήταν η δι’ αποσπάσεως εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας  δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
 
Στην από 10 Σεπτεμβρίου 1782 επιστολή της προς τον Ιωσήφ Β΄ η Αικατερίνη, του εξέφρασε την εμπιστοσύνη της, ότι θα βοηθήσει ώστε «η Ευρώπη να απαλλαγεί από τον εχθρόν του χριστιανικού ονόματος, να εκδιωχθεί αυτός εκ της Κωνσταντινουπόλεως και να ανιδρυθή η αρχαία ελληνική μοναρχία επί των ερειπίων της βαρβάρου οσμανικής κυβερνήσεως, υπό τον ρητόν εκ μέρους μου όρον να διατηρήσω την μοναρχίαν ταύτην όλως ανεξάρτητον της εμής». Για τη θέση του Μονάρχου του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους προόριζε τον νεότερο των εγγονών της, Κωνσταντίνο, ο οποίος «θα παραιτείτο πάσης αξιώσεως επί της ρωσικής μοναρχίας». Σύνορα του Ελληνικού Κράτους η Αικατερίνη προγραμμάτιζε προς την Ρωσία τον Εύξεινο και προς την Αυστρία «το δημιουργηθησόμενο κράτος της Δακίας». (Βλ.σχ. Κων. Παπαρρηγόπουλου «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», Εκδ. Οίκ. Ελευθερουδάκη. Εν Αθήναις, 1925, Τόμ. Ε΄, σελ. 204-205).
 
Η κατάσταση της Ευρώπης με την επικράτηση της επαναστατικής κυβέρνησης στη Γαλλία και «ιδίως τα συμφέροντα της Ρωσίας στα πολωνικά πράγματα» έπεισαν την Αικατερίνη να συνομολογήσει το 1792 στο Ιάσιο ειρήνη με την Τουρκία και να διατάξει να εμποδιστεί «παν ελληνικόν κίνημα μέχρι νεωτέρας διαταγής» (Αυτ. σελ. 206). Έτσι οι Λάμπρος Κατσώνης, Ανδρέας Ανδρούτσος, πατέρας του Οδυσσέα, και άλλοι πολέμαρχοι στεριάς και θάλασσας αφέθηκαν μόνοι να συνεχίσουν τον αγώνα...
 
Το 1787 ο Ευγένιος Βούλγαρης παραιτήθηκε της Αρχιεπισκοπής Σλαβινίου και Χερσώνος και το 1789 επελέγη μέλος της Αυτοκρατορικής Ακαδημίας. Το 1802 απεσύρθη στη Μονή Αγίου Αλεξάνδρου Νέφσκι της Αγίας Πετρουπόλεως, στην οποία, έως την κοίμησή του, το 1806, έζησε εν ειρήνη, προσευχή και μελέτη. Ο Βούλγαρης έγραψε ιδιοχείρως την διαθήκη του στις 16 Απριλίου 1805, ένα χρόνο προ του θανάτου του. Με αυτήν δώρισε στη νεοσύστατη Ιονική Επτάνησο Ηγεμονία πολύτιμα Εγκόλπια και Σταυρούς, δώρα της Αικατερίνης και άλλων ηγεμόνων για να πωληθούν. Όλα τα υπόλοιπα δώρα που είχε δεχθεί (δείγματα, όπως γράφει, «της εμής αφροσύνης και ματαιότητος») ζήτησε να πωληθούν και να δοθούν στους ενδεείς και πτωχούς, μαζί με 1.000 ρούβλια, από  τα 10.000 που υπήρχαν στο όνομά του στην Βασιλική Τράπεζα της Πετρουπόλεως. Τα υπόλοιπα ρούβλια τα μοίρασε κυρίως στην Αθωνική Ακαδημία, στο σχολείο της Πάτμου, στον «περίβλεπτο ναό του Αγίου Σπυρίδωνος Κερκύρας», στο Ναό της Φανερωμένης Ζακύνθου, στον «Ζωοδόχο Άγιο Τάφο» και στη Μονή Σινά.
 
Στην επιτύμβια πλάκα εξέφρασε την επιθυμία του να γραφεί το εξής: «Ης όθεν; Εκ γης. Νυν δ’ αυ εις γην ωδ’ επανήλθον... Και δη ου βροτός, αλλ’ εξής έσομ΄ αμβροτος αιέν...» (Από πού είσαι; Από τη Γη. Και τώρα πάλι στη γη επανήλθα... Και πλέον δεν είμαι θνητός, αλλά στο εξής θα είμαι πάντοτε αθάνατος...). (Σημ. Η Διαθήκη του Βούλγαρη υπάρχει στο βιβλίο του «Διατριβή ευθανασίας», το οποίο εξέδωσαν το 2005 οι εκδόσεις «Εξάντας», σε επιμέλεια των καθηγητών Γ. Δημολιάτη και Μαν. Γαλανάκη).
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου