Thursday 30 November 2017

Θύρες στην Ύδρα

Η παρούσα ανάρτηση αφιερώνεται στον Μάνο Πούλο,
«ποιητή» της Ύδρας και αγαπημένο φίλο

Η λαϊκή τέχνη είναι ένα πολύπλοκο, πολύχρωμο και πολύτιμο ψηφιδωτό που πάνω του βρίσκει και θαυμάζει κανείς πολλά και διάφορα καλλιτεχνικά στοιχεία.


Ένα από αυτά τα στοιχεία της ελληνικής λαϊκής τέχνης είναι και θύρες, οι πόρτες, κυρίως εκείνες που συναντούμε στην ελληνική επαρχία, είτε στην ηπειρωτική είτε στη νησιωτική Ελλάδα.


Η πανέμορφη Ύδρα, που είναι από μόνη της ένα εξαίσιο στολίδι φύσης και τέχνης, δεν θα μπορούσε φυσικά να αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα αυτό, των θυρο-καλλιτεχνημάτων.


Στην πρόσφατη επίσκεψή μας στην πόλη της Ύδρας, που είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στο μέσον περίπου της βόρειας ακτής του νησιού, στο μυχό ενός κλειστού όρμου, μείναμε μόνο εκεί και για λίγες ώρες.


Περπατώντας στα στενά και γραφικά σοκάκια, δεν μπορούσαμε να μην παρατηρήσουμε τις ομορφοστόλιστες θύρες των σπιτιών, των αρχοντόσπιτων, των εκκλησιών και των καταστημάτων.


Έτσι, χωρίς διάθεση για επιστημονική έρευνα βέβαια, αλλά με μοναδικό σκοπό την αποτύπωση και θαυμασμό της ομορφιάς τους, φωτογραφίσαμε μερικές θύρες, όπως συνηθίζουμε να κάνουμε στα όμορφα μέρη από τα οποία περνάμε.


Επειδή όμως θεωρούμε πως δεν είναι σωστό οι φωτογραφίες αυτές να μείνουν σε έναν υπολογιστή, όπου θα τις απολαμβάνει μόνο ο ιδιοκτήτης του, τις παρουσιάζουμε εδώ, προτείνοντάς τες στους ευγενικούς αναγνώστες, ως ένα μικρό αντίδωρο για την επίσκεψή τους στο παρόν ιστολόγιο.


Η Πατρίδα μας, είναι τελικά μοναδική και ανεπανάληπτη, σε κάθε λεπτομέρειά της, σε κάθε γωνιά της, σε κάθε τόπο και σε κάθε καλλιτέχνημά της. Μακάριοι εκείνοι που την απολαμβάνουν κάθε μέρα.

Tuesday 28 November 2017

Λωξάντρα και η καταπληκτική τετραλογία της

Θυμάμαι να βλέπω το σήριαλ της Λωξάντρας στην κρατική τηλεόραση όταν ήμουν παιδί. Ήταν από αυτά τα υπέροχα σήριαλ εκείνης της εποχής, ασπρόμαυρα, βασισμένα σε πεζογραφήματα, με καλούς ηθοποιούς. Ήταν η χρυσή εποχή της κρατικής τηλεόρασης, τότε που δεν υπήρχαν ακόμα ιδιωτικά κανάλια, τότε που το πρόγραμμα της τηλεόρασης ελάμβανε τέλος τη νύχτα και δεν συνεχιζόταν με διαφημίσεις, επαναλήψεις και τηλε-αγορές!


Όπως κι αν έχει, στην Λωξάντρα παρακολουθούσαμε τη ζωή των Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη στα μέσα του 19ου αιώνα. Η Λωξάντρα, μια καλόκαρδη γυναίκα παντρεύεται με συνοικέσιο τον αρκετά μεγαλύτερο της, Δημητρό, χήρο με τέσσερα παιδιά. Εκτός από τα τέσσερα παιδιά του αντρός της, κάνει και δύο δικά της. Αυτή η απλή, καλοκάγαθη γυναίκα μεγαλώνει τα έξι παιδιά, φροντίζει τον άντρα της, τους υπηρέτες του σπιτιού (που είναι σαν μέλη της οικογένειάς της), την ευρύτερη οικογένεια καθώς και τους γείτονες, είτε είναι Έλληνες είτε Τούρκοι. Για αυτήν, δεν υπάρχουν εθνικότητες και διαχωρισμοί, υπάρχουν μόνο άνθρωποι, που πεινάνε, που έχουν ανάγκες, που αγαπάνε. Δεν ξέρει από πολιτική, ούτε θέλει να μάθει. Για τη Λωξάντρα η μοναδική πολιτική είναι αυτή της προσφοράς στους αγαπημένους της. Και οι αγαπημένοι της είναι οι άνθρωποι που αγαπά, που προστατεύει και που γνωρίζει. Η μικρή της κοινωνία. Γιατί γίνονται οι πόλεμοι; Δεν το γνωρίζει και δεν την ενδιαφέρει. Είναι εκτός του πεδίου της. Για αυτήν, ο κόσμος της είναι ο Δημητρός, τα παιδιά της, οι συγγενείς της, οι γείτονές της και η Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα.

Όταν πήγα στην Κωνσταντινούπολη πρώτη φορά, από τα πρώτα μέρη που ήθελα να δω ήταν η Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα! Λόγω της Λωξάντρας. Ποια ήταν όμως η αληθινή Λωξάντρα; Αυτή η αγαθή και καλή γυναίκα, ήταν πραγματικό πρόσωπο, η γιαγιά της πεζογράφου Μαρίας Ιορδανίδου.

Η Μαρία Ιορδανίδου, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στα τέλη του 19ου αιώνα, ήταν κόρη της Ευφροσύνης Μάγκου και του Νικόλα Κριεζή. Η Λωξάντρα ήταν η γιαγιά της, η μητέρα της μητέρας της. Η Μαρία Ιορδανίδου φοίτησε στο Αμερικανικό Κολλέγιο της Πόλης, έμεινε για πέντε χρόνια στο Μπατούμι της σημερινής Γεωργίας, έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και κατέληξε στην Ελλάδα. Εργάστηκε στην Πρεσβεία της Σοβιετικής Ένωσης και σε ιδιωτικές εταιρείες. Η γλωσσομάθειά της την βοήθησε να επιζήσει σε δύσκολες εποχές και στο πολιτικό κυνηγητό.

Όταν συνταξιοδοτήθηκε στα 65 της πλέον, η Μαρία Ιορδανίδου αποφάσισε να γράψει την ιστορία της οικογένειάς της. Ξεκίνησε με την Λωξάντρα, τη βιογραφία της γιαγιάς της. Συνέχισε με το «Διακοπές στον Καύκασο», όπου περιγράφει τα νεανικά της χρόνια στο Μπατούμι κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής επανάστασης, συνεχίζει με το «Σαν τρελά πουλιά», όπου περιγράφεται η ζωή της στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου αλλα και στην Αθήνα  την εποχή του μεσοπολέμου και τελειώνει με το έργο της «Η αυλή μας», όπου η συγγραφέας παρατηρεί τη ζωή της Αθήνας. Στο τελευταίο της έργο βλέπουμε την τσιμεντούπολη της πρωτεύουσας, με την απομόνωση, την απαξίωση των πάντων, ηλικιωμένη πλέον η ίδια η συγγραφέας, δεν μας περιγράφει ταξίδια και μακρινούς προορισμούς. Έχει καταλήξει στην ΑΘήνα, πρόσφυγας και η ίδια, μια παλι Κωνσταντινουπολίτισσα, μια «Ρωσοπόντια»,  όπως χαρακτηρίστηκε και η ίδια, μια ηλικιωμένη πλέον Ελληνίδα. Μας κακόμαθε με την «Λωξάντρα» της, μας γύρισε πίσω σε όμορφες εποχές, τότε που ο άνθρωπος ήθελε λίγα και βασικά για να ζήσει: αγάπη, συγγενείς, γειτόνους, καλό φαγητό. Μας ταξίδεψε στον Καύκασο και στο μακρινό Μπατούμι, έδρα πολλών Ελλήνων με ποντιακή καταγωγή. Μας πήγε στην Αίγυπτο του μεσοπολέμου και στους κατατρεγμένους Έλληνες της δικτατορίας του Μεταξά. Και μας απογείωσε με την μεταπολεμική Αθήνα, τις πολυκατοικίες, το τέλος της γειτονιάς, το τέλος των ανθρώπινων σχέσεων.

Έχω διαβάσει και τα τέσσερα βιβλία της Μαρίας Ιορδανίδου, έχω δει την Λωξάντρα άπειρες φορές. Όσες φορές και να την δω, μου αρέσει και είναι σαν να την βλέπω πρώτη φορά! Λυπάμαι που η ελληνική τηλεόραση ή κάποιος από τους σκηνοθέτες μας δεν έχει την έμπνευση να γυρίσει τα άλλα τρία βιβλία της Μαρίας Ιορδανίδου, της Ελληνίδας που έγινε γνωστή στα 65 της, περιγράφοντας απλά τη ζωή της γιαγιάς της.

Εύη Ρούτουλα

Monday 27 November 2017

π. Παντελεήμων Χούλης, Μικρά Συναπτή

...ποίηση, κδ. ΟΣΕΛΟΤΟΣ, θήνα 2016, σ. σ. 32


Γι ν π τν λήθεια κα συνάμα ν θυμηθ τ παιδικά μου τ χρόνια, τ πίθετο Χούλης εναι συνδεδεμένο μ τς πι μορφες, συγκινητικς κα συνάμα λησμόνητες τς παιδικς μου λικίας στιγμές. Τότε δηλαδή πο περιμέναμε τ «γρύπο» ν ρθει π τ Σκιάθο κα ν καλάρει κριβς κάτω π τ χωριό, στ Καλάμια μπροστά. ταν τράτα το καπετν Χούλη, πο λίευε τότε κενες τς γευστικότατες μαρίδες, πο σχεδν ζωντανς κατεβαίναμε κα παίρναμε μ τ μπακράτσια τος μικρος κουβάδες, στε ν τς νεβάσουμε στ χωριό, στ σπίτια μας.

Καθς κοιτούσαμε, λοιπόν π πάνω, π τ «Κάγκελα» τς θεις Εανθίας, τ γρύπο ν καλάρει τ καλάδα του, τ μεγάλο δίχτυ δηλαδή,  μ τ δυ βαρέλια στς κρες, βλέπαμε στερα ν μαζεύεται σιγά-σιγά, λ᾿ ατά, λοιπόν, ταν μι π τς ραιότερες ποιητικς εκόνες πο ζησα.

Φαίνεται πς πόγονος τς ν λόγω οκογένειας, καλς δελφς π. Παντελεήμων Χούλης, φρόντισε ν μο χαρίζει νέες ποιητικές, μορφες κα φωτεινς στιγμές. Ατ τ φορ π τ γραφίδα του, πο ποπνέει εαισθησία, ελάβεια κα θος. Γιατ ποίηση, πως λεγε κι Τ.Κ. Παπατσώνης πρωτίστως εναι προσευχή.

Στ «Μικρ Συναπτή», τ νέα του ποιητικ συλλογ π. Π. ατόματα μς εσάγει στ Λειτουργική μας παράδοση, φο τίτλος κα μόνο νακαλε στ μνήμη  τ μικρ δέηση το ερέα λίγο πρν τν ερ νάγνωση το ξαψάλμου.  Κι ν ξάψαλμος θυμίζει τ φοβερ ρα τς Δευτέρας Του παρουσίας, ττε εναι εκολο ν καταλάβει γιατ ποιητς διάλεξε ατν τν τίτλο. πειδ μέσα στ ρθριν τ φς, τ πρώτο, δηλ. τς μέρας φς -φς τς Δημιουργίας- νοιώθει τν νάγκη ν κφραστε, ν ξομολογηθε, ν τιμήσει Μορφς γίων -γνωστν γνώστων μας (βλ. σελ.  10-11, 24-25), λλ κα ν φανερώσει τν εαίσθητο ψυχισμό του: «τούτη τν ρα καρδιά μου φουγκράζεται / τραυματισμένες προσδοκίες πο πουλώθηκαν» (σελ. 28).

Τ 24 ποιήματα τς συλλογς ατς, λοιπόν, θ μποροσαν ν θεωρηθον κι ς μερήσιος κύκλος το βίου μας, μέσα στν ποο «δουλικ ναποθέτουμε τν παρξή μας / στν περαντωσύνη Του» (σ. 26), γι᾿ ατ κα ναζητομε τν λιο τς Δικαιοσύνης πο καθημεριν νατέλει. Γιατ μν τό ξεχνμε πώς,

« νατολ γενν τ φς κι ατ φασκιώνει
τν ματιν τν ελικρίνεια» (σελ. 32).

Εχόμαστε, λοιπόν,  Λειτουργία το λόγου στν ποιητ φωτειν ν εναι πάντα κα μ᾿ ελογημένη συνέχεια.

π. Κ.Ν. Καλλιανός

Sunday 26 November 2017

Founding Gainz Daily

Nikos Salapatas has established a company called Gainz Daily, which offers sports clothing, boxing videos, bodybuilding motivation etc. In the following video he is describing the process he and his colleagues (Demetris Salapatas and Erin Zhang) have followed. It is certainly interesting to watch.


WELCOME TO THE GAINZ DAILY FAMILY!!!

Saturday 25 November 2017

Friday 24 November 2017

Ημερίδα για την Κυπριακή Διάλεκτο

Η Κυπριακή Εκπαιδευτική Αποστολή (ΚΕΑ) και το Πανεπιστήμιο Westminster οργανώνουν μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκπαιδευτική ημερίδα με θέμα:


«Η Κυπριακή Διάλεκτος στa Ελληνικά Παροικιακά Σχολεία - Πρακτικές εφαρμογές»

Ημερομηνία: 1 Δεκεμβρίου 2017

Χώρος: University of Westminster, 35 Marylebone Road, London NW1 5LS

Ώρα: 10:30
- 14:00

Tο επιμορφωτικό σεμινάριο τελεί υπό την αιγίδα της Βρετανικής Ακαδημίας. Διοργανώνεται στα πλαίσια χορηγίας που απονεμήθηκε από το πρόγραμμα Rising Star Public Engagement Award της Βρετανικής Ακαδημίας για το 2017 (ΕΝ160023).

Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής:

- Γραφεία ΚΕΑ, τηλ: 0208 881 6982,
email: kea.uk@outlook.com

- Δρ Πέτρος Καρατσαρέας, τηλ: 07515126160,
email: P.Karatsareas@westminster.ac.uk

Thursday 23 November 2017

Η Βεργίνα διδάσκει

Στις 24 Νοεμβρίου συμπληρώνονται σαράντα χρόνια από την ιστορική δήλωση του Μανόλη Ανδρόνικου για τη Βεργίνα. Με περισσή σεμνότητα και μετριοφροσύνη ανακοίνωσε το παγκόσμιας σημασίας γεγονός, ότι βρέθηκε ασύλητος ο τάφος του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β΄, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. «Στηριγμένος σε ισχυρές αρχαιολογικές ενδείξεις, νομίζω πως έχω το δικαίωμα να πω ότι ο μεγάλος μακεδονικός τάφος μπορεί να ανήκει στον Φίλιππο τον Β΄», είπε.  Από τους  άλλους δύο τάφους, που βρέθηκαν, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο ένας ανήκει σε μια των συζύγων του Φιλίππου, πιθανόν στην Μήδα, πριγκίπισσα από τη Θράκη, και ο άλλος στον έφηβο γιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Ρωξάνης Αλέξανδρο Δ΄ της Μακεδονίας.


Το γεγονός της ανακάλυψης των βασιλικών τάφων στη Βεργίνα μας διδάσκει. Πρώτον το αρχαιολογικό εύρημα ήταν προϊόν πολυετούς μελέτης και επίμονης έρευνας. Πρώτος που αρχαιολογικά ασχολήθηκε με τη Βεργίνα ήταν ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ρωμαίος, από το 1937. Οι τραγωδίες που συνέβησαν στην Ελλάδα σταμάτησαν τις ανασκαφές. Τις συνέχισε το 1977, σαράντα μετά χρόνια ο μαθητής του Ρωμαίου Μανόλης Ανδρόνικος. Υπήρξε μεταξύ τους συνέχεια, χωρίς εγωισμούς και ιδεολογικές προκαταλήψεις.

Δεύτερον ο Κων. Καραμανλής, όταν πρώτος πληροφορήθηκε την ανακάλυψη από τον ίδιο τον Ανδρόνικο, τον συνεχάρη και του ζήτησε να συνεχίσει την ανασκαφή χωρίς να υπολογίσει δαπάνες, παρά τη δημοσιονομική στενότητα. Προς σύγκριση η συμπεριφορά της σημερινής κυβέρνησης στη σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αμφίπολη... Σημειώνεται ότι ο Καραμανλής ανήκε σε άλλο ιδεολογικό χώρο από αυτόν του Ανδρόνικου, αλλά υπήρχε μεταξύ τους αμοιβαίος σεβασμός και συνεργασία για τον κοινό σκοπό.

Τρίτον οι τάφοι στη Βεργίνα είναι μια ακόμη απτή και αδιάσειστη απόδειξη ότι οι Μακεδόνες ήσαν και είναι  Έλληνες. Όμως η ιδεολογική και σωβινιστική τύφλωση και ο εθνοφυλετικός φανατισμός των σλάβων, που αυτοαποκαλούνται «Μακεδόνες», τους οδήγησε ακόμη και το αστέρι της Βεργίνας να θελήσουν να κάνουν σημαία τους! Μετά την απόλυτα αρνητική στάση των ελληνικών και των κυπριακών κυβερνήσεων η κυβέρνηση των Σκοπίων αναγκάστηκε να το αφαιρέσει και να βάλει στη σημαία του γειτονικού κράτος ένα σχεδίασμα που θυμίζει το αρχαίο ελληνικό σύμβολο, αλλά δεν είναι το ίδιο.

Τέταρτον, τον καιρό αυτό συζητείται και πάλι το όνομα του γειτονικού κράτους. Πολλά ακούγονται. Κάποιοι ξένοι διερωτώνται γιατί τόση φασαρία για ένα όνομα. Ο σφετερισμός, η απάτη, ο αλυτρωτισμός δεν τους λένε τίποτα. Και όμως πρέπει να γνωρίζουν ότι η μετονομασία τοπωνυμίων χρησιμοποιήθηκε για να αλλοιωθούν εθνικές συνειδήσεις. 

Στο θεατρικό έργο του ο Μπράϊαν Φρίελ «Ο ξεριζωμός» γλαφυρά περιγράφει την επιχείρηση μετονομασίας των πόλεων της Ιρλανδίας από τους κατακτητές άγγλους, μέτρο προς αγγλοποίηση των κελτών κατοίκων της... Το ίδιο έκαμαν οι Βούλγαροι στη Μακεδονία και στη Θράκη... Η Βεργίνα διδάσκει... Και εμείς οφείλουμε να συνεχίσουμε να διδάσκουμε εθνική αξιοπρέπεια και εμμονή στην ιστορική αλήθεια.

Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου