Κυριακή Καλού Σαμαρείτη

Καλός Σαμαρείτης και μέσα θεραπείας

ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ H΄ ΛΟΥΚΑ

(12^η Νοεμβρίου 2017)

Μια εξαιρετικής σημασίας παραβολή μας παρουσιάζει το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, μια παραβολή που δημιουργεί ιερά συναισθήματα στις ψυχές των εκκλησιαζομένων, οι οποίοι καλούνται να εμβαθύνουν στα υψηλά της νοήματα. Επίσης δε, εκτός από τα έντονα και πλούσια πνευματικά συναισθήματα, η εν λόγω παραβολή προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους ακροατές και αναγνώστες, καθώς και διάθεση για ανάλυση και εμπέδωση των μηνυμάτων που εμπερικλείει.

Η παραβολή η ίδια είναι οπωσδήποτε γνωστή στους χριστιανούς, οι οποίοι αναγνωρίζουν την αξία της, αφού αυτή αναφέρεται στην ανάγκη να δείχνουμε όλοι, από όποια επίπεδα της κοινωνίας και της ζωής δραστηριοποιείται ο καθένας μας, την έμπρακτη αγάπη μας και την φροντίδα που χρειάζεται σε κάθε περίπτωση προς τους εν ανάγκη ευρισκομένους αδελφούς μας. Και φυσικά αδελφοί μας είναι όλοι οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή, εθνικότητα, καταγωγή, ηλικία, φύλο και άλλες διαφοροποιήσεις που ο κοινωνικός περίγυρος μπορεί να έχει προτείνει και επιβάλει.

Όμως η παραβολή δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται. Είναι κυρίως αυτό που υποκρύπτει και υπονοεί. Η Εκκλησία μας, όταν ερμηνεύει με την αυθεντία της την παραβολή αυτή, αναφέρεται στην πολυδιάστατη αλληγορική σημασία της. Κυρίως δε, αναδεικνύει τα μέσα θεραπείας που εντοπίζονται σε αυτήν. Τα μέσα αυτά βοηθούν τους πληγωμένους ανθρώπους της κάθε εποχής να ιαθούν και να ανακάμψουν.

Ο Σαμαρείτης, που επονομάζεται «καλός» για προφανείς λόγους, συμβολίζει φυσικά το πρόσωπο και το λυτρωτικό έργο του ίδιου του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος δεν μένει ποτέ ασυγκίνητος από τον άνθρωπο που έχει λαβωθεί λόγω της αμαρτίας και που υποφέρει οικτρά, αναμένοντας βοήθεια από τον «πλησίον» αδελφό του. Επομένως, το πρώτο και κυριότερο μέσο θεραπείας του κάθε δοκιμαζόμενου ανθρώπου είναι το πρόσωπο του «πλησίον», και μάλιστα εκείνο του Θεανθρώπου Χριστού, ο οποίος είναι για τους ανθρώπους ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων τους.

Για τον καθαρισμό των πληγών και την επούλωση των τραυμάτων, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον πως ο Σαμαρείτης χρησιμοποίησε δύο συγκεκριμένα στοιχεία, το λάδι και το κρασί. Αυτά είναι υλικά που μας προσφέρει η φύση και η δημιουργία του Θεού, τα οποία αξιοποιούνται εκτενώς στο χώρο της εκκλησιαστικής λατρείας και βεβαίως έχουν τον συμβολισμό της θεραπείας των ανθρώπων μέσω της ιερών μυστηρίων της Εκκλησίας μας. Ειδικά δε, στο καντήλι που ετοιμάζουμε για να τελέσουμε το μυστήριο του αγίου ευχελαίου, βάζουμε πάντα κρασί και λάδι, συνδέοντας έτσι τη θεραπεία του πληγωμένου της σημερινής παραβολής με τη θεραπεία του ασθενούς, υπέρ του οποίου τελείται το ευχέλαιο.

Μέσα θεραπείας χρησιμοποιεί ο καλός Σαμαρείτης όχι μόνο στον τόπο όπου βρισκόταν ο πληγωμένος, αλλά και στη συνέχεια της παραβολής. Το πανδοχείο στο οποίο οδήγησε τον πονεμένο συνάνθρωπό του φέρει τον συμβολισμό της ίδιας της Εκκλησίας, η οποία είναι θεραπευτήριο, σύμφωνα με τον ιερό Χρυσόστομο. Στον πανδοχέα δίνει ο Σαμαρείτης δύο δηνάρια, στα οποία αναγνωρίζεται ο συμβολισμός της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, που αποτελούν βασικό στοιχείο ίασης και σύνδεσης με τον Άγιο Θεό.

Είναι γεγονός πως η παραβολή αυτή διδάχθηκε από τον Κύριο στους ανθρώπους, βασικά για να την λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τους και να παραδειγματισθούν από τον ευσπλαχνικό τρόπο αντιμετώπισης του δοκιμαζόμενου αδελφού, που επέδειξε ο καλός Σαμαρείτης, έτσι ώστε κι οι ίδιοι να υιοθετήσουν ανάλογη στάση ζωής. Αυτή η στάση δε, είναι εκείνη που μεταμορφώνει τον άνθρωπο σε πραγματικό «πλησίον» και συνεχιστή επί γης του ιερού έργου του καλού Σαμαρείτη.

Αμήν.

Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας