Ελύτης και ελληνική γλώσσα

 
Ο πολύς Οδυσσέας Ελύτης, μετά τη βράβευσή του με Νόμπελ Λογοτεχνίας, τον Νοέμβριο του 1979, ομίλησε προς τους ομογενείς της Σουηδίας, με τα παρακάτω λόγια:
 

Τη ζωή μου την πέρασα κλεισμένος σε 50 τετραγωνικά παλεύοντας με τη γλώσσα. Στο βάθος αυτό είναι η ποίηση: μια συνεχής πάλη με τη γλώσσα. Τη γλώσσα την ελληνική, που είναι η πιο παλιά και η πιο πλούσια γλώσσα του κόσμου.
 
Είμαστε οι μόνοι σε όλη την Ευρώπη που έχουμε το προνόμιο να λέμε τον ουρανό ''ουρανό'' και τη θάλασσα ''θάλασσα'', όπως την έλεγαν ο Όμηρος και ο Πλάτωνας πριν 2.500 χρόνια. Δεν είναι λίγο αυτό.
 
Ταπεινά εργάστηκα σε όλη μου τη ζωή. Και η μόνη ανταμοιβή που γνώρισα, πριν τη σημερινή, ήταν να ακούσω τους συμπατριώτες μου να με τραγουδούν. Να τραγουδούν το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ, που μου χρειάστηκε τεσσάρων χρόνων μοναξιά και αδιάπτωτη προσπάθεια για να το τελειώσω.
 
Δεν το λέω για να περηφανευτώ. Δεν έρχομαι σήμερα για να κάνω τον σπουδαίο. Κανείς δεν είναι σπουδαίος από εμάς. Από εμάς άλλος κάνει τη δουλειά του σωστά, κι άλλος δεν την κάνει. Αυτό είναι όλο.
 
Όμως θέλω να μάθετε, όπως το έμαθα κι εγώ στα 68 μου χρόνια: μόνο αν κάνεις σωστά τη δουλειά σου, ο κόπος δε θα πάει χαμένος.
 
Είπε ένας Γάλλος ποιητής, ο Αρθούρος Ρεμπώ, πως η πράξη για τον ποιητή είναι ο λόγος του. Και είχε δίκιο.
 
Αυτό έκανε ο Σολωμός, που για να γράψει το αθάνατο ποίημά του ''Ελεύθεροι Πολιορκημένοι'', έσωσε και παρέδωσε στη φυλετική μας μνήμη το Μεσολόγγι και τους αγώνες του.
 
Αυτό έκαναν ο Παλαμάς, ο Σικελιανός, ο Σεφέρης. Στα φτωχά μου μέτρα το ίδιο πάσχισα να κάνω κι εγώ. Πάσχισα να κλείσω μέσα στην ψυχή μου, την ψυχή όλου του ελληνικού λαού. Κι αυτό θα κάνω, όσα χρόνια μου δώσει ο Θεός να ζήσω. Αυτή είναι η πράξη μου.
 
Και το γεγονός ότι έφτασαν να την αναγνωρίσουν οι ξένοι, είναι μια νίκη. Όχι δική μου νίκη. Δική σας.