Χάσμα μέγα και αγεφύρωτο

 

Παραβολή φτωχού Λαζάρου

 

Νέα εκπομπή για εβδομάδα από 31 Οκτωβρίου 2022.
 

ΧΑΣΜΑ ΜΕΓΑ ΚΑΙ ΑΓΕΦΥΡΩΤΟ ΠΑΡΑΒ ΦΤΩΧΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

ΧΑΣΜΑ ΜΕΓΑ ΚΑΙ ΑΓΕΦΥΡΩΤΟ ΠΑΡΑΒ ΦΤΩΧΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ MediaFire is a simple to use free service that lets you put all your photos, documents, music, and video in a si...

Με αγάπη Χριστού
 
Νώντας Σκοπετέας

Ξύλινα γλυπτά στο Kingswood Park

 
Το Kingswood Park βρίσκεται στην περιοχή Kingswood του Ανατολικού Bristol, απέναντι σπό το τοπικό Δημαρχείο.
 

Είναι ένα πολύ όμορφο πάρκο, μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να βρει υπέροχα λουλούδια, μεγάλα δένδρα, χώρους αναψυχής και παιχνιδιού, μονοπάτια για περπάτημα, γήπεδα τένις κ.ά.
 

Δίπλα από τα γήπεδα του τένις βρίσκεται ένα μικρό κλειστό παρκάκι, εξαιρετικά περιποιημένο και καλοδιατηρημένο, με διάφορα λουλούδια, φυτά και παγκάκια.
 

Μέσα στο παρκάκι αυτό παρατηρεί κανείς αυτά τα τρία ξύλινα γλυπτά έργα της παρούσας ανάρτησης, σμιλευμένα από άγνωστο καλλιτέχνη, που ομορφαίνουν τον χώρο και δημιουργούν μια ευχάριστη ατμόσφαιρα. Τα δύο από αυτά απεικονίζουν ανθρώπινες μορφές, ενώ το τρίτο ένα φτερωτό πτηνό.

Θεολογική Υποτροφία στο Κέϊμπριτζ

 
Το Ινστιτούτο Ορθόδοξων Χριστιανικών Σπουδών του Κέϊμπριτζ προσφέρει Υποτροφία για Θεολόγους ερευνητές, κατά την περίοδο 5 Ιανουαρίου έως 16 Μαρτίου 2023, με την ευγενική χορηγεία της κας Kathleen Eden.
 

Περισσότερες πληροφορίες και αίτηση μπορεί κανείς να βρει εδώ:
https://www.iocs.cam.ac.uk/sabbatical-scholarship-2023/

Μελτεμάκια

 
Η Αυγή, η μάνα των ανέμων Ζέφυρου και  Βοριά κρατούσε τα δύο παιδιά της απ' ένα χέρι το καθένα, το τρίτο της, τον Νότο που χαϊδευτικά το φώναζε Νοτιά, το άφησε να χοροπηδά μπροστά  της.
 

Ο αδελφός της,  ο Ήλιος, την είχε ορμηνεύσει πριν πάει με τα άρματά του στο Στερέωμα, να τα κρατά φρόνιμα ώστε αυτός να έχει το μυαλό του ήσυχο. Η Αυγή υπάκουη, του έκανε το χατήρι, γιατί όχι; Τι είχε να χάσει; Ο Ήλιος ήταν καλός αδελφός, αγαπούσε και αυτήν και τα παιδιά της και είχε βάλει αντέτι-μουχαμέτι να αφήσει την βάρκα μας να λικνίζεται στο λιμάνι, τους Καλοκαιρινούς να χαρούν για μερικές μέρες ακόμα την ζεστασιά του, να γεύονται την γλύκα με την αλμύρα της θάλασσας και τον μπαμπά της Λίτσας να χαίρεται το ψάρεμα. Να αφήσει την κυρία Αθηνά που κατέβαινε απο τα Τσερκέζικα και του ήταν πιστή από τις αρχές της εποχής, με την ράχη της ακουμπισμένη στις ξεφλουδισμένες απο την φθορά του χρόνου σανίδες του μικροσκοπικού, ας πούμε, κτιρίου που χρησίμευε για καμπίνα στους θερινούς κατοίκους του Γερμανικού, να χαίρεται τα χάδια του, για λίγο καιρό ακόμα.
 
Το Γερμανικό, που αρχίζει την μιά πλευρά του πέταλου του λιμανιού, ήταν (είναι;) η κατοικία των υπαλλήλων της Γερμανικής Πρεσβείας, από τον Πρέσβη, μέχρι τους γραμματείς και τους υπόλοιπους που κατεύθαναν από την Άγκυρα για να εργάζονται μεν, να παραθερίζουν δε. Θαυμάσια σπίτια, μεγάλα, όπως στα παραμύθια του παλιού καιρού, με βεράντες και λευκά, καλλιτεχνικά σχεδιασμένα δαντελωτά  τελειώματα, μέσα σε κήπους, πάρκα και μπαξέδες με όλου του κόσμου τα παρτέρια, ζίνες και ορτάντζες, μαργαρίτες και ζουμπούλια, ντάλιες, γαρύφαλλα, γλαδιόλες που προσπαθούσαν να φτάσουν τα σύννεφα, ταπεινές βιολέτες και κάλλιες- που ήταν της μόδας κάποτε να κρατούν οι νύφες-, μυρωδάτα και σπάνια διατσέντα, χρυσοκίτρινες μιμόζες και τριανταφυλλιές yedi veren,* για να θυμηθώ μερικά από τα άνθη. Είχε λογής-λογής πουλιά, γλυκόλαλα και κουκουβάγιες, σαύρες και σκιουράκια, κολοφωτιές που έφεγγαν σαν έφτανε το σούρουπο και η νύχτα, βατράχια και τζιτζίκια, πηγές, μονοπάτια και αλέες, «έτσι θα είναι ο Παράδεισος» σκεφτόμουν.
 
Είχε δέντρα, μανόλιες όμορφες σαν το τραγούδι του Ζεκί Μουρέν και φλαμουριές, τσάμια **, καρυδιές, καστανιές,  οπωροφόρα δέντρα και συκιές από τις καλύτερες.
 
Μέσα στον μπαξέ του Γερμανικού λοιπόν, σύριζα στον ανοιχτόχρωμο γκρίζο πετρότοιχο, ακριβώς απέναντι από το σπιτάκι/καμπίνα που ήταν στερεωμένο σε πασσάλους μέσα στην θάλασσα, ήταν (είναι;) μια γερο-συκιά, τα σύκα της, σχεδόν άσπρα απ' έξω και κατακόκκινα μέσα, μεγάλα που με το ζόρι χωρούσαν σε ένα φλυτζανάκι του τσαγιού, γλυκά σαν μέλι. Οι ρίζες της περνούσαν κάτω από το πεζοδρόμιο, προσπερνούσαν τον αυτοκινητόδρομο και το πεζοδρόμιο που λιαζόμασταν και έφταναν στην θάλασσα, στα ρηχά, ανταμώνοντας τσακίλια *** και πέτρες της ακτής, μικρές και μεγάλες, πλατιές, άσπρες, κανελιές, κεχριμπαρένιες και καφετιές, που αφού φιλούσαν το χαδιάρικο κύμα, βούλιαζαν τα ακροδάχτυλα τους και χάνονταν μέσα στον βυθό.
 
Το κάναμε στέκι, ήταν η δίχως αμμουδιά «πλαζ» μας, αφού αφήναμε τα σκαλάκια αντίκρυ στην Αγία Παρασκευή και το Σαράι Παρκ που ήταν μέσα στο λιμάνι και είχε σκουπίδια, για να φτάσουμε εδώ.
 
Ρηχά ήταν μπροστά, πιάσε εδώ, πιάσε εκεί, στις εσοχές και στις εξοχές του τσιμέντου της παραλίας, στα δοκάρια και στα πλαϊνά της καμπίνας, με χίλια ζόρια, με δυσκολία κατεβαίναμε στα δροσερά Βοσπορίτικα νερά, για να βουτήξουμε, να κολυμπήσουμε να πάμε πιό ανοιχτά και στον γυρισμό να σκαρφαλώσουμε αυτή τη φορά τις εσοχές και τις εξοχές για να βρεθούμε εκεί που ξεκινήσαμε.
 
Στους πασσάλους/δοκάρια η Κατινίτσα της θείας Μίνας, και η θεία μου, έβρισκαν μύδια που ήταν κολλημένα πάνω τους και τα μάζευαν -τι ιεροτελεστία και αυτή, να τα ξεκολλήσεις από την μάνα τους, να τα ξύσεις, να τα καθαρίσεις από τα φύκια και χορτάρια της θάλασσας-  για σαλμά, με κουκουνάρια (αυτά τα μαζεύαμε στα υψηλά, στις κουκουναριές του χωριού) και με σταπίδες, λίγη κανελλίτσα και σάλτσα από φρέσκιες ντομάτες.
 
Οι πετσέτες του μπάνιου απλωμένες καταγής και μπανικά (το μαγιό δεν το ξέραμε), σκουφάκια στο κεφάλι πολύχρωμα, μαμάδες με μωρά στις πουσέτες **** , γυναικόπαιδα που λέμε (οι μπαμπάδες ήταν στην δουλειά), εκεί η Σμαρούλα και πιό πολύ ο Άκης, «θα σας χαλάσω τα μαλλιά σας», έλεγε, είχαν την μανία να καταβρέχουν την μιζ-αν-πλι της μαμάς μου, αποτελούσαν σκηνικό Ρωμιοσύνης και ζωντάνιας, ήταν το «Εμείς» μας.
 
Έτσι οι παρέες, χαρούμενες και κεφάτες, παλικαράκια του Ζωγραφείου, κοπελιές με τρανζιστοράκια, περνούσαν τα πρωινά τις καθημερινές τα καλοκαίρια, τις Κυριακές που το στέκι μας γέμιζε από λαζάκια και κουράκια και πλήθος που δεν μας ταίριαζε, τρέχαμε στο ALTINKUM και στην Κίλα***** -όσοι είχαμε αυτοκίνητο- μετά την Κυριακάτικη Λειτουργία.
 
Ερχόταν κάποτε ο Σεπτέμβρης, οι Καλοκαιρινοί, άρχισαν το κατέβασμα με τα γκιότσια τους, το χωριό μας θα άδειαζε σιγά-σιγά.
 
Αχ αυτός ο μήνας, της γυαλιστερής ποδιάς με τα άσπρα γιακαδάκια, της σχολικής φόρμας και τσάντας, ο μήνας του Γκιοκσουγιού ****** με το Γενέσιο της Θεοτόκου, του Βασιλικού για τον Σταυρό, του Αη Νικήτα και της Αγίας Ευφημίας, των γενεθλίων της Λίτσας και των Σεπτεμβριανών. Ο μήνας που ο Ήλιος, ορμήνευε την αδελφή του Αυγή, να κρατά φρόνιμα τα κουτσούβελα της -ειδικά το Βοριαδάκι της που οταν φούσκωνε τα μάγουλα του και γινόταν Βοριάς, άντε τρέξε να τον σταματήσεις-, για να ταξιδεύει αυτός αμέριμνα και το χαμόγελό του να πλέκει λιαχτίδες, που γλύκαιναν τα Θεραπειά μας και να μην αφήνουν τους Καλοκαιρινούς να φεύγουν.
 
Ο Ζέφυρος είχε αρχίσει να κουράζεται από την φρονιμάδα, και βάλθηκε να σιγομουρμουρίζει. Ο Νοτιάς με τα μελτεμάκια του θα περίμενε για λίγο ακόμα.
 
Νίκη Beales
Σεπτέμβρης  2022
Milton Keynes, Αγγλία
 
* ανθίζει επτά φορές τον χρόνο
** πεύκα
*** χαλίκια
**** καροτσάκια
***** μακρινές παραλίες με αμμουδιές
****** προάστιο στην Ασιατική πλευρά του Βοσπόρου

Εύα Σικελιανού και Σίμων Καράς

 

Η άγνωστη φιλία τους

 

Πέρασαν εβδομήντα χρόνια από τον θάνατο της Εύας Πάλμερ - Σικελιανού. Απεβίωσε στους αγαπημένους της Δελφούς στις 4 Ιουνίου 1952 από εγκεφαλικό επεισόδιο. Κατά τον εκεί ενταφιασμό της ο Σίμων Καράς είπε, μεταξύ άλλων: «Η Εύα γεννηθείσα στον πλούτο των ΗΠΑ, αγάπησε τη φτωχή σε χρήμα, αλλά αδαπάνητη στις πνευματικές παραδόσεις της χώρα μας και ανεδείχθη Ελληνίδα υπέρ τας εκ φύσεως συμπατριώτιδάς μας».
 
Τη θερμή φιλική και πνευματική σχέση του ζεύγους Καρά με την Εύα Πάλμερ - Σικελιανού περιγράφει στο βιβλίο* της η Αρριέττα Παλιατσάρα.  Υπήρξε εκ των πιστών μαθητριών του Σίμωνος Καρά και για τριάντα χρόνια ήταν Μουσική Παραγωγός του Τρίτου και του Πρώτου Προγράμματος της ΕΡΑ, της οποίας το Αρχείο Βυζαντινής Μουσικής εμπλούτισε με καταγραφές διακεκριμένων πρωτοψαλτών.
 
Η Αρριέττα Παλιατσάρα γράφει για τον  Σίμωνα Καρά: «Ήταν μια ανεπανάληπτη προσωπικότης. Η πατρίδα μας του οφείλει τη διάσωση της μουσικής της παραδόσεως, εκκλησιαστικής και δημώδους... Ήταν ο ιδρυτής του τμήματος Εθνικής Μουσικής της ΕΡΤ, που χάρη στο ζεύγος Καρά σήμερα φιλοξενεί την πιο πλούσια και άρτια συλλογή παραδοσιακής και βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής... Σημαντική είναι η  μελέτη του Καρά για τον Θούριο του Ρήγα και αξιόλογη η έρευνά του για τον Άγιο Ιωάννη Κουκουζέλη, τον Μαΐστορα».
 
Έως την έκδοση του βιβλίου της κας Παλιατσάρα ελάχιστοι γνώριζαν την πνευματική σχέση του ζεύγους Καρά με την Εύα Πάλμερ - Σικελιανού. Η ίδια στην αυτοβιογραφία της «Ιερός Πανικός» ουδέν αναφέρει για τη σχέση αυτή, ούτε κάποιος από τους βιογράφους της. Το κενό αυτό καλύπτει το βιβλίο της κας Παλιατσάρα. Στη σελίδα 146 υπενθυμίζει ότι ο Σίμων Καράς έγραψε το 1966 στο περιοδικό «ΗΩΣ»: «Για μας η Εύα Σικελιανού ήταν ένας φωτεινός οδηγός. Όλοι όσοι ασχοληθήκαμε με την εθνική παράδοση της Ελλάδας, προ παντός στις μουσικές τέχνες - όπως το αρχαίο θέατρο, την εκκλησιαστική μουσική, τα εθνικά μας τραγούδια, τους χορούς και τις ενδυμασίες ακόμη - όλοι από την Εύα πήραμε τις πρώτες καταβολές, γιατί πραγματικά η Εύα λάτρεψε την ελληνική πνευματική παράδοση -“την ψυχή της Ελλάδος”, όπως έλεγε- και πίστεψε στην Ελλάδα και στην Ορθοδοξία».
 
Στον πρόλογο της μελέτης του «Έκδοσις Μουσικών Μεθόδων» ο Καράς γράφει πως γνώρισε την Εύα στην Εταιρεία Φίλων του Λαού το 1925, όταν αυτή παρακολούθησε συναυλία της χορωδίας του, ενθουσιάστηκε και τον κάλεσε να έχει συμμετοχή στις Δελφικές εορτές του 1927. Πράγματι έλαβε μέρος στο πρόγραμμα εκκλησιαστικής μουσικής. Από το 1925 έως το 1927 την επισκέφθηκε κατ΄ επανάληψη στο Παλαιό Φάληρο, όπου έκαμε τις ασκήσεις του χορού για την τραγωδία «Προμηθεύς Δεσμώτης» που παρουσίασε. Τότε την εκάλεσε να γνωρίσει και το μικρό σχολείο που διατηρούσε κάτω από τον βράχο της Ακρόπολης, κάτι που έκαμε ευχαρίστως η Εύα. Και σημειώνει ο Καράς: «Είδε το σχολείο γεμάτο μαθητάς, παρηκολούθησε το μάθημα. Έμεινεν ενθουσιασμένη. Και έκτοτε συνεδέθημεν δι’ αγάπης και αφοσιώσεως εις την κοινήν πίστιν δια την Ελλάδα και την Ορθοδοξίαν, που βάστηξε μέχρι της θανής της. Πέρασε χρόνια αυτόχρημα δύστυχα και τραγικά, και ο τρυγίας των πικριών εφαρμάκωσε την αγία και ασκητική ψυχή της, πλην η πίστις της έμεινε αμετακίνητος».
 
Η σχέση με το ζεύγος Καρά διακόπηκε όταν η Εύα Πάλμερ - Σικελιανού αναχώρησε για τις ΗΠΑ το 1933 χωρίς να πραγματοποιήσει το όνειρό της για τις Γ΄ Δελφικές εορτές, μετά από αυτές του 1927 και 1930. Το όνειρό της ήταν ακόμη ισχυρό όταν επέστρεψε στην Ελλάδα τον Μάιο του 1952, παρά το ότι ο πρώην σύζυγός της ποιητής μας Άγγελος Σικελιανός είχε πεθάνει, στις 19 Ιουνίου του 1951. Ο Καράς, στέλεχος τότε του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, οργάνωσε, προς τιμήν της πανηγύρι του Αγίου Κωνσταντίνου, στους Δελφούς και της Εύας αγαλλίασε η ψυχή από την έκδηλη αγάπη που της έδειξε ο λαός και από τη Θεία Λειτουργία στην οποία συμμετέσχε. Αυτά λίγες ημέρες πριν πεθάνει. Γράφει ο Καράς:
 
«Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας επήρε αντίδωρο απ’ τα χέρια του απόμαχου ήδη παπά Ιωσήφ, τον χαιρέτησε, έπειτα και εμάς - ήμουν μαζί με την σύζυγό μου Αγγελική - και γυρίζοντας μου λέγει: “Έτσι θέλω να με ψάλλεις άμα πεθάνω και ’γω θα σ’ ακούω από τους ουρανούς”. Δοξάζω τον Θεό, που με αξίωσε να εκπληρώσω την θέλησή της». Και πράγματι με όλους τους μαθητές του έψαλαν κατά τον παραδοσιακό τρόπο την εξόδιο ακολουθία στο εκκλησάκι των Δελφών.
 
Η Αγγελική Καρά σε συνέντευξή της στην Αρριέττα Παλιατσάρα γράφει για την αγάπη που είχε η Εύα στον ποιητή μας Άγγελο Σικελιανό. Όταν, το 1952, επέστρεψε στην Ελλάδα πήγε στον τάφο του, στο Α΄ Νεκροταφείο, και μονολόγησε: «Άγγελέ μου ήρθα. Εδώ είμαι» και πριν φύγει πήρε ένα χαρτάκι  και το άφησε στο μνήμα. Έγραψε: «Εδώ είμαι και πάντα θα σ’ αγαπώ».
 
Η Εύα Σικελιανού και ο Σίμων Καράς αγαπούσαν με όλη τους την καρδιά τον Ελληνισμό και τη συνέχειά του. Ένα περιστατικό περιγράφει με γλαφυρότητα η Αρριέττα Παλιατσάρα. Το 1933 η Εύα Σικελιανού, με τον Σίμωνα Καρά και την χορωδία του ανέβασαν το έργο του Άγγελου Σικελιανού «Διθύραμβος του Ρόδου» στο θέατρο, που ίδρυσε η ίδια στον λόφο του Φιλοπάππου. Το έργο γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Η Εύα γνωρίζοντας τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε ο Καράς στην επιβίωση του Συλλόγου, που ίδρυσε προς διάσωση και διάδοση της πατρώας εθνικής και εκκλησιαστικής μουσικής, του έδωσε χίλιες δραχμές. Όμως η ίδια αντιμετώπιζε σοβαρότερες οικονομικές δυσκολίες και για να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της αναγκάστηκε να πουλήσει το όμορφο διθέσιο αυτοκινητάκι της αντί 9.000 δραχμών. Όταν τόμαθε ο Καράς επέστρεψε τις χίλιες δραχμές στον διαχειριστή της, χωρίς ποτέ να το μάθει η ίδια. Σημειώνεται ότι ο Καράς ουδέποτε πήρε χρήματα από πολιτεία, εκκλησία και τους πολλούς μαθητές του...
 
Η Εύα Σικελιανού έμαθε άριστα τα ελληνικά, έμαθε άριστα να δουλεύει τον αργαλειό και δίδαξε με πολύ αποδοτικό τρόπο τη βυζαντινή μουσική. Όπως γράφει η Κούλα Πράτσικα στην αυτοβιογραφία της με τη διδασκαλία της θέλησε να κάνει τους μαθητές της να αγαπήσουν τη βυζαντινή μουσική. Εκτός που είναι η συνέχεια από την ελληνική παράδοση, όπως έλεγε, είναι και η μόνη μουσική που μπορεί και αναδεικνύει το λόγο. Ο Σίμων Καράς ήταν ο ακούραστος και ανιδιοτελής ερευνητής και δάσκαλος της εθνικής και βυζαντινής μας μουσικής.
 
Τη μνήμη της Εύας επιχειρούν να αμαυρώσουν βιογράφοι της, κατεβάζοντάς την από το υψηλό ήθος της. Και ο Σίμων Καράς συκοφαντήθηκε και επιχειρήθηκε να μειωθεί το μεγάλο έργο του. Η Αρριέττα Παλιατσάρα, με το βιβλίο της, ανεβάζει και τους δύο στο πνευματικό ύψος που τους πρέπει.
 
*Αρριέττας Ε. Παλιατσάρα «Σίμων και Αγγελική Καρά», Έκδοση «Μένανδρος», Αθήνα, 2020. Το βιβλίο συνοδεύεται από το CD «Σίμωνος Καρά Μνημόσυνο Αλώσεως 1966».
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Το Φως της Οδού Σου

 
Συμεών του Νέου Θεολόγου
 

(Αγγλική εκδοχή από τον Αμερικανό Ivan M. Granger.
Πρωτότυπη γλώσσα: Ελληνική
Μετάφραση: Ντέμη Σταυροπούλου)
 
Άγιος είσαι, Κύριε, άγιος, ευλογημένος και Ένας.
Άγιος είσαι και γενναιόδωρος
 
Διότι έχεις πλημμυρίσει την καρδιά μου
με το φως της οδού σου,
 
και έχεις υψώσει μέσα μου
το Δέντρο της Ζωής.
 
Μου έχεις δείξει ένα νέο ουρανό
πάνω στη γη.
Μου έχεις δείξει ένα μυστικό Κήπο,
αόρατο μέσα στο ορατό.
 
Τώρα είμαι ενωμένος ψυχή και πνεύμα
παρών στην Παρουσία σου,
 
την Παρουσία σου που περίμενε πολύ μέσα μου,
την Παρουσία σου, το αληθινό Δέντρο της Ζωής,
φυτεμένο σε οτιδήποτε είναι αυτή η γη
φυτεμένο σε οποιαδήποτε κι αν είναι η φύση των ανθρώπων,
φυτεμένο και ριζωμένο στην καρδιά,
 
την Παρουσία σου, η οποία αίφνης αποκαλύπτει τον Παράδεισό σου
ζωντανό, με κάθε τι ωραίο πράσινο:
χορτάρια και δέντρα και την αφθονία της καρποφορίας,
ένα κόσμο λουλουδιών!
Μοσχομυρισμένων κρίνων!
 
Κάθε μικρό λουλούδι ομολογεί μιαν αλήθεια:
Ταπεινοφροσύνη και χαρά
Ειρήνη, ω ειρήνη!
Καλοσύνη, ευσπλαχνία,
μεταστροφή της ψυχής,
 
και πλημμύρα δακρύων
και παράξενη έκσταση
εκείνων που λούζονται στο φως σου.
 
-----------------------------
 
Πρωτότυπο
Συμεών του Νέου Θεολόγου
Τα Ευρισκόμενα
 
Λόγος Πεντηκοστός Β΄.
 
Περί νοητού παραδείσου τηλαυγής θεωρία, και περί του εν αυτού ξύλου της ζωής.
 
Ευλογητός ει Κύριε ευλογητός ει μόνε.
Ευλογητός ει εύσπλαχνε υπερευλογημένε,
Ο δούς εν τη καρδία μου το φως στην εντολών σου,
 
Και εμφυτεύσας εν εμοί το της ζωής σου ξύλον.
 
Έδειξάς με παράδεισον άλλον εν ορωμένοις.
 
Εν αισθητοίς μεν νοητόν, νοητόν δ’ εν αισθήσει,
 
Συνήνωσας γαρ τη ψυχή άλλο Πνεύμά σου θείον,
 
Όπερ και ενεσκήνωσας εν τοις εμοις εγκάτοις.
 
Τούτο το ξύλον της ζωής όντως υπάρχει μόνον.
 
Τούτο εν ήπερ φυτευθή γη, είτ’ ουν ψυχή ανθρώπου,
 
Και εν καρδία ριζωθή παράδεισον δεικνύει
 
Ταύτης ευθύς λαμπρότατον πάσι κεκοσμημένον
 
Φυτοίς ωραίοις δένδροις τε, και καρποίς διαφόροις
 
Πεποικιλμένον άνθεσι, και μυριπνόοις κρίνοις.
 
Ταύτα δ’ εισι ταπείνωσις, και χαρά, και ειρήνη.
 
Πραότης, και συμπάθεια, πένθος, όμβροι δακρύων,
 
Και ξένη τέρψις εν αυτοίς, αίγλη της χάριτός σου,
 
Άπασιν επιλάμπουσα τοις εν τω παραδείσω.
 
Εκδ. Β. Ρηγόπουλου, σελ.81, Μέρος Δεύτερον , Θεσ. 1977.
Ακριβής ανατύπωσις εκ της εν έτει 1886 εκδόσεως.
 
 ------------------------------------
 
Απόδοση: Ντέμη Σταυροπούλου
 
Θεωρία περί του νοητού Παραδείσου που εκπέμπει μακριά το φως του και περί του ξύλου της ζωής που υπάρχει σ’ αυτόν.
 
Ευλογημένος είσαι Κύριε ο μόνος ευλογημένος.
 
Ευλογημένος είσαι εύσπλαχνε, υπερευλογημένε,
 
Εσύ που έδωσες το φως των εντολών σου στην καρδιά μου,
 
Και φύτεψες εντός μου το ξύλο της ζωής σου.
 
Μου έδειξες άλλον παράδεισο δια των οφθαλμών μου.
 
Στα αισθητά μεν κατανοητό, αλλά και στις αισθήσεις,
 
Διότι ένωσες την ψυχή με άλλο θεϊκό Πνεύμα,
 
Το οποίο και τοποθέτησες βαθειά στα σωθικά μου.
 
Τούτο το ξύλο της ζωής είν’ το μοναδικό που υπάρχει.
 
Όπως κι αν φυτευτεί στη γη, μετά στην ψυχή του ανθρώπου,
 
Κι αν ριζωθεί μέσ’ στην καρδιά, παράδεισο θα δείξει
  
Πιο Λαμπρό από κάθε τι που είναι στολισμένο
 
Από όμορφα φυτά, και δέντρα, και καρπούς ποικίλους
 
Διακοσμημένο με άνθη και μοσχομυρισμένα κρίνα.
Είναι η ταπείνωση και η χαρά και η ειρήνη.
Η πραότητα και η συμπάθεια, το πένθος και τα ποτάμια των δακρύων,
Και η άγνωστη χαρά αυτών, δόξα της χάριτός σου,
σε όσα λάμπουν εντός του παραδείσου.

Ενθάρρυνέ μας Άγιε Δημήτριε

Το μεγάλο θαύμα του μύρου του

Νέα εκπομπή για εβδομάδα από 24 Oκτωβρίου 2022.
 
Με αγάπη Χριστού
 
Νώντας Σκοπετέας

Η τιμή της Ιεραποστολής

 
Είχα πρόσφατα την ευκαιρία να συμμετάσχω σε Ημερίδα της Ομάδας του Ευαγγελισμού, του Διαχριστιανικού Οργανισμού Churches Together in England, στην οποία παρίσταμαι ως εκπρόσωπος της Ι.Α. Θυατείρων & Μ.Β. και του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου!
 

Αυτή πραγματοποιήθηκε στο Διεθνές Κέντρο Elim, το οποίο είναι Θεολογικό και Ιεραποστολικό Κέντρο της Πεντηκοστιανής Ομολογίας στην Αγγλία.
 

Το Κέντρο αυτό βρίσκεται σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον, στα δυτικά της κεντρικής αγγλικής υπαίθρου, ψηλά σε ένα βουνό. Όταν έφτασα εκεί έβρεχε και μια πυκνή ομίχλη κάλυπτε μεγάλο μέρος της περιοχής.
 

Στη διάρκεια της Ημερίδας, κι όπως περνούσαν οι ώρες καλυτέρευαν κι οι καιρικές συνθήκες, ξεναγηθήκαμε στους καταπληκτικούς χώρους του εν λόγω Κέντρου.
 

Μας πληροφόρησαν πως ένας κήπος του Κέντρου ήταν αφιερωμένος σε κάποιους Ιεραποστόλους. Με ιδιαίτερη συγκίνηση πληροφορήθηκα πως αυτοί οι Ιεραπόστολοι, 13 στον αριθμό, οι οποίοι εργάζονταν το 1978 στην τότε Ροδεσία (σημερινό Ζιμπάμπουε), βρήκαν τραγικό θάνατο, όταν ευρισκόμενοι ανάμεσα σε αντιμαχόμενες μερίδες -στον εμφύλιο πόλεμο- καταμαχαιρώθηκαν από αντάρτες. Μέσα σε αυτούς ήταν κι ένα βρέφος, μόλις τριών εβδομάδων!
 

Οι Ιεραπόστολοι αυτοί εργάζονταν στην περιοχή, διδάσκοντας το ευαγγέλιο, συστήνοντας χριστιανικές ομάδες, προσφέροντας φαγητό σε πεινασμένους, ιδρύοντας σχολεία και νοσοκομεία.
 

Τελικά, ποιά είναι η τιμή της Ιεραποστολής; Είναι σαφώς η ίδια η ζωή των Ιεραποστόλων! Ας είναι η μνήμη τους αιώνια!

Προσκύνημα στο Άγιο Όρος

 
Ο Οργανισμός «Φίλοι του Αγίου Όρους» οργανώνει κάθε χρόνο στην Αγγλία ένα Συνέδριο. To φετινό θα είναι αφιερωμένο στη μνήμη του μακ. Μητροπολίτη Διοκλείας κυρού Καλλίστου.
 

Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 4-6 Νοεμβρίου 2022 στο Madingley Hall του Cambridge, με θέμα: «Προσκύνημα στο Άγιο Όρος». Περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί να βρει κανείς εδώ: https://athosfriends.org/events/madingley-conference-2022-announcement/

Τ΄αντικρινά

 
«Ένα δικό μας παιδί, ένα δικό μας παιδί να φέρεις Στέλιο», έλεγε ο Σεφά μπέης, στον μπαμπά μου και εννοούσε ένα Ρωμιόπαιδο. Αυτός ο μπέης, ήταν προϊστάμενος εκεί που δούλευε ο μπαμπάς μου, στ' αντικρινά. Έτσι λέγαμε την απέναντι Ασιατική όχθη που είχε γραφεία και εγκαταστάσεις η Μομπιλ Οηλ, ή Σοκόνι Βακούμ ή Στανταρτ, δεν ξέρω πόσες ονομασίες άλλαξε, αλλά για μας, «αντίκρυ ή τ' αντικρινά»  που ήταν στην Ανατολή, ήταν ο εργοδότης.
 

Αυτός ο προϊστάμενος / διευθυντής που  ήταν από την Κρήτη, προτιμούσε να έχει «δικούς» μας να εργάζονται κοντά του. Μαζί με όλα τά άλλα, συνέπεια, ευγένεια κτλ, ήθελε να ακούει την γλώσσα που έμαθε όταν ήταν μικρός στο σχολειό του. Η γυναίκα του, η Σεφάδαινα, ερχόταν στο σπίτι μας, μιλούσε Ελληνικά λίγο αλλιώτικα από τα δικά μας - έλεγε οϊ αντί όχι -, τα μισοκαταλάβαινα. Μια μέρα την περιμέναμε να έρθει για να την βοηθήσει η θεία μου σε ένα φόρεμα που έραβε και να της καρφιτσώσει τα μανίκια και να κάνει πρόβα. Πάντα έφερνε γλυκίσματα «αφτα χσχεράκια μου» διαλαλούσε, «και σοκουλάτα  για την κορασίδα». Η κορασίδα ήμουν εγώ.
 
Χτύπησε το κουδούνι, με την αναμονή της «σοκουλάτας», έτρεξα βιαστικά, στην βιάση μου παρέσυρα ένα μελανοδοχείο με σινικό μελάνι -κάτι σχεδίαζε η θεία μου- που ήταν πάνω στο τραπέζι της τραπεζαρίας και φυσικά μουντζουρώθηκε το καλό τραπεζομάντηλο και τα πάντα γύρω του. Τρομαγμένη μεν, φουριόζα δε, κατέβηκα την σκάλα, σοκολάτα ήταν αυτή και άνοιξα την πόρτα. Μπροστά ανέβηκε η μαντάμ Σεφάδαινα,  πίσω της, μουδιασμένη τώρα πιά, εγώ για το τι θα με περίμενε, πέρασε στην σάλλα, από εκεί στην τραπεζαρία, είδε το σκηνικό  «Αχ, θα φας ραβδί» με είπε. Ραβδί; Τι ραβδί; Εγώ σοκολάτα περίμενα....
 
Στα αντικρινά, εκεί που στήριζε το ένα του πόδι το πολύχρωμο τόξο του ουρανού μετά την βροχή, μαζί με τον μπαμπά μου δούλευαν και ο θείος ο Κώτσος, πιό παλιά ο θείος ο Τάκης, ο κύριος Βασιλάκης της κυρίας/θείας Μαρίκας (που έμενε με την οικογένεια του στην περιοχή της εταιρείας), ποιός ξέρει πόσοι άλλοι και ο Haluk, της κυρίας Ευφημίας, -σχεδόν- δικό μας παιδί είπε στον διευθυντή του ο μπαμπάς μου.
 
Την ολιγόλεπτη θαλασσο-διαδρομή aller-retour,* από το Servi Burnu της Ασίας, στα Θεραπειά της Ευρώπης,  εκτελούσαν τα μοτοράκια της εταιρίας, το Ρut-put και ένα άλλο που δεν ξέρω πως το έλεγαν.
 
Τα μικρά πλεούμενα που έκαναν μερικά seferia** την ημέρα, από τα χαράματα μέχρι το σούρουπο, θαρρείς γλιστρούσαν πάνω στην θάλασσα όταν ήταν λεία σαν λάδι και ανεβοκατέβαιναν στον αφρό της όταν είχε κύματα, για να πηγαινοφέρνουν απ' το τσαρσί*** -κοντά στην βαπορόσκαλα- στο Σελβι Μπουρνού στην δουλειά τους, τους δικούς μου φυσικά και τους άλλους εργαζόμενους με τα σεφερτάσια**** τους (δεν θα υπήρχε καντίνα, όπως φαίνεται).
 
Το Σελβί ή Σερβί Μπουρνού, ήταν κοντά στο Μπέηκοζι, και η Εκκλησία της Ενορίας ήταν της Αγίας Παρασκευής σαν την δικιά μας, και του Μπουγιούκντερέ. Φαίνεται πως η Αγία Παρασκευή αγαπούσε τον τόπο, πως αλλιώς θα είχε τρεις Ναούς προς τιμήν της στην ίδια περιοχή του Άνω Βοσπόρου; Εκτός αν μιά από αυτές τις Εκκλησιές ήταν προς τιμήν της άλλης συνονόματης Της Αγίας, που καταγόταν από τους Επιβάτες της Θράκης, Ισως. Πάντως όλες γιορτάζαν την ίδια μέρα...
 
Είχε συννεφιά και αέρα εκείνη την μέρα. Με το παλτουδάκι μου κουμπωμένο μέχρι τον λαιμό για να μην κρυώνω, πάνω από την μαύρη γυαλιστερή ποδιά και το κεντημένο άσπρο γιακαδάκι, με το περτσεδάκι ίσαμε τα μάτια και τα φιογκάκια στα σφιχτοπλεγμένα πλεξουδάκια μου -και αυτά προφύλαγαν απ’ τον αέρα τα αυτιά μου- , η μαμά μου με παρέδωσε στην γειτονοπούλα της γιαγιάς μου που ήταν στην τελευταία τάξη. Με παρέδωσε και αυτή με την σειρά της στην κυρία Ευγενία (που είχε τα μαλλιά της κουλούρα χαμηλά πίσω στο λαιμό), στο σχολείο. Το σχολείο μας, που βρισκόταν  (στέκεται εκεί ακόμα και ας μη λειτουργεί πλέον) απέναντι από το σπίτι της κυρίας Ευαγγελίας, αυτό με τις δυό σκάλες με κάγκελα, αριστερά και δεξιά της εξώπορτας, -για να ανεβαίνεις από την μιά και να κατεβαίνεις από την άλλη, φαίνεται-  στα ψηλά μέρη του χωριού και έβλεπε κάτω τον κόλπο, σαν πιάτο. Από το παράθυρο της πρώτης τάξης, αγνάντευα και εγώ όχι μόνο το λιμάνι, αλλά και τα μεγάλα βαπόρια, «Ρούσικα» μάλλον τα πιό πολλά, που πηγαινο-έρχονταν στην Οδησσό και στην Κριμαία, όπως έλεγαν οι μεγάλοι, τα βαποράκια της γραμμής που πήγαιναν στο Σαρίγερι και στα Καβάκια, τους γλάρους και φυσικά τα αντικρινά  που αν είχε καθαρό καιρό και με καλό μάτι, μπορούσε κανείς να διακρίνει τα οtobus και τα dolmus***** να κυκλοφορούν.
 
Κάναμε λοιπόν προσευχή και ανάγνωση, μετά κατεβήκαμε στην εσωτερική αυλή για το διάλειμμα, δεν βγήκαμε έξω αφού φυσούσε, ανεβήκαμε και πάλι, μπήκαμε στην τάξη, περιμέναμε όρθιοι να έρθει η διδασκάλισσα μας σαν τα «Καλά Παιδάκια» του Αναγνωστικού και όταν ήρθε, κάτσαμε στα θρανία μας.
 
Πριν καλοκαθίσουμε, η αίθουσα σκοτείνιασε, ο γκρίζος ουρανός μούντενε, η κυρία Ευγενία σηκώθηκε από την έδρα της, έσιαξε την κουλούρα με μια φουρκέτα που έπεφτε και άναψε το φως. Τα θαλασσοπούλια στο λιμάνι και πιό πέρα άρχισαν να κράζουν και να τσιρίζουν, η θάλασσα που έβλεπα από το παράθυρο μαύρισε,  φουρτούνιασε και τα αφρισμένα κύματα έκαναν τις βάρκες στο λιμάνι να ανεβοκατεβαίνουν σαν καρυδότσεφλα. Η καρδούλα μου φούσκωσε, Ααχ, το «Πουτ-Πουτ, ο μπαμπάς μου», και άρχισα να κλαίω. 
 
Νίκη Beales
Φθινόπωρο 2022
Milton Keynes, Αγγλία
 
* Με επιστροφή
** Διαδρομές
*** Αγορά
**** Φορητά σκεύη για το φαγητό
***** Λεωφορεία και ταξί για πολλά άτομα

Λίνος Μπενάκης, ο λόγιος ευπατρίδης

Ο Λίνος Μπενάκης την περασμένη εβδομάδα πέρασε στην αιωνιότητα πλήρης ημερών και με τις πνευματικές του δυνάμεις νεανικές μέχρι τέλους. Η προσφορά του είναι μεγάλη στην ιστορική επιστήμη και στην φιλοσοφία. Στις μελέτες του συνδύασε την αναζήτηση του βάθους των εννοιών με την ευρυμάθεια. Ήταν εκ των τελευταίων αξιόλογων λογίων των χρόνων μας.

Ως άνθρωπος και ως επιστήμων διακρίθηκε για την πίστη του στην Ορθοδοξία, την αγάπη του στην Πατρίδα και στον συνάνθρωπο και τον αγώνα του κατά του φυλετικού ρατσισμού. Ο αδαμάντινος χαρακτήρας του φαινόταν και από το ότι ενώ ο ίδιος ήταν σπουδαίος επιστήμονας δεν έχανε την ευκαιρία να αποτίει φόρο τιμής και να αναφέρεται με ευγνωμοσύνη στους σπουδαίους δασκάλους του και στους ανθρώπους που τον ωφέλησαν ψυχικά και πνευματικά.
           
Ο Λίνος Μπενάκης (1928-2022) θεωρούσε μεγάλο ευτύχημα ότι υπήρξε μαθητής του Α΄ Γυμνασίου Αρρένων Θεσσαλονίκης και είχε φιλολόγους καθηγητές τους σπουδαίους πνευματικούς ανθρώπους Πέτρο Σπανδωνίδη  (1890-1964) και Μπάμπη Νίντα (1906-1962). Ο μεν Σπανδωνίδης κυριάρχησε στην πνευματική ζωή της Συμπρωτεύουσας στον Μεσοπόλεμο και μεταπολεμικά, ο δε Νίντας ήταν βαθύς γνώστης των αρχαίων ελληνικών κειμένων και είχε άριστο μεταδοτικό.
           
Αυτό που Λίνος Μπενάκης θεωρούσε προνόμιο της πνευματικής του πορείας ήταν η συνεργασία του με τους διακεκριμένους στη φιλοσοφική σκέψη ή/και στην πολιτική πράξη Ιωάννη Θεοδωρακόπουλο (1900-1981), Παναγιώτη Κανελλόπουλο (1902-1986), Κωνσταντίνο Τσάτσο ( 1899-1987), Ευάγγελο Παπανούτσο (1900-1982) και Βασίλειο Τατάκη (1897-1986).  Στο βιβλίο που έγραψε γι αυτούς  με τίτλο «Μνήμη» και εξέδωσε η «Παρουσία» το 2006, περιλαμβάνονται κείμενά τους, βιογραφικά τους σημειώματα και εξαντλητική εργογραφία τους. Στα «Προλεγόμενα» του βιβλίου ο Μπενάκης σημειώνει πως στο Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, στο οποίο επί δεκαετίες υπήρξε διευθυντής, τον τίμησαν με την εμπιστοσύνη και τη φιλία τους οι Θεοδωρακόπουλος, Κανελλόπουλος και Τσάτσος στον δε Μορφωτικό Σύλλογο «Αθήναιον» ωφελήθηκε από τα μαθήματα περί φιλοσοφίας, ψυχολογίας και παιδαγωγικής των Παπανούτσου και Τατάκη.
           
Η σημαντική προσφορά του Λίνου Μπενάκη στον Ελληνισμό είναι η εκ μέρους του προβολή της συνέχειας του Έθνους μας. Τη συνέχεια δίδαξαν πρώτοι οι Σπυρίδων Ζαμπέλιος και Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος δια ιστορικών και λαογραφικών στοιχείων και ακολούθησε ο Βασίλειος Τατάκης με τη Βυζαντινή φιλοσοφία και ο Λίνος Μπενάκης με την προσθήκη της Μεταβυζαντινής φιλοσοφίας. Οι εργασίες των Τατάκη και Μπενάκη έδειξαν ότι οι λόγιοι Έλληνες του Βυζαντίου και της τουρκοκρατίας ήσαν η συνέχεια των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και ιδιαίτερα του Αριστοτέλη, τον οποίον δίδαξαν πολύ νωρίτερα από τους λογίους του Διαφωτισμού.
             
Το προσωπικό ενδιαφέρον του Λίνου Μπενάκη για τη φιλοσοφική σκέψη του Θεόφιλου Κορυδαλλέα (1570-1645) και άλλων λογίων της τουρκοκρατίας φάνηκε και με την ανακοίνωσή του στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τον Αριστοτέλη (Θεσσαλονίκη 1978), στο οποίο ανέπτυξε το θέμα «Νεωτερική κριτική του Μεταβυζαντινού Αριστοτελισμού στον ελληνικό χώρο κατά τον 18^ο αιώνα». Ας είναι αιωνία η μνήμη του.
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου