Νήματα Δημιουργίας στο Bath Abbey - 9

 

Κίνδυνος! Όφις στον κήπο!

 

Καλλιτέχνις υφαντουργίας: Jacqui Parkinson

 

Η Δημιουργία έχει πλέον ολοκληρωθεί. Αλλά κάτι αναπάντεχο συμβαίνει μετά. Το παρουσιάζει αρκετά καθαρά και με παραστατικό τρόπο ο Προφήτης Ησαΐας: «Πώς έπεσες από τον ουρανό, Εωσφόρε, τέκνο της αυγής! Πάνω στη γη συντρίφτηκες εσύ, που υπέταξες λαούς. Έλεγες μέσα σου: “στον ουρανό θ’ ανέβω, το θρόνο μου θα υψώσω πάνω από τ’ άστρα του Θεού. Θα πάρω θέση πάνω στο βουνό, στο μακρινό βορρά που οι θεοί συνάζονται. Θ’ ανέβω πάνω από τα σύννεφα και με τον Ύψιστο θα είμαι ίσος”. Μα έπεσες μέσα στον άδη, στης αβύσσου το βυθό» (Ησ. 14, 12-15).
 

Έτσι παρουσιάσθηκε ο όφις στον Παράδεισο... Κι αυτό ενέπνευσε την καλλιτέχνιδα, που του αφιέρωσε ένα έργο. Κι όπως η ίδια χαρακτηριστικά αναφέρει «Ο Δημιουργός επέλεξε να προσφέρει σε όλα τα δημιουργήματα την ελευθερία να τον αγαπούν και να τον υπακούουν, μόνο όμως αν το ήθελαν». Κι ο Εωσφόρος / όφις έκανε την επιλογή του...

Το διπλό πρόσωπο της μοναξιάς

 
Η μοναξιά είναι μία λέξη που δε συνδέεται με ευχάριστα γεγονότα ή συναισθήματα. Οι περισσότεροι την απεύχονται, κάνουν τα πάντα για να μην την βιώσουν και νιώθουν οίκτο για όσους τη βιώνουν. Όσο περνούν τα χρόνια αυτοί οι άνθρωποι πολλαπλασιάζονται και είναι κάθε ηλικίας, φύλου, οικονομικής κατάστασης κλπ.
 

Πώς μπορεί όμως να φτάσει κάποιος σε αυτή την κατάσταση;
 
Η ζωή είναι απρόβλεπτη και πολλές φορές άνθρωποι βρίσκονται μόνοι ξαφνικά, απροειδοποίητα. Διαβάζω όλες αυτές τις μέρες διάφορες προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που επλήγησαν από τον φοβερό σεισμό που διέλυσε κυριολεκτικά τη νοτιοανατολική Τουρκία. Με συγκλονίζουν οι εικόνες ενηλίκων και κυρίως παιδιών που ανασύρονται από τα συντρίμμια ζωντανοί ακόμα και μετά από 11 μέρες! Η ζωή νικά τον θάνατο και ανατρέπει όλα τα προγνωστικά! Δίπλα σε αυτές τις αχτίδες φωτός, ατελείωτος ο θρήνος των ανθρώπων που έχασαν τους δικούς τους για πάντα. Πολλοί έμειναν τελείως μόνοι τους, δεν επέζησε κανένας δικός τους. Πολλά παιδιά επίσης θα μεγαλώσουν μόνα τους, χωρίς οικογένεια. Κι όλα αυτά μέσα σε 100 δευτερόλεπτα κι ενώ τίποτα δεν προμήνυε αυτό που έγινε, μία Κυριακή  βράδυ, που ξάπλωσαν για να ξυπνήσουν τη Δευτέρα το πρωί και να ξεκινήσουν την εβδομάδα τους, το σχολείο τους, τις δουλειές τους.
 
Δεν είναι όμως μόνο ο σεισμός ή κάποιο ακραίο καιρικό φαινόμενο. Καθημερινές είναι οι περιπτώσεις αυτών που αναγκάζονται να ζήσουν το υπόλοιπο της ζωής τους μόνοι τους όταν χάνουν για δάφορους λόγους πολύ δικούς τους ανθρώπους, πολύ δε περισσότερο όταν οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται στην τρίτη ηλικία. Δεν ξέρω γιατί αλλά τα μόνα παιδιά και οι μόνοι υπερήλικες είναι μία εικόνα που με θλίβει ιδιαίτερα. Ίσως λόγω της ευαλωτότητάς τους.
 
Εξίσου επώδυνη βέβαια είναι και η μοναξιά που νιώθουν οι έφηβοι. Η συναναστροφή μου μαζί τους τα τελευταία τριάντα χρόνια λόγω επαγγέλματος, με έχουν πείσει ότι αυτή η όμορφη ηλικιακή ομάδα όλο και περισσότερο  κλείνεται στον εαυτό της, περνά πλέον ατελείωτες ώρες μπροστά στις οθόνες και όχι με συνομηλίκους. Οι έφηβοι απολαμβάνουν πληθώρα υλικών αγαθών, έχουν άπειρους διαδικτυακούς φίλους, γονείς που προσπαθούν να τους παράσχουν τα πάντα. Όμως έχουν χάσει την ξεγνοιασιά και το χαμόγελό τους, δείχνουν σα να μην τους γεμίζει τίποτα, νιώθουν μόνοι. Θλιβερό!
 
Οι παραπάνω περιπτώσεις αφορούν ανθρώπους που η μοναξιά τους επιβάλλεται με κάποιον, οδυνηρό τις περισσότερες φορές, τρόπο. Η διαχείριση αυτής της κατάστασης διαφέρει από άτομο σε άτομο. Άλλους τους δυναμώνει και τους κινητοποιεί, άλλους τους θυμώνει, τους περισσότερους τους μαραζώνει, τους αποστασιοποιεί από τα πάντα, τους συνθλίβει.
 
Υπάρχουν βέβαια και άνθρωποι που επιλέγουν να ζουν μόνοι τους. Έτυχε; Είναι εσωστρεφείς από τη φύση τους; Αδυνατούν να συνυπάρξουν στενά; Δεν αντέχουν τις δεσμεύσεις; Δε θέλουν να στερηθούν την πολύτιμη ανεξαρτησία τους; Βλέπουν άλλους που δεν είναι μόνοι αλλά είναι δυστυχισμένοι; Είναι ένα είδος άμυνας και η μοναξιά που προβάλλεται ως επιλογή, λειτουργεί ως προστατευτικό κέλυφος; Δεν ξέρω αν είναι συνειδητοποιημένοι ή κρύβονται πίσω από την αδυναμία τους να δημιουργήσουν όμορφες, ζεστές ανθρώπινες σχέσεις. Μπορεί και να μην τολμάνε, να μη θέλουν να πληγωθούν. Πόσο μα πόσο δύσκολες έχουν γίνει οι σχέσεις σήμερα! Διάβασα κάπου ότι στη Φιλανδία τα περισσότερα σπίτια κατοικούνται από έναν άνθρωπο! Σημεία των καιρών!
 
Θα περάσω σε μία άλλη περίπτωση. Άνθρωποι που δεν είναι μόνοι, νιώθουν όμως μόνοι. Ζουν και κινούνται με άλλους, κάποτε πολλούς άλλους, όμως το κενό μεγάλο. Και εύλογα διερωτάται κάποιος: Μα ειναι δυνατόν; Κι όμως είναι! Είναι όταν οι άλλοι περιστρέφονται γύρω από το εγώ τους, απορροφώνται από τις δικές τους, «σημαντικές» έννοιες, στέκονται στην επιφάνεια, δεν έχουν ενσυναίσθηση, δεν μπορούν -ή μήπως δε θέλουν- να αγγίξουν συναισθηματικά τους ανθρώπους τους. Ναι, τότε μπορεί να ζουν μέσα στον κόσμο, μέσα στη βουή αλλά αυτή η βουή να τους τρελαίνει και να ψάχνουν τρόπο διαφυγής. Τι νόημα έχει τα σώματα να βρίσκονται δίπλα, μαζί, να αγγίζονται όταν οι ψυχές είναι σε απόσταση; Είναι πολύ σκληρή και αυτή η όψη της μοναξιάς ίσως γιατί δεν είναι ξεκάθαρη συνθήκη. Πολλές φορές αργούν να το συνειδητοποιήσουν, να το παραδεχτούν, να το αντιμετωπίσουν και βαλτώνουν σε σχέσεις που δεν έχουν να τους προσφέρουν τίποτα. Σε αυτή την περίπτωση, όταν καταφέρεις να μείνεις και τυπικά μόνος νιώθεις αρχικά μία λύτρωση. Τα συναισθήματα όμως στη συνέχεια ειναι αμφιθυμικά. Θα έρθει στιγμή που ίσως νοσταλγήσεις το πριν κι ας ήταν προβληματικό. Γενικά, είναι δύσκολα διαχειρίσιμη κατασταση.
 
Περισσότερο ίσως δυσκολεύει η διαχείριση της ελευθερίας ιδιαίτερα όταν για πολύ καιρό δεν ήσουν μόνος. Η συντροφιά, το μοίρασμα, η αμαιβαιότητα, η στήριξη αλλά και η εξάρτηση πολλές φορές από τον άλλον είναι δεδομένα που δεν είναι εύκολο να βγάλεις -κάποιες φορές ξαφνικά και βίαια- από τη ζωή σου. Νιώθεις σα να πρέπει να στήσεις μία ζωή από τα θεμέλια. Πολύ δύσκολο! Κάποιοι δεν το επιχειρούν καν και βουλιάζουν στη θλίψη, την παραίτηση και την αυτολύπηση ενώ κάποιοι άλλοι βιάζονται να βάλουν τέλος στη μοναξιά τους κάνοντας πολλές φορές λάθος επιλογές.
 
Πολλοί αναρωτιούνται: συνηθίζεται η μοναξιά; Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι ότι αν καταφέρεις να προσπεράσεις το δύσκολο και σίγουρα επώδυνο σημείο της μετάβασης από τη μία κατάσταση στην άλλη, τότε σιγά-σιγά πατάς γερά στα πόδια σου, απολαμβάνεις την ανεξαρτησία σου και η μοναξιά μετά από πολλά σκαμπανεβάσματα, μπορεί και να γίνει... φίλη σου. Εξάλλου έχεις χρόνο με τον εαυτό σου, να τον γνωρίσεις, να τον περιποιηθείς, να του κάνεις τα χατίρια. Ξέρεις πλέον τι πραγματικά θέλεις και το διεκδικείς. Δεν ξέρω αν είναι εύκολο να μπεις ξανά στη διαδικασία να αποχωριστείς τη μοναξιά. Πρέπει να αξίζει τον κόπο! Όχι ότι δεν υπάρχει η ανάγκη του άλλου, αλίμονο, αλλά με άλλους όρους, με άλλον τρόπο και μόνο αν κρίνεις ότι θα είναι αυτό που θα κάνει τη ζωή σου καλύτερη κι εσένα ευτυχισμένο και πλήρη.
 
Δεν είναι η μοναξιά μία κατάσταση ευκταία. «Ζωή που δε μοιράζεται είναι ζωή κλεμμένη» λεει με τη μοναδική της φωνή η Ελευθερία Αρβανιτάκη. Αξία ανεκτίμητη το «μαζί», αναμφισβήτητα. Όταν σε γεμίζει όμως. Όταν το μαζί πληγώνει, θλίβει, διαλύει, σου κλέβει τη ζωή, τότε, ναι, το να είσαι μόνος μπορεί να είναι η καλύτερη λύση.
 
Μόνοι και μοναχικοί λοιπόν βιώνουν την ίδια κατάσταση αλλά τη διαχειρίζονται διαφορετικά, έχει διαφορετική επίδραση πάνω τους. Κάποιες φορές δεν το επιλέγουν, κάποιες ναι. Το ζητούμενο είναι να νιώθουμε καλά σε κάθε περίπτωση. Να το παλεύουμε τουλάχιστον. Το χρωστάμε στον εαυτό μας!
 

Το ξέρω πως καθένας μονάχος πορεύεται στον έρωτα.

Μονάχος στη δόξα και τον θάνατο.

Το ξέρω.Το δοκίμασα. Δεν ωφελεί.

Άφησέ με νά ’ρθω μαζί σου.

Γιάννης Ρίτσος

(Απόσπασμα από τη Σονάτα του σεληνόφωτος)

 

Πέννυ Παπαπαναγιώτου

Φιλόλογος Εκπαιδευτικός

(Γενικό Λύκειο Τεγέας)

Διακοσίων ετών ο Ύμνος στην Ελευθερία

 
Το 2023 ονομάσθηκε «Λογοτεχνικό Έτος Άλκης Ζέη», με την ευκαιρία των εκατό ετών από την γέννηση της εν λόγω συγγραφέως (1923-2020). Φέτος ο Ελληνισμός εορτάζει μια σημαντική επέτειο, τα διακόσια χρόνια από τη σύνθεση του Εθνικού μας Ύμνου από τον μεγάλο ποιητή μας Διονύσιο Σολωμό. Στο λόφο του Στράνη, στη Ζάκυνθο, ο 23ετής μόλις ετών μεγαλοφυής Ποιητής, μέσα σε ένα μήνα, τον Μάιο του 1823, συνθέτει τον Ύμνο με τον οποίο «δίδει όχι μόνο τον λυρικό του ενθουσιασμό, τα κυριώτερα στάδια της Επαναστάσεως κατά τα δύο πρώτα έτη, κατά ξηρά και κατά θάλασσα, την εκπολιόρκησιν της Τριπολιτσάς... την πολιορκίαν του Μεσολογγίου..., την θανάτωσιν του Πατριάρχου, τον κοινόν αγώνα της Ελλάδος - Ελευθερίας και της Θρησκείας, αλλά και νουθετεί τους μαχομένους Έλληνας κατά της επαράτου Διχονοίας», όπως γράφει ο αείμνηστος καθηγητής Ν.Β. Τωμαδάκης στο βιβλίο «Σολωμού Άπαντα» (Εκδ. Γρηγόρη).
 

Ο Διονύσιος Σολωμός στον «Ύμνο εις την Ελευθερίαν» είναι ο πρώτος που τονίζει τη συνέχεια του Ελληνισμού, από τους αρχαίους χρόνους έως τις ημέρες του, πριν από τους ιστορικούς Ζαμπέλιο και Παπαρρηγόπουλο. Σημειώνει ότι «εκφωνεί φιλελεύθερα τραγούδια σαν τον Πίνδαρο». Επικαλείται τους τριακόσιους του Λεωνίδα και τονίζει στον 78^ο στίχο: «Ω τρακόσιοι! Σηκωθήτε και ξανάλθετε σ΄ εμάς. Τα παιδιά σας θέλ’ ιδήτε πόσο μοιάζουνε με σας». Ο Τωμαδάκης στο ίδιο βιβλίο του γράφει σχετικά: «Αυτή η στροφή για τους τριακόσιους του Λεωνίδα περνά πέραν από την ποίησιν και εγγίζει την αλήθειαν της Ιστορίας, επικυρώνει την συνέχειαν του Ελληνισμού από την αρχαιότητα μέχρι της Επαναστάσεως, γεγονός το οποίον ακόμη δεν είχε τότε αναγνωρισθή από τους Ευρωπαίους και από τους ιστορικούς, οι οποίοι ενόμιζον ότι με την πτώσιν της Ελλάδος υπό τους Ρωμαίους (146 π.Χ.) υπετάγη και εχάθη ο Ελληνισμός».
 
Οι Έλληνες στη συνέχεια της ιστορικής πορείας τους, γράφει ο Σολωμός, αγκαλιάζουν τον Ιησού Χριστού, ως Λυτρωτή και συμπαραστάτη τους. Γράφει στον 98^ο στίχο: «Με φωνή που καταπείθει προχωρώντας ομιλείς, σήμερ’ άπιστοι εγεννήθη, ναι του κόσμου ο Λυτρωτής». Θυμωμένος από τη βαρβαρότητα των Τούρκων στην Κωνσταντινούπολη γράφει στους στίχους 113 και 114: «Και εκεί πού ΄ναι η Αγία Σοφία, μες΄ τους λόφους τους επτά, όλα τ’ άψυχα κορμία, βραχοσύντριφτα, γυμνά, σωριασμένα να τα σπρώξη η κατάρα του Θεού κι΄ από κει να τα μαζώξη ο αδελφός του φεγγαριού» (Σημ. γρ. Ο ποιητής εννοεί τον Σουλτάνο).
 
Αφού αναφέρει τα «περασμένα μεγαλεία» και την μακροχρόνια σκλαβιά σημειώνει την εθνεγερτική «πολεμόκραχτη φωνή του Ρήγα» και την θυσία του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ με την έναρξη της Επανάστασης. Γράφει στον 135^ο στίχο: «Όλοι κλαύστε! Αποθαμένος ο αρχηγός της Εκκλησιάς  κλαύστε, κλαύστε, κρεμασμένος ωσάν νά τανε φονιάς»... Για τον Ρήγα και τον Σολωμό ο Λίνος Πολίτης σημειώνει πως αν ο πρώτος οραματίζεται και προγραμματίζει την Ανάσταση του Γένους, ο δεύτερος ψάλλει και υμνεί την πραγματοποίησή της (Λίνου Πολίτη «Γύρω στο Σολωμό», 1958, σ. 116).
 
Ένας από τους ποιητές μας που θαύμαζε το ταλέντο και τη σκέψη του Σολωμού ήταν ο Γιώργος Σαραντάρης (1908-1941). Σε σκέψη του που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από τον γράφοντα ο Σαραντάρης μας καλεί «να ακολουθήσουμε το Σολωμό στα ζωντανά του στοιχεία όπου να βρούμε πως το πνεύμα του κάνει ένα με το λεγόμενο ελληνικό πνεύμα και πως το τελευταίο δεν είναι μία χίμαιρα, εφόσον δεν είναι χίμαιρα η αισθητική αξία της σολωμικής ποίησης». (Γ.Ν. Παπαθανασόπουλου «Γιώργος Σαραντάρης ο άνθρωπος, ο ποιητής, ο διανοούμενος», Εκδ. Έκπληξη, 2011, σελ. 182). Επίσης σε κριτική του για το έργο του Αναστασίου Δρίβα ο ίδιος ο Σαραντάρης σημειώνει: «Δεν μπορείς να νιώσεις την πνοή της σολωμικής ποίησης αν δεν νιώσεις ταυτόχρονα τι σημαίνει για τον Έλληνα το Μεσολόγγι» (Αυτ. σελ. 183).
 
Ο  εθνικός μας ύμνος είχε περιπέτεια έως ότου καθιερωθεί και, κατά μία εκδοχή, ακόμη δεν έχει αποκτήσει τυπική αναγνώριση... Ο βαυαρός πρώτος βασιλιάς  των Ελλήνων Όθωνας καθιέρωσε ως εθνικό ύμνο  τον της πατρίδας του, που ήταν πανομοιότυπος με τον... αγγλικό («God save the King»).
 
Με την έλευση του Γεωργίου του Α΄, το 1863, και την Ένωση της Επτανήσου με την ελεύθερη Ελλάδα ο Υπουργός των Ναυτικών Δ. Μπουντούρης, στις 4 Αυγούστου 1865, απευθύνει έγγραφο στο Υπουργείο των Εξωτερικών, με το οποίο ζητεί να καθιερωθεί ως «επίσημον Εθνικόν άσμα» ο Ύμνος στην Ελευθερία του Διον. Σολωμού, σε μουσική Νικολάου Μαντζάρου. Ο Ύμνος ψάλλεται έκτοτε ντε φάκτο δια της επικρατήσεως της εθνικής συνειδήσεως, χωρίς να υπάρχει νομική ρύθμιση με βασιλικό ή προεδρικό διάταγμα, όπως, με επιφύλαξη πάντως, διατείνεται ο Γεώργιος Λαγανάς στη σχετική ενδιαφέρουσα μελέτη του  (Εκδ. του Φοίνικα). Αν επί 160 χρόνια δεν έχει καθιερωθεί τυπικά και επίσημα ο εθνικός μας  ύμνος πιθανότατα να είναι παγκόσμια πρωτοτυπία, όμως ταυτόχρονα δείχνει την διαχρονική πίστη του λαού μας στον Εθνικό μας Ύμνο και σε ό,τι Αυτός συμβολίζει και εκφράζει...
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Σε πολύλοφη πόλη της Κίνας

Ο Νίκος μας με την Πριγκίπισσα Έριν και ένα ζευγάρι φίλων τους επισκέφθηκαν πρόσφατα την πολύλοφη πόλη της Κίνας που ονομάζεται Chongqing. Η πόλη έχει 31 εκ. κατοίκους και είναι γεμάτη από ουρανοξύστες, καθώς κι από πολλά στοιχεία πολιτισμού.

Είναι μια όμορφη πόλη, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι ποταμών, κι επίσης βρέχει πολύ, για τούτο το τοπίο της είναι συνήθως ομιχλώδες. Φημίζεται, μεταξύ άλλων, και για τα νόστιμα φαγητά της.

Νέος Ιεροδιάκονος στα Θυάτειρα

 
Μια νέα χειροτονία έφερε χαρά μεγάλη στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας. Ο Ομογενής διακεκριμένος Θεολόγος κ. Αλέξιος Φλωρίδης, γέννημα θρέμμα στη Σκωτία, από πατέρα Ελληνο-Κύπριο και μητέρα Σκωτσέζα, χειροτονήθηκε από τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο κ. Νικήτα στον πρώτο βαθμό της Ιερωσύνης.
 

Η χειροτονία έλαβε χώρα στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων Θεσσαλονίκης, την Κυριακή 19 Φεβρουαρίου τ.έ. Στη Θεία Λειτουργία προεξήρχε ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μ.Β. κ. Νικήτας και συλλειτούργησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γουινέας κ. Γεώργιος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμορίου κ. Νικηφόρος. Στον Ιερό Ναό παρέστη συμπροσευχόμενος ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμαστρίδος κ. Σπυρίδων.
 
Το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου, παραμονή της χειροτονίας, ο Αλέξιος εκάρη σε Ρασοφόρο από τον Ηγούμενο της Μονής Βλατάδων Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αμορίου κ. Νικηφόρο. Κατά την εν λόγω Ακολουθία έλαβε το όνομα Γρηγόριος, προς τιμή του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.
 

Ο νέος Ιεροδιάκονος των Θυατείρων π. Γρηγόριος είναι κάτοχος πτυχίου και μεταπτυχιακού διπλώματος στη Θεολογία από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, καθώς και μεταπτυχιακού διπλώματος στην Ποιμαντική Θεολογία από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το τελευταίο διάστημα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, όπου εκπονεί τη Διδακτορική του Διατριβή. Αναμένεται, μετά το πέρας των σπουδών του, να ενταχθεί πλήρως στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Θυατείρων, με σκοπό να διακονήσει τις πολλαπλές και συνεχώς αυξανόμενες ποιμαντικές, λειτουργικές και κατηχητικές της ανάγκες.
 

Στη διάρκεια της χειροτονίας του σε Ιεροδιάκονο ο π. Γρηγόριος εκφώνησε τον παρακάτω χειροτονητήριο λόγο:
 
Σεβασμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα,
 
Βρίσκομαι ενώπιόν Σας και ενώπιον του ιερού θυσιαστηρίου με φόβο Θεού αλλά και με εμπιστοσύνη στην πρόνοια και στην αγάπη Του. Αυτή η πρόνοια, η αγάπη και το έλεός Του με οδήγησε μέχρι σήμερον εδώ στην διακονία της Εκκλησίας. Όπως γράφει ο Άγιος Πορφύριος, ‘Ο Θεός φροντίζει ακόμη και για τις πιο μικρές λεπτομέρειες της ζωής μας. Δεν αδιαφορεί για μας, δεν είμαστε μόνοι στον κόσμο.’ Εξάλλου, όπως μας υπομιμνήσκει ο Άγιος Σωφρόνιος ο Αγιορείτης, ο δικός μας Άγιος του Έσσεξ ‘κάθε τι που υπάρχει, υπάρχει γιατί ο Θεός το σκέπτεται. Ο Θεός σκέπτεται τον κόσμο και ο κόσμος υπάρχει.’
 

Η Εκκλησία ως σώμα του Χριστού κατευθυνόμενο προς τα έσχατα, μόνο που βιώνει την ένδοξη Ανάσταση του Κυρίου, μπορεί να προσφέρει τα πάντα στον άνθρωπο και στον κόσμο. Μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά συγκεκριμένα στο πρόσωπο και στην μαρτυρία του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου βιώνουμε αυτήν την πρόγευση της ‘καινής κτίσεως’ και του μεταμορφωμένου κόσμου, εἰς τά ασκητικά πρόσωπα τῶν Αγιωκαταταχθέντων Ἁγίων της, εις την προσδοκίαν της αξίας τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου και της ειρήνης, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης στον σύγχρονο κόσμο. Στο σεπτό πρόσωπο του Παναγιωτάτου βρίσκει κανείς την όλη οικουμενική, ισορροπημένη φωνή της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ευχαριστώ και ευγνωμονώ τον Παναγιώτατο για την Πατρική Του συμβουλή να διακονήσω την Μητέρα Εκκλησία εις το Ηνωμένο Βασίλειο.
 

Το να είναι Χριστιανός, ειδικά εις την σημερινή εποχή, πόσω μάλλον για να είναι κανείς κληρικός, όπως διαβάζουμε στον Άγιο Σωφρόνιο του Έσσεξ ‘σημαίνει να πιστεύει στη νίκη (της αναστάσεως) επάνω στον κόσμο και τίποτε λιγότερο.’ Η πρώτη προς Τιμόθεον Επιστολή τονίζει την συγκεκριμένη ευθύνη και την προσδοκία της Εκκλησίας όσον αφορά την ζωή και το παράδειγμα ενός διακόνου. ‘Διακόνους ὡσαύτως σεμνούς…  ἔχοντας τὸ μυστήριον τῆς πίστεως ἐν καθαρᾷ συνειδήσει.’ (Α Τιμ. 3:8-9) Αυτό το παράδειγμα και μαρτυρία πίστεως βλέπουμε στον Άγιο Στέφανο, Πρωτομάρτυρα και διάκονο της πρώτης Εκκλησίας. Επέλεξαν οι Απόστολοι τότε ἑπτά, έχοντας πλήρεις Πνεύματος Ἁγίου καὶ σοφίας ούτως ώστε μέσα στην ευχαριστιακή κοινότητα να διακονούν στις τράπεζες. (Πραξ. 6,2)
 

Στέκομαι ενώπιόν Σας, Σεβασμιώτατε, με εμπιστοσύνη στο θέλημα του Τριαδικού Θεού αλλά και στο Πρόσωπό Σας. Εύχεσθαι παρακαλώ, να εκφράσω και να μαρτυρώ τα λόγια της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής, μία ξεχωριστή περικοπή η οποία μας δίνει την προϋπόθεση της εν Χριστώ σωτηρίας, δηλαδή την αγάπη του Θεού μέσα από την αγάπη του συνανθρώπου. Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, Έργο αγάπης είναι η προς τον πλησίον ολόψυχη ευεργεσία.’ Για την ουσία αυτής της παραβολής οδηγήθηκα σήμερα ενώπιον του ιερού θυσιαστηρίου και για την ουσία αυτής της παραβολής αξίζει να προσφέρω τη ζωή μου και το είναι μου.
 

Εύχεσθαι παρακαλώ, Σεβασιώτατε, παρά τις ατέλειές μου, να είναι η διακονία μου όντως θυσιαστική προς τον κάθε άνθρωπο, έχοντας ώς παράδειγμα και στήριγμα τον πνευματικό μου πατέρα, τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Ιλίου, ο οποίος με ενέπνευσε από παιδί διακονώντας στο ιερό βήμα του Ευαγγελιστού Λουκά Γλασκώβης, με την προσευχητική του στάση ζωής και Ορθοδόξου μαρτυρίας εις την Σκωτία. Ο Θεοφιλέστατος, από την στιγμή της Βαπτίσεώς μου σε ηλικία 14ων ετών, μέχρι σήμερον, με καθοδηγεί και με ενδυναμώνει όχι μόνο με τις πατρικές Του συμβουλές αλλά κυρίως με το δικό του παράδειγμα, ένα παράδειγμα ολοκληρωτικής αφοσιώσεως στον Ζωοδότη και Σωτήρα Χριστό και στην Εκκλησία Του. Έχοντας ως παράδειγμα την βιωτή αλλά και τις γνώσεις του πνευματικού μου πατέρα, αποφάσισα όχι μόνο να σπουδάσω Θεολογία αρχικά εις το Εδιμβρούργο και μετέπειτα, με την ευλογία και την στήριξη του μακαριστού προκατόχου σας κυρού Γρηγορίου, εις την Θεσσαλονίκη, αλλά και να γίνω άγαμος κληρικός εις την βιβλική και ιστορική σας Αρχιεπισκοπή των Θυατείρων.
 

Σας ευχαριστώ Σεβασμιώτατε που δεχθήκατε να με χειροτονήσετε εδώ στο ιστορικό αυτό Παλαμικό, Πατριαρχικό και Βυζαντινό Μοναστήρι. Εδώ στη Μονή των Βλατάδων είχα την ευλογία, ταυτόχρονα με τις μεταπτυχιακές και μετέπειτα διδακτορικές μου σπουδές, να ζώ τις καθημερινές ακολουθίες, την τάξη, την παράδοση και το ήθος της Μητρός Εκκλησίας. Όπως τονίζει συχνά ο Θεοφιλέστατος Ηγούμενός μας, η μεγαλοπρέπεια είναι στην απλότητα.
 
Στο σημείο αυτό, αν και πιστεύω η ευγνωμοσύνη, η εκτίμηση και ο σεβασμός δεν περιγράφεται με λέξεις, αλλά εκφράζεται με την πιστότητά μας, θα ήθελα να ευχαριστήσω απο τα βάθη της καρδιάς μου τον Θεοφιλέστατο Άγιο Αμορίου κ. Νικηφόρο, ο οποίος, χωρίς υπερβολή, είναι για μένα πατέρας. Θεοφιλέστατε, Γέροντα, η πατρική σας αγάπη, το ανοικτό, αρχοντικό και θυσιαστικό σας πνεύμα που σας διακρίνει να είναι πάντοτε παράδειγμα στη διακονία και στη ζωή μου. Έχω μάθει πολλά από Σας και δίπλα Σας, από τις πιο απλές, ανθρώπινες, θεολογικές μας συζητήσεις, δίπλα σας σε προσκυνήματα, αποστολές, σε πολύ ευχάριστες στιγμές αλλά και σε δοκιμασίες, πάντοτε σας διακρίνει η ατελείωτη ελπίδα, η χαρά και η προσδοκία της Αναστάσεως του Κυρίου, ώς βίωμα καθημερινό.
 

Πρόσφατα ίσως έζησα τις πιο έντονες για την πνευματική μου ζωή στιγμές, δίπλα στον αγαπημένο μου πατέρα, για ένα διάστημα μέχρι την εν Κυρίω κοίμησή του. Ίσως εκεί Σεβασμιώτατε βίωσα, πιο πολύ από ποτέ, την δύναμη της ευχής. Ο μακαριστός πατέρας μου πολύ με στήριζε στην κλίση μου να διακονήσω την Εκκλησία, πίστευε σε αυτή τη κλίση, και ακόμα στις δυσκολίες του θα έδινε τα πάντα για μένα. Μεγαλώνοντας δίπλα στον πατέρα μου, δεν θυμάμαι ουδεμία στιγμή να κατακρίνει ή να κακολογεί άνθρωπο. Τον ευχαριστώ για αυτό το τόσο σπάνιο παράδειγμα και ελπίζω να τον τιμήσω με την διακονία μου και την αφοσίωσή μου στην Εκκλησία του Χριστού. Αφ’ ενός μεν η δική σας παρουσία στην εξόδιο ακολουθία έδινε στην οικογένειά μου παρηγοριά, δύναμη και ανακούφιση. Αφ’ετέρου δε ήταν, για μένα, μία ένδειξη του πατρικού σας ενδιαφέροντος προς το ταπεινό πρόσωπό μου. Όπως γνωρίζετε, Σεβασμιώτατε, η δική σας εκλογή στην τόση σημαντική αυτή επαρχία του Θρόνου, έδωσε ειδικώς στην νέα γενεά και σε μένα προσωπικώς ελπίδες και πράγματι χαίρομαι που έστω σε δύσκολες συνθήκες της πανδημίας ήμουνα δίπλα σας στις προσπάθειες ανανεώσεως και καλλιεργήσεως της ποιμαντικής φροντίδας των Ορθοδόξων της Βρεταννίας, δίνοντας μια ενωτική μαρτυρία του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη χώρα μας.
 
Ευχαριστώ τον στενό σας συνεργάτη, τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Κλαυδιουπόλεως κ. Ιάκωβο αλλά και όλους τους συνεργάτες σας για την εν Χριστώ αγάπη τους. Ευχαριστώ τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πισσιδίας κ. Ιώβ για το ακαδημαϊκό και πατρικό ενδιαφέρον Του καθ’ όλη τη διάρκεια των σπουδών μου. Ευχαριστώ τον καθηγητή μου π. Χρήστο Φιλιώτη. Ευχαριστώ τον π. Βησσαρίωνα Κοκλιώτη για την αμέριστή του στήριξη και την πολυετή μας πνευματική σχέση και εν τω προσώπω του όλους τους ιερείς της Αρχιεπισκοπής μας. Ευχαριστώ τους πατέρες της Μονής των Βλατάδων, τους Αγιορείτες πατέρες με τους οποίους η χάρις του Θεού με συνέδεσε πνευματικώς, τους καθηγητές, συγγενείς και φίλους μου.
 

Finally Your Eminence I would like to thank my dear mother Elaine for her ceaseless sacrificial love, her care and her support.
 
Και­ρός τοῦ ποι­ῆ­σαι τῷ Κυ­ρί­ῳ Σεβασμιώτατε Δέσποτα. Ιδού ο δούλος Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου.
 

Στον νέο Ιεροδιάκονο ευχόμαστε ολόψυχα να είναι Άξιος και Στερεωμένος!!! Είθε να αξιωθεί σύντομα, με τη δύναμη του Αγίου Θεού μας να χειροτονηθεί και Πρεσβύτερος - Ιερουργός των Μυστηρίων του Κυρίου μας!!!
 
Προσευχόμαστε δε, από μέσης καρδίας, να έχει μακρά, θεοφιλή, καλλίκαρπο, και γεμάτη από φως και κάθε ευλογία εκκλησιαστική διακονία και να είναι πάντα ΑΞΙΟΣ και πλούσια ευλογημένος από τον Πανάγαθο Θεό μας!
 
ΠΑΝΑΞΙΟΣ και ΘΕΟΣΤΗΡΙΚΤΟΣ!!!

Ώρα ενδεκάτη και... κάτι

Νέα εκπομπή για εβδομάδα Απόκρεω 2023.

Με αγάπη Χριστού
 
Νώντας Σκοπετέας

Βασιλεύοντος του ιού

 

Παναγιώτη Καποδίστρια, ΛΟΙΜΟΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟ, Ποιήματα

Εκδ. «Αληθώς» Κέντρο Λόγου, Ζάκυνθος 2022, σσ. 56

 

«Ουδέν κακόν αμιγές καλού» έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, που σημαίνει «δεν υπάρχει κακό που να μη γεννάει και κάποιο καλό».
 
Ένα από τα χειρότερα «κακά» της σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας ήταν η έκρηξη και η διάδοση στα πέρατα της οικουμένης του «βασιλικού ιού», του κορωνοϊού.
 

Σε αντίσταση απέναντι στη θανατηφόρα πανδημία, οι καλλιτέχνες και οι πνευματικοί δημιουργοί, εποίησαν έργα σημαντικά, για να δείξουν και να αποδείξουν πως ακόμα και μέσα στο καταχείμωνο η ελπιδοφόρα ορμή της ζωής αναδεικνύεται νικήτρια.
 
Μια τέτοια πνευματική παραγωγή, υψηλότατου επιπέδου και λυρικότατης στιχουργίας, που διεισδύει έως το μεδούλι των οστών της θεάς Ποίησης, είναι η νέα Ποιητική Συλλογή του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, με τον γενικό τίτλο «ΛΟΙΜΟΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟ»!
 

1 + 40 αυθεντικές ποιητικές δημιουργίες, εμπνευσμένες από την καθημερινή ανταριασμένη ανάσα και τη βασανιστική αγωνία του πρώτου εγκλεισμού της πανδημίας του 2020, απλώνονται στο στερέωμα του έμπτερου λόγου και καταγράφουν με πόνο, αλλά και με τέχνη περισσή, τις ψυχικές δονήσεις και τους καρδιακούς κυματισμούς εκείνης της πρωτόγνωρης εμπειρίας.
 
Το βλέμμα του δημιουργού φτάνει μακριά, σε τόπους και σε πόλεις, σε χρόνους διάφορους και σε εποχές ιστορικές, ενώ η κίνηση της σκέψης και των χεριών είναι οριζόντια αλλά και κάθετη, μεταφέροντας «ουρανό στις ψυχές των ανθρώπων» (Νικηφόρος Βρεττάκος).
 

Γενναία η στάση, ευγενική η ματιά, χειρουργική λογοτεχνικά η προσέγγιση, ατόφια χρυσαφένια η ποιητική ύλη και ακραιφνής δημιουργία το αποτέλεσμα.
 
Μέγα εύγε στον άξιο Ποιητή!
 

Η δημιουργία του ανέρχεται με σταθερό και τολμηρό βηματισμό στα υψηλότερα επίπεδα της σύχρονης Ελληνικής Λογοτεχνίας και του αξίζει ο δίκαιος έπαινος για τη συγκεκριμένη Ποιητική Συλλογή αλλά και γενικώτερα για όλη του την πνευματική παραγωγή!
 
Καλή να είναι η συνέχεια, στην σαφέστατα καρποφόρα πορεία του, στο ευλογημένο μονοπάτι της Ποίησης!

Νήματα Δημιουργίας στο Bath Abbey - 8

 

Εὐλόγησεν ὁ Θεὸς τὴν ἡμέραν τὴν ἑβδόμην καὶ ἡγίασεν αὐτήν

 

Καλλιτέχνις υφαντουργίας: Jacqui Parkinson

 

Η Δημιουργία του Σύμπαντος κόσμου είναι πλέον γεγονός. Κι αφού το όλο Ποίημα συντελέστηκε και «εἶδεν ὁ Θεὸς τὰ πάντα, ὅσα ἐποίησε, καὶ ἰδοὺ καλὰ λίαν», τότε «...ὁ Θεὸς... κατέπαυσε τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ ἀπὸ πάντων τῶν ἔργων αὐτοῦ, ὧν ἐποίησε....» και αναπαύθηκε!
 

Το παρόν έργο της καλλιτέχνιδος αποτελεί -θα λέγαμε- μια ανακεφαλαίωση του ιστορικού της Δημιουργίας. Σε αυτό αποτυπώνονται όλα τα Ποιήματα των προηγουμένων ημερών. Επίσης δε, στο κέντρο του έργου τοποθετείται ένας σταυρός, για να δοθεί έτσι η μελλοντική προοπτική και ο ερχομός του Ιησού στον κόσμο.

Συντρίμμια, κομμάτια...

 
Στις πέντε Φεβρουαρίου, με την Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου, νωρίς φέτος, μπήκαμε στο Τριώδιο. Αυτή η περίοδος του χρόνου που αρχίζει το ξεφάντωμα για τις Αποκριές. Τα Σωματεία και οι Σύλλογοι που μόλις ξεμπέρδεψαν με την Κοπή της Πίτας του Αη Βασίλη ήδη άρχισαν να προγραμματίζουν τα δείπνα και τις ημερίδες τους. Με το ξημέρωμα της Δευτέρας ξυπνήσαμε με την είδηση πως ο Εγκέλαδος και πριν ακόμα φέξει, στις έξι του Φλεβάρη, πρόλαβε το δικό του ξεφάντωμα. Αντε τώρα να καλημερίσεις, άντε τώρα να ευχηθείς καλή εβδομάδα...
 

Πήρε συνέταιρο τον Εφιάλτη και βάλθηκε να κομματιάζει με τα γιγαντιαία πέλματά του ότι έβρισκε στο διάβα του για να φέρει την καταστροφή και τον όλεθρο, με τα άγρια πολεμοχαρή χέρια του να σαρώνει με μανία τα πάντα και η άκαρδη καρδιά του να κτυπά για να συντρίβει με αφηνιασμένη αφροσύνη.
 
Στην Ανατολή την τόσο κοντινή μας και εκεί που ο Απόστολος των Εθνών Παύλος συναντήθηκε, όπως λέγεται, με τον Πέτρο, εκεί που τα συντρίμμια τώρα τρομάζουν και σπαράζουν τα σωθικά και μόνο με την σκέψη ότι γονείς  δεν πρόλαβαν να προστατεύσουν τα παιδιά τους, παιδιά δεν πρόλαβαν να προστατέψουν τους γέρους τους, παππούδες και γιαγιάδες να παραδίδονται αμαχητί στον θυμό του τρομερού γίγαντα. Θύματα-θύματα-θύματα...
 
Θρήσκοι και άθρησκοι, χιλιάδες, πιστοί και άπιστοι, ομόθρησκοι και αλλόθρησκοι. Όλοι άνθρωποι με σάρκα και οστά, υλικές ζημιές και ηθικές αμέτρητες. Τόσο μακριά, μα τόσο κοντά που μας τα φέρνει η τηλεόραση στα καθιστικά μας. Άγνωστος κόσμος, άγνωστες ψυχές, βουρκώνουν τα μάτια, θολώνει το βλέμμα, μουδιάζει το μυαλό και τρέμει το σώμα, βουβαίνει το στόμα.
 
Ανάμεσα στα θύματα, μιά κοπέλα 32 χρόνων, ανιψιά γνωστού μου, στην Αντιόχεια, την πατρίδα της. Την άκουγαν τις πρώτες ώρες μετά το κακό, έσκαβαν και έσκαβαν τα συνεργεία για να την σώσουν. Προσπαθούσαν να την βρουν, να την φτάσουν. Κάποια στιγμή η φωνή δεν ακουγόταν πλέον. Την βρήκαν,  αλλά πιά δεν ανέπνεε. Την έλεγαν, Ιωάννα. Έφεραν την σορό της στην Πόλη και η Κηδεία της έγινε στον Ι. Ναό Της Μεταμόρφωσης στο Σισλί και εκεί τώρα αναπαύεται.
 
Θρηνούν οι δικοί της, θρήνησαν οι καμπάνες, θρηνούν τα κυπαρίσσια που θα την κρατούν συντροφιά και τα πουλιά θα την νανουρίζουν για πάντα.
 
Τόσο μακριά, τόσο κοντά.
 
Νίκη Beales
 
Φεβρουάριος 2023
Buckingham, Αγγλία

Στην κορυφή της Κίνας

Ο Νίκος μας, με την Πριγκίπισσα σύζυγό του Έριν κι ένα φιλικό τους ζευγάρι, ταξίδεψαν στην όμορφη πόλη Chongqing της Κίνας.

Εκεί είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν τα τεχνολογικά επιτεύγματα της σύγχρονης Κίνας, αλλά επίσης και να βρεθούν στο υψηλότερο τεχνητό σημείο της χώρας. Ανεπανάληπτη εμπειρία. Συνταξιδεύουμε κι εμείς μαζί τους...

Η Ελληνική Παράδοση - Γ΄

 
Ολοκληρώνω σήμερα το αφιέρωμά μου στους λογίους του 20ού αιώνα, που μιλούν για την εθνική μας παράδοση, χωρίς φυσικά να το εξαντλήσω. Με τον τρόπο τους όλοι επισημαίνουν την αξία της. Παράλληλα αναφέρουν τους κινδύνους, που αντιμετωπίζουν ο Ελληνισμός και ο πολιτισμός του από την περιφρόνησή της.

Ο βραβευθείς με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ποιητής μας Οδυσσέας Ελύτης  έγραψε για τη γενιά του: «Εγώ και η γενιά μου επιχειρήσαμε να ανακαλύψουμε το αληθινό πρόσωπο της Ελλάδος. Αυτό ήταν αναγκαίο γιατί μέχρι τότε το αληθινό πρόσωπο της Ελλάδος παρουσιαζόταν όπως το είχαν δει οι Ευρωπαίοι. Για να πραγματώσουμε αυτό το καθήκον έπρεπε να καταστρέψουμε την παράδοση του ορθολογισμού που απλώνεται βαρειά πάνω στον δυτικό κόσμο... Ο δυτικός κόσμος πάντοτε συνελάμβανε την Ελλάδα με την εικόνα της Αναγέννησης» (Odysseus Elytis, Analogies of Light, Ed. Ivar Ivask, University of Oklahoma Press, 1981, p. 7).
           
Η εκλεκτή ποιήτριά μας Ζωή Καρέλλη είπε για την Ελληνική Παράδοση κατά την δημόσια περί αυτής συζήτηση στις 9 Φεβρουαρίου 1979, στην αίθουσα της Αρχαιολογικής Εταιρείας:
           
«Η Ελληνική παράδοση ποτέ δεν νεκρώθηκε, παρ’ όλες τις περιπέτειες. Ακόμη και όταν το υπόδουλο έθνος αδυνατούσε να την τρέφει όπως άλλοτε, έζησε και συντηρήθηκε, χάρη στην Ελληνική Ορθοδοξία... Χωρίς ρίζες δεν αντέχει κανείς πραγματικά. Η πολύτιμη λοιπόν, η πάντα γνήσια ίσαμε τώρα τουλάχιστον, ελληνική παράδοση, που στους πνευματικούς ιδιαίτερα ανθρώπους του τόπου μας πέφτει το δύσκολο καθήκον, το βίωμα, όχι μόνο να την κρατήσουν, αλλά να δοκιμαστούν πάνω σ’ αυτήν, για να την ομολογήσουν με δικά τους λόγια, ... μπορεί να γίνει το σωστό στήριγμα σε μια εποχή αμφιγνωμίας, αμφισβήτησης και αμφιβολίας». (Η ομιλία της Ζωής Καρέλλη βρίσκεται στο βιβλίο «Η Ελληνική Παράδοση» των εκδόσεων «Ευθύνη» και στις σελίδες 184-188). 
 
Ο ιδιοφυής ποιητής και λόγιος Γιώργος Σαραντάρης στο φιλοσοφικό του δοκίμιο «Η παρουσία του ανθρώπου» διερωτάται: «Χρειάζεται η Δύση να μας μάθει κάτι περισσότερο από τον τεχνικό πολιτισμό; Ερωτώ τούτο, γιατί δεν βρίσκω άλλο ουσιαστικό να μπορεί να μας μάθει η χτεσινή και σημερινή Δύση. Στον πνευματικό πολιτισμό όταν κανείς δεν κατέχει πίστη, είναι σα να μην κατέχει τίποτε. Η Δύση δεν κατέχει τίποτε, μήτε για τον εαυτό της. Οι παραδόσεις Της μας είναι άχρηστες. Τον τεχνικό της πολιτισμό δεν μπορεί να τον φυλάξει για να κατορθώνει πάντοτε να μας τον μαθαίνει αυτή. Ο τεχνικός πολιτισμός καλύπτει σιγά-σιγά τη γη και παύει μέρα με τη μέρα να είναι προνόμιο της Δύσης... Η Δύση ολοένα φθείρεται και εφ’ όσον δεν πιστεύει και δεν μπορεί να πιστέψει στον άνθρωπο, ανταποκρίνεται σε ένα νόμο υπέρτατης δικαιοσύνης η αναπόφευκτη παρακμή της».
           
Ο λόγιος και καθηγητής Πανεπιστημίου Χρήστος  Γιανναράς γράφει στην «Καθημερινή» (29^η Δεκεμβρίου 1996): «Δεν θα ανατρέψει η Ελλάδα τον παγκόσμιο καπιταλιστικό πολιτισμό, ούτε ονειρεύεται κανείς επιστροφή στην παρθενικότητα της ζωής του Ροβινσώνα... Αλλά να αντισταθεί στην εξουσιαστική επιβολή της μικροπρέπειας, της μετριότητας και του εκχυδαϊσμού... ούτε ασυμβίβαστο είναι ούτε ανασταλτικό για τη δυναμική μετοχή της Ελλάδας στο σύγχρονο ιστορικό γίγνεσθαι».
           
Ο Θανάσης Πετσάλης - Διομήδης, συγγραφέας, μεταξύ πολλών άλλων, του ιστορικού μυθιστορήματος «Οι Μαυρόλυκοι», το οποίο ο Απόστολος Σαχίνης χαρακτηρίζει «εθνικό ανάγνωσμα», γράφει στο βιβλίο του «Διάλογοι με τον εαυτό μου»:
           
«Την οργάνωση του Ελληνισμού κρατεί στα χέρια της η Εκκλησία. Σε αυτή την Εκκλησία, πέρα από τους άλλους λαούς, εμείς οι Έλληνες χρωστάμε κατά ένα μεγάλο ποσοστό την επιβίωσή μας στα μαύρα χρόνια της σκλαβιάς και σε όποιες άλλες δίσεχτες ώρες επέρασε το Γένος... Δεν πρέπει ν΄ αφήσουμε να επηρεάσουν και να καθοδηγήσουν την πορεία της ελληνικής διανόησης μερικοί, αξιοπρόσεχτοι κατά τα άλλα, αλλά άψυχοι (με ασθενή και ασθενικά ψυχικά χαρίσματα), υποτονικοί, αναιμικοί εργάτες του στοχασμού και της τέχνης, που παραδόθηκαν δίχως αντίσταση καμιά στα τεράστια πρότυπα των μεγαλοφυών Σειρήνων». (Θ. Πετσάλη - Διομήδη «Διάλογοι με τον εαυτό μου», Εκδ. Ι.Δ. Αρσενίδη & Σία, Αθήνα, 1976, σελ. 127 & 133).
           
Ο Φώτης Κόντογλου στο βιβλίο του «Πονεμένη Ρωμιοσύνη» γράφει:
 
«Όλοι οι Έλληνες, σε κάθε χώρα, αγαπούνε τη θρησκεία τους. Οι Μικρασιάτες όμως την αγαπούνε ακόμα περισσότερο. Η Μικρά Ασία ήτανε Βυζάντιο. Οι εκκλησιές ήτανε ακαταμέτρητες. Κι όλοι, μικροί - μεγάλοι, ακόμα κ’ οι γυναίκες, ξέρανε να ψέλνουνε. Η παράδοση ήτανε ολοζώντανη στις καρδιές τους. Κατά τα χρόνια της σκλαβιάς, πλήθος χριστιανοί μαρτυρήσανε και αγιάσανε... Για τους Έλληνες η θρησκεία είναι τόσο σπουδαία, όσο σε κανέναν άλλο λαό. Θρησκεία και πατρίδα είναι μαζί. Όσο είχε πίστη ο Έλληνας, οι διάφορες προπαγάνδες δεν κάνανε τίποτα. Τώρα μοναχά, που μπήκε η απιστία σε πολλές ελληνικές ψυχές, κι ο υλισμός κ’ η καλοπέραση καταστρέψανε την πνευματική ευαισθησία τους, τώρα οι διάφορες προπαγάνδες απλώσανε στο έθνος μας». (Φώτη Κόντογλου «Η πονεμένη Ρωμηοσύνη», Στ΄  Έκδοση, 1984, Εκδ. Οίκος «Αστήρ», σελ. 318).
           
Ο ζωγράφος και ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής» της 5^ης Νοεμβρίου 1995 και στον Θοδωρή Μανίκα είπε μεταξύ άλλων:
           
«Κοιτάξτε, είμαι υπερήφανος που είμαι Έλληνας. Και είμαι μέγας θαυμαστής του Ελληνισμού! Θαυμάζω την ανθρωπιά του Ελληνισμού... Οι διωγμοί του Ελληνισμού δεν με συγκινούν, με παρηγορούν. Διότι παρά τους διωγμούς παραμείναμε δημιουργικοί, παρ’ ότι μας ταλαιπωρούν από αιώνων, χειρότερα δε από όλους οι Ευρωπαίοι. Αυτοί εν ψυχρώ μας πετάξανε από τον τόπο μας, την Ιωνία, τον Πόντο, ξερίζωσαν τους Έλληνες, τους Λαζούς... Αλλά εκείνοι επέζησαν και εδημιούργησαν. Ο πρόεδρος Καραμανλής είναι Λαζός. Το γνωρίζετε αυτό;....
           
...Οι Φράγκοι, οι κοκορόμυαλοι, ισχυρίσθηκαν πως δημιούργησαν την Αναγέννηση με κάτι ...Μαρσαλεβαντίνους, όπως ο Λάσκαρις, ο Βησσαρίων και άλλοι τέτοιοι. Άκουσον-άκουσον “Αναγέννηση”! - ξαναγεννήθηκε τί, δηλαδή; Είναι να σου φεύγει το καφάσι. Η σκέψη γεννήθηκε μία φορά και ήταν η ελληνική σκέψη. Ο πολιτισμός της Αναγέννησης δεν οδήγησε σε ανάλογα επιτεύγματα. Πού εφτάσανε οι Ευρωπαίοι με την τύφλα τους; Χρησιμοποίησαν τη σκέψη και την επιστήμη για να αδειάσουν πάνω στη φύση πετρέλαια και ατομικές βόμβες. Μέχρι και τη ζωγραφική εμόλυναν  και την έφτασαν να είναι δύο συγκλίνουσες γραμμές. Ένας Έλλην, ο Ελ Γκρέκο, τους έδειξε το χρώμα και τελικά κατέληξαν στη έγχρωμη φωτογραφία. Στη σκέψη, πάλι, πού έφθασαν; Στον ορθολογισμό και στα κομπιούτερ!...». (Νίκου Εγγονόπουλου «Οι άγγελοι στον Παράδεισο μιλούν ελληνικά... - Συνεντεύξεις, Σχόλια και Γνώμες» Εκδ. «ύψιλον / βιβλία», 1999, σελ. 170-171).
           
Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος έγραψε στο μηνιαίο περιοδικό «Ευθύνη» του Κώστα Τσιρόπουλου, τον Μάρτιο του 1981:
           
«Ο Ελληνισμός είναι ένας και μοναδικός. Αλλά ζει πάνω από τρεις χιλιάδες χρόνια. Απλώθηκε σε τρεις ηπείρους στην αρχαιότητα, σχεδόν σε όλα τα μέρη της γης στους νεώτερους χρόνους. Αυτονόητο είναι λοιπόν ότι η ποικιλία των φάσεων του Ελληνισμού υπήρξε και είναι μεγάλη. Αλλά η ποικιλία αυτή επιβεβαιώνει ακόμη περισσότερο την ενότητά του... Η ποικιλία των κατά τόπους ιδιαιτέρων βιωμάτων και εκφράσεων του Ελληνισμού δεν οδήγησε ποτέ στην παραμικρή εθνική διαφοροποίηση. Γι’ αυτό και αποτελεί την πιο μεγάλη απόδειξη της ενότητας του Ελληνισμού. Πολλές οι πατρίδες των Ελλήνων, αλλά ένας και μοναδικός ο Ελληνισμός!».
           
Τέλος ο εκδότης του φιλοσοφικού περιοδικού «Εποπτεία» Παναγιώτης Δρακόπουλος έγραψε:
           
«Ο άνθρωπος που μετέχει στην παράδοση δεν είναι συντηρητικός, με την τρέχουσα παραπολιτική συνθηματολογία. Είναι ο κατ’ εξοχήν συμπαραστάτης της ελευθερίας και της δημιουργίας των επομένων γενεών. Δεν μένει αγκυλωμένος σε μορφές του παρελθόντος, δεν είναι φορμαλιστής. Βαθύτατα φιλελεύθερος αρνείται να αποφασίσει για λογαριασμό των επομένων γενεών. Είναι δημιουργός, είναι ρηξικέλευθος. Αλλά δεν θα αποφασίσει να κάνει την Ακαδημία Πλάτωνος γήπεδο ή την Ακρόπολη ξενοδοχείο, γιατί δεν θέλει να μεταβιβάσει στους επόμενους μιαν αναπότρεπτη κατάσταση. Δεν δέχεται την κατάργηση ή αλλοίωση της γλώσσας... όχι γιατί τον συναρπάζουν οι βαρείες και οι δασείες, αλλά διότι αρνείται να υπογράψει μια διαταγή που θα συνεπάγεται αδυναμία των επομένων γενεών να κατανοήσουν τη γλώσσα κειμένων που συγκροτούν τη ραχοκοκκαλιά του Γένους. Είναι ο άνθρωπος που αρνείται να υπογράψει τη στέρηση της ελευθερίας των απογόνων. Γιατί γνωρίζει ότι η παράδοση, είναι ακριβώς οι προϋποθέσεις της ελευθερίας». (Παν. Δρακόπουλου «Κείμενα με σπασμένη ενότητα», Εκδ. Οίκος «Κυρομάνος», Θεσσαλονίκη, 1995, σελ. 179).
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Νήματα Δημιουργίας στο Bath Abbey - 7

 

Ἐξαγαγέτω ἡ γῆ ψυχὴν ζῶσαν... ποιήσωμεν ἄνθρωπον...

 

Καλλιτέχνις υφαντουργίας: Jacqui Parkinson

 

Έκτη ημέρα της Δημιουργίας. Ο μαστροθεός, κατά τον Στρατηγό Μακρυγιάννη, γεμίζει τη γη με υπερμεγέθη και ασυνήθιστα ζωντανά πλάσματα. Μερικοί θεωρούν αυτή την ημέρα ως την κορύφωση της Δημιουργίας. Η καλλιτέχνις την αντικρύζει ως την ολοκλήρωση του Ποιήματος.
 

Κατά την ημέρα αυτή έλαβαν σχήμα, μορφή και ζωή τόσα πολλά και τόσο όμορφα έμβια όντα, όπως και τα απεικονίζει στον πίνακά της η έξοχη καλλιτέχνιδα. Τελικά δε, πλάσθηκαν και οι Πρωτόπλαστοι, «κατ᾿ εἰκόνα καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» του ίδιου του Θεού, διαφορετικοί σαφώς και διακριτοί από τα άλλα όντα.

Κατάξερο το εγώ μας

Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου

Καλό Τριώδιο με αληθινή μετάνοια αδελφοί!
 
Με αγάπη Χριστού
 
Νώντας Σκοπετέας

Νήματα Δημιουργίας στο Bath Abbey - 6

 

Ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὰ κήτη τὰ μεγάλα... καὶ πᾶν πετεινὸν πτερωτὸν κατὰ γένος

 

Καλλιτέχνις υφαντουργίας: Jacqui Parkinson

 

Πέμπτη ημέρα της Δημιουργίας. Η καλλιτέχνις διαλέγεται με τον Μεγάλο Ποιητή, καθώς και με τη σχετική αγιογραφική περιγραφή, από το Βιβλίο της Γενέσεως, για να μας παρουσιάσει με εικαστικό τρόπο αυτά που η υπέρτατη σκέψη και απόφαση Εκείνου σχεδίασε και πραγματοποίησε.
 

Τα πλάσματα του Θεού, τα θαλάσσια και τα ουράνια δημιουργήματα της παρούσας συνάφειας, απεικονίζονται να «χορεύουν» ενώπιόν μας, τα μεν μέσα κι έξω από τον ωκεανό, τα δε στον πολύχρωμο ουρανό. Το παρόν πλαίσιο είναι πλημυρισμένο από ζωή και με έναν ιδιαίτερα εμπνευσμένο καλλιτεχνικό τρόπο απεικονίζεται κάτι μοναδικό, η διαλεκτική του Δημιουργού με την ένζωη και έμψυχη Ποίησή Του.

Επιστροφή Νίκου στην Κίνα

Αναχώρησε ο Νίκος για την Κίνα, μετά από τρεις εβδομάδες παραμονής στην Αγγλία, επιστρέφοντας στον τόπο της μόνιμης -σε αυτή τη φάση της ζωής του- κατοικίας, εκεί όπου ζει με τη σύζυγό του, Πριγκίπισσα Έριν, κι εκεί όπου βρίσκεται η εργασία του, ως Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, σε Διεθνές Αγγλικό Γυμνάσιο.

Στο βίντεο της παρούσας ανάρτησης περιγράφει συνοπτικά τις παραστάσεις που πήρε και τις εμπειρίες που βίωσε κατά την παραμονή του στην Αγγλία, όπου ζουν μόνιμα οι γονείς και ο αδελφός του με την αρραβωνιαστικιά του. Επίσης, περιγράφει το ταξίδι της επιστροφής και τις πρώτες εικόνες από την Κίνα.

Η Ελληνική Παράδοση - B΄

 
Για την αξία της Ελληνικής Παράδοσης, ως θεμελιώδους παράγοντα συνέχισης της ύπαρξης του Έθνους των Ελλήνων, έγραψαν οι περισσότεροι λόγιοί μας. Εκφράζουν την αλήθεια, πως με αυτή την Παράδοση οι Έλληνες διατηρήσαμε την ταυτότητά μας επί αιώνες σκλαβιάς σε ετερόδοξους και αλλόθρησκους βάρβαρους κατακτητές μας.
 

Ο Γιώργος Σεφέρης στο βιβλίο του «Τρεις μέρες στα Μοναστήρια της Καππαδοκίας» (Έκδοση του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών το 1953) γράφει: «Πρέπει να μπορεί κανείς να ζήσει με άνεση ένα διάστημα σ’ αυτά τα μέρη. Να ιδεί και να ξαναϊδεί, να αργοπορήσει, να στοχαστεί και να αναμετρήσει... Κι αν τύχει και είναι Έλληνας, πρέπει να έχει τον πόθο να κοιτάξει από πιο κοντά τι χρωστάμε και νομίζω ότι χρωστάμε πολλά στο σταυροδρόμι αυτής της Άκρης, που είναι συνάμα ένα ανυποψίαστο, για τους περισσότερους, χωνευτήρι ρευμάτων Ανατολής, Βοριά, Νοτιά και Δύσης. Πρέπει να έχει την ιδιοσυγκρασία να ιδεί αυτό που λέμε ελληνική παράδοση, εν κινήσει, όπου το μικρό και λησμονημένο μπορεί να έχει την ίδια σημασία με τα απαρασάλευτα μνημεία της τέχνης».
 
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος στην παρθενική του ομιλία στην Ακαδημία Αθηνών, το 1988, είπε μεταξύ άλλων: «Να ειπώ ότι η ηθική μας αντίσταση έχει καταθέσει τα όπλα και ότι κινδυνεύουμε να καταποντιστούμε μέσα στην ευρωπαϊκή χοάνη που αύριο θα αρχίσει να επεκτείνεται και προς τα εδώ; Να ειπώ ότι αρχίσαμε να κατεδαφίζουμε τη γλώσσα μας και ότι αυτό ισοδυναμεί με κατεδάφιση του ίδιου του έθνους μας;... Αυτός είναι ένας λόγος περισσότερος που επιβάλλει να συνέλθουμε εμείς, σαν φυσικοί κληρονόμοι που είμαστε και να σκεφτούμε τι θα κάνουμε. Πώς θα ανασυνθέσουμε τη φθαρμένη μας ελληνική ταυτότητα. Όλοι το γνωρίζουμε πως δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε μιαν ανανεωμένη εθνική παρουσία, έχοντας πάψει να λειτουργούμε πάνω στις ρίζες μας».
 
Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος γράφει στο βιβλίο του «Collectanea» (Έκδ. Δόμος): «Χωρίς την πίστη μου και χωρίς τη γλώσσα μου -τα δυο αυτά υπερατομικά κρατήματα ή κερκέλια (σημ.γρ. συνδετικούς κρίκους)- πέφτω...πέφτω...πέφτω... στο κενό, όχι το φυσικό κενό που προβλημάτιζε τον Πασκάλ και τους ακόλουθους της φυσικής επιστήμης - μήτε το κενό της φιλοσοφίας, που το απόστεργε ολότελα ο Λάϊμπνιτς, αλλά πέφτω...πέφτω...πέφτω... στην άβυσσο την πνευματική, την άπατη».
 
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στο διήγημά του «Λαμπριάτικος ψάλτης» γράφει: «Άγγλος ή Γερμανός ή Γάλλος δύναται να είναι κοσμοπολίτης ή αναρχικός ή άθεος ή ό,τι δήποτε. Έκαμε το χρέος του, έκτισε μεγάλην πατρίδα. Τώρα είναι ελεύθερος να επαγγέλλεται χάριν πολυτελείας την απιστίαν και την απαισιοδοξίαν. Αλλά ο Γραικύλος της σήμερον όστις θέλει να κάμη δημοσία τον άθεον ή τον κοσμοπολίτην, ομοιάζει με νάνον ανορθούμενον επ’ άκρων ονύχων και τανυόμενον να φθάση εις ύψος και να φανή και αυτός γίγας. Το Ελληνικόν έθνος, το δούλον, αλλ’ ουδέν ήττον και το ελεύθερον έχει και θα έχη δια παντός ανάγκη της θρησκείας του».
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου