«Απάνεμα» - Ποίημα 1

 
Μέχρι τώρα αφιερώσαμε κάποιες αναρτήσεις στην Ποιητική Συλλογή «Απάνεμα», παρουσιάζοντας κάποια περιφερειακά σημεία της. Όμως μια Ποιητική Συλλογή είναι βασικά τα Ποιήματά της...
 

Έτσι θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε κάποια αντιπροσωπευτικά στιχουργήματα, για να λάβουν έστω μια μικρή γεύση οι αναγνώστες του ιστολογίου μας.
 
Το πρώτο μέρος της Συλλογής έχει τον γενικό τίτλο «Δίπλα στο ποτάμι». Σε αυτό περιέχονται Ποιήματα με ποικίλη θεματολογία, τα οποία φυσικά έχουν συνταχθεί στην υπέροχη και γραφική πόλη του Bristol, την οποία διασχίζει ο ποταμός Avon.
 
Ένα από αυτά είναι το «Ημέρα αρχαίου υετού». Σε αυτό απεικονίζεται η εμπειρία μιας βροχερής ημέρας, που άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στην ψυχή του Ποιητή.
 
Το εν λόγω Ποίημα οικοδομεί μια γέφυρα διαλεκτικής, που φέρνει σε διακοινωνία χρόνους και χώρους. Ένα βλέμμα στα δεξιά και βρισκόμαστε στην άλλη όχθη της Φοίνισσας πριγκίπισσας.
 
Ένα Ποίημα, ένα ταξίδι...
 
Εκείνο που έχει επίσης ενδιαφέρον είναι η δομή του Ποιήματος, που έρχεται και μας αγγίζει ως βροχή... πέφτει κυριολεκτικά από ψηλά, από τον 7^ο ουρανό και ακουμπάει απαλά στην εύφορη γη... Έτσι αποκτά και ύφος μιας ιδιότυπης μυσταγωγίας, λαμβάνοντας αξία από τους ιερούς αριθμούς που το συνθέτουν κι από τους αναβαθμούς που το αγκαλιάζουν...
 
Ένα Ποίημα, μια ανάταση πνευματική...

Εκείνο το άγγιγμα

Τις ο αψάμενός μου; Αναρωτήθηκε ο Θεάνθρωπος Ιησούς περπατώντας ανάμεσα στο πλήθος που τον συνέθλιβε… Αρκεί ένα άγγιγμά Του, να θεραπεύσει, να φωτίσει, να ουρανοδρομήσει…

Μα πριν αυτό το άγγιγμα το Θεϊκό, πρέπει να υπάρξει ένα δικό μας, ταπεινό γεμάτο ζέση και πίστη. Σαν ένα ευλογημένο προαπαιτούμενο, το να βιωθεί εκείνο το «τα αδύνατα για τους ανθρώπους δυνατά παρά τω Θεώ εστίν»… Να βιωθεί η αίσθηση της πατρικής απέραντης και θυσιαστικής Αγάπης, που αν το ζητήσουμε και μόνο τότε, θα υπερβεί τον νού και τη λογική, πάντοτε προς το συμφέρον της ψυχής… Και τότε είναι που θα πλησιάζουμε συνεχώς και θα ακουμπάμε σαν άλλη Αγία Βερονίκη το κράσπεδο των ιματίων Του. Σε μια εικόνα χάρτινη, που θα κατασπαζόμαστε, σε ένα απειροελάχιστο μυρίπνοο απομεινάρι Αγίου, με το οποίο θα σταυρώνουμε το πονεμένο σώμα και την βασανισμένη ψυχή μας… Όση πίστη το συνοδεύει αυτό το άγγιγμα, τόση θα είναι και η Θεία επέμβασή Του. Με έναν άλλο τρόπο, γίνεται εδώ το ζήτημα ποσοτικό. Μόνο που το μέτρο που θέτει ο Κύριος δεν ζυγίζεται, μα αυτεξουσίως και μόνο βιώνεται… Ο κόκκος σινάπεως δεν είναι μονάδα μέτρησης, μα σύμβολο ειλικρίνειας και  αλήθειας, σήμα κατατεθέν της ανυπόκριτης αγάπης προς τον Κύριον και Θεό μας. Τότε τούτο το άγγιγμα θα γίνει… λυτήριο των αμπλακημάτων μας και των φριχτών αποστασιών μας, που σαν δεσμά  κρατούν δεμένα και ανήμπορα τα χέρια Εκείνου που συνέτριψε τους αιώνιους μοχλούς του Θανάτου…
 
…Τι ήταν αυτό που επί 400 και πλέον χρόνια σκλαβιάς δεν επέτρεψε στους  Τούρκους να διαλύσουν το Όρος και να το αφομοιώσουν πλήρως; Αντίθετα δια νόμων το προστάτευσαν και δεν έθιξαν τίποτα απολύτως για τόσους αιώνες, όσους και ένας υπόδουλος λαός άντεξε και διατήρησε γλώσσα, ιστορία και πίστη! Τι ήταν αλήθεια εκείνο που δρόσιζε καμίνους, μετέτρεπε άγρια θηρία σε ήμερα ζωάκια μέσα σε φριχτούς λάκκους; Ήταν του Θεού τα χέρια! Που κάποιοι συνεχώς κινούσαν!..κἂν τῶν ἱματίων αὐτοῦ ἅψωμαι σωθήσομαι… ( Μαρκ.5,28).
 
Και μόνο τα ρούχα του να αγγίξω θα σωθώ, έλεγε η Αγία Βερονίκη, η αιμορροούσα γυνή του Ευαγγελίου! Και έτσι έγινε! Θυμόμαστε την συνέχεια… Ρωτά ο ίδιος ο Θεός, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός: Τίς μου ἥψατο τῶν ἱματίων; Δεν ήξερε ο Χριστός μας, ο Παντεπόπτης και Παντογνώστης ποιος τον άγγιξε; Δεν ήξερε ποιος Tου κίνησε τα χέρια; Την δίνει την απάντηση ο ίδιος ο Χριστός μας λίγο πιο κάτω: …θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε… ύπαγε εις ειρήνην, και ίσθι υγιής από της μάστιγός σου!
 
Είναι η πίστη η προσευχητική που μπορεί να αλλάξει τα πάντα, να ακυρώσει νόμους και συμφωνίες, να μεταστρέψει νόες, να μεταμορφώσει το άγριο σε άγιο, να φωτίσει το πυκνό σκοτάδι! Η Προσευχή που εκλύει την πίστη! Που λύνει και κινεί τα χέρια του Θεού! Στην πλειονότητά μας όμως εμείς πως στ' αλήθεια προσευχόμαστε; Μήπως προσεύχεται μόνο το εγώ μας; Να βγούν καλές οι εξετάσεις στον Γιατρό… Να πετύχει στην Πανελλήνιες το παιδί... Να πάει καλά η επιχείρηση… Ποιός αλήθεια προσεύχεται για τον διπλανό του; Τον Διευθυντή, τον Προϊστάμενο, τον δύστροπο συνάδελφο, τον ακατανόητο γείτονα, τον ανεκδιήγητο Υπουργό, τον Κυβερνήτη που μας οδηγεί στο τέλμα; Κάνουμε εμείς τέτοια προσευχή, ή μένουμε στον κόσμο μας και στα πολύ δικά μας… Να κάνουμε προσευχή για τον σύμπαντα κόσμο! Να τους βάζουμε όλους μέσα!
 
...Να τροποποιήσουμε την προσευχή μας έλεγε ο κυρ-Δημήτρης ο Παναγόπουλος! Μόνο έτσι δεν θα επιτρέψει ο Κύριος να συμβούν όλα εκείνα που φαίνονται να έρχονται!          
 
Μόνο έτσι θα λυθούν τα χέρια του Θεού επ’ ωφελεία των ψυχών μας! Αλλιώς,  συνεχώς θα παραμένουν δεμένα! Και πολλά θα γίνονται, ενώ Εκείνος θα έχει αποστρέψει το βλέμμα Του, αφού δεν αντέχει να θωρεί το αμετάστρεπτό μας συνεχώς να εφευρίσκει το κακό και την ανεμική μας πίστη κοντόφθαλμα να περιστρέφεται γύρω από την ολοδική της δικαιοσύνη…
 
…Τα γόνατά μας και τα δάκρυά μας για τον Σύμπαντα κόσμο!
 
Αυτά και μόνο θα λύσουν του Θεού τα χέρια!
 
Νώντας Σκοπετέας

«Απάνεμα» - Τα περιεχόμενα

 
Η Ποιητική Συλλογή «Απάνεμα» απλώνεται σε 74 σελίδες και διαιρείται σε τέσσερα μέρη.
 

Κατ’ αρχάς είναι το μέρος με τον γενικό τίτλο «Δίπλα στο ποτάμι», με 18 Ποιήματα ποικίλης θεματολογίας.
 
Ακολουθεί το μέρος «Μεγαλοβδομαδιάτικα», με 8 Ποιήματα, εμπνευσμένα και γραμμένα στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας 2021.
 

Ύστερα έρχεται το τμήμα «Πανσέληνοι», με 7 Ποιήματα, που αποτελούν μια σπουδή σε κάποια ολόγιομα Φεγγάρια.
 
Το τελευταίο μέρος της Συλλογής, με «Τα Αθωνικά του Bristol», έχει 4 Ποιήματα του Richard Devereux, τα οποία είχαν στιχουργηθεί πρωτοτύπως στην αγγλική και μεταφράσθηκαν από τον Τάσο Βυζάντιο στην ελληνική.
 
Μετά τα τμήματα των Ποιημάτων θεωρήθηκε απαραίτητο να συμπεριληφθεί ένα μέρος με Σημειώσεις, για να εξηγηθούν κάποια ίσως δυσνόητα σημεία της Συλλογής και να προσφερθούν κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες.

Γηράσκω αεί διδασκόμενος

 
Κάνω και τα δύο, αν μπορείς κάνε και αλλιώς για το πρώτο!
 

Πέρασα μερικές μέρες σε ένα παραδοσιακά Αγγλικό χωριό που πήρε την μισή ονομασία του από την Εκκλησία του Αγίου Αιγίδιου, St. Giles στα Αγγλικά. St. Gilles στα Γαλλικά. Ελληνικής καταγωγής, Αθηναίος, του Θεοδώρου και της Πελαγίας, γεννήθηκε το 640 και όταν πεθαναν οι πλούσιοι γονείς του μοίρασε την περιουσία του σ’ αυτούς που ήξερε πως είχαν ανάγκη, μπήκε σε ένα καράβι και βρέθηκε στην Μασσαλία. Κάπου στην Γαλλία ερημίτης μόνασε και παρ’ όλο που το όνομα του Αγίου θυμίζει κατσικάκι, απεικονίζεται με ένα ελάφι -υπάρχουν θρύλοι και ιστορίες με τον βασιλιά των Βησιγότθων Φλάβιο επ’ αυτού-...
 
Αυτά και περισσσότερα ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να τα βρει στην διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια, που εγώ την αποκαλώ, η Παιδεία της Βίκης (γιατί όχι;). Πολλές Εκκλησίες φέρουν το όνομά του στην χώρα που ζω και στην Γαλλία, Ρωμαιοκαθολικές, Αγγλικανικές, χωριά και πόλεις, ακόμα και στην Αυστρία κοντά στο Σάλτσμπουργκ και γιορτάζουν την μνήμη του την 1η Σεπτεμβρίου. Δεν νομίζω πως είναι και "δικός μας Αγιος",  στην Πόλη μάλλον ήταν άγνωστος, δεν τον γνωρίζαμε τουλάχιστον στα Θεραπειά και η δική μου οικογένεια δεν είχε ιδέα. Με την περιέργεια που με ακολουθεί, είπαμε, διδάσκομαι συνέχεια, βρήκα πως ο Ιερομόναχος Σίμων, Αγιορείτης, τον συμπεριλαμβάνει στο βιβλίο "Η ζωοφιλία των Αγίων και η Αγιοφιλία των ζώων".  Κάτι θα ήξερε.
 
Ελεγα για το σπίτι που έμεινα πρόσφατα στο χωριό, που μ’ έδωσε την ευκαιρία να μάθω για τον προαναφερόμενο Άγιο. Φιλόξενο. Με την πραγματική έννοια. Φιλικό στον ξένο, στους ξένους τέλος πάντων, αν και εγώ δεν θεωρούμαι ξένη, με διαβεβαιώνουν οι φίλοι και τους πιστεύω. Οικία ή κατάλυμα, που κανείς νιώθει άνετα, να ανοίξει το ψυγείο και την ψωμιέρα για να κάνει φρυγανιές στην φρυγανιέρα -προσπαθώ να αποφύγω τοστ και τοστιέρα- "Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική", λέει  ο Ελύτης, να πάρει μαρμελάδα και μέλι, βούτυρο, μαργαρίνη και ελιές, φρούτα, ζάχαρη, καφέ και τσάι, (τέϊον θα έπρεπε να πω, αλλά νομίζω, πολύ πάει...) από το ερμάρι της κουζίνας. Σε σπίτι που κανείς νιώθει σαν το σπίτι του, που ας πούμε όταν σηκωθείς από την πολυθρόνα που καθόσουν δεν ανησυχείς αν το μαξιλάρι που ακουμπούσες στράβωσε λιγάκι.
 
Αιγυπτιώτισσα -όχι Αιγυπτία, έχει διαφορά- από το Κάϊρο η οικοδέσποινα, και με τους Αιγυπτιώτες εμείς οι Πολίτες τα πάμε καλά. Μαζί με πολλά άλλα μας ενώνει εξ άλλου και ο Καβάφης που ναι μεν γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια αλλά δεν έπαυε να λέει πως ήταν υπερήφανος για την Φαναριώτικια/Κωνσταντινουπολίτικια καταγωγή του. Άλλωστε μέσα στα τόσα και τόσα έργα του -ποιός δεν διάβασε την Ιθάκη, τις Θερμοπύλες ή τις Φωνές του;- συμπεριλαμβάνει το Νιχώρι, εκεί μάλιστα, υπάρχει και η προτομή του στον αυλόγυρο της Παναγίας της Κουμαριώτισσας,  μιλά και για τα Θεραπειά στα Αγγλικά, "Leaving Therapeia" .
 
Χρόνια πριν, γνωρίστηκα και με την κυρία Ελένη,  μέσω της κόρης της, που διδάσκαμε μαζί σε Σχολή Ενηλίκων.  Από το Κάϊρο με μακρινή καταγωγή από την Χίο, Αρμένης, ο κύριος Μπερτς, ο σύζυγος, με την σκούφια του να κατάγεται από τα δικά μας μέρη που μιλούσε Ελληνικά, όχι τέλεια-τέλεια, αλλά τα μιλούσε μιά χαρά. Τα βρήκαμε, όχι μόνο τα βρήκαμε, τα καλοβρήκαμε... Έμαθα πολλά από την εγκατεστημένη στους ουρανούς πλέον, κοσμοπολίτισσα και πολύγλωσση Ελένη. Έμαθα, ας πούμε, πως ο μουσιού Berc, όπως τον φώναζε η μαμά μου, γιόρταζε των Αγίων Αναργύρων, μ’ έδειξε πως να κάνω ασουρέ με κουκουνάρια, "βάλε-βάλε, μην τα τσιγκουνεύεσαι" έλεγε,  που τον ετοίμαζε στο πι και φί συχνά-πυκνά και όχι μόνο όταν βράζουμε σιτάρι για κόλλυβα, και ας τον έλεγε κολυβοζούμι, να κάνω ταμπουλέ στα γρήγορα με μπόλικο μαϊντανό, και άλλα πολλά.
 
Βρίσκαμε τόσα πολλά να λέμε, για τις Εκκλησίες και τα Κατηχητικά μας, τα Σχολεία, τα Σωματεία και τους Συλλόγους μας. Αμπέτειος και Αχιλλοπούλειος Σχολή εκείνη, Ζάππειο, Κεντρικό και Ιωακείμιο εγώ -ένα σου και ένα μου και ένα παραπάνω-, Ναυτικός Όμιλος Καΐρου εκείνη; Αθλητικός Σύλλογος Πέρα εγώ, Πατριαρχείο Αλεξανδρείας εκείνη, Οικουμενικό Πατριαρχείο εγώ, Νείλος Ποταμός εκείνη, Βόσπορος εγώ και πήγαινε η κουβέντα λέγοντας. Νοσταλγώ την παρέα της.
 
Τώρα, στον Οκτώβριο είμαστε τώρα. Τα φύλλα κοκκινο-κιτρινίζουν, ανάλογα με το δέντρο. Τα σταφύλια στο περιβόλι μας, σκούρα κόκκινα ωρίμασαν και η μικρή μηλιά μας χάρισε αρκετά ξινόμηλα. Η συκιά, φορτωμένη με χιλιάδες καρπούς, μικρά συκάκια που δεν πρόκειται να ωριμάσουν, κατάλληλα για ρετσέλι.
 
Στον μήνα που διανύουμε, με την γιορτή του Μητροπολίτη μας, Δέρκων Ιακώβου, στις 23, φορούσαμε τα φρεσκο βγαλμένα από τις ναφθαλίνες που βάζαμε σε σακκούλες για να τα προφυλάξουμε από τις βότριδες και τα αυγά τους στους καλοκαιρινούς μήνες,  και τιναγμένα στον αέρα μάλλινά μας, για να φύγει η μυρωδιά και γραμμή στην Αγία Παρασκευή για τα "Έτη Πολλά Δέσποτα". Και μετά του Αη-Δημήτρη που έτρεχε ο κοσμάκης στις Πανηγυρίζουσες Ενορίες και άφηνε τις δικές του, ο ένας στα Ταταύλα, ο άλλος στην Ξυλόπορτα, ε, και μιά που η Αγία Βλαχέρνα δεν ήταν μακριά από εκεί, ίσως να άναβε και κανένα κεράκι στα πεταχτά, θα πήγαινε που θα πήγαινε. Μερικοί τραβούσαν για το Κουρουτσεσμέ, με το θαυματουργό Αγίασμα, ο μπαμπάς μου το είχε από καρδιάς να πηγαίνουμε εκεί. Δεν ήταν και μακριά, στον Βόσπορο ήταν όπως και εμείς, γείτονας.
 
Το κεντί, δηλαδή το απόγευμα, που γιόρταζαν ο θείος Δημητρός στην Αθήνα, όλοι οι Δημητροί, ο ένας θείος Τάκης, ο άλλος θείος Τάκης, οι πιό πολλοί Τάκηδες, οι Δημήτρηδες, κανένας Αμερικανίζων Τζίμης και οι Μήτσοι, οι Δήμητρες, οι Δημητρούλες, μερικές Ρούλες και καμιά πιό μοντέρνα Μίτση ή Μιμίκα, ή Μιμή, θα γινόταν τα μουσαφιρλίκια, οι επισκέψεις με τα λικέρ και τα φοντάν στον δίσκο με το κολλαριστό σκεπασματάκι της προίκας και το απαραίτητο γλύκισμα, τις πιο πολλές φορές σπιτικό, για τα Χρόνια Πολλά.
 
Οι αραμπάδες κουβαλούσαν τσεκιά(1) ξύλα, σε λίγο καιρό θα άναβαν οι ξυλόσομπες. Εβρεχε κάποτες, οι ομπρέλες στην πρωτοκαθεδρία να μην χαλάσει η μιζ-αν-πλι, οι ψιχάλες και οι βροχές δεν εμπόδιζαν,  σε κάποια στιγμή θα εμφανιζόταν το Ουράνιο Τόξο στον ορίζοντα.
 
Τρεις μέρες μετά, να και το Τζουμχουριέτι(2).
 
Νίκη Beales
Οκτώβριος 2023
Buckingham, Αγγλία
 
(1) Δεμάτια
(2) CUMHURIYET BAYRAMI, 29 Οκτωβρίου, Ο εορτασμός της Ανεξαρτησίας της Τουρκίας 

«Απάνεμα» - Η αφιέρωση

 
Ανοίγοντας το νέο μας βιβλίο, με τα Μπριστολιανά στιχουργήματα, στις πρώτες σελίδες, όπως συνηθίζεται, βρίσκει ο αναγνώστης την αφιέρωση.
 

Η Ποιητική αυτή Συλλογή δεν αφιερώθηκε σε ένα πρόσωπο, όπως συνηθίζεται, αλλά σε μια γενιά, εν προκειμένω στην Ποιητική γενιά του εν λόγω δημιουργού.
 
Η αφιέρωση έχει ως εξής:
 
Στη γενιά
του ιδιωτικού οράματος
 
την ευσχημόνως διακονούσα
την έμπτερη Ποίηση
με τη ματιά
της τέταρτης μεταπολεμικής γενιάς -
της γενιάς του ’80
 
Ευχόμαστε ολόψυχα η γενιά αυτή του ’80 να κάνει τη δική της, μοναδική, ιδιαίτερη και σημαντική προσφορά στην ουράνια αυτή τέχνη της Ποίησης.

Ο ήρωας ποιητής του ’40

 
Πολλοί ποιητές πέθαναν κατά την ιταλογερμανική κατοχή, όπως ο Παλαμάς. Ένας μόνο πέθανε κατά την διάρκεια του ελληνο-ιταλικού πολέμου. Ο Γιώργος Σαραντάρης.  Δύο συστρατιώτες του διηγούνται στην Ολυμπία Καράγιωργα (Σημ. Οι μαρτυρίες τους υπάρχουν στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο της «Γιώργος Σαραντάρης ο Μελλούμενος», Εκδ. Δίαυλος, Αθήνα, 1995, σ. 372 κ.ε.) το πώς θυσιάστηκε στα βουνά της Πίνδου. Ο ένας διηγείται:
 

«Περάσαμε την Κλεισούρα, τη φοβερή Τρεμπεσίνα, αυτό το γυμνό, άγριο βουνό… Πολλές φορές συναντηθήκαμε με τον Σαραντάρη στα λασποχώρια από όπου περνούσαμε. Είμασταν εξουθενωμένοι και οι δυό. Πολύ περισσότερο όμως εκείνος. Δεν είχε, από την αρχή, πολλά αποθέματα αντοχής. Κάποτε βρέθηκα στο Κιλαρίτσι. Σε κάτι στάβλους είδα τον Σαραντάρη καθισμένο κάτω στο χώμα σε φοβερή εξάντληση. Ήταν χλωμός, αδύναμος. Τα μάτια του φωσφόριζαν παράξενα. Τον πλησίασα. Θυμάμαι ότι γονάτισα να του μιλήσω καθώς ήταν καθισμένος. “Έχεις τίποτα να μου δώσεις να φάω;” μου είπε. Έψαξα το σακίδιο. Βρήκα ένα κομμάτι ξερή κουραμάνα. Τούδωσα. Ύστερα με κόπο ανέσυρε από τον χιτώνα του ένα μάτσο χαρτιά. Το πρώτο που μούδειξε χαμογελώντας ήταν ιατρική γνωμάτευση, που τον έστελνε στο νοσοκομείο στα Γιάννενα… Το δεύτερο ήταν ένα ποίημα…».
 
Ο δεύτερος συστρατιώτης του τον βρήκε να στέκεται ακίνητος στην ερημιά. Έτρεξε κοντά του. Από κοντά ο Σαραντάρης τον γνώρισε. «Έχασα τα γυαλιά μου» του είπε. «Δεν βλέπω τίποτε…». «Μη φοβάσαι μωρέ Γιώργο» του απάντησε. Άνθρωποι είμαστε, ό,τι χρειαστεί εγώ θάμαι κοντά σου». Ο Σαραντάρης δεν αντέδρασε. Ήταν εξουθενωμένος. Τον κράτησε από την πλάτη και τον βοήθησε να κατέβουν τη χαράδρα. Δεν είχε δύναμη. Τον κρατούσε. Κάπου κάτω από τα κάτασπρα έλατα, ψευτοκατασκήνωσαν. Οι δικοί του προχώρησαν. Τους άφησε. Δεν μπορούσε να αφήσει μόνο τον Σαραντάρη. Του έδωσε λίγο ψωμί, που το έφαγε δύσκολα. Τον είδε τόσο εξαντλημένο και  σκέφθηκε: «Πού να πάει ο Σαραντάρης χωρίς μάτια και ποιόν να ακολουθήσει;»…
 
Εξαντλημένος μεταφέρθηκε στα Γιάννενα, όπου οι εκεί γιατροί δεν μπόρεσαν κάτι να του προσφέρουν και μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου απεβίωσε στις 25 Φεβρουαρίου 1941 και δεν έζησε την υπό Γερμανούς και Ιταλούς κατοχή. Ο φίλος του Σαραντάρη Ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος έγραψε για το τέλος του Σαραντάρη: «Άρρωστος βαριά, ύστερα από τον υποσιτισμό και τις κακουχίες του επάνω στα χιονισμένα βουνά της Αλβανίας, όπου υπηρετούσε ως απλός στρατιώτης, ενταγμένος παρά την μυωπία του, σε μονάδα πρώτης γραμμής του μετώπου, ήταν γαλήνιος ενώπιον του θανάτου και ψιθύριζε προς τους παραβρισκόμενους δύο νέους που τον θαύμαζαν «παραινέσεις για εμμονή στον δρόμο της αρετής, υψωμένος ήδη στη σφαίρα της αγιότητας».
 
Επίσης ο Καθηγητής και Ακαδημαϊκός Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος μιλώντας στο Λεωνίδιο, ιδιαίτερη πατρίδα του Σαραντάρη και σε εκδήλωση για τον ποιητή, τόνισε μεταξύ άλλων: «Θυμόμαστε τον Γιώργο Σαραντάρη, τον κρατούμε στη μνήμη μας και ειδοποιούμε τους νέους να τον κρατήσουν στην ψυχή τους, γιατί υπήρξε αληθινός Έλληνας…».
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

«Απάνεμα» - Το οπισθόφυλλο

 
Όταν πιάνουμε στα χέρια μας ένα καινούργιο βιβλίο αμέσως ρίχνουμε μια γρήγορη ματιά στο εμπροσθόφυλλο. Κατόπιν, τελείως αυθόρμητα και μάλλον αυτόματα, το «γυρίζουμε», για να δούμε το οπισθόφυλλο.
 

Εν προκειμένω βλέπουμε το οικόσημο του Ποιητή, ένα σύντομο κείμενο με σκέψεις του δημιουργού που αφορούν το περιεχόμενο του βιβλίου και στο κάτω μέρος βρίσκουμε τον ειδικό αριθμό ISBN και τον ηλεκτρονικό κωδικό του.
 
Οι σκέψεις του Ποιητή, που παρουσιάζονται στο οπισθόφυλλο, έχουν ως εξής:
 
Είναι αλήθεια πως το πνεύμα του δημιουργού ανοίγει διάπλατα και υποδέχεται την ουράνια έμπνευση σε στιγμές και χωροχρονικό πλαίσιο ησυχίας, γαλήνης, νηνεμίας και σεβάσμιας σιωπής.
 
Σε αυτές τις γλυκύτατες και κυριολεκτικά ιερές στιγμές της απανεμιάς ιστορούνται τα γνήσια έργα της ψυχής.
 
Η ποιότητα της λογοτεχνικής παραγωγής έχει σαφώς γνώμονα τον ήρεμο κυματισμό των φύλλων της καρδιάς, που τροφοδοτεί την πνευματική ύπαρξη και αιμοδοτεί το είναι με σταλαγματιές ουράνιου φωτός.
 
Στο πλαίσιο αυτό γεννιέται, ανατρέφεται και καλλιεργείται η δημιουργική κίνηση της Ποίησης.
 
Έχει απόλυτο δίκιο ο Νομπελίστας Ποιητής μας Γιώργος Σεφέρης, που στον Πρόλογό του στην «Έρημη χώρα» του Θ.Σ. Έλιοτ, αναφέρει χαρακτηριστικά πως:
 
«Η ποίηση χρησιμοποιεί τη σιωπή, είναι καμωμένη από λόγο και από σιωπή, σμιλεύει τη σιωπή κατά κάποιον τρόπο. Η πρόζα είναι μια τέχνη σιωπηλή, ξετυλίγεται μέσα στη σιωπή»!

Μουσείο Φρόϋντ στο Λονδίνο

 
Ο Ελληνικός Κύκλος Βιβλιοφίλων Λονδίνου οργανώνει ενδιαφέρουσα επίσκεψη στο Μουσείο Φρόϋντ στο Λονδίνο. Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:
 

Γνωρίζατε ότι ο πατέρας της ψυχανάλυσης, Sigmund Freud, επισκέφτηκε την Αθήνα και τον ιερό βράχο της Ακρόπολης το 1904;
 
Στην επίσκεψη μας στο Freud Museum την Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023 θα εξερευνήσουμε το ταξίδι τον Freud στην Ακρόπολη μέσω των γραπτών του και αντικείμενων που ο ίδιος συνέλεξε.
 
Θα επισκεφτούμε παρέα την περιοδική έκθεση με τίτλο Tracing Freud and the Acropolis την οποία επιμελήθηκε η Ελληνίδα Μαρίνα Μανιαδάκη με την υποστήριξη σημαντικών φορέων, όπως, μεταξύ άλλων, το Μουσείο Ακρόπολης.
 
Το Freud Museum βρίσκεται στο Βόρειο Λονδίνο, κοντά στο σταθμό Finchley Road, και προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για ενδιαφέρουσες συζήτησεις και ψυχαγωγία.
 
Θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε το πανέμορφο εσωτερικό του σπιτιού στο οποίο έζησε κάποια χρόνια της ζωή του ο Freud αλλά και η κόρη του, επίσης σημαντικό πρόσωπο της ψυχανάλυσης, Anna Freud, απο το 1938 που φυγαδεύθηκαν από την Βιέννη λόγω της ανόδου του ναζισμού.

«Απάνεμα» - Το εμπροσθόφυλλο

 
Η παρουσίαση αυτή καθ΄αυτή της νέας μας Ποιητικής Συλλογής δεν θα μπορούσε να αρχίσει από άλλο σημείο, αλλά από αυτό που φαίνεται άμεσα, κι αυτό είναι το εμπροσθόφυλλο.
 

Σε αυτό αναφέρεται το όνομα του Ποιητή (Τάσος Βυζάντιος), ο τίτλος της Συλλογής (Απάνεμα), ο Εκδοτικός Οίκος (Ακακία), ο τόπος και ο χρόνος (Bristol 2023).
 
Εκτός από τα γράμματα, τις ένστολες λέξεις, υπάρχει φυσικά και το υπέροχο κόσμημα, που προσελκύει άμεσα την προσοχή του αναγνώστη. Το κόσμημα επιμελήθηκε η φίλη Ελισάβετ Λίζα Σουρή, ζωγράφος, αγιογράφος και συντηρήτρια έργων τέχνης, προς την οποία εκφράζεται βαθιά ευγνωμοσύνη. Για το κόσμημα η καλλιτέχνις έγραψε τις εξής σκέψεις:

H γραφίδα για τον χρωστήρα
 
H νοσταλγία,
οι μυρωδιές που φέρνουν αναμνήσεις
στον απόδημο που σαν πουλί πέταξε μακριά,
πατώντας σε γερές πάτριες βάσεις,
με ένα βλέμμα πάντα προς τα πίσω!
Μόνη διέξοδος του μελανιού η γλύκα!
Θεά Ποίηση... υποκλινόμαστε!
 
Το πουλί του κοσμήματος κοιτάζει σταθερά και συνειδητά προς τον νότο...

Κυριακή ΣΤ' Λουκά 2023

 

Ο Χριστός στη χώρα των Γαδαρηνών

(Λουκά κεφ. η' στίχοι 27-39)

 

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐλθόντι τῷ Ἰησοῦ εἰς τὴν χώραν τῶν Γαδαρηνών, ἥτις ἐστὶν ἀντίπερα τῆς Γαλιλαίας, ὑπήντησεν αὐτῷ ἀνήρ τις ἐκ τῆς πόλεως, ὃς εἶχε δαιμόνια ἐκ χρόνων ἱκανῶν, καὶ ἱμάτιον οὐκ ἐνεδιδύσκετο καὶ ἐν οἰκία οὐκ ἔμενεν, ἀλλ' ἐν τοῖς μνήμασιν. Ἰδὼν δὲ τὸν Ἰησοῦν καὶ ἀνακράξας προσέπεσεν αὐτῷ καὶ φωνῇ μεγάλη εἶπε· τὶ ἐμοὶ καὶ σοί, Ἰησοῦ, υἱὲ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου; δέομαι σοῦ, μὴ μὲ βασανίσῃς.
 
Παρήγγειλε γὰρ τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ ἐξελθεῖν ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου. Πολλοῖς γὰρ χρόνοις συνηρπάκει αὐτόν, καὶ ἐδεσμεῖτο ἁλύσεσι καὶ πέδαις φυλασσόμενος, καὶ διαρρήσσων τὰ δεσμὰ ἠλαύνετο ὑπὸ τοῦ δαίμονος εἰς τάς ἐρήμους. Ἐπηρώτησε δὲ αὐτὸν ὃ Ἰησοῦς λέγων τὶ σοί ἐστιν ὄνομα; ὁ δὲ εἶπε· λεγεὼν ὅτι δαιμόνια πολλὰ εἰσῆλθεν εἰς αὐτὸν καὶ παρεκάλει αὐτὸν ἵνα μὴ ἐπιτάξῃ αὐτοῖς εἰς τὴν ἄβυσσον ἀπελθεῖν.
 
Ἢν δὲ ἐκεῖ ἀγέλη χοίρων ἱκανῶν βοσκομένων ἐν τῷ ὅρει· καὶ παρεκάλουν αὐτὸν ἵνα ἐπιτρέψῃ αὐτοῖς εἰς ἐκείνους εἰσελθεῖν καὶ ἐπέτρψεν αὐτοῖς. Ἐξελθόντα δὲ τὰ δαιμόνια ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου εἰσῆλθον εἰς τοὺς χοίρους, καὶ ὥρμησεν ἢ ἀγέλη κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν λίμνην καὶ ἀπεπνίγη. Ἰδόντες δὲ οἱ βόσκοντες τὸ γεγενημένον ἔφυγον, καὶ ἀπήγγειλαν εἰς τὴν πόλιν καὶ εἰς τοὺς ἀγρούς. Ἐξήλθαν δὲ ἰδεῖν τὸ γεγονὸς καὶ ἦλθον πρὸς τὸν Ἰησοῦν καὶ εὗρον καθήμενον τὸν ἄνθρωπον, ἀφ' οὐ τὰ δαιμόνια ἐξεληλύθει, ἰματισμενον καὶ σωφρονοῦντα παρὰ τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ, καὶ ἐφοβήθησαν.
 
Ἀπήγγειλαν δὲ αὐτοῖς οἱ ἰδόντες πῶς ἐσώθη ὁ δαιμονισθείς. Καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν ἅπαν τὸ πλῆθος τῆς περιχωροῦ τῶν Γαδαρηνὼν ἀπελθεῖν ἀπ' αὐτῶν, ὅτι φόβῳ μεγάλῳ συνείχοντο. Αὐτὸς δὲ ἐμβὰς εἰς τὸ πλοῖον ὑπέστρεψεν. Ἐδέετο δὲ αὐτοῦ ὁ ἀνήρ, ἀφ' οὐ ἐξεληλυθει τὰ δαιμόνια, εἲναι σῦν αὐτῷ· ἀπέλυσε δὲ αὐτὸν ὃ Ἰησοῦς λέγων· ὑπόστρεφε εἰς τὸν οἶκόν σου καὶ διηγοῦ ὅσα ἐποίησε σοὶ ὁ Θεός. Καὶ ἀπῆλθε καθ' ὅλην τῇ πόλιν κηρύσσων ὅσα ἐποίησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς.