ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΘΥΑΤΕΙΡΩΝ &
ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ κ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ
1821 ΚΑΙ 1Η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1955
Είμαστε όλοι Έλληνες. Οι Νόμοι μας, τα Γράμματά
μας, η Θρησκεία μας, οι Τέχνες μας, έχουν τις ρίζες τους στην Ελλάδα
Percy Shelley (Hellas: A Lyrical Drama) 1821
Η
Ελληνική Επανάσταση του 1821 και ο πόλεμος των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία τους
από τον Ανατολικό Δεσποτισμό πολύ σωστά θεωρήθηκε ως ένα καθαρά Ευρωπαϊκό
γεγονός στα μάτια των συγχρόνων της και αποτελεί μια από τις
πρωταρχικές εκφράσεις της Ευρωπαϊκής ταυτότητος. Είναι η τρίτη πετυχημένη
νεωτέρα επανάσταση μαζί με την Αμερικανική Επανάσταση της Ανεξαρτησίας (1776)
και την Γαλλική Επανάσταση της καταλύσεως της Δεσποτείας των Βουρβώνων (1789).
Σε
αντίθεση με αυτές, η Ελληνική Επανάσταση εκδηλώθηκε ως ένα πολιτικό γεγονός εκ
των προτέρων σχεδιασμένο. Η ουσιαστική της έναρξη είναι σωστό να αναζητηθεί
μερικές δεκαετίες πριν το επίσημο ξέσπασμά της, όχι ως μία δυναμική αυθορμήτων
εξεγέρσεων αλλά ως μια ιδεολογική και πολιτική στρατηγική εκφρασθείσα από ένα
οργανωμένο πολιτικό υποκείμενο, την Φιλική Εταιρεία. Η Φιλική Εταιρεία, μία
ακόμη μυστική οργάνωση, ανάμεσα στις τόσες άλλες, αποτέλεσμα του συντηρητισμού
της Παλινόρθωσης και του τέλους της Φιλελεύθερης Ουτοπίας είχε την γενεσιουργό της μήτρα στις
ριζοσπαστικές αξίες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, αλλά αντλούσε την έμπνευσή της
και σ’ εκείνες του Ελληνικού Διαφωτισμού και της πολλαπλής εταιρότητας των
υποκειμένων της. Έμποροι και καραβοκύρηδες, λόγιοι και Φαναριώτες όπως ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος, ταπεινοί κληρικοί
όπως ο Αναστάσιος Γοργίας, αλλά και πεφωτισμένοι ρασοφόροι, όπως οι Άνθιμος
Γαζής, Γρηγόριος Δικαίος, ο γνωστός ‘Παπαφλέσσας’, Ευγένιος ο Βούλγαρης και ο
Ιγνάτιος της Ουγγροβλαχίας, αλλά και λόγιοι του Αποδήμου Ελληνισμού, επώνυμοι
και ανώνυμοι, όπως ο Αδαμάντιος Κοραής και ο συγγραφεύς της «Ελληνικής
Νομαρχίας», ριζοσπάστες επαναστάτες, όπως ο Ρήγας Βελεστινλής, καπεταναίοι και
στρατιωτικοί, όπως ο Κολοκοτρώνης και ευγενείς πρίγκηπες όπως ο Υψηλάντης και
άλλοι πολλοί, κοινωνούντες των ιδεών του Ελληνικού Διαφωτισμού υφαίνουν με
υπομονή και σχέδιο την εξέγερση εναντίον της Οθωμανικής Τυραννίας. Αναζητούν
μια ελευθερία οργανωμένη στο θεσμικό πλαίσιο ενός ανεξάρτητου κράτους,
μεταστρέφοντας τις συνειδήσεις τους και αναδημιουργώντας τους ορίζοντες που
επιδιώκουν ρήξη με το παραδοσιακό σύστημα παραστάσεων και επανατοποθετούν τις
προοπτικές της επανάστασης όχι στη Δεσποτική Ανατολή αλλά στην Ευρωπαϊκή Δύση. Όλα αυτά ανατρέπουν την
γεωπολιτική σταθερότητα που επιβάλλουν οι νικητές του Ναπολέοντα, η οποίοι με
πρωτοεξάρχοντα τον Αυστριακό πρωτο-πρίγκηπα Κλέμενς φον Μέττερνιχ, αντιδρούν
στην εθνο-γενετική επανάσταση ενός λαού που υψώνοντας την σημαία «Ελευθερία ή
Θάνατος» από ραγιάς «κατορθώνει» μια καινούργια ταυτότητα. Γίνεται Έλληνας!
Όταν
οι Έλληνες αποτίναξαν με αίμα και θυσίες τον Οθωμανικό ζυγό και απελευθέρωσαν
μέρος της Πατρίδας από τον ξένο δυνάστη, στις επετειακές ενθυμίσεις του
δοξασμένου κατορθώματός τους, αποπέμποντας ευχαριστίες στον Τριαδικό Θεό και
την Παναγία Θεοτόκο, τον Ευαγγελισμό της οποίας συνέδεσαν υπαρξιακά με την δική
τους Ελευθερία και αποτίναξη από την δουλεία. Εορτάζουμε σήμερα Εκκλησία και
Έθνος, δύο ιστορικά Γεγονότα, αυτό της Επανάστασης του 21 και εκείνο της
αναγγελίας υπό του Αρχαγγέλου Γαβριήλ για την Ενανθρώπηση του Χριστού για την
Ελευθερία του Ανθρωπίνου Γένους από την αμαρτία και την απομάκρυνση από τον Θεό
και «Για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος
την Ελευθερία».
Αυτόν
τον διπλό Ευαγγελισμό της δημιουργίας του Ελληνικού Έθνους και του ερχομού του
Σωτήρος Χριστού για να ελευθερώσει τον ξεπεσμένο άνθρωπο από την πτώση και
τη παρακμή, εορτάζουμε και τιμούμε
σήμερα ως Έλληνες και Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Στους εορτασμούς αυτούς προσθέτουμε
με υπερηφάνεια και μια άλλη επέτειο,
αυτήν της εξέγερσης, την 1 Απριλίου
1955, ενός άλλου τμήματος του Ελληνισμού, του Κυπριακού λαού, που στα μέσα του
20ου αιώνα διεκδίκησε την δική του συντεταγμένη
πολιτεία και τελικά το κατόρθωσε με τους δίκαιους και ένδοξους αγώνες του.
Σας
καλούμε λοιπόν όλους σας, Αγαπητοί Ομογενείς στις εορταστικές εκδηλώσεις που θα
γίνουν για να τιμηθούν οι ήρωες των αγώνων του Έθνους για την Ελευθερία και την
Πατρίδα. Την Κυριακή 20 Μαρτίου 2016, και στις 3:30 μμ, στο Ashmole Academy,
Cecil Road, Southgate Β. Λονδίνου θα λάβει χώρα ο Παμπαροικιακός εορτασμός των
Εθνικών Επετείων της 25ης Μαρτίου 1821 και της 1ης Απριλίου 1955. Ο Πανηγυρικός
της ημέρας θα εκφωνηθεί από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο της Κυπριακής Δημοκρατίας
κ. Νίκο Χριστοδουλίδη. Την Κυριακή 27 Μαρτίου 2016, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό της
του Θεού Σοφίας Bayswater Κεντρικού Λονδίνου, θα τελεστεί Ευχαριστήρια
Δοξολογία για την επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821. Ο Εξοχώτατος Πρέσβυς της
Ελλάδος κ. Κωνσταντίνος Μπίκας θα εκφωνήσει τον Πανηγυρικό της Περιώνυμης
ημέρας της Εθνικής επετείου. Τέλος, στα Σχολεία και τις Εκκλησίες μας
εορταστικές εκδηλώσεις και ομιλίες, στοχασμοί και ιστορικά περιδιαβάσματα, θα
πρέπει να θυμίσουν και να γνωρίσουν στα παιδιά μας και τους δασκάλους τους το
νόημα των αγώνων για την Ελευθερία και την Αξιοπρέπεια του ανθρώπου και τα
προαπαιτούμενα για την κατάκτησή τους. Αυτά είναι η αδελφοσύνη, τα κοινά
οράματα και η ομόνοια η επίζηλη και συνάμα την τόσο αγνοημένη και περιφρονημένη
στο ιστορικό διάβα των Ελλήνων. Ιδιαίτερα σήμερα οι δυσκολίες των καιρών στην
πατρίδα μας απαιτούν την κάθε συνέργεια στο μόνιασμα της κοινωνίας και των
υποκειμένων της για το ξεπέρασμα των δυσκολιών και του άχθους της ζωής. Είναι
αυτή η ομόνοια και αυτή η αγάπη που με αγωνία αναζητά και που παραινετικά
προτρέπει ο Εθνικός μας ποιητής, ο Διόνυσιος Σολωμός όταν γράφει στον «’Υμνο
προς την Ελευθερία»: «Σαν μισούνται μεταξύ τους, δεν τους πρέπει λευτεριά».
Ευχόμενος
όπως με υγεία και ανάταση ψυχής και σώματος εορτάσουμε τις μέρες του Εθνικού
ξεσηκωμού και της εορτής του Ευαγγελισμού της Παναγίας και της κατανυκτικής
περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, διατελώ μετά θερμών ευχών και αγάπης και
τιμής.
Χρόνια
πολλά!
Λονδίνο,
25 Μαρτίου 2016
Ο
Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και
Μεγάλης Βρετανίας Γρηγόριος
Σημείωση: Να αναγνωστεί από Άμβωνος αντί Κηρύγματος την Κυριακή 20 ή 27
Μαρτίου 2016