Friday 5 September 2008

Θεοφανώ

Ι.Ν. Αγ. Παντελεήμονος στην Κολωνία

Σε μια ωραία Γερμανική πόλη, που ονομάζεται Κολωνία, υπάρχει κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον για εμάς τους Έλληνες. Είναι ο Ιερός Ναός του Αγ. Παντελεήμονος (Πανταλέοντα τον ονομάζουν οι σημερινοί κάτοχοι του Ναού, που είναι ΡωμαιοΚαθολικοί). Μέσα στο Ναό αυτό υπάρχει μέχρι σήμερα και ο τάφος της Βυζαντινής Πριγκίπισσας Θεοφανούς. Στην πόλη της Κολωνίας υπάρχει πλατεία και οδός με το όνομα της Θεοφανούς, κι επίσης και Σύλλογος Φίλων της Θεοφανούς.
Το ιστορικό της Θεοφανούς και του Ναού έχουν περίπου ως εξής:

Στα τέλη του 10 αι. μ.Χ. οι σχέσεις Ανατολής και Δύσης περνούσαν από κρίση. Βασική αιτία ήταν οι κτήσεις του Βυζαντίου στη Νότια Ιταλία, τις οποίες διεκδικούσε ο Αυτοκράτορας της Γερμανίας Όθων ο Α΄, ο επονομαζόμενος Μέγας. Αφού οι πολεμικές συγκρούσεις δεν έφερναν αποτέλεσμα, τελικά οι αντίπαλοι αποφάσισαν να δώσουν χώρο στη διπλωματία.
Μετά από πολλές, διάφορες και πολύχρονες διαβουλεύσεις επιτυγχάνεται συμφωνία. Μέρος αυτής ήταν και το προξενιό μεταξύ της Πριγκίπισσας Θεοφανούς (που ήταν θυγατέρα του Αυτοκράτορα Ρωμανού και της Θεοφανούς, αδελφής του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου) και του γιού του Αυτοκράτορα Όθωνα του Α΄, ο οποίος ονομάζονταν Όθωνας ο Β΄.
Την 16-χρονη Θεοφανώ ακολουθεί στη νέα της πατρίδα πολυπληθής συνοδεία, την οποία αποτελούν άνθρωποι της Εκκλησίας, των Γραμμάτων και των Τεχνών, Άρχοντες και αυλικοί. Μαζί της πήρε και λείψανα Αγίων, για ευλογία στη νέα της ζωή. Μεταξύ αυτών ήταν και λείψανα του Αγ. Παντελεήμονος. Έτσι συνέβαλε στο κτίσιμο της εκκλησίας προς τιμήν του Ιαματικού Αγίου στην Κολωνία.
Ο γάμος και η στέψη της Θεοφανούς ως αυτοκράτειρας πραγματοποιήθηκαν στις 12 Απριλίου 972, στη Ρώμη, στο Ναό του Αγίου Πέτρου, από τον Πάπα Ιωάννη ΙΓ΄.
Οι Γερμανοί εντυπωσιάσθηκαν από την Θεοφανώ. Παρά το νεαρό της ηλικίας της είχε μόρφωση, καλλιέργεια, αγαθότητα και λεπτή κι ευγενική ανατροφή. Έτσι κέρδισε γρήγορα τον θαυμασμό και την εκτίμηση των υπηκόων της. Μάλιστα μετέφερε και εισήγαγε στη γερμανική αυλή την λεπτεπίλεπτη εθιμοτυπία και την πολυτέλεια του Βυζαντίου, κι επίσης έθεσε τις βάσεις της μελέτης των Ελληνικών Γραμμάτων.

3 comments:

Α. Παπαγιάννης said...

Είναι πράγματι απίστευτο πόσα αγνοούμε από τις διασυνδέσεις της ιστορίας μας με τον υπόλοιπο κόσμο, που θα έπρεπε να αποτελούν αντικείμενο στοιχειώδους μάθησης, όχι για κομπασμό, αλλά για να έχουμε επίγνωση της θέσης μας στο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, και να αξιοποιούμε τα φιλελληνικά αισθήματα των άλλων. Ευχαριστώ για το σημείωμα αυτό.

Anonymous said...

Ξέρουμε, όντως λίγα. Και μπορούμε να μάθουμε περισσότερα με δουλειά και μελέτη. Αλλά, αυτή η επίσκεψη και το φωτογραφικό υλικό βεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Δεν έχω πάει Κολωνία και συγκινήθηκα με το φρέσκο της Θεοφανώς. Οι σχέσεις Ανατολής-Δύσης την εποχή αυτή είναι κλειδί για την ιστορία της Ευρώπης που οφείλουμε να διερευνήσουμε πέρα από αξιωματικές γενικεύσεις.

7Demons said...

Επισκεφτήκαμε την Κολωνία στις 27/12 με μόνο σκοπό το προσκύνημα στο σκήνωμα της μεγάλης Βυζαντινής.
Η συγκίνηση και η ανατριχίλα που αισθανθήκαμε ήταν απερίγραπτες.
Ένα βυζαντινό Φως 1100 σχεδόν ετών,μέσα στην καρδιά της Ευρώπης.