Monday 12 January 2009

Καμπάνια αθεΐας

Το είδαμε κι αυτό. Την ημέρα των Θεοφανείων (6η Ιανουαρίου) ξεκίνησε στο Λονδίνο μια καμπάνια αθεΐας, υπεύθυνος της οποίας είναι ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και δηλωμένος άθεος κ. Richard Dawkins, ο οποίος επιθυμεί να «ενημερώσει» το ευρύ κοινό, το οποίο πιθανόν τα μην έχει διαβάσει τα αθεϊστικά βιβλία του, ότι: «There's probably no God. Now stop worrying and enjoy your life», δηλαδή «Πιθανόν να μην υπάρχει Θεός. Σταμάτα λοιπόν να ανησυχείς και απόλαυσε τη ζωή σου».

Η καμπάνια αυτή γίνεται μέσω των κόκκινων λεωφορείων στο κεντρικό Λονδίνο. Επειδή ήθελα να δω το μήνυμα αυτό με τα μάτια μου, ένα βράδυ -πριν από λίγες ημέρες- πήρα το αυτοκίνητό μου και κυκλοφόρησα λίγο στο κέντρο της πόλης αναζητώντας τα λεωφορεία αυτά. Τελικά βρήκα ένα, και μάλιστα σε κίνηση, έτρεξα να το προλάβω, το πλησίασα και όταν ευτυχώς σταματήσαμε δίπλα-δίπλα σε ένα κόκκινο φανάρι βγάλαμε τη φωτογραφία που δημοσιεύουμε εδώ.

Ο ίδιος ο Καθηγητής, που πρωτοστάτησε για να πραγματοποιηθεί η καμπάνια αυτή, υποστηρίζει με καταφανή σκληρότητα πως: «Religion is accustomed to getting a free ride - automatic tax breaks, unearned respect and the right not to be offended, the right to brainwash children. Even on the buses, nobody thinks twice when they see a religious slogan plastered across the side. This campaign, to put alternative slogans on London buses, will make people think - and thinking is anathema to religion».

Το κοινό που βλέπει το αθεϊστικό αυτό μήνυμα εκφράζεται με διάφορους τρόπους. Άλλοι κατηγορούν τον Οργανισμό των Λεωφορείων, άλλοι υπολογίζουν ότι το μήνυμα αυτό θα γεμίσει με γκράφιτι, ενώ άλλοι θεωρούν ότι παρότι η καμπάνια αυτή είναι αρνητική για την πίστη στο Θεό αρκετοί άνθρωποι θα ενδιαφερθούν για τον Θεό βλέποντας το μήνυμα αυτό και θα ασχοληθούν με τα μεγάλα θέματα της ζωής.

Δεν πρόκειται να ασκήσω στο χώρο αυτό την απολογητική της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Εκείνο που θα ήθελα μόνο να αναφέρω με έμφαση είναι ότι είμαι σίγουρος πως τον κ. Καθηγητή και τους ακολούθους του θα τους περιμένει την κρίσιμη στιγμή του θανάτου τους μια «ενδιαφέρουσα» (όπως λένε πάντα οι Άγγλοι) έκπληξη. Και τότε θα λυθούν όλοι οι γρίφοι, του «probably» συμπεριλαμβανομένου.

18 comments:

Ελένη Λιντζαροπούλου said...

http://bigbigmama.blogspot.com/2009/01/that-is-question.html

Anonymous said...

Κακώς ασχολήθηκε ο Πρύτανης με το θέμα, γιατί θα προκαλέσει αντιδράσεις από κάθε θρησκόληπτο.
Πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις είναι χάσιμο χρόνου, δημιουργημένες από μεγάλες οικονομικές φατριές.
Όποιος κοιμάται είναι άξιος της μοίρας του.
Ενημερώσου...!!!

P. Kapodistrias said...

Ευχαριστούμε για την πληροφόρηση, ήταν "δημοσιογραφική" επιτυχία, όμως όλ' αυτά έχουν χιλιοειπωθεί μες στους αιώνες.

Το "σημείον αντιλεγόμενον" συνεχίζει διαιώνια να υφίσταται, γύρω από το Οποίο μύριες όσες γνώμες και θεωρήσεις φύονται και μαραίνονται, θα φύονται και θα μαραίνονται και τανάπαλιν...

Anastasios said...

@ Big Mama,

Ευχαριστώ πολύ για την παραπομπή. Καλά έκανες και το ανέφερες. Έχουμε μάλλον παρα-ασχοληθεί με τον άνθρωπο. Ας ασχοληθούμε και λίγο με το Θεό.

Anastasios said...

@ Χάρης,

Ας μην φθάνουμε και στο μηδενισμό.

Anastasios said...

@ Π.Κ.,

Πάντως αυτό το "probably" τα λέει όλα.

Σοφία said...

To "probably" είναι αυτό που λέμε "φύλαγε τα ρούχα σου να'χεις τα μισά". Όσο για τον οργανισμό των λεωφορείων, έχει αποδείξει και στο παρελθόν ότι δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το τι διαφημίζει, αρκεί να πέφτει $$$.

Anastasios said...

@ Σοφία,

Η αλήθεια πάντως είναι ότι ο Dawkins, ενώ μπορεί να μην θρησκεύει, είναι όμως κοντύτερα στην ιδέα και στην ατμόσφαιρα του Θεού από πολλούς άλλους που είναι επίσημα χριστιανοί.

Ελένη Λιντζαροπούλου said...

Αυτό το "probably" μου θυμίζει έναν αγαπημένο φίλο συγγραφέα ο οποίος μου λέει: "έλα μωρέ τώρα, σιγά μην υπάρχει κανείς σκεπτόμενος άνθρωπος που να πιστεύει ότι ο...Μανωλάκης, αυτό το ξυπόλητο παλικαράκι, είναι Θεός...". Πάντα του απαντάω...Εγώ το πιστεύω και πέφτει πολύ γέλιο...γιατί, μ'όλη την αγάπη που του έχω, τον ρωτάω: "Και γιατί το βράδυ πριν κοιμηθείς κάνεις το σταυρό σου;"..."Γιατί φοβάμαι και γιατί έχω παιδιά", απαντάει...
Ο σημερινός άνθρωπος δεν είναι σοφός. Δεν αντέχει να "φοβάται" το Θεό, γιατί στη ζωή του περίσσεψε ο φόβος για τους ανθρώπους.
Το probably, λοιπόν, είναι σαν το "καλού κακού, πλύνε και τον κώλο σου"..."με το συμπάθειο" που θα έλεγε και η γιαγιά μου.

Α. Παπαγιάννης said...

Ζητώ συγγνώμη για την παράθεση των παρακάτω σκέψεων από το δικό μου Ιστολόγιο. Μου φαίνεται απλά παράλογο να πολεμά κανείς κάτι που ισχυρίζεται ότι ΔΕΝ υπάρχει. Είναι σαν να λέω ότι δεν πιστεύω ότι υπάρχει ζωή στον Άρη, αλλά κάνω και μια διαφημιστική εκστρατεία για να το αποδείξω. Αποτελεί άραγε προσπάθεια κατασίγασης της ‘οικείας συνειδήσεως, ης ουδέν εν κόσμω βιαιότερον’ (όπως μας λέγει ο Μέγας Κανών) ή αιτιολόγησης της φιλοσοφίας ‘φάγωμεν, πίωμεν, αύριον γαρ αποθνήσκομεν’ που διέπει τον σύγχρονο κόσμο; Οπωσδήποτε μας θυμίζει τον μύθο του Αισώπου για την αλεπού που έχασε την ουρά της και προσπαθούσε να πείσει τις άλλες αλεπούδες ότι η ουρά δεν είναι πλέον στη μόδα και είναι άχρηστη. Ο μύθος προσφέρει μια πιθανή ψυχαναλυτική ερμηνεία του φαινομένου.

Όπως και να έχει το πράγμα, η τελική απόδειξη για την ύπαρξη του Θεού θα δοθεί στον καθένα μας την ώρα του θανάτου του. Μέχρι τότε, ας αρκεσθούμε στην προσωπική μας πίστη και τα βιώματα που καθένας μας έχει συναγάγει από τη ζωή του και τις ζωές των άλλων. ‘Πιστεύω, Κύριε, βοήθει μου τη απιστία’.

Anastasios said...

@ Big Mama,

Τον Καθ. Dawkins τον γνωρίζω από αρκετά χρόνια. Θεωρώ πως είναι αρκετά ειλικρινής άνθρωπος και πιστεύει αυτά που λέει. Προφανώς δεν πιστεύει αυτά που πιστεύουμε εμείς, αλλά αυτό είναι βέβαια δικαίωμά του.

Όταν ρωτήθηκε γιατί βάζει το "probably" στο μήνυμά του αυτό, απάντησε πως δεν επιθυμούσε να είναι το ίδιος δογματικός όπως και οι ιδεολογικοί του αντίπαλοι.

Πάντως εμένα κάτι δεν μου πάει καλά σ' αυτό το "probably". Κάτι δεν μου γεμίζει το μάτι.

Αν όντως είναι ειλικρινής και αγνός ιδεολόγος, φαίνεται πως διαλέγεται με έναν δικό του τρόπο με το θείο.

Κι ας μου επιτραπεί η άποψη πως ο Θεός ίσως να βρίσκεται πιο κοντά στους ανταγωνιστές του (ας μην ξεχνάμε τον Απόστολο των Εθνών, τον πρώτο πολίτη του Παραδείσου, πόρνες που μας προάγουν στην Βασιλεία κ.ά.), παρά στους αδιάφορους και μόνο κατ' όνομα χριστιανούς.

Anastasios said...

@ Α. Παπαγιάννης,

Πίστη βέβαια σημαίνει εμπιστοσύνη. Κι αυτό δεν είναι εύκολο να το βρει κανείς στην εποχή μας, όπου όλα τα σκεπάζει ο φόβος κι η ανασφάλεια.

Το βίωμα όμως είναι μια συγκλονιστική -ζητούμενη πάντα- εμπειρία, που την αποκτούμε σιγά-σιγά, από παιδιά. Η οικογένεια καλείται να παίξει εδώ τον μοναδικό ρόλο της.

Εις επίρρωσιν αυτού επιτρέψτε μου να αναφέρω εδώ αυτό που διάβασα στην αυτοβιογραφία ενός άλλου θεωρητικού της αθεΐας, του Ζαν Πωλ Σαρτρ. Αυτός είπε, αν το θυμάμαι καλά, πως "έγινα άθεος για πρακτικούς λόγους, γιατί ο παππούς και γιαγιά μου με τους οποίους μεγάλωσα δεν θρήσκευαν κι έτσι δεν απέκτησα από παιδί θρησκευτικές εμπειρίες και βιώματα".

Ελένη Λιντζαροπούλου said...

Α, δεν έχω κανένα πρόβλημα με τον καθηγητή Dawkins...ίσα ίσα το δικό του "probably" άνοιξε και μια κουβέντα...πρόβλημα έχω μ' αυτούς που στο όνομά Του μας "βγάζουν την πίστη" και που τα δικά τους "surely" φιμώνουν κάθε άλλη άποψη...
Απλά ήταν "αστείο" το μέσο που χρησιμοποίησε, είδα το δημοσίευμα (στην Ελευθεροτυπία της περασμένης εβδομάδας)και είπα να αντιστρέψω το ερώτημα... Όπως προείπε και ο π.ΠΚ... "σημείον αντιλεγόμενον"..."σκάνδαλον και μωρία"...

Anonymous said...

Επιτρέψτε μου έναν μικρό σχολιασμό:
Η καμπάνια αυτή που επιδοτήθηκε (αν δεν κάνω λάθος) από την the British Humanist Association (BHA) και σκηνοθετήθηκε από τον καθηγητή Dawkins και τη θεατρική συγγραφέα Ariane Sherine, μπορεί να ιδωθεί και να ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως.

Το βασικό μήνυμα, κατ᾽ εμέ, είναι η απόρριψη του φόβου που μπορεί να προκαλεί η πίστη στον θεό, καθώς και η διεκδίκηση ενός χώρου για όσους δεν αυτοπροσδιορίζονται από μία συγκεκριμένη θρησκευτική πίστη, και αυτοονομάζονται «άθεοι» ή και ενδεχομένως «αγνωστικιστές». Μπορούν να πιστεύουν στο καλό ή στην αγάπη (όπως λένε) χωρίς αναφορά σε μια άλλη ύπαρξη. Και δε νομίζω ότι κανείς μπορεί να τους απαρνηθεί αυτό το δικαίωμα. Να μιλάνε ελεύθερα χωρίς να τους τιμωρεί καμιά εξουσία για την πίστη ή την απιστία τους.

Θεωρώ ότι το μήνυμα που αναρτήθηκε σε 800 λεωφορεία και τραίνα, διασχίζοντας τη χώρα και φτάνοντας έως Σκωτία και Ουαλία, έχει μια θετική δυναμική. Κι εννοώ, ότι πέρα από την πρώτη εντύπωση, που δεν μπορεί παρά να περιέχει ένα ηχηρό επικοινωνιακό τέχνασμα, ο στοχασμός μόνο δημιουργικά μπορεί να λειτουργήσει. Αυτό σημαίνει όχι δικαιωτικά.

Θέλω να πω ότι μάλλον θα ανησυχήσουν με υποτιθέμενα «αθεϊστικά» μηνύματα όσοι αισθάνονται ότι απειλείται η βεβαιότητα της πίστης τους, πρώτα από όλα από αυτούς τους ίδιους.

Δεν ζούμε ούτε στο Βυζάντιο ούτε στην προαναγεννησιακή Ευρώπη... Και χρειάζονται άλλες προσεγγίσεις για να μιλήσει κανείς για τον θεό, τον παράδεισο ή την κόλαση. Και κυρίως, προτού μιλήσει ή καταδικάσει ας κοιτάξει τον εαυτό του και ας ελέγξει τον φαρισαϊσμό του...

Και να υπογραμμίσω ότι με αντιπροσωπεύει αυτή η προτροπή για χαρά της ζωής. Πόσοι και πόσοι στην Ορθοδοξία μιλούν για χαρμολύπη και η χαρά είναι εξοστρακισμένη από τη ζωή και την καθημερινότητά τους!!! Προσωπικά δεν με απασχολεί ένας θεός που προκαλεί λύπη στο πλάσμα του... Και δεν είμαι βέβαιος, π. Αναστάσιε, τι μπορεί να σημαίνει «είμαι κοντά στην ιδέα του θεού».

@ Σοφία
Η δουλειά του Οργανισμού Λεωφορείων δεν είναι η κατήχηση του λονδρέζικου κοινού. Και ούτε η ανάρτηση του μηνύματος παραβίαζε κάποιο δικαίωμα ή συνιστούσε αξιόποινη πράξη.

@Big Mama
Κανείς δεν μας βγάζει την πίστη. Έτσι, αισθάνομαι. Η πίστη καταρρέει όταν είναι αίολη, όταν βασίζεται στον φόβο ή σε μια σχέση μισθωτού. Ή τέλος πάντων όταν δεν έχει μάθει κανείς να την υπερασπίζεται επειδή εκτιμάει πραγματικά την αξία της.

Κυρίως, θα ήθελα πολύ να μάθω για τον καθηγ. Dawkins από τον π. Αναστάσιο, που τον έχει γνωρίσει, δηλαδή περισσότερα μέσα από την προσωπική του εμπειρία.

Ευχαριστώ.

Anastasios said...

@ ardalion,

Noμίζω ότι χρησιμοποιώντας τη φράση "ο Dawkins είναι κοντύτερα στην ιδέα και στην ατμόσφαιρα του Θεού", θα πρέπει να εννοήσουμε την διανοητική διαδικασία και την βιωματική εμπειρία, μέσω των οποίων γνωρίζουμε το Θεό.

Ένας άνθρωπος, σαν τον Dawkins, που ασχολείται συνεχώς με την προσπάθεια να αποδείξει μέσω των Φυσικών Επιστημών την μη ύπαρξη του Θεού, βρίσκεται σε μια διαρκή διανοητική προσέγγιση του θείου. Ας μην αμφιβάλουμε καθόλου ότι βρίσκεται και σε μιας μορφής επικοινωνία με τον Θεό, σε μια επικοινωνία που χαρακτηρίζεται από εσωτερική συνομιλία, που στις στιγμές της ευθύνης και της μοναξιάς του πολύ πιθανόν να μετατρέπεται και σε μια μορφή ψυχικής αναζήτησης και ίσως και προσευχής.

Ελένη Λιντζαροπούλου said...

@ ardalion,

Φυσικά και υπάρχουν άνθρωποι που "μας βγάζουν την πίστη"... η ελληνική γλώσσα και η χρήση εισαγωγικών υποδηλώνουν τι εννοώ...
Κατά τα άλλα συμφωνώ μαζί σας... η πίστη ούτε βγαίνει, ούτε μπαίνει. Η ύπαρξη της είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης...

Nikolas said...

Ο θεός υπάρχει παντού. Όσοι δεν τον βλέπουν, μπορούν να πουν ότι θέλουν. Τους αγαπάει κι αυτούς...

Anonymous said...

Ο Θεός υπάρχει παντού. Όσοι δεν το πιστεύουν, απλά δεν μπορούν να τον δουν. Δεν πειράζει...Είμαι βέβαιος πως τους αγαπάει κι αυτούς..!!