Μπουγάτσα

Κερνάμε μπουγάτσα!

Δεν είναι βέβαια από τις γνωστές παραδοσιακές της συμβασιλεύουσας. Αλλά ο Απόδημος Ελληνισμός τιμά πάντα τις ωραίες παραδόσεις και τα γευστικά έθιμα του έθνους μας. Κι η μπουγάτσα είναι οπωσδήποτε ένα απ’ αυτά!

Για την ιστορία ας αναφέρουμε πως το όνομά της προέρχεται από την αντίστοιχη τουρκική λέξη πογάτσα (POĞAÇA).

Στην Ελλάδα την έφεραν μικρασιάτες πρόσφυγες μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, κάνοντάς την ιδιαίτερα δημοφιλή στη Βόρεια Ελλάδα, ειδικά στη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες, που φημίζονται για τη μπουγάτσα τους.

Ορθόδοξη Αδελφότητα Αγ. Ιωάννου Βαπτιστού

Η εν λόγω Ορθόδοξη Αδελφότητα οργανώνει το Ετήσιο Συνέδριό της από σήμερα μέχρι την Κυριακή 1η Αυγούστου, στο The Hayes Conference Centre, Swanwick, Derbyshire, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το γενικό θέμα είναι: «Θεοφόροι Πατέρες και Μητέρες: Πνευματική Καθοδήγηση στην Ορθόδοξη Εκκλησία».

Το Πρόγραμμα θα περιλαμβάνει Ιερές Ακολουθίες και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ομιλίες, όπως οι παρακάτω:

Πανιερ. Μητροπολίτης Διοκλείας Κάλλιστος: «Τί εννοούμε με τον όρο Πνευματική Καθοδήγηση;».

Αρχιμ. Κύριλλος Jenner: «Αρχιμανδρίτης Βαρνάβας Burton (1915 - 1996)».

Πρεσβ. Ιωάννης Hookway: «Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης (1912 - 1998)».

Αδελφή Μαγδαλινή (Μοναστήρι Έσσεξ): «Πνευματική Καθοδήγηση για Παιδιά και Νέους».

Αρχιμ. Ιάκωβος Khalil: «Ο τύπος της Πνευματικής Καθοδήγησης του Απ. Παύλου και η επίδρασή του στη διδασκαλία του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ιγνατίου και άλλων πρόσφατων Συρίων και Λιβανέζων πνευματικών οδηγών».

Βασίλης Κομπορόζος

Είχα τη χαρά να επικοινωνήσω πρόσφατα με τον Βασίλη Κομπορόζο, ο οποίος κατ’ αρχάς μου έστειλε μια ευγενική και γενναιόδωρη κριτική για τις πρόσφατα εκδοθείσες ποιητικές συλλογές μου κι ύστερα μου απέστειλε κάποιες δικές του ποιητικές συλλογές. Τις μελετώ με ενδιαφέρον. Θαυμάζω το στιχοπλέξιμο και απολαμβάνω τα όμορφα σχέδια, που επιμελείται η καλλιτέχνις και ποιήτρια σύζυγός του Αρχοντούλα Αλεξανδροπούλου.

Ανακαλύπτω στη σκέψη του έναν πυρετώδη αγώνα μεταξύ νύχτας και ημέρας, σκότους και φωτός, χειμώνα και άνοιξης και μια προσπάθεια να ανοίξει τον ορίζοντά του, να γευθεί εμπειρίες και να ζήσει έντονα και δημιουργικά. Η ιστορία και η Πατρίδα από τη μία πλευρά, αλλά και το νέο, το ερχόμενο, το απροσδιόριστο από την άλλη, τον συναρπάζουν και τον δονούν. Για τούτο προτείνει με έμφαση: «Τα όνειρα μην τα νηστεύεις».

Μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση πως ο ποιητής, παρότι διορισμένος δημόσιος υπάλληλος (Καθηγητής, πτυχιούχος Αγγλικής Φιλολογίας, γεννημένος στο Αγρίνιο το 1974), δεν επαναπαύθηκε στη θέση και τη μονιμότητά του, δεν αρκέστηκε στο σταθερό και το σίγουρο, αλλά αποφάσισε να ρισκάρει πνευματικά, να οδοιπορήσει μοναχικά και να ανοίξει δρόμους, όπως έχουμε χρέος όλοι μας να κάνουμε. Την ευθύνη του δεν την αρνήθηκε, την τιμή του την χρωστούμε.

Δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα της ποιητικής του άσκησης είναι και τα παρακάτω:

ΑΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΟΣ

Προστατευμένος
από το φως του ήλιου
μέσα στους τέσσερεις μεγάλους τοίχους
με τα κάδρα

τραπέζια, φρούτα, θάλασσες, βουνά, βροχή ένα θέατρο
κι ένας ήλιος

ανασαίνουν ελεύθερα
μες στα κάδρα
και μαζί τους κι εγώ.

Το λευκό χρώμα στους τοίχους
εκτελεί σωστά το καθήκον του
να φωτίζει.

Έξω στο δρόμο
βλέπω έναν άνθρωπο να βαδίζει
απροστάτευτος
μέσα στη λευκή φωτοδρομία του ήλιου.

Και στις σταγόνες του ιδρώτα του να διαχέεται
σαν σιωπηλή διαδήλωση
η μυρωδιά του ακύμαντου ουρανού
εκείνης της καλοκαιρινής μέρας.

Γυρίζει
με κοιτά
και συνεχίζει.

ΤΩΝ ΣΤΙΓΜΩΝ

Τα δάκρυα των στιγμών που ξοδέψαμε για μας
σύνοψη μιας ολόκληρης χρονιάς
και υπενθύμιση από ατσάλι σμιλεμένη
στα χυτήρια της θύμησης
για την καινούργια χρονιά.

Ο ύπνος συνεργός της νοσταλγίας
και υπηρέτης της μοναξιάς
το δάσος τους ποτίζοντας
με αναμνήσεις απ’ τα κρυμμένα του σεντούκια.
Οι καρδιές κόκκινες σαν ιστορία
διηγούμενη με ανεξίτηλο μελάνι
απ’ τους κονδυλοφόρους του χρόνου.
Κι η φεγγαράδα του φωτός
στα πλακόστρωτα της αναμονής
με τη χημεία της προσμονής οδηγό.
Το παιχνίδι των λεπτών με την ώρα
και η αραίωση του χρόνου
με το νερό της αναβολής.

Δάκρυα στάλες σαν ακούραστο κύμα
ή σπασμένο ρολόϊ.
Στάλες καθρεπτιζόμενες στα δάκρυα
κάτοπτρο της γέφυρας από τα περασμένα στα ερχόμενα
και τροχονόμος η μνήμη
που αποξεχνιέται στις αναμνήσεις της.
Στάλες που υπενθυμίζουν:

Τα όνειρα μην τα νηστεύεις.

Γραμματόσημα Ολυμπιακών Αγώνων 2012

Χθες τα Βασιλικά Ταχυδρομεία της Αγγλίας κυκλοφόρησαν τη δεύτερη σειρά γραμματοσήμων που είναι αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου 2012.

Μάλιστα η κυκλοφορία τους έγινε δύο χρόνια ακριβώς πριν από την επίσημη τελετή έναρξης των Αγώνων στο Λονδίνο το 2012.

Η πρώτη σειρά εκδόθηκε το 2009, η δεύτερη χθες και η Τρίτη θα κυκλοφορήσει το 2011. Συνολικά θα έχουν εκδοθεί 30 γραμματόσημα, το καθένα από τα οποία θα παρουσιάζει ένα Ολυμπιακό ή Παραολυμπιακό άθλημα.

Εορτή και εικόνα Αγίου Παντελεήμονος

Σήμερα τιμούμε την ιερή μνήμη του Αγίου Ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος του Ιαματικού, που μαρτύρησε στις αρχές του 4ου αι. μ.Χ.

Το απολυτίκιο του Αγίου Παντελεήμονα μας λέγει:

Αθλοφόρε Άγιε, και Ιαματικέ Παντελεήμων, πρέσβευε τω ελεήμονι Θεώ, ίνα πταισμάτων άφεσιν, παράσχη ταις ψυχαίς ημών.

Η ιστορική και θαυματουργή ρωσικής τεχνοτροπίας εικόνα του Αγίου Παντελεήμονος, που παρουσιάζεται στην παρούσα ανάρτηση, προσεφέρθη χθες βράδυ στον Ιερό Ναό Αγ. Παντελεήμονος ΒΔ Λονδίνου.

Μέχρι χθες βρισκόταν στην ιδιοκτησία του ευπατρίδη Ομογενούς κ. Ανδρέα Αυγουστή, Προέδρου της Κοινότητας Αγίων Κοσμά και Δαμιανού των Αναργύρων, Λονδίνου.

Η εικόνα αυτή ιστορήθηκε σε ανάμνηση της θαυματουργικής διάσωσης από άδικο θάνατο του διαδόχου των Αυτοκρατορικών Μεγαλειοτήτων του Ευσεβεστάτου Άρχοντος Βασιλόπαιδος και Μεγάλου Πρίγκηπος Νικολάου Αλεξάνδροβιτς, ο οποίος πληγώθηκε σοβαρά από φανατικό Ιάπωνα το 1891.

Προθυμοποιήθηκε δε, να την αγιογραφήσει ο Αγιορείτης Ιερομόναχος Ιωαννίκιος Λιτβενιένκο, ο οποίος προΐστατο ερημικού Μονηδρίου Κελλίου της Αγίας Ζώνης, ευρισκομένου στην περιοχή της Ρωσικής Μονής Αγ. Παντελεήμονος του Αγίου Όρους.

Ας ευχηθούμε ολόψυχα η χάρη του Αγίου Παντελεήμονος να σκέπει όλους τους πιστούς και τους ευλαβείς προσκυνητές του Μεγαλομάρτυρα Αγίου.

Στο Νοσοκομείο Harefield

Στα 1988 τα μάτια όλων των Ελλήνων ήταν στραμμένα σε ένα συγκεκριμένο σημείο του πλανήτη, στο Νοσοκομείο του Harefield, που βρίσκεται στο άκρο της ΒΔ πλευράς του ευρύτερου Λονδίνου. Όλοι είχαμε μάθει τότε το όνομα και την τοποθεσία και πολλές άλλες λεπτομέρειες για το παγκοσμίου φήμης αγγλικό αυτό νοσηλευτικό ίδρυμα.

Ο λόγος βέβαια ήταν ότι εκείνη την εποχή εγχειρίστηκε και νοσηλεύτηκε εκεί ο τότε Πρωθυπουργός της Ελλάδας Ανδρέας Παπανδρέου.

Στα παραλειπόμενα της υπόθεσης εκείνης ήταν βέβαια και το ότι (όπως κατέγραφαν τα Μ.Μ.Ε. της εποχής) στην μία πλευρά του κρεβατιού του ασθενούς βρισκόταν η σύζυγος και στην άλλη η φιλενάδα του Πρωθυπουργού!

Το Νοσοκομείο αυτό είχε βέβαια ζωή και προ αλλά φυσικά και μετά Παπανδρέου. Είναι ένα εξαιρετικό νοσηλευτικό ίδρυμα, αποκλειστικά αφιερωμένο στην έρευνα και θεραπεία όλων των καρδιακών παθήσεων.

Σ’ αυτό εργάστηκε για πολλά χρόνια ο Καθ. Μαγκντί Γιακούμπ, γνωστός διεθνώς για τις επιδόσεις και επιτυχίες του στις μεταμοσχεύσεις καρδιάς και πνευμόνων. Τώρα πια ο Γιακούμπ δεν εργάζεται εκεί, αφού έχει συνταξιοδοτηθεί.

Όπως μας ειδοποιεί και μια πινακίδα, τοποθετημένη στην κεντρική είσοδο του Νοσοκομείου, εκεί εργάστηκε και ο Νομπελίστας επιστήμονας Δρ. Αλέξανδρος Φλέμινγκ, ο οποίος ανακάλυψε την πενικιλίνη, σύζυγος της δικής μας Ελληνίδας Αμαλίας Κουτσούρη.

Σε κάθε νοσηλευτικό ίδρυμα υπάρχει ως γνωστόν κι ένα μικρό παρεκκλήσι. Στο Harefield το εκκλησάκι αυτό είναι αφιερωμένο στην Υπεραγία Θεοτόκο κι έχει καθαρά χριστιανικό χαρακτήρα, ενώ σε πολλά ανάλογα ιδρύματα παρατηρούμε να υπάρχει ένας μάλλον διαθρησκειακός χώρος λατρείας.

Πάντως εμείς ευχηθήκαμε και προσευχηθήκαμε εκεί «υπέρ ελέους, ζωής, ειρήνης, υγείας, σωτηρίας, επισκέψεως, συγχωρήσεως και αφέσεως των αμαρτιών των νοσηλευομένων στο Νοσοκομείο Harefield δούλων του Θεού, των απεκδεχομένων το παρά του Αγίου Θεού μέγα και πλούσιον έλεος».

Οι απορίες μας

Τι κάνουμε όταν έχουμε απορίες, αναπάντητα ερωτήματα και πολυποίκιλες ανησυχίες και αγωνίες; Ο καθένας απαντάει στην ερώτηση αυτή ανάλογα με την θρησκευτική, πολιτιστική και κοινωνική του κουλτούρα.

Στην σύγχρονη εποχή μια άμεση και σχεδόν αυτόματη απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι πως κοιτάζουμε στο παγκοσμίως πια γνωστό σε όλους Google. Εντάξει, πιθανόν να είναι κι αυτό μια λύση. Αλλά μπορούμε να βρούμε σε μια μηχανή αναζήτησης του ηλεκτρονικού υπολογιστή απαντήσεις στα εναγώνια υπαρξιακά και φιλοσοφικά ερωτήματα της ζωής; Προφανέστατα όχι!

Τότε τι κάνουμε;

Ευρισκόμενοι κάποια καλοκαιρινή ημέρα στο δρόμο, συμβολικό ίσως κι αυτό αφού θυμίζει την πορεία προς την Ιθάκη, όπου εκεί υπάρχουν όλες οι απαντήσεις, ανακαλύψαμε την ταμπέλα της παρούσας ανάρτησης, έξω από τον Αγγλικανικό Ναό της Αγ. Τριάδας στη συνοικία Northwood του ΒΔ Λονδίνου. Η ταμπέλα λέει: «Κάποιες απορίες δεν μπορούν να απαντηθούν από το Google».

Το ωραίο είναι πως κι αυτό το σύνθημα δεν δίνει απάντηση. Απλά δημιουργεί στον περαστικό έναν έντονο προβληματισμό. Κι ο καθένας τον αντιμετωπίζει με τα δικά του προσωπικά κριτήρια...

Φαλλού και Ουγκώ

Ο Γάλλος πολιτικός και συγγραφέας Φαλλού ήταν ονομαστός για την εντιμότητά του. Στα γηρατειά του κατοικούσε στη σοφίτα ενός πολυόροφου σπιτιού, πληρώνοντας ελάχιστο ενοίκιο.

Μια μέρα, λοιπόν, θέλησε να τον επισκεφθεί ο Βίκτωρ Ουγκώ με κάποιον άλλο κοινό φίλο τους. Ο Ουγκώ λαχάνιασε στα μισά της σκάλας. Κοντοστάθηκε και είπε στο συνοδό του:

- Ο σεβασμός μου γι’ αυτόν τον άνθρωπο μεγαλώνει σκαλοπάτι με σκαλοπάτι.

Για τους «Γιατρούς Καρδιάς»

Ο αγαπητός φίλος Δρ. Αργύρης Συμεωνίδης, Καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, μου κοινοποίησε αυτές τις ημέρες μια επιστολή που έστειλαν οι «Γιατροί Καρδιάς» προς την Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία, ενημερώνοντάς την για τις πρόσφατες δραστηριότητές τους. Ο Δρ. Συμεωνίδης μου έστειλε επίσης και το παρακάτω συνοδευτικό:

Παίρνω την πρωτοβουλία να σας κοινοποιήσω μήνυμα που ο αποστολέας του δεν θα ήθελε να το κάνω, απλά για να νοιώσετε μιά ανάσα ελπίδας, και να δείτε οτι υπάρχουν συνάδελφοί μου γιατροί, οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται για το πως θα αυξήσουν τα εισοδήματά τους και θα κάνουν αποδοτικότερες επενδύσεις, αλλά επενδύουν στην ανθρώπινη ελπίδα και χαρίζουν χαμόγελο πραγματικής αγάπης....
Να έχετε καλό καλοκαίρι και να ξεκουραστείτε.
Πολλούς χαιρετισμούς

Εκφράζοντας απλά, αλλά ειλικρινά και με απέραντο σεβασμό, την ευγνωμοσύνη της κοινωνίας μας, για το σπουδαίο και πολύτιμο έργο των «Γιατρών Καρδιάς», παρουσιάζω παρακάτω την επιστολή τους:

ΘΗΣΕΩΣ 7-9, 105 62 ΑΘΗΝΑ
TEL. 210 3317288, 2103317291, FAX. 210 3255142
e-mail: info@heartdoctors.gr

Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Με πολλή χαρά σας στέλνουμε την παρούσα ενημερωτική επιστολή και ένα αντίτυπο της Έκθεσής μας για το 2009 στο οποίο συνοψίζουμε το ανθρωπιστικό έργο μας του παρελθόντος έτους. Κατά το τρέχον έτος 2010 εξακολουθούμε να εργαζόμαστε στους ίδιους τομείς (προσφορά ιατρικών υπηρεσιών, φαρμάκων, τροφίμων κλπ.) και με τους ίδιους ρυθμούς. Στις αρχές του 2010 πραγματοποιήσαμε 4 αποστολές (φαρμάκων κυρίως) για τα θύματα των μεγάλων σεισμών στην Αϊτή (3 αποστολές) και τη Χιλή (μια αποστολή). Στην ίδια περίοδο πραγματοποιήσαμε την 7η αποστολή μας στη Λωρίδα της Γάζας (τρόφιμα). Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010 ολοκληρώσαμε το νοσοκομειακό συγκρότημα που ανεγείραμε στο Gisuru της επαρχίας Ruyigi στο Μπουρούντι, όπου τώρα ξεκινήσαμε και τα έργα ανέγερσης Σχολής Νοσοκόμων.
Όπως γνωρίζετε, όλοι στους «Γιατρούς Καρδιάς» είμαστε εθελοντές και κανείς μας δεν λαμβάνει αμοιβή ή αποζημίωση ούτε έχει άλλου είδους ανταπόδοση για το έργο που προσφέρει. Η προσφορά όλων μας, καθώς και των φίλων μας που βοηθούν, γίνεται ανιδιοτελώς ως συμπαράσταση προς όσους αντιμετωπίζουν τεράστιες δοκιμασίες στα μέτωπα του πολέμου, των ασθενειών, των διώξεων, του υποσιτισμού και των φυσικών καταστροφών, κυρίως σε χώρες του τρίτου κόσμου. Ευχαριστούμε και πάλι για τη συμβολή κατά το παρελθόν των μελών της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας στο έργο των «Γιατρών Καρδιάς» (ανέγερση κατά το 2008 οίκου ψυχασθενών στο Zongoro της πολιτείας Bauchi στη Νιγηρία).
Ευχόμαστε σε όλους σας υγεία, δημιουργική δραστηριότητα και προσφορά, πρόοδο και ευημερία.
Ο Πρόεδρος
Ξενοφών Γιαταγάνας
Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ιουλιανά λουλούδια

Με περηφάνεια παρουσιάζω σήμερα μερικά από τα ιουλιανά στολίδια του απόδημου κήπου μας.

Αφήνω στους ειδικούς να τα ονομάσουν, να τα χαρακτηρίσουν και να τα σχολιάσουν.

Εμείς οι ρομαντικοί θεατές τους αρκούμαστε να τα βλέπουμε, να τα θαυμάζουμε και να θυμόμαστε τον βιβλικό λόγο:

«...καταμάθετε τα κρίνα του αγρού πως αυξάνει, ου κοπιά ουδέ νήθει. Λέγω δε υμίν ότι ουδέ Σολομών εν πάση τη δόξη αυτού περιεβάλετο ως εν τούτων» (Ματθ. 6, 28-29).

Και τον ημέτερο:

«Το χρώμα του νέου ανθού
απροσδιόριστο
.....σαν τα συναισθήματα
.....της εφηβείας μας».

Το παλιό πιάνο

Όταν εισήλθαμε ως ιδιοκτήτες στούς χώρους που χρησιμοποιούμε για τις εκκλησιαστικές, εκπαιδευτικές, φιλανθρωπικές, κοινωνικές και άλλες δραστηριότητες της Κοινότητάς μας, στο Harrow ΒΔ Λονδίνου, βρήκαμε εκεί αφημένο ή ξεχασμένο (από τους Αγγλικανούς πρώην ιδιοκτήτες) ένα παλιό πιάνο.

Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να διερευνήσω αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Επειδή εγώ δεν έχω τέτοιου είδους γνώσεις, ζήτησα να έλθει κάποια ειδικός, η οποία το κούρδισε και μας το έδωσε σε αρκετά καλή κατάσταση.

Έτσι, ο πρωτότοκος έκανε τότε για ένα διάστημα μαθήματα πιάνου, με δάσκαλο που ερχόταν ειδικά για να τον διδάξει σε αυτό το όργανο. Σιγά - σιγά όμως το πιάνο έπεσε σε αχρηστία.

Το τελευταίο διάστημα, με τις μεγάλες κτηριακές αλλαγές που έγιναν και συνεχίζονται στην Κοινότητα και στους χώρους της, το πιάνο βρέθηκε στον κήπο. Μέσα σε λίγους μήνες έφτασε στην κατάσταση που το βλέπουμε στις φωτογραφίες. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι βρίσκεται κάτω από το παράθυρο του πρωτότοκου, σαν να θέλει να του κάνει καντάδα... Είναι μάλλον αυτή η εσωτερική σχέση που αναπτύσσει κανείς με κάθε όργανο μουσικής, μια σχέση ζεστή, προσωπική, σχέση αγάπης και εξάρτησης. Σχέση ζωής...

Απόγευμα σε ιστορικό χώρο

Για άλλη μια φορά βρεθήκαμε στην αγαπημένη μικρή πόλη της αγγλικής επαρχίας, στο Marlow. Πάντα γεμίζει η ψυχή από χαρά και αγαλλίαση όταν επισκεπτόμαστε την πόλη αυτή των ποιητών.

Αμέσως χαλαρώνουμε από την κούραση του βαρύτατου προγράμματος και της σκληρής καθημερινότητας. Νιώθουμε, επίσης, και την ευλογία του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Ιακώβου, του οποίου λείψανο σώζεται και φυλάσσεται σε Ναό της πόλης αυτής.

Αυτή την φορά όμως αποφασίσαμε να επισκεφθούμε έναν συγκεκριμένο ιστορικό χώρο του Marlow. Είναι το ξενοδοχείο και εστιατόριο με την επωνυμία «The Compleat Angler». Το όνομα αυτό έχει ληφθεί από τον τίτλο του ομώνυμου κλασικού βιβλίου του Isaak Walton, το οποίο εκδόθηκε το 1653.

Αυτό το βιβλίο είναι οδηγός της τέχνης του «fly-fishing». Παράλληλα όμως παρουσιάζει και μια φαντασμαγορική εικόνα της αγγλικής υπαίθρου, η οποία τονίζει την απόλαυση της ζωής στη φύση και ιδιαίτερα της ζωής δίπλα από το ποτάμι, εν προκειμένω τον Τάμεση.

Το ιστορικό αυτό κτήριο βρίσκεται στις όχθες του μεγάλου ποταμού και έχει απέναντί του τον Αγγλικανικό Ι.Ν. Αγ. Πάντων, την κρεμαστή γέφυρα που κτίσθηκε το 1832, καθώς επίσης και πανέμορφες εξοχικές κατοικίες, με τις βαρκούλες τους αραγμένες στις όχθες του ποταμού.

Στη διάρκεια του 20ου αιώνα το ξενοδοχείο ήταν ιδιοκτησίας ιδιώτη, και φιλοξενούσε πάντα ιδιαίτερα ευκατάστατους πελάτες, ανάμεσα στους οποίους ήταν αστέρια των τεχνών, αλλά και η Βασίλισσα της Αγγλίας, η οποία δείπνησε κάποτε εκεί με τον Πρόεδρο της Ουγγαρίας. Σήμερα όλος ο ιστορικός αυτός χώρος αποτελεί τμήμα μιας μεγάλης αλυσίδας ξενοδοχείων.

Πάντως το απόγευμα ήταν θαυμάσιο, ηλιόλουστο και ήρεμο. Στο ποτάμι νεαροί κωπηλάτες πήγαιναν πέρα-δώθε, με τις βάρκες τους διαφόρων μεγεθών. Οι εξυπηρετικοί υπάλληλοι της καφετέριας, που είχε στηθεί στην αυλή του ιστορικού κτηρίου, μας περιποιήθηκαν ευγενικά, προσφέροντάς μας κατ’ αρχάς νερό κι ένα μικρό ορεκτικό, ενώ ύστερα μας σερβίρισαν ωραία και εύγευστα παγωτά, φτιαγμένα με ντόπια υλικά και συνταγές.

Η υπηκοότητα του Καραγκιόζη

Το νέο είναι ότι η UNESCO έδωσε την τουρκική υπηκοότητα στον Καραγκιόζη, επικυρώνοντας σχετική απόφαση που είχε ληφθεί πέρσι από μία υποεπιτροπή της, η οποία απαρτιζόταν από εκπροσώπους έξι χωρών: της Τουρκίας, της Εσθονίας, του Μεξικού, της Βόρειας Κορέας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Κένυας. Η υποεπιτροπή είχε συνεδριάσει στο Αμπου Ντάμπι και είχε αποδεχθεί την εισήγηση που συνέταξε το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, βάσει της οποίας τόσο ο Καραγκιόζης όσο και ο Χατζηαβάτης είναι Τούρκοι.

Απ’ ό,τι πληροφορούμαστε, η απόφαση επικυρώθηκε και από την αρμόδια επιτροπή της UΝΕSCΟ, χωρίς να υπάρξει καμία αντίδραση της Ελλάδας, παρά μόνο μία επιφύλαξη που διατύπωσε η διευθύντρια του Νεότερου Πολιτισμού του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού κυρία Τέτη Χατζηνικολάου, ότι ο Καραγκιόζης αποτελεί άυλη φιγούρα της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Έτσι ο Καραγκιόζης, μετά από τον διεθνή αυτό δάκτυλο, έλαβε οριστικά και προφανώς αμετάκλητα την τουρκική υπηκοότητα.

Βέβαια, όσον αφορά την ουσία του πράγματος, μπορεί κανείς να δει δύο όψεις στο ζήτημα αυτό. Η μία λέει πως ο Καραγκιόζης, με τη συμπεριφορά που φέρεται να έχει στο θέατρο σκιών, ακόμα κι αν είναι ελληνικής έμπνευσης και προέλευσης, δεν μας ενοχλεί καθόλου να υιοθετηθεί από τους Τούρκους. Όταν προβάλλει την τεμπελιά, την κουτοπονηριά, την κλεψιά, τη μοιρολατρεία, δεν θα θέλαμε να τον έχουμε ως πρότυπο, κι έτσι τον χαρίζουμε ευχαρίστως στους γείτονες, που δείχνουν να τον θέλουν με την καρδιά τους.

Η άλλη μας θυμίζει ότι ειδικά οι μεγαλύτερης ηλικίας Έλληνες μεγαλώσαμε με τις φιγούρες του Καραγκιόζη ως κύρια, κάποτε μοναδική, διασκέδασή μας. Μας θυμίζει ακόμα και τη χιουμοριστική "αντιπολίτευση" που έκανε ο μικρός Καραγκιοζάκος στον πανίσχυρο Πασά. Οι Τούρκοι άραγε πως θα το ερμήνευαν αυτό; Ως κατασκοπία; Όσον αφορά τη φιλία του Καραγκιόζη με το Μεγαλέξανδρο, τι θα είχαν να πουν οι «πολυχρονεμένοι» πασάδες της γείτονος;

Στο σημείο αυτό δεν μπορούμε να μην μνημονεύσουμε και τον Ευγένιο Σπαθάρη, τον μεγαλύτερο Έλληνα καλλιτέχνη του είδους, ο οποίος αναπαύεται πια στους ουρανούς, απολαμβάνοντας τους καρπούς των κόπων του. Ο Σπαθάρης, λοιπόν, είχε συντάξει ένα κείμενο με θέμα «τη γέννηση του Καραγκιόζη», στο οποίο ανέφερε τα παρακάτω:

Η γέννηση του πασίγνωστου λαϊκού μας ήρωα του ελληνικού θεάτρου σκιών , του αγαπημένου μας Καραγκιόζη, δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένη και έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις πάνω στο θέμα αυτό. Η ιστορία της δημιουργίας του βασίζεται σε προφορικές παραδόσεις από τις οποίες η πιο διαδεδομένη αναφέρεται στον γνωστό θρύλο του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη που ζούσαν στην Προύσα. Ο Χατζηαβάτης ήταν εργολάβος οικοδομών και είχε αναλάβει να χτίσει το σαράϊ του πασά της Προύσας. Πήρε στο γιαπί εργάτες και αρχιμάστορα έβαλε τον Καραγκιόζη που ήταν μαραγκός, μα είχε μυαλό πρωτομάστορα. Ο πασάς είδε ότι το σαράϊ αργούσε να τελειώσει κι εφοβέρισε τον Χατζηαβάτη πως θα τον θανατώσει. Ο Χατζηαβάτης φοβήθηκε και φανέρωσε στον πασά ότι φταίχτης ήταν ο Καραγκιόζης που έλεγε αστεία στους μαστόρους και γελούσαν. Ο πασάς φοβέρισε και τον Καραγκιόζη αλλά εκείνος εξακολούθησε να αστειεύεται. Ετσι ο πασάς τον θανάτωσε.

Ολοι αγανάχτησαν με τον άδικο σκοτωμό του Καραγκιόζη κι ο πασάς για να ημερέψει τον λαό έχτισε ένα ωραίο μνημείο στην Προύσα κι έθαψε εκεί τον Καραγκιόζη με μεγάλες τιμές. Η αδικία όμως αυτή κόστισε πολύ στον πασά κι αρρώστησε βαριά. Οι άλλοι αγάδες για να διασκεδάσουν τον πασά έφεραν τον Χατζηαβάτη στο σαράϊ να του λέει τα χωρατά του Καραγκιόζη. Μια μέρα ο Χατζηαβάτης έκοψε έναν χάρτινο Καραγκιόζη, τέντωσε ένα πανί που το φώτισε κι έδωσε παράσταση Καραγκιόζη. Ο πασάς ευχαριστήθηκε τόσο που του έδωσε άδεια να παίζει παραστάσεις όπου θέλει. Λέγεται, λοιπόν, πως έτσι δημιουργήθηκε ο Καραγκιόζης.

Υπάρχει όμως και ακόμα ένας θρύλος για τον Καραγκιόζη που αναφέρεται στην ιστορία ενός Έλληνα από την Υδρα, του Γ. Μαυρομάτη και τοποθετείται χρονολογικά περίπου τον 18ο αιώνα. Ο Μαυρομάτης, λέγεται ότι ήλθε στην Τουρκία από την Κίνα με το θέατρο σκιών του. Αποφασίζοντας να εγκατασταθεί πλέον μόνιμα στην Πόλη, προσάρμοσε τόσο τη ζωή του όσο και το θέατρό του στα ήθη των Τούρκων. Ετσι, ωνόμασε τον πρωταγωνιστή του Καραγκιόζ, προέκταση στα ελληνικά Καραγκιόζης, που στα τούρκικα σημαίνει μαυρομάτης. Ο Μαυρομάτης πέθανε στην Τουρκία και πληροφορίες αναφέρουν ότι είχε βοηθό του τον Γιάννη Μπράχαλη, τον πρώτο καλλιτέχνη του είδους που έφερε τον Καραγκιόζη στην Ελλάδα.

Οι πρώτες ιστορικά βεβαιωμένες πληροφορίες για το θέατρο του Καραγκιόζη εντοπίζονται στα μέσα του 17ου αιώνα και μας τον παρουσιάζουν να εκφράζει εικόνες από την ζωή των Τούρκων. Πολλοί υποστήριξαν ότι ο Καραγκιόζης μας ήταν τούρκικο θέατρο, όμως, όποιος γνωρίζει τον πνευματικό χαρακτήρα των λαών που ζούσαν μέσα στην τουρκική αυτοκρατορία, δύσκολο να φαντασθεί τούρκο, ή εβραίο ή αρμένη για δημιουργό του Καραγκιόζη και μάλιστα εμπνευσμένο από τη ζωή δυο Ελλήνων: του Χατζηαβάτη και του Μαυρομάτη. Απλώς, η εντύπωση δημιουργήθηκε γιατί, μετά την εμφάνιση του Καραγκιόζη, η τουρκική κυριαρχία απλώθηκε σ'όλες τις χώρες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και επόμενο ήταν το θέατρο σκιών να πάρει μορφή και έκφραση σύμφωνα με τις νέες κοινωνικές συνθήκες, δηλαδή, οθωμανική.

Ηταν, επομένως, λογικό οι ακόλουθοι τέσσερεις σχεδόν αιώνες της τουρκοκρατίας να έχουν σαν αποτέλεσμα να ξεχασθεί τόσο πολύ η ελληνικότητά του, ώστε οι περισσότεροι ερευνητές να χαρακτηρίζουν τον Καραγκιόζη σαν τούρκικο θέατρο σκιών. Παρουσίαζε την τούρκικη ζωή ο Καραγκιόζης επειδή μέσα στην τουρκοκρατία διαμορφώθηκε και προς τους Τούρκους κυρίως απευθυνόταν. Ηταν ανάγκη, επομένως, να καλυφθεί με τούρκικο όνομα ο κεντρικός του ήρωας, γιατί διαφορετικά ήταν αδύνατον να ελέγχει τα φαινόμενα και τους τύπους της τούρκικης κοινωνικής ζωής.