Η θέση της γυναίκας στον Χριστιανισμό

 

ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ TΩΝ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ

 

Μια θαυμαστή και πολύ σημαντική μορφή -για σύνολη την ανθρώπινη ιστορία και πραγματικότητα- ξεπηδά από τη σημερινή ευαγγελική περικοπή, της Κυριακής των Μυροφόρων. Είναι η μορφή της Μυροφόρας, είναι -γενικώτερα- η μορφή της γυναίκας αυτής καθ' αυτής.

Οι Μυροφόρες συμβολίζουν και αποκαλύπτουν το παμέγιστο μεγαλείο της ίδιας τους της χαρισματικής υπόστασης. Ηρωΐδες και ριψοκίνδυνες, μα την ίδια στιγμή και απόλυτα συναισθηματικές, αποδεικνύουν με το περίσσιο θάρρος τους τη δύναμη και τη φλόγα της γυναικείας ψυχής.

 

Για την τολμηρή αυτή και αγαπητική τους διάθεση, που είναι σαφέστατα διαχρονική, τιμήθηκαν από τον Άγιο Θεό να είναι οι πρώτες που θα μάθαιναν το χαρμόσυνο και οικουμενικό μήνυμα της Αναστάσεως. Κι επίσης, να είναι αυτές εκείνες που θα μετέφεραν το μέγα μήνυμα στους Αποστόλους, στην πρώτη Εκκλησία, στην πρώτη χριστιανική κοικότητα.

 

Έτσι η θέση τους, η θέση των Μυροφόρων, η θέση των γυναικών, ανυψώνεται στα ουράνια. Καθίσταται η γυναίκα, μέσω του Χριστιανισμού, αυτό που πραγματικά ήταν, είναι και θα είναι για τον κόσμο, για την ανθρώπινη ιστορία, δηλαδή ισότιμη με τον άνδρα, ιερό δημιούργημα του Αγίου Τριαδικού Θεού μας.

 

Στα προχριστιανικά χρόνια και μέχρι την εποχή του Ιησού ακόμα, η θέση της γυναίκας στην ανθρώπινη κοινωνία ήταν πολύ χαμηλή, εξευτελιστική θάλεγε κανείς. Δεν αναγνωριζόταν σαν ανεξάρτητη προσωπικότητα. Ήταν ένα εξαρτώμενο αντικείμενο (res, σύμφωνα με την έκφραση των Λατίνων), με αναφορά πρώτα στον πατέρα κι ύστερα στον σύζυγο, τον οποίο βέβαια δεν είχε δικαίωμα να επιλέξει.

 

Στα Παλαιοδιαθηκικά χρόνια η γυναίκα είχε αξία μόνο ως μέσο αναπαραγωγής. Η γυναίκα εκείνη που δεν τεκνοποιούσε, ακριβώς επειδή δεν υπήρχε δυνατότητα να προέλθει από εκείνην ο Μεσσίας στον κόσμο, ήταν ένα σκουπίδι στην οικογένεια του συζύγου της, το οποίο «έπρεπε» να πεταχτεί.

 

Διάφοροι αρχαίοι λαοί την απέκλειαν από τις θρησκευτικές τελετές, γιατί πίστευαν πως μέσα της ζούσαν δαιμονικές δυνάμεις.

 

Εάν δε συνέβαινε κάποτε η γυναίκα να προδώσει τη συζυγική πίστη, τότε οι προχριστιανικοί λαοί της συμπεριφέρονταν σαν να μην ήταν άνθρωπος. Οι νόμοι του Μωϋσή την έστελναν για λιθοβολισμό. Οι Αιγύπτιοι της έκοβαν τη μύτη. Οι Αθηναίοι την έδιωχναν από τους ναούς. Οι Φράγκοι και οι Σάξωνες την υποχρέωναν να στραγγαλιστεί με τα ίδια της τα χέρια. Οι Βουργούνδιοι την έρριχναν σε λάκκο με ακαθαρσίες. Οι Άγγλοι τη μαστίγωναν τελείως γυμνή, δεμένη σε δένδρο. Οι Ινδοί, τέλος, την έρριχναν σε πεινασμένα σκυλιά, για να την κατασπαράξουν.

 

Τραγική και απάνθρωπη η συμπεριφορά των αρχαίων λαών, λοιπόν, προς το ένα από τα δύο πρόσωπα του ανθρώπινου γένους, τη γυναίκα. Εκείνην που πλάστηκε με τόση αγάπη από τον Δημιουργό, με σκοπό να αποτελέσει την ολοκλήρωση της δημιουργίας και τον θεμέλιο λίθο της απαρχής της όλης ζωής.

 

Όταν το 2^ο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, ο Υιός και Λόγος του Θεού, μπήκε στην ανθρώπινη ιστορία, κι άρχισε να μετέχει στον δημόσιο βίο και να διδάσκει, τότε η θέση της γυναίκας άλλαξε. Όλα άλλαξαν τότε. Έτσι, η γυναίκα βρέθηκε στο επίπεδο που της άξιζε, αφού «τα αρχαία παρήλθεν, ιδού γέγονε καινά τα πάντα»!

 

Για πρώτη φορά τίθεται μέσω του Ιησού μια άλλη σκέψη, στο μυαλό εκείνων που εξοστράκιζαν μια αμαρτωλή γυναίκα από την ανδροκρατούμενη ανθρώπινη κοινωνία, ότι και οι άνδρες και οι εξοστρακίζοντες, όχι μόνο οι εξοστρακιζόμενες, και οι λιθοβολούντες, όχι μόνο οι λιθοβολιζόμενοι, έχουν αμαρτίες.

 

«Ο αναμάρτητος, τους είπε, ας ρίξει πρώτος την πέτρα» ενάντια στην αμαρτωλή γυναίκα. Κι εκείνοι, λες και ξύπνησε αυτόματα μέσα τους η αρχαία, η πρωταρχική εκείνη, αγαπητική διάθεση και εντολή («και έσονται οι δύο εις σάρκαν μίαν»), άφησαν τις πέτρες να πέσουν απ’ τα χέρια τους. Κατάλαβαν τότε, πως το να λιθοβολείς τη γυναίκα, έστω κι αν είναι αμαρτωλή, είναι σαν να απορρίπτεις και να καταδικάζεις σε μαρασμό και θάνατο τον ίδιο σου τον εαυτό, μιας και η γυναίκα αποτελεί τελικά τον θηλυκό εαυτό της κάθε ανθρώπινης ύπαρξης.

 

Αλλού δε πάλι, ο Ιησούς ζητάει, από τους παντοδύναμους κοινωνικά άνδρες της εποχής Του, να σέβονται και να τιμούν τη γυναίκα, γιατί «πας ο βλέπων γυναίκα προς το επιθυμήσαι αυτήν, ήδη εμοίχευσεν αυτήν εν τη καρδία αυτού».

 

Αξίζει ιδιαίτερης μνείας η σημαντική παρακαταθήκη που κληροδότησε στην Αγία του Χριστού Εκκλησία ο πρώτος μετά τον Ένα, ο Απόστολος των Εθνών Παύλος, σύμφωνα με την οποία «ουκ ένι άρσεν και θήλυ εν Χριστώ Ιησού»!

 

Αυτό πραγματικά αποτελεί την απαρχή μιας νέας εποχής, μιας νέας φιλοσοφίας, μιας νέας ζωής. Κανένας άνδρας δεν μπορεί πλέον να σκέπτεται, πολύ δε περισσότερο να πιστεύει, ότι υφίσταται οποιασδήποτε μορφής διαχωρισμός μεταξύ αυτού και της γυναίκας, τουλάχιστον ως ψυχοσωματικών οντοτήτων απέναντι στην αγάπη και στον νόμο του Κυρίου.

 

Στα χρόνια που ακολούθησαν, η θέση της γυναίκας καλυτέρευσε αισθητά. Βέβαια χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να κατανοηθεί πλήρως ο έγκυρος λόγος του Ιησού και του Αποστόλου Του, ότι δηλαδή δεν υπάρχει καμμιά διαφορά ενώπιον του Θεού μεταξύ άνδρα και γυναίκας.

 

Η γυναίκα τελικά, ιδιαίτερα από τον 19^ο αι. και μετά, οπότε είχαμε και την ανάπτυξη των σύγχρονων κοινωνών, απέκτησε αρκετές ελευθερίες, που στα προχριστιανικά χρόνια φάνταζαν ως όνειρα μακρινά, ασύλληπτα και μη ρεαλιστικά. Έτσι, η γυναίκα μπορεί τώρα πια χωρίς πρόβλημα να λατρεύσει, ισότιμα με τον άνδρα, τον Θεό. Μπορεί να μετάσχει στη διοίκηση, την εκπαίδευση, την κατήχηση, καθώς και σε διάφορους τομείς, φιλανθρωπίας και άλλους, της τοπικής εκκλησιαστικής κοινότητας. Βεβαίως έχει ίσα δικαιώματα με τον άνδρα στη ζωή, την κοινωνία, την εκπαίδευση και την εργασία.

 

Αυτά όλα έγιναν πραγματικότητα, όχι τόσο με τη συνδρομή του φεμινιστικού κινήματος όπως ευρύτερα πιστεύεται, αλλά κυρίως με τη χάρη και την ευλογία του Παναγίου Πνεύματος, του Παρακλήτου της Εκκλησίας. Οπωσδήποτε όμως και πρωταρχικά, με το κήρυγμα και το έμπρακτο παράδειγμα του Ιησού, ο οποίος επανατοποθέτησε τα πράγματα στη σωστή τους βάση, διδάσκοντας στο ανθρώπινο γένος την αληθινή ισοτιμία των δύο φύλων.

 

Η πραγματική θέση της γυναίκας στον Χριστιανισμό είναι τελικά ιδιαίτερα υψηλή. Ο Θεός και ο απεσταλμένος Του Άγγελος αντιμετώπισαν επιβραβευτικά και με ευαισθησία τις Μυροφόρες. Το γεγονός της επιλογής τους για να μεταφέρουν το λαμπροφόρο μήνυμα της Αναστάσεως, φανερώνει την ξεχωριστή και τιμητική θέση που τους έχει χαρισματικά προσφερθεί.

 

Ο Μεγάλος Τριαδικός Θεός μας τοποθέτησε τη γυναίκα, το τελευταίο και τελειότερο δημιούργημά Του, στο επίπεδο της τιμής και του σεβασμού που πραγματικά της άξιζε.

 

Μένει τώρα πια και η ανθρώπινη ιστορία και κοινωνία να πράξουν το ίδιο, χωρίς εγωϊσμούς και ψευδοπερηφάνειες.

 

Αμήν.

 

Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας