Αυτοκίνητα του Μάρτη

Ήθελα πριν βγει αυτός ο ανοιξιάτικος μήνας να έχω γράψει κάτι για το πρώην και το νυν αυτοκίνητό μου, αφού και τα δύο σχετίζονται (στην ουσία αγοράστηκαν) με τον τρέχοντα μήνα.

Στις 12 Μαρτίου 2002 αγόρασα το πρώην αυτοκίνητό μου, μάρκας OPEL, τύπου ASTRA. Το αγόρασα καινούργιο («του κουτιού», λένε στην Πατρίδα). Ήμουν πολύ ευχαριστημένος απ’ όλες τις πλευρές. Με εξυπηρετούσε άψογα. Στις 22 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, όταν ήταν μόλις 9 μηνών, σχεδόν μου το σακάτεψαν. Ένας μεθυσμένος το τράκαρε και πήρε στην εταιρεία 3 μήνες για να το φτιάξει, έτσι ώστε να είναι ασφαλές για να κυκλοφορήσει και πάλι στο δρόμο.

Ίσως αξίζει να αναφέρω πως έγινε ακριβώς αυτό το τρακάρισμα. Ήταν παραμονές Χριστουγέννων. Είχα μαζέψει μια ομάδα παιδιών από το Ελληνικό και το Κατηχητικό μας Σχολείο και είχαμε βγει εκείνο το βράδυ για να ψάλλουμε τα κάλαντα σε σπίτια Ομογενών. Την ώρα που έγινε το κτύπημα εμείς βρισκόμασταν μέσα σε κάποια οικία στην περιοχή του Wembley. Μόλις είχαμε τελειώσει κι ετοιμαζόμασταν να φύγουμε. Τότε ακούσαμε το δυνατό κτύπημα. Πεταχτήκαμε έξω κι αυτό που είδαμε δεν μπορούσαμε πραγματικά να το πιστέψουμε. Ας μην γράψω περισσότερα... Μονάχα να πω πόσο μεγάλη ευλογία και χαρά αισθάνθηκα που δεν είχαμε προλάβει να μπούμε με τα παιδιά στο αυτοκίνητο. Σίγουρα θα είχαμε θρηνήσει θύματα...

Μετά από 9 χρόνια το αυτοκίνητο αυτό έφθασε η ώρα να παρκάρει μόνιμα. Ο μέσος όρος ζωής των αυτοκινήτων στην Αγγλία είναι γύρω στα 7 χρόνια, λόγω και των βεβαρημένων κλιματολογικών συνθηκών. Έτσι, στις 11 Μαρτίου τ.έ. το παρέδωσα στην εταιρεία από την οποία το είχα αγοράσει και παρέλαβα πάλι ένα καινούργιο, ίδιας μάρκας και τύπου. Ας ευχηθούμε ετούτο να είναι καλοτάξιδο και χωρίς μεγάλα προβλήματα.

Ο Άγ. Γρηγόριος στο Forum

Ο ταχυδρόμος μου επεφύλασσε μια ευχάριστη έκπληξη τις προάλλες. Μου έφερε το πρόσφατο τεύχος του περιοδικού «Orthodoxes Forum», το οποίο είναι η επίσημη περιοδική έκδοση του Ινστιτούτου Ορθόδοξης Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου. Επιμελητές του περιοδικού είναι ο αγαπητός μου φίλος Καθ. Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος, Κοσμήτορας του Ινστιτούτου και ο Καθ. Ανάργυρος Αναπλιώτης.

Όπως φαίνεται και στα περιεχόμενα ένα από τα δημοσιευμένα εκεί κείμενα είναι του υπογραφομένου. Τίτλος της μικρής αυτής πραγματείας είναι: «The Liturgical Theology of Initiation in the Sermon “On Holy Baptism” by Gregory of Nazianzus» (σσ. 181-192).

Στη μελέτη αυτή είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω τις απόψεις του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου για το Άγιο Βάπτισμα. Ο εν λόγω Πατέρας της Εκκλησίας μας έχει εντρυφήσει στο θέμα αυτό και μας προσφέρει, μέσω του κειμένου του που εξετάζουμε στη μελέτη μας αυτή, τη λειτουργική πράξη της Εκκλησίας κατά την εποχή του κι επίσης την αντίστοιχη Λειτουργική Θεολογία.

Μερικά από τα θέματα που μας απασχολούν στην πραγματεία αυτή είναι: το κήρυγμα κατά τη Βάπτιση, η Κατήχηση, τα «φώτα», η αναγέννηση του ανθρώπου, ο νηπιοβαπτισμός, ο χρόνος του Βαπτίσματος, ο τελετουργός, το νερό, ο χιτώνας του βαπτιζομένου, το χρίσμα και άλλα.

Λαχανόκηπος

...στη στέγη σούπερ μάρκετ

Σε λαχανόκηπο μετατράπηκε η στέγη του σούπερ μάρκετ Thornton's Budgens στο Βόρειο Λονδίνο, χάρη σε μια ομάδα φιλόδοξων εθελοντών που οραματίζονται μια πράσινη πόλη.

Το project, που ονομάζεται «φαγητό από τον ουρανό», βασίζεται στις αρχές τις βιώσιμης κηπουρικής και ξεκίνησε τον περασμένο Μάιο, όταν ένας γερανός σήκωσε στην ταράτσα του σούπερ μάρκετ 10 τόνους χώμα και 300 πράσινα κουτιά ανακύκλωσης.

Τώρα ο κήπος παράγει αρκετά λαχανικά που πωλούνται στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ κάθε Παρασκευή, ενώ οι εθελοντές κέρδισαν το Κοινοτικό βραβείο «Άνθρωποι και Περιβαλλοντικά Επιτεύγματα».

Στον λαχανόκηπο καλλιεργούνται, μεταξύ άλλων, φασόλια, πατάτες, λάχανα, μπρόκολα, λουλούδια, ακόμα και φράουλες και βατόμουρα. Παράλληλα υπάρχει ένας χώρος όπου γίνεται κομποστοποίηση.

Οι συνθήκες είναι ιδανικές για τα φυτά. Η ζέστη από τη θέρμανση και τον φωτισμό του σούπερ μάρκετ φτάνει στη στέγη, προστατεύοντας τους σπόρους τη βαρυχειμωνιά, ενώ τα CD που κρέμονται από τον φράχτη περιμετρικά της ταράτσας, αποτρέπουν τα περιστέρια.

«Εἰρήνη πᾶσι...»

Στιγμὲς ὀρθρινῆς ἤ ἑσπερινῆς ἀκολουθίας· στρέφεσαι καὶ εὐλογεῖς μὲ τὸ «εἰρήνη πᾶσι» καὶ συνειδητοποεῖς ὅτι κοιτάζεις ἕναν ἄδειο ἄπὸ ἀνθρώπινη παρουσία ναὸ, ποὺ ὰποδέχεται τὸν ἑσπερινὸ ὕμνο καὶ ἀναπνέει παράλληλα τὸ εὐῶδες θυμίαμα.

«Εἰρήνη πᾶσι»... Τὸ λὲς μὲ συναίσθηση καὶ δέος. Ὅμως, ποιοὶ τὸ ἀκοῦνε ἄραγε, σὲ ποιοὺς καὶ γιατὶ ἀπευθύνεται αὐτὴ ἡ εὐλογία; Φυσικὰ ἐσὺ τὸ λές, ἐσὺ τὸ ἀκοῦς καὶ μόνος σου διερωτᾶσαι, καθὼς γυρίζεις καὶ βλέπεις τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ στὸ τέμπλο νὰ φωτίζεται ἀπὸ τὸ ταπεινὸ καὶ ἰλαρὸ φῶς τοῦ λαδοκάντηλου, ἐνῶ σκέφτεσαι: ποιὰ σημασία ἔχει νἀ λέγεται, λοιπὸν, ἡ εἰρήνευση αὐτὴ, χωρὶς νὰ ὐπάρχει οὔτε ἔνας πιστὸς στὸ ναὸ;

Κάπου ἀπέξω ἀκούγονται φωνὲς καὶ βηματισμοὶ. Στ᾿ ἀντικρυνὰ τὰ σπίτια ἀνάβουν τὰ φῶτα, καθὼς σιμώνει ἡ νύχτα, ἐνῶ κάποιες θύρες ἀνοιγοκλείνουν. Ὁ κόσμος τῆς ἐνορίας εἶν᾿ αὐτὸς λοιπὸν, ποὺ δὲν ἔρχεται τὶς καθημερινὲς στὸν ἑσπερινὸ καὶ μόνο στὶς Κυριακάτικες λειτουργίες ἀκούει, τὶς περισσότερες φορὲς ἀδιάφορα, αὐτὴ τὴν εὐλογία. «Εἰρήνη πᾶσι». Κι ἐσὺ τὸ ξέρεις, τὸ καταλαβαίνεις καὶ σιωπᾶς πάντα, γιατὶ ὅ,τι καὶ νὰ πεῖς δὲ γίνεσαι κατανοητὸς. Γιατὶ, ἄραγε;

Ὡστόσο στὸ περιθώριο τῶν ὄσων βιώνεις τὴν κάθε μέρα, σημειώνεις μὲ βεβαιότητα καὶ ὑπομονὴ κάποιες ταπεινὲς σκέψεις / προσευχὲς, τὶς ὀποῖες καὶ προσφέρεις, κάθε βράδυ μὲ τὸ ἑσπερινὸ θυμίαμα καὶ κυρίως, γιὰ νὰ ἔχεις τὴ δυνατότητα ν᾿ ἀποδράσεις ἀπὸ τὴν ἀπόγνωση καὶ τὴν ἀθυμία. Γι᾿ αὐτὸ, ὅταν λές «Εἰρηνη πᾶσι», ἐκείνη τὴ στιγμὴ βιώνεις καὶ συνειδητοποιεῖς, πὼς ἐσὺ ἔκαμες τὸ χρέος σου: ἔστειλες δηλαδὴ τὴν εἰρήνη καὶ τὴν εὐλογία Ἐκείνου, ὄχι μονάχα στοὺς ἄδειους χώρους τοῦ ναοῦ, μὰ πέρα καὶ ἔξω ἀπ᾿ αὐτοὺς. Γιατὶ ἡ εἰρήνη πρέπει, ἀφοῦ ξεπεράσει τὰ ὄρια τοῦ ναοῦ, νὰ εἰσοδεύσει στὸ σπίτι τοῦ ἄρρωστου ποὺ πασχίζει νὰ βρεῖ τὴν ἰσορροπία του, στὸν κουρασμένο καὶ ἀποκαμωμένο ἀπὸ τὸ ἄγχος τῆς καθημερινότητας ἐνορίτη, στὸ μαθητὴ ποὺ συλλαβίζει τὴ ζωὴ μέσα στὰ βιβλία του, στὸ ζεῦγος τῶν νέων παιδιῶν ποὺ πασχίζουν νὰ βιώσουν τὸ βαθὺ μυστήριο τῆς συζυγίας, ἀλλὰ καὶ στὸ ζεῦγος ἐκεῖνο ποὺ μὲ ποικίλους τρόπους πασχίζει νὰ ἀποτινάξει καὶ νὰ διαλύσει τὸ ζυγὸ τῆς συμβιώσεως, στὸ γέροντα καὶ τὴ γερόντισσα ποὺ κοιτάζουν νὰ βροῦν μιὰ σταγόνα ὑπομονῆς καὶ στοργῆς ἀπ᾿ τοὺς ἄλλους, στὸ νέο ἤ τὴ νέα ποὺ σκοτινιάζουν τὸ νοῦ καὶ τὴν ψυχὴ τους μὲ οὐσίες ἐφήμερης ἤ στιγμιαίας εὐτυχίας, στὸ κάθε πιστὸ, στὸν κάθε κληρικὸ, στὸν κάθε ἀγωνιζόμενο μοναχὸ, στὸν κάθε ἄνθρωπο. Αὐτὴ τὴν εἰρήνη στέλνει πρωΐ καὶ βράδυ ἡ Ἐκκλησία, ἄσχετα ἄν δὲν τὴν ἀφουγκράζεται ἤ δὲν τὴ συνειδητοποιεῖ ὁ κόσμος.

Ἡ Εἰρήνη, ἡ εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ (πρβλ. Ἰω. 14, 27) στέλνεται καθημερινὰ στὸν κόσμο, ὅπως στέλνεται τὸ φῶς, ἡ βροχὴ, ὁ ἄνεμος καὶ συνδράμουν τὴ γῆ καὶ τοὺς ἀνθρώπους. Τὸ ζητούμνο εἶναι πόσοι καὶ γιατὶ δὲν τὴ δέχονται. Ἕνα ζήτημα ποὺ διαφαίνεται ἀπὸ τὰ πρῶτα τῆς Δημιουργίας χρόνια, ὅπου ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ ἦταν πάντα τὸ χάδι, ἡ στοργὴ, ἡ ἀνάπαυση γιὰ τοὺς πρωτόπλαστους. Μέχρι ποὺ εἰσῆλθε ὁ ἔχθρὸς ὅλων αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν,ποὺ δόθηκαν ὠς δωρεὰ ἀπὸ τὸν Δημιουργὸ γιὰ τὴν εὐτυχία καὶ εὐλογία τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων, κατέλυσε μὲ πονηρία καὶ θράσος τὴν εἰρήνη μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων καὶ τὴν ἀντικατέστησε μὲ τὴν ἐγωπάθεια, τὴν ἰσχυρογνωμία καὶ τὸν σκληρὸ ἀρνητισμὸ.

Ἀφουγκράζεσαι, λοιπὸν ἐδῶ, στὴν ἡσυχία τῆς ἑσπερινῆς ἀκολουθίας τοὺς καημοὺς καὶ τὰ βάσανα τῶν ἀνθρώπων. Καημοὺς καὶ βάσανα δηλαδὴ ποὺ, καθὼς ἀνεβαίνεις καθημερινὰ γιὰ τὸ ναὸ τὰ μαζεύεις, ἀφοῦ καταλαβαίνεις, βλέπεις κι ἀκοῦς ὅταν περνᾶς μπροστὰ ἀπὸ τὰ σπίτια τῶν ἐνοριτῶν σου καὶ ξέρεις, τὸ γιατὶ φωνάζει ἡ μιὰ γειτόνισσα στὴν ἄλλη, γιατὶ μαλώνει ὁ πατέρας του τὸ Νίκο κι ἀκόμα γιατὶ, ἀφοῦ διασταυρώθηκαν οἱ δύο πρώην φιλενάδες δὲ χαιρέτισε ἡ μιὰ τὴν ἄλλη κι ἄλλα πολλὰ... Καὶ σκέφτεσαι καὶ παρακαλᾶς τὸ Θεὸ νὰ εὐδοκήσει νὰ βιώσουν τὴν πάντιμο εἰρήνη Του ποὺ τοὺς στέλνει, γιὰ νὰ ἡρεμήσει ἡ ψυχὴ τους, νὰ χαμογελάσει τὸ στόμα τους, νὰ βρεθοῦν κοινοὶ τόποι συνεργασίας, φιλίας, ἀλληλοβοηθείας, φιλαδελφίας καὶ φιλοτιμίας...

Στέκεις σκεφτικὸς μετὰ τὸν Ἑσπερινὸ καὶ διερωτᾶσαι, ἄν πρέπει νὰ πεῖς δυὸ λόγια μεθαύριο τὴν Κυριακὴ σ᾿ ὅλους αὐτοὺς ποὺ θἄρθουν, μὴ καὶ καταλάβουν κάτι. Μόνο ποὺ κάποτε διστάζεις, γιατὶ φοβᾶσαι ὅτι κι ἐσὺ ὁ ἴδιος ἀκόμα δὲ βίωσες ἰκανὰ τὴν Εἰρήνη Του. Μὲ λίγα λόγια δὲν ἔφτασες στὸ ὕψος τὸ πνευματικὸ τῶν μοναχῶν ἐκείνων τοῦ φιλόθεου Γεροντικοῦ, ποὺ προσπάθησαν νὰ δημιουργήσουν μιὰ «τεχνητὴ» φιλονικία κι ὅμως ἠ ταπείνωση καὶ ἡ ἀληθινὴ φιλία (πρβλ. τὸ: «Ὁ Χριστὸς ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν» τοῦ ἱερατικοῦ συλλείτουργου) δὲν τοὺς τὸ ἐπέτρεψε.

«Εἰρήνη πᾶσι»· «καὶ πρῶτα στὸν ἐαυτὸ μου, Κύριε», ψυθιρίζεις καὶ κάνεις τὸ σταυρὸ σου καθὼς ἀναχωρεῖς ἀπ᾿ τὸ ναὸ κι ἀπόψε…

π. Κων. Ν. Καλλιανὸς

Το Λάβαρο της Αγίας Λαύρας

...μέσα από ιστορικά αρχεία

Από τα ιστορικά και μοναδικά αρχεία της Μονής Αγίας Λαύρας -που σίγουρα οι σύγχρονοι ιστοριοδίφες δεν ανέτρεξαν-, βρίσκουμε πλούσιο υλικό και μοναδικά στοιχεία χειρόγραφα αγωνιστών, προκρίτων μοναχών και άλλα για την περίοδο του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της επαναστατικής περιόδου 1821.

Εκεί υπάρχουν πολλές αναφορές αλλά και η αλληλογραφία των οπλαρχηγών με τη Μονή για συντονισμό ενεργειών αλλά και του τρόπου δράσεως των επαναστατών. Θα μπορούσαμε να γράφουμε τόμους ολόκληρους καταγράφοντας το πλούσιο υλικό από τα αρχεία του Μοναστηριού. Σήμερα και λόγω των ημερών θα σταθούμε στο Ιερό Λάβαρο της επανάστασης.

Σύμφωνα λοιπόν με το αρχείο της Μονής (κώδιξ 1703) το Λάβαρο αποτελούσε προσφορά των Ελλήνων της Σμύρνης κατά τα τέλη του 16ου αιώνα. Η παράσταση του λαβάρου αποδίδει την Κοίμηση της Θεοτόκου -μνήμη της οποίας τιμά η Μονή- και είναι επίμηκες ορθογώνιο (1,20 μήκος και 0,95 πλάτος) με μεταξωτά κρόσσια και διανθισμένο από πολύτιμα υλικά!

Το ιερό λάβαρο πολλές φορές έγινε βορά λεηλασιών. Το 1772 καταγράφετε η πρώτη υφαρπαγή του στην Μολδοβλαχία. Οι μοναχοί της μονής με την αρωγή του Πατριαρχείου και μοναχών της Μολδοβλαχίας το εξαγόρασαν με την ανταλλαγή άλλων κειμηλίων της μονής. Το 1780 αντίστοιχο περιστατικό με την μεταφορά του αυτή τη φορά στην Ήπειρο. Το 1826 και κατά την πυρπόληση του μοναστηριού από τον Ιμπραήμ το λάβαρο διεσώθη τελευταία στιγμή χάριν των μοναχών Αθανασίου και Δανιήλ οι οποίοι το μετέφεραν στο νησί Κάμηλο της Ιθάκης. Σήμερα φυλάσσετε στο φυσικό του χώρο σε ιδική προθήκη και αποτελεί το ιστορικότερο κειμίλιο της μονής.

Το 1844 με δημοσίευμα!!! της εφημερίδας «ΚΑΙΡΟΙ», αμφισβητήθηκε το λάβαρο και ανέφερε πως το λάβαρο της ορκωμοσίας ήταν η σημαία των Κερπενιτών (αγωνιστές της Κερπινής Καλαβρύτων) -αμφισβητήθηκε προς αποφυγή παρεξηγήσεων το λάβαρο που χρησιμοποιήθηκε και όχι το γεγονός της επανάστασης-.

Με αφορμή του συγκεκριμένου δημοσιεύματος και προς αποκατάσταση της αλήθειας ξεκίνησε έρευνα και αναζητήθηκαν πρώτα απ όλα οι μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων που βρίσκονταν ακόμα εν ζωή. Οι μάρτυρες που κατεγράφησαν και πιστοποίησαν το γεγονός της χρησιμοποίησης του Λαβάρου της Αγίας Λαύρας ως επαναστατικής σημαίας, αλλά και του γεγονότος της επανάστασης της 21ης Μαρτίου 1821 είναι σύμφωνα με τα αρχεία της Μονής οι:

Αντιστράτηγος Β. Πετιμεζάς, Σπύρος Καρασπύρος, Μπολιαρίτης, Σταμάτης Μποτιώνης, Καλλιμάνης εκ Σαββανών, Θεοδ. Ανδρικόπουλος, Π. Κασκανδράμης, Π. Θεοδωρόπουλος από του Φίλια, Πρόκριτος Κ. Παπαδαίος από Μαζέικα, Γιαννάκης Λαμπρόπουλος εκ Παγκρατίου, Αν. Παπανικολάου, Απ. Παναγόπουλου εκ Βυσωκάς, ο τότε (1821) διάκονος του Π.Π. Γερμανού και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόφιλος Βλαχοπαπαδόπουλος, ο Αλεξ. Δεσποτόπουλος από το Αίγιο ο οποίος εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας 25η Μαρτίου 1881 και συγκινημένος θυμήθηκε την ιστορική εκείνη ώρα αφού και ο ίδιος είχε ορκισθεί. Μαρτυρεί όμως και το ίδιο το λάβαρο που φέρει τούρκικο βόλι κατά την επίθεση στα Καλάβρυτα (21/3/1821) και είναι εμφανέστατο ακριβώς στο κεφάλι του αριστερού Αγγέλου της εικόνας του.

Αυτά τα ολίγα αγαπητοί για την αποκατάσταση αληθινών γεγονότων με ιστορικά και αδιάσειστα στοιχεία.

του Νίκου Κυριαζή
Πηγή: Kalavryta News

http://lehouri.blogspot.com/2011/02/blog-post_2557.html

O Kαργάκος για Κολοκοτρώνη

Οι Πελοποννήσιοι Μεγ. Βρετανίας τιμούν αύριο στο Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου τη Μεγάλη Επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821 και της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας.

Ομιλητής θα είναι ο ιστορικός και Δάσκαλος του Γένους Σαράντος Καργάκος, ο οποίος θα έλθει ειδικά από την Ελλάδα για να συμμετάσχει στους εορτασμούς των Πελοποννησίων.

Αρχιμ. Αιμιλιανός Παπαδάκης

...για τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου

«Σήμερον της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον και του απ' αιώνος μυστηρίου η φανέρωσις. Ο Υιός του Θεού υιός της Παρθένου γίγνεται και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται. Διό και ημείς συν αυτώ, τη Θεοτόκω βοήσωμεν: Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου».

Mεγάλη η σημερινή εορτή για την Εκκλησία και το Γένος μας. Η Παναγιά μας εισέρχεται εκούσια στο σχέδιο της οικονομίας του Αγίου Θεού μας και η Πατρίδα μας ξεκινά τη διαδικασία απελευθέρωσης και ανεξαρτοποίησης.

Στο σπουδαίο εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού αναφέρεται και ο εκλεκτότατος αδελφός και συλλειτουργός Αρχιμ. Αιμιλιανός Παπαδάκης, μέσα από την εκπομπή «Η Φωνή της Εκκλησίας» του Ελληνικού Ραδιοφωνικού Σταθμού Λονδίνου.

Ο χειμαρρώδης λόγος του κυριολεκτικά σε καθηλώνει. Ο π. Αιμιλιανός θυμίζει απολύτως λόγο χρυσοστομικό, και σε εμπνέει στην παρακολούθηση και στην περαιτέρω έρευνα και μελέτη. Με θητεία στο Άγιο Όρος και στην Αθήνα, τα τελευταία χρόνια δε στο Νότιο Λονδίνο και με θεολογικές σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, έχει πλήρη και γνήσια αφοσίωση στο σεπτό Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και μια μεγάλη και πλούσια προσφορά στην Ι.Α. Θυατείρων και Μ.Β., στον ποιμαντικό, εκπαιδευτικό, δημοσιογραφικό και άλλους τομείς, όπου του αναθέτει υπηρεσία ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μ.Β. κ.κ. Γρηγόριος, ο οποίος έχει διακρίνει την αφοσίωσή του στην Εκκλησία και τα πολλαπλά ταλέντα του και τον έχει αξιοποιήσει ανάλογα.

Φιλιατρείν

Ο Οργανισμός London Hellenic Society και ο Ilya Haritakis παρουσιάζουν σήμερα το βράδυ στις 7.30 μ.μ., στο Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου (Hellenic Centre, 16-18 Paddington Street, Marylebone, London W1U 5AS), μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση, η οποία θα είναι αφιερωμένη στο «Ιατρικό εκστρατευτικό επιτελείο του Μεγ. Αλεξάνδρου» (Alexander’s expeditionary Medical Corps 334–323 BC). Ομιλητής θα είναι ο Δρ. Σπύρος Ρέτσας.

Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση: «The tradition of physicians and surgeons participating in Hellenic military expeditions goes back to the siege of Troy. Machaon the surgeon and Podaleirios the physician, both sons of Asclepius, are important characters in the Homeric epic. The central hero of the Iliad, Achilles, was skilled in the treatment of wounds and was trained in the art of healing by the mythical Centaur. The young Alexander was an avid reader of the Iliad and an admirer of Achilles, whom he tried to emulate and surpass in military deeds.

Plutarch, in his Parallel Lives, informs us of Alexander’s love of the art of healing ‘in my opinion Alexander’s love of the art of healing -φιλιατρείν- was inculcated in him by Aristotle pre-eminently. For he was not only fond of the theory of medicine but actually came to the aid of his friends when they were sick and prescribed for them certain treatments and dietary regimens, as one can gather from his letters’.

Alexander chose the most skilled physicians to join the Medical Corps of his expeditionary force when he crossed the Hellespont in the spring of 334 BC and engaged the superior force of the Persian Great King, Darius III.

This talk addresses the numerous battle injuries sustained by Alexander the Great during the Asian expedition. The illnesses that afflicted him – including the alleged and now disputed epileptic attack that he suffered in Cilicia in 333 BC, and the Physicians named by ancient authors who cared for him and his troops; lastly, Alexander’s final illness in Babylon that claimed him at the age 33, on 10 June 323 BC».

Ο Έρωτας του Απολύτου

Βιβλιοπαρουσίαση: π. Βασιλείου Θερμοῦ, Ὁ Ἔρωτας τοῦ Ἀπολύτου, Ἐκδ. Ἁρμός, Ἀθήνα 2010.

Σε πρόσφατη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στην οποία παρουσιάσθηκε το βιβλίο του π. Βασιλείου Θερμού «Ο Έρωτας του Απολύτου», η συνεργάτιδα του Ημερολογίου μας κα. Νατάσα Κεσμέτη ανέφερε μεταξύ άλλων και τα εξής:

Στόν ὑπότιτλο τοῦ βιβλίου «Ὁ Ἔρωτας τοῦ Ἀπολύτου» διαβάζουμε : «Δ ο κ ι μ έ ς πάνω στήν αἰώνια διαπάλη μεταξύ φαντασίωσης καί πραγματικότητας στήν ἀνθρώπινη ζωή». Συμφωνώντας μέ τόν χαρακτηρισμό, θά ἐπικεντρωθῶ στήν δοκιμιακή ὑφή τοῦ λόγου κι ἀμέσως θά ξεκινήσω μέ λίγα λόγια γιά τήν δομή του.
Σέ κάθε ἕνα ἀπό τά πέντε «κεφάλαια» πού ἀπαρτίζουν τό σῶμα τοῦ βιβλίου, προτάσσεται μιά εἰσαγωγή, ἡ ὁποία ἀκολουθεῖται ἀπό μιά σειρά ἐρωταποκρίσεων, ἕναν ἀνοιχτό διάλογο.
Ἀφαιρώντας τό διαλογικό τμήμα, μέ τήν ἐκ τῶν πραγμάτων προφορικότητα του, ἀναδύονται πέντε δοκίμια ὁρισμένου πνευματικοῦ προσανατολισμοῦ, καθένα διακριτό καί αὐτόνομο ἔτσι ὥστε νά μπορεῖ νά σταθεῖ μόνο του παρέχοντας στόν ἀναγνώστη τά ἀνάλογα κλειδιά τῆς κατανόησής του. Νομίζω πώς μποροῦμε, χωρίς ὑπερβολή, νά μιλήσουμε γιά «πέντε πνευματικά κεφάλαια» κατά τό πρότυπο τῆς φιλοκαλικῆς παράδοσης καί παρακαταθήκης, ὅπως γιά παράδειγμα αὐτά τοῦ Κασσιανοῦ τοῦ Ρωμαίου.
Τό πρῶτο πού ὀφείλει νά σημειώσει κανείς ὡς ἰδιαίτερο χάρισμα τοῦ λόγου εἶναι ἡ ἀπουσία διδακτισμοῦ στήν παιδευτική μέθοδο τοῦ πατέρα Βασίλειου. Ο στοχασμός του βαίνει κλιμακωτά ἀπό τά πλέον εὔληπτα πρός τά πλέον σύνθετα, ἀπό τήν ρεαλιστική θέαση τῶν ποικίλων παραγόντων πού συνθέτουν τήν πραγματικότητα τοῦ ἀτομικοῦ καί συλλογικοῦ βίου, πρός τίς θεολογικές ἀναβάσεις.
Ἀπό τά πέντε δοκίμια διάλεξα νά ἐπικεντρωθῶ στό τρίτο καί ἐν μέρει στό τέταρτο , τῶν ὁποίων οἱ ἀντίστοιχοι τίτλοι εἶναι:
α) Οὐτοπίες: δίψα τοῦ ἀπολύτου. Ἀφορμές γιά διερεύνηση ἀπό τόν Χρήστο Γιανναρᾶ, τόν Τζώρτζ Στάϊνερ, τόν π. Ἀλέξανδρο Σμέμαν.
β) Ἡ ἔννοια τῆς «ἔλλειψης» στόν Ζάκ Λακάν καί στήν Φρανσουάζ Ντολτό.
Τήν ἐπιλογή μου προσδιόρισε ἡ... περί τοῦ παπλώματος παροιμία. Τουτέστιν ἕως ἐδῶ φτάνει τό πάπλωμά μου! Τά ἄλλα δοκίμια (ἄν καί χωρίς νά περιορίζουν ἤ νά περιορίζονται) ὁρίζουν καί ὁρίζονται, μέ πλέον ἔντονο καί σαφή τρόπο, ὡς ἀγροί , «χωράφια» , ὅπως λέμε, τοῦ ψυχιάτρου καί τοῦ θεολόγου – ἰδιότητες πού δέν ἔχω.
Τό τρίτο καί ἐν μέρει τό τέταρτο δοκίμιο (ὅπου κυρίως ἑστίασα τήν προσοχή μου) κατά τήν ἀνάγνωσή μου διατρέχονται ἀπό δύο θεμελιακούς ἄξονες. Σχετικοί καί οἱ δύο μέ τόν Χρόνο. Ὁ πρῶτος ἀφορᾶ στήν Ἱστορία καί ἀκριβέστερα στόν ἄνθρωπο ἐν Ἱστορία. Ὁ δεύτερος στήν βίωση τοῦ Χρόνου ὡς ἄγχους μέν ἐκκρεμότητας ἀλλά κυρίως , καί ἐφ’ ὅσον ἀξιοποιηθεῖ ἀπό τόν ἄνθρωπο δημιουργικά, ὡς μέσου πρόσβασης στό ἁπόλυτο τοῦ Θεοῦ. Καί οἱ δύο (Ἱστορία κάι Χρόνος) βαθιά συνδεδεμένοι μεταξύ τους, ἀντιμετωπίζονται ὡς Δῶρα τοῦ Θεοῦ καί ὡς εὐκαιρίες Εὐγνωμοσύνης καί Εὐχαριστίας ἀπό τό Δωρεοδόχο πλάσμα.
Στήν πραγματικότητα ὁ π. Βασίλειος συνδέοντας μέ τήν ἔννοια τοῦ Ἀπολύτου τούς παραπάνω ἄξονες, ἐπαναφέρει δυναμικά στό προσκήνειο τοῦ δημιουργικοῦ στοχασμοῦ ἐκεῖνα ἀπό τά ὁποῖα: «ἔχει παραιτηθεῖ ἡ μετανεωτερικότητα», ὅπως σαφῶς τό θέτει ὁ ἴδιος.
Ἄν ἡ βίωση τοῦ Χρόνου εἶναι ἄμεσα συνδεδεμένη μέ τόν περιορισμό καί τό ἄγχος μιᾶς ἐκκρεμότητας τῆς ὑπάρξεως, ὑπάρχει μιά ἀκόμη ὀδυνηρή (ἐπιτακτικά ἀναγκαία ὡστόσο) ἀναγνώριση μέ τήν ὁποία συνδέεται. Στό τέταρτο δοκίμιό του ὁ π. Βασίλειος ἀναπτύσσει τήν ἔννοια τῆς Ἔλλειψης ἀφορμώμενος ἀπό τήν ψυχαναλυτική προσέγγιση καί ἑρμηνεία της, γιά νά δώσει ὅμως ἔμφαση στήν ὀντολογικῆς τάξεως κρισιμότητα τοῦ χαρακτηριστικοῦ πού, ὅπως γράφει «γίνεται ἀντιληπτό καί στό ψυχολογικό ἐπίπεδο.» Ὁ π. Βασίλειος θέτει τήν ἔννοια τῆς λεπτῆς καί οὐσιαστικά διαρκοῦς ἰσορροπίας τήν ὁποία καλεῖται νά ἀσκεῖ ὁ ἄνθρωπος τόσο ὡς πρός τήν Ἔλλειψη ὅσο καί ὡς πρός τήν Ἐπιθυμία.

«Η πολιορκία του Χάνδακα»

Η Ένωση Κρητών Μεγ. Βρετανίας συνδιοργανώνει μαζί με το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, σήμερα το βράδυ, από τις 6.00 μ.μ., στη Μεγάλη Αίθουσα Εκδηλώσεων του Βασιλικού Κολεγίου Λονδίνου, μια εκδήλωση με ιδιαίτερη σημασία για την ιστορία, την τέχνη, τον πολιτισμό και τη ζωή της βενετοκρατούμενης Κρήτης.

Πέντε διακεκριμένοι Καθηγητές Πανεπιστημίου, ο Roderick Beaton, ο David Holton, η Μαρία Κωνσταντουδάκη, ο Alfred Vincent και ο Τάσος Καπλάνης, θα μετουσιώσουν τη βραδιά αυτή σε μια ανάπλαση της ζωής στην Κρήτη του 17ου αιώνα και θα μας μεταφέρουν στην ατμόσφαιρα και στο κλίμα της εποχής.

Oι ομιλητές θα επικεντρωθούν κυρίως στην πολιορκία του Χάνδακα (1648-1669), όταν η ηρωϊκή μεγαλόνησος, μετά από μακρύ και σκληρό αγώνα, έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων, μετά από 459 χρόνια βενετοκρητικής κυριαρχίας.

Τά ἄνθη τά μώβ τῆς Προηγιασμένης…

Μέσα στὸ μεγαλεῖο τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς ὑφαίνονται καὶ ἐπεξεργάζονται, παράλληλα μὲ τὴ κατάνυξη, οἱ πλέον εὐλογημένες μνῆμες, γιὰ ν᾿ ἀποτελέσουν κάποτε ἔνδυμα περιούσιο καὶ στοργικὸ, ὅταν ἀναδυθοῦν χρόνια δίσεκτα καὶ ἄσπλαχνα: ὅπως γίνονται τὰ δικά μας…

Δὲν εἶναι διόλου εὔκολο νὰ περιγράψεις τὴ τέλεση μιᾶς Προηγιασμένης Λειτουργίας σὲ κάποιο ἀπρόσιτο καὶ μακρυνὸ μοναστήρι, ὅπως εἶναι ἡ Μονὴ τοῦ Τιμίου Προδρόμου στὸ νησὶ μου, ἤ μᾶλλον ὅπως ἦταν πρὶν ἀπό τριάντα χρόνια, ὅταν μονάχα μὲ ἐπώδυνο ὁδοιπορία ἤ μὲ τὸ ὑποζύγιο τὴν προσέγγιζες. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁδηγεῖς τὴ μνήμη σου, νοσταλγικὰ καὶ εὐκατάνυκτα, σὲ μέρες ὅπου οἱ ἐκεῖ τελούμενες Προηγιασμένες θεῖες Λειτουργεῖες ἦταν δεμένες ἄρρηκτα μὲ τὴν ἡσυχία, τὴ σιωπὴ καὶ τὴν Παρουσία Του…

Ὁ Προηγιασμένος Ἄρτος πάντα εὐώδης ἀπό τὸ ζυμωτὸ, τὸ μοναστηρίσιο πρόσφορο καὶ τὸ γνήσιο, ἀνόθευτο, χωρὶς συντηρητικά, νᾶμμα, ποὺ τὸ φρόντιζαν οἱ μοναχὲς, καθὼς τὸν Σεπτέμβριο, στὸν τρύγο, διάλεγαν τὰ καλύτερα σταφύλια, τὰ λιάζανε, δηλ. τὰ βάζανε λίγες μέρες στὸν ἥλιο, ὥστε νὰ ἐλαττωθοῦν τὰ ὄσα ὑγρὰ ἀπόμεναν, κι ὕστερα τὰ στίβανε μὲ εὐλάβεια καὶ κάνανε τὸ νᾶμμα τῆς χρονιᾶς. Νᾶμμα καθαρὸ, κατὰ πάντα εὔγευστο κι ἁγιασμένο, ἀφοῦ εἶχε δεχθεῖ τόσες εὐχὲς καὶ προσευχές.

Ἡ λειτουργία γινόταν στὸ μισοσκότεινο Καθολικὸ μὲ λαμπάδες, κεριὰ καὶ καντήλια. Ἀργότερα, ὅταν πῆγε κι ἐκεῖ τὸ ἡλεκτρικὸ, σταμάτησε αὐτόματα κι ὁ Χρόνος, ἀφοῦ δὲν ἀνέβαινε στὴν ψυχὴ ἡ ἁπλότητα, ἡ συγκίνηση καὶ ἡ εὐπρέπεια ποὺ ἀναδύονται ἀπό τὸ λιτὸ τὸ φωτισμὸ, τὴν ἡσυχασμένη ἀτμόσφαιρα καὶ τὶς προσεγμένες κινήσεις…

Πάντα μέσα στὴ Λειτουργία ὑπῆρχαν ἐκεῖνα τὰ φορτισμένα μὲ εἰρήνη Θεοῦ σιωπητήρια, δηλαδὴ κάποια χρονικὰ διαστήματα, ὅπου ὅλοι σιωπούσαμε: γιὰ νὰ βαδίσει ὁ Θεὸς ἀναμεσά μας… Ἐπειδὴ αὐτὸ τότε ὄλοι ἐπιζητούσαμε κι ὄχι τὸ νὰ κοιτάζουμε νὰ πληρώνουμε, νὰ γεμίζουμε δηλαδὴ τὸ χρόνο μας μὲ τὰ ὅσα περιττὰ καὶ ἄκαρπα, ποὺ φυσικὰ δὲν ἀφοροῦν τὴν πνευματικὴ μας ἐνηλικίωση καὶ ὡριμότητα.

Μόνο, ποὺ καθὼς περνοῦσαν τὰ χρόνια ἄρχισε νὰ μᾶς μπολιάζει τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου καὶ τῆς αὐτο-προβολῆς, γι᾿ αὐτὸ καὶ στήθηκαν μικροφωνικὲς ἐγκαταστάσεις ἐκεῖ ποὺ κάποτε βημάτιζε ἡ Σιωπὴ, ἡ Γλῶσσα τοῦ Θεοῦ δηλαδὴ (πρβλ. ὅσιο Ἰσαὰκ τὸν Σῦρο), κι ἔτσι ἀπόμειναν τὰ εὐλαβικὰ σιωπητήρια Μνήμη καὶ Νόστος, ἀπὸ ἕνα χθὲς καθαγιασμένο.

Ὅμως ἐκεῖνο ποὺ πρόσθετε σὲ ὄλη αὐτὴ τὴν ἀτμόσφαιρα μιὰν ἀκόμα πινελιὰ, δοσμένη μὲ γνήσιο Ποιητικὸ τρόπο καὶ ἐξαγιαστικὸ -ἐξάπαντος ἀπό τὸ Χέρι τοῦ Θεοῦ φερμένη- ἦταν κάτι ποὺ τὸ παρατηροῦσες συνήθως κατὰ τὴ ἐπιστοφὴ πρὸς τὴ Χώρα, ἡ ὁποία γινόταν πάντα ὁδοιπορικῶς.

Καθὼς, λοιπὸν, κατέβαινες τὸ δύσκολο μονοπάτι, ποὺ τὸ φώτιζε τὸ γλυκὸ ἀνοιξιάτικο φῶς τοῦ πρωϊνοῦ ἥλιου ἤ τὸ στεφάνωνε ἐκείνη ἡ γκρίζα, ἀλλὰ πάντα στολισμένη μὲ σταλαγμοὺς νοσταλγίας συννεφιὰ, παρατηροῦσες πὼς ἐκεῖνο τὸ πένθιμο χρῶμα τῶν ἱερῶν καλυμμάτων, τῆς Ἁγίας Τραπέζης καὶ τοῦ ἱ. Δισκοπότηρου σὲ ἀκολουθοῦσε… Λὲς καὶ ἡ Χαρμολύπη τῆς Σαρακοστῆς γινόταν συνοδοιπόρος σου, ἀφοῦ στὶς ἄκρες τοῦ μονοπατιοῦ ἐμφανίζονταν ἐκεῖνα τὰ τετράφυλλα μώβ ἀνθάκια -ποὺ δὲν ἔμαθες ποτὲ τὸ ὄνομά τους- καὶ τἄνοιωθες νὰ σὲ ἀκολουθοῦν, καθὼς γέμιζαν ὅλες σχεδὸν τὶς ἄκρες τοῦ δρόμου. Αἰσθανόσουν, λοιπόν, ὅτι αὐτὰ τὰ ταπεινὰ ἄνθη ἀπέπνεαν τὸ δικὸ τους θυμίαμα κατανύξεως καὶ χαροποιοῦ πένθους, στολίζοντας μὲ χάρη τὴ Σαρακοστὴ…

Αὐτά, λοιπόν, τὰ μὼβ ἄνθη τῆς Σαρακοστῆς τ᾿ ἀγάπησες τόσο, γιατὶ κάθε χρόνο, μέχρι νὰ φανεῖ ὁ ἄσπλαχνος «πολιτισμὸς» ὁποὺ μὲ μπουλτόζες, μηχανὲς καὶ ἄλλα παρόμοια μέσα ἐξαφάνισαν τὰ μονοπάτια καὶ ἔσβησαν αὐτὲς τὶς λιτὲς καὶ κατανυκτικὲς παρουσίες, σὲ συντρόφευαν καὶ ἐπιμήκυναν μὲ τρόπο μυστηριώδη καὶ θεοφιλῆ τὴν Προηγιασμένη…

Γιατὶ καταλάβαινες πολὺ καλὰ ὅτι τὸ Χρῶμα τοῦ Πένθους τῆς Σαρακοστῆς ἁπλωνόταν μὲ περισσὴ φροντίδα παντοῦ, ἀκόμα καὶ στὰ ἀθῶα τὰ ἄνθη, μέχρι νἄρθει ἡ Μεγαλοβδομάδα μὲ τὶς ἄλικες τὶς παπαροῦνες γιὰ νὰ μηνύσει ὅτι ἔρχεται Πάσχα. Δηλαδὴ, ἔνας ἄλλος δρόμος, μιὰ ἄλλη μορφὴ ζωῆς ποὺ ἔπρεπε νὰ περπατήσεις, πάντα μὲ τὴ δικιὰ Του τὴ συντροφιὰ, ὅπως τότε, στὸν εὐσκιόφυλλο δρόμο πρὸς Ἐμμαοὺς (πρβλ. Λκ. 23, 13 ἑξ)…

Βλέπεις, ἐκεῖνο τὸ «Πᾶσα ἡ κτίσις ἡλλοιοῦτο φόβῳ», ποὺ λέγεται τὴ Μεγάλη Παρασκευή, δὲ γράφτηκε τυχαῖα…

π. Κων. Ν. Καλλιανός

Σημείωση: Το παραπάνω εξαίρετο ενυπόγραφο κείμενο, ενός σπουδαίου δημιουργού και συνεργάτη μας, καθώς και η φωτογραφία του Αγ. Ταξιάρχη στο Βάτο της Σκοπέλου, ας θεωρηθούν ως συμμετοχή του Ημερολογίου μας στην Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης.

Ορθοδοξία και Οικουμενικόν Πατριαρχείον

Έχω τη μεγάλη χαρά και τιμή να δημοσιεύω σήμερα, κατ’ αποκλειστικότητα, το κείμενο ομιλίας του αγαπημένου μου αδελφού και συλλειτουργού Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Κ. Αμπανάβα, φίλου και παλιού συμφοιτητή. Η ομιλία εκφωνήθηκε, με τη σεπτή ευλογία του Σεβασμιω­τάτου Μητροπο­λίτου Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγενίου, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, στο τέλος του Κατανυκτικού Εσπερινού, που τελέσθηκε στον Ιερό Μητροπο­λιτικό Ναό Ρεθύμνης. Η ομιλία έχει ως εξής:

Αυτή η πίστις των Αποστόλων, Αυτή η πίστις των Πατέρων, Αυτή η πίστις των Ορθοδόξων. Αυτή η πίστις την Οικουμένην εστήριξεν! Σεβασμιώτατε Άγιε Γέροντα, Ρεθύμνης και Αυλοποτά­μου κ.κ. Ευγένιε, Σεβαστοί Πατέρες, Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί. Με την χάριν του Τριαδικού Θεού πριν 20 χρόνια, αξιώθηκα να εισοδεύσω εδώ στον Ιερό Ναό της Μεγάλης Κεράς του Ρεθύμνου των Εισοδίων της Θεοτόκου, για να λάβω τον πρώτο βαθμό του υψηλού Υπουργήματος της Ιεροσύνης. Και σήμερα πάλιν μετά από 20 έτη αξιώνομαι, με την ευλογία του σεπτού Ποιμενάρχου μας και τον οποίο ευχαριστώ εκ μέσης καρδίας, να εισοδεύσω με τον ταπεινόν πνευματικόν μου λόγον εις την σημερινήν Μεγάλη Εορτήν Κυριακήν της Ορθοδοξίας με θέμα: Ορθοδοξία και Οικουμενικόν Πατριαρχείον.

Και θα ήθελα να αρχίσω την αποψινή μου ομιλία με μια βασική θεολογική αλήθεια που αναφέρεται σ’ αυτή ταύτη την έννοια και την πραγματικότητα της Εκκλησίας. Για την Εκκλησία του Χριστού υπάρχει «άνωθεν και εξαρχής» δεδομένο, μόνιμο, αναφαίρετο ουσιώδες και στατικό της στοιχείο το ότι είναι «Μία». Είναι αυτή ακριβώς που το Σύμβολο της πίστεώς μας τη περιγράφει ως «Μία Αγία Καθολική και Αποστολική» Εκκλησίαν επί της γης. Η Εκκλησία που έχει Θεία την καταγωγή της και που είναι ταυτόχρονα θεανθρωπική στη δομή και στη σύνθεσή της, δεν μπορεί παρά να είναι ενιαία» τόσο στην ουσία της όσο και στους σκοπούς της.

Είναι περιττό βέβαια να πούμε, αδελφοί μου, ότι το «ενιαίο» της Εκκλησίας συγκεκριμενοποιείται σε όλα εκείνα τα στοιχεία που αποτελούν αναπόσπαστα γνωρίσματα γι’ αυτήν, για την Εκκλησία δηλαδή, η οποία κατηχεί, βαπτίζει, διδάσκει, αγιάζει και σώζει τον άνθρωπο. Όλα τα γνωρίσματα αυτά πηγάζουν από την Μία και μόνη Κεφαλή της τον Χριστό, από το ένα Πνεύμα που την ζωογονεί, από την μόνη ευχαριστιακή τράπεζα, από τον ένα Άρτο, και τον ένα Οίνο, από τη Μία διάθεση, και τον ένα σκοπό στον οποίο στοχεύει, που είναι η θέωσις και η σωτηρία του ανθρώπου.

Ανάμνησιν ποιούμεθα σήμερα της αναστυ­λώσεως των Αγίων και σεπτών εικόνων, γενομένης παρά των αειμνήστων Αυτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ και της μητρός αυτού Θεοδώρας, επί της Πατριαρχίας του Αγίου Ομολογητού Μεθοδίου, το έτος 843 μ.Χ. Η Ορθοδοξία τιμά την αναστύλωση των Αγίων εικόνων. Η εόρτιος αυτή σύναξη μνημονεύει τους γνήσιους θεράποντας του Χριστού που σε μια εποχή «εικονοκλαστική» καταλυτική της έννοιας της Εικόνας ομολόγη­σαν «με τον λόγο, το στόμα, το νου, με την γραφή, και με εικόνες» την πίστη των Αποστόλων και των Πατέρων, την πίστη της Ορθοδοξίας, που στηρίζει το υγιές φρόνημα της χριστιανικής Οικουμένης.

Το σέβας μας στις Άγιες Εικόνες, κατέχει σημαντική θέση στην Ορθόδοξη ευσέβεια. Ορθόδοξος χωρίς τιμή στις εικόνες βηματίζει στο κενό. Όπως και σπίτι Ορθόδοξο δίχως εικόνες δεν έχει την αίσθηση της παρουσίας του Θεού. Και όπου δεν αισθητοποιείται η παρουσία του Θεού και όπου υπάρχει κενό συνήθως έρχεται και χορεύει άλλος, ο Αντίπαλος, ο Διάβολος.

Σήμερον σε όλη την Ορθόδοξη Οικουμένη, από τον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο μαρτυρικό μας Φανάρι, έως τον ακροτελεύτιο Ναό, με πανη­γυρικές λειτουργικές εκδηλώ­σεις μεγαλύ­νεται η πίστις των Ορθοδόξων, αυτή που κατά τον ιερό τόπο των Συνοδικών Πατέρων «εστήριξεν την Οικου­μένη».

Σήμερον Κυριακή της Ορθοδοξίας μας παρέχεται αδελφοί μου, η πολύτιμος ευκαιρία, να θαυμάσουμε και να καυχηθούμε εν Κυρίω για το μεγαλείο της Εκκλησίας μας. Δεν είναι η Ορθόδοξος Εκκλησία μας μία από τις Χριστιανικές Εκκλησίες. Είναι η Εκκλησία του Χριστού, η γνήσια και ανόθευτος, η «μη έχουσα σπίλον ή ρυτίδα ή τι των τοιούτων». Είναι η Εκκλησία που παραμένει «Αγία και άμωμος», μακριά από πλάνες και αιρέσεις. Δια­τήρησε ανά τους αιώνας, την απ’ ευθείας επαφή της με τις αστείρευτες πηγές της Αληθείας που μας απεκάλυψεν ο Ενανθρωπήσας Θεός. Γι’ αυτό όλοι εμείς οι Ορθόδοξοι αδελφοί μου, μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι για την γνησιότητα της Πίστεώς μας στο Χριστό, όπως ήταν και «οι απ’ αρχής αυτόπται και υπηρέται γενόμενοι του Λόγου» μαθητές και Απόστολοι Του. Η Ορθόδοξος Εκκλησία μας, δεν έχει μόνο τις ρίζες της στον στενό κύκλο των Δώδεκα Θεοκηρύκτων Αποστόλων, αλλά διατήρησε αλώβητο την Θεία Αποκάλυψη εν μέσω πολέμων διωγμών και αιρέσεων.

Σεβασμιώτατε, ας είναι το όνομα Κυρίου ευλογη­μένον! Όσοι προσπάθησαν διά μέσου των αιώνων να εξαφανί­σουν την Εκκλησία με ποικίλους φανερούς και αφανείς διωγμούς, όσοι επιχεί­ρησαν να τη νοθεύσουν με την αιρετικήν διδασκαλία των, όσοι επεδίωξαν να την πολεμήσουν με βία και φανατισμό, με την πένα, για να της αφαιρέσουν το μοναδικό της προνόμιον, την γνησιότητα της Πίστεως και της Αληθείας, όσοι επεδίωξαν να την φιμώσουν και να της στερήσουν την φωνήν και την μαρτυρία της εις τον κόσμον, όλοι αυτοί απέτυχαν. Η Ορθοδοξία εξήλθε νικήτρια και θριαμβεύουσα, ανόθευ­τη, ακηλίδωτη, και είναι η μόνη που διατήρησε την παράδοση της Αρχαίας Εκκλησίας.

Τα νέφη των Μαρτύρων, τα δάκρυα των Οσίων, και οι προσευχές των Αγίων, την σκεπάζουν νοερώς και την προστατεύουν, ο δε Παράκλη­τος το Πνεύμα της αληθείας την οδηγεί εις πάσαν την αλήθεια. Είναι η «Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία». Η Ορθοδοξία είναι πάντοτε επίκαιρος αρκεί εμείς να την προβάλλουμε με ταπεινοφροσύνην και να την ερμηνεύουμε λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις αναζητήσεις και τις υπαρξιακές ανάγκες των ανθρώπων σε κάθε εποχή και σε κάθε πολιτισμικόν περίγυρον.

Σεβασμιώτατε, η Αγιωτάτη Ορθόδο­ξος Εκκλησία μας εορτάζει σήμερον την κυριώνυμον ημέρα της και η Μητέρα μας Εκκλησία της Κωνστα­ντινουπόλεως από το ιστορικόν και μαρτυρικόν της Κέντρον, το Οικουμενι­κόν μας Πατριαρχείο, απευθύνει σήμερα την ευλογίαν, την στοργήν, και την αγάπη της, προς όλα τα ανά τον κόσμον πιστά και αφοσιωμένα πνευματικά τέκνα, και μας καλεί να εορτάσουμε μαζί της νοερώς.

Το Οικουμενικό μας Πατρι­αρχείον υπήρξε το προπύργιον διαφυλάξεως του Πνεύματος της Οικου­με­­νικής Ορθοδο­ξίας. Μέσα από την αρχή της Συνοδικότητας συνενώνει την μία κοινωνία της Ορθοδο­ξίας που συλλειτου­ργεί την μία Ευχαριστία στη μία Αγία Τράπεζα με απόλυτη την συνείδηση της μίας Ιεροσύνης. Ο Πρωτόθρο­νος της Ορθοδο­ξίας μας, ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολο­μαίος, δεν έχει καμία ενυπόστατη ηγεμονική εξουσία. Είναι ο εκφραστής της Αποστολικότητας του Ενός Συνοδικού Σώματος της Ορθοδοξίας, «Πρώτος εν ίσοις», ο Πρωτοκορυφαίος του χορού των Ορθοδόξων Επισκόπων.

Στην μητέρα μας Εκκλησία, στο Φανάρι, μας οδηγούν σήμερα οι ιεροί στοχασμοί γύρω από το αιώνιο φέγγος της Ορθοδοξίας μας. Η Ορθοδοξία μας ευτύχησε σε τούτους τους χαλεπούς καιρούς που διερχόμεθα να έχει στο πηδάλιόν της ένα Μεγάλο Πατριάρχη, που φέτος με χάριν του Τριαδικού Θεού συμπληρώνει 20 χρόνια ευκλεούς Πατριαρχείας. Από το στόμα του ακούσθηκαν για την Ορθοδοξία όλα αυτά τα χρόνια σαλπίσματα αποκαλυπτικά: Μας είπε πως η Θεολογία έχει σχέση με τον Χριστό όταν παραμένει στην Εκκλησία. Μας δίδαξε πως για την Ορθοδοξία το σύνθημα του μέλλοντος θα είναι ο διάλογος εν αληθεία γιατί δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή μεταξύ διαλόγου αγάπης και Θεολογικού διαλόγου. Μας είπε ότι η Ορθοδοξία δεν είναι μουσειακός Θησαυρός για να συντηρείται, αλλά πνοή ζωής για να μεταδίδεται και να ζωογονεί τους ανθρώπους. Προς το σκοπόν αυτόν η Ορθοδοξία και το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ευρίσκονται σε διαρκεί διάλογον με τον κόσμον. Η Ορθόδοξος Εκκλησία δεν φοβάται τον διάλογον διότι και η αλήθεια δεν τον φοβάται. Αντίθετα εάν η Ορθοδοξία κλεισθεί στον εαυτόν της και δεν διαλέγεται με τους εκτός αυτής, όχι μόνο θα αποτύχει εις την αποστολή της αλλά θα μετατραπεί από «καθολική» και «κατά την οικουμένην» Εκκλησία που είναι, σε μια εσωστρεφή και αυτάρεσκον ομάδα, σε ένα «γκέτο» που θα βρίσκεται εις το περιθώριον της ιστορίας.

Η θέση της Ορθοδοξίας και του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου απέναντι στο λοιπό χριστιανικό κόσμο σήμερα στηρίζεται στην απλή αλήθεια, ότι δεν μπορούν να αγνοηθούν όλες οι άλλες χριστιανικές ολότητες που σε έσχατη ανάλυση, σαν αποκομμένες από την Αρχαία Εκκλησία, έχουν κάποια σχέση και συνάφεια με τις πρώτες ρίζες τους. Το θέμα λοιπόν της θέσεως της Ορθοδοξίας στον σύγχρονο χριστιανικό κόσμο στηρίζεται σε αυτό το συγκεκριμένο δεδομένο της άμεσης και ρεαλιστικής επαφής, με την χριστιανική πραγματικότητα, που είναι η ύπαρξη – παράλληλα και ανεξάρτητα από τη Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία και των άλλων «Εκκλη­σιών» σε Πληθυντικό αριθμό. Και η θέση αυτή δεν μπορεί παρά να είναι θέση επαφής και σχέσεως, θέση ποικίλων επαφών και σχέσεων.

Ο Οικουμενικός μας Πατέρας προσπαθεί διά την ενότητα των χριστιανών ανά την Οικουμένην αφού αυτό είναι το θέλημα και η εντολή του Κυρίου μας ο οποίος προ του Πάθους του προσηύχετο προς τον Πατέρα «ίνα πάντες εν ωσίν ίνα ο κόσμος πιστεύση ότι συ με απέστειλας» (Ιωαν. 17,21). Δεν είναι δυνατόν αδελφοί μου ο Κύριος να αγωνιά για την ενότητα των χριστιανών και εμείς να μένουμε αδιάφοροι. Τούτο θα αποτελούσε εγκληματικήν προδοσίαν και παράβασιν της εντολής Του. Γι’ αυτό τον λόγον το Οικουμενικό μας Πατριαρχείον, με την σύμφωνη γνώμη όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, διεξάγει από πολλών δεκαετιών επίσημους θεολογικούς διαλόγους μετά των μεγαλύ­τερων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών.

Ο Παναγιώτατος σοφά επισημαίνει, και απαντά σε αυτούς που διεκδικούν για τον εαυτό τους τον τίτλον του ζηλωτού και υπερασπιστού της Ορθοδοξίας, ότι η Ορθοδο­ξία δεν έχει ανάγκη ούτε φανατισμού, ούτε μισαλλοδοξίας, δια να προστα­τευθεί. Οι πολέμιοι κάθε προσπάθειας αποκατα­στάσεως της ενότητας μεταξύ των χριστιανών υψώνουν τους εαυτούς τους υπεράνω των Επισκοπικών Συνόδων της Εκκλησίας, με κίνδυνον να δημιουργή­σουν σχίσματα μέσα στην Ορθοδοξία. Παραπλανούν, και προσπαθούν να εξεγείρουν τον πιστό λαό, αποσιωπώντας το γεγονός ότι οι θεολογικοί διάλογοι διεξά­γο­νται με ομόφωνον απόφασιν όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, και επιτίθενται μόνο κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Διαδίδουν ψευδώς ότι σύντομα θα γίνει η ένωσις μεταξύ Ρωμαιοκαθολικών και Ορθο­δό­ξων, ενώ γνωρί­ζουν ότι οι διαφορές που συζητούνται, εις τον θεολογικόν διάλογον μεταξύ αυτών είναι πολλές, και θα απαιτήσει μεγάλο χρόνο η συζήτησή τους. Εντέχνως δε αποκρύβουν ότι οι Σύνοδοι των Εκκλησιών αποφασί­ζουν την ένωση, και όχι οι επιτροπές των διαλόγων.

Όταν όλοι σήμερα αδελφοί μου προσπαθούν να λύσουν τις διαφορές τους με τον διάλογο, η Ορθοδοξία δεν μπορεί να πορεύεται με μισαλλο­δοξίαν και φανατισμόν. Όποιος πιστεύει στην Ορθοδοξία έχει την αλήθεια δεν φοβείται τον διάλογον, διότι ποτέ η αλήθεια δεν εκινδύνευσε από τον διάλογον. Για το λόγον αυτό και οι Μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας ουδέποτε φοβήθηκαν τον διάλογον με τον πνευματικόν περί­γυ­ρον της εποχής των, ακόμη και με τους ειδωλο­λάτρες φιλο­σό­φους των χρόνων των, και με τον τρόπον αυτόν επηρέ­ασαν και διαμόρφωσαν τον πολιτι­σμόν της εποχής των, και μας παρέδωσαν μια Εκκλησία αληθινά Οικουμενικήν.

Σήμερα η Ορθοδοξία μας δίνει πλουσιοπάροχα το άγιο «παρών» της, καταστό­λιστη από το αίμα παλαιών και νεωτέρων μαρτύρων της, αλλά και με τα ακριβά ολόφωτα πετράδια του κηρύγματός της. Αγκαλιάζει τα μέσα ενημερώ­σεως και ιδιαίτερα τον τύπο για τον ευαγγελισμό των πιστών. Από δεκαετίες τώρα τα χριστιανικά γράμματα ανθηφορούν «εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» στον τόπο μας και στην Ορθόδοξη Οικουμένη.

Αυτά τα θησαυρίσματα τονίζει σήμερα σε μας ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης και οφείλει η Ορθοδοξία να τα μεταδώσει στη λοιπή χριστιανοσύνη με πνεύμα άκρας ταπεινώσεως. Πρέπει να συνοδεύ­σουμε παρα­κλη­τικά, και με διάκριση αυτή τη φλογερή επιθυμία της επανασυναντήσεως Δύσεως και Ανατο­λής, στο έδαφος της Αποστο­λοπαραδότου Ορθοδοξίας. Πρέπει να έχουμε πλήρη εμπιστοσύνη αδελφοί μου στη Μητέρα μας Εκκλησία. Αυτή κράτησε ανόθευτον επί αιώνας και μετέδωσε και εις τους άλλους λαούς την Ορθοδοξίαν. Αυτή σήμερα αγωνίζεται κάτω από αντίξοες συνθήκες, να κρατήσει την Ορθοδοξία ζωντανή, και σεβαστή εις όλη την Οικουμένη.

Σεβασμιώτατε Άγιε Γέροντα, σεβαστοί πατέρες, αδελφοί μου, είναι δυνατόν να υπάρξει κάποιος ορισμός της Ορθοδοξίας; Όσοι μίλησαν δεν μπόρεσαν να δώσουν ικανοποιητικές απαντήσεις όπως σήμερα και εγώ ο ελαχιστό­τατος όλων. Είπαν την Ορθοδοξία «το φαιδρόν της Αναστά­σεως κήρυγμα», την ανέλυσαν σαν συμφωνία «ορθής πίστεως και πράξεως». Την προσδιόρισαν σαν δεομένη «ορθοπραξία». Η Ορθοδο­ξία όμως δεν μπορεί, αγαπητοί μου, να εγκλειστεί σε κανενός ορισμού τα στενά όρια. Είναι το πνευματικό όλο που ξεχειλίζει με πλησμονή θεία τις λογικές μας οριοθετήσεις. Ένα είναι βέβαιον, πως για το Οικουμενικό μας Πατριαρχείον η Ορθοδοξία είναι η «εκπά­γλου πνευματικής ομορφιάς» «οδός Κυρίου», που σαν μαγιά μπορεί να ζυμώνει όλο το φύραμα της παγκόσμιας θρησκευτικής συνειδήσεως.

Αν θέλουμε, αδελφοί μου, να γίνουμε αληθινοί κήρυκες της Ορθοδοξίας, το Οικουμενικόν Πατριαρχείον μας δείχνει την οδόν που πρέπει να ακολουθήσουμε στη σημερινή παγκοσμιο­ποιημένη εποχή μας. Πρέπει στον κόσμο της αδικίας να αντιτάξουμε τη δική μας ακεραιότητα. Στον κόσμο του μίσους την αγάπη μας. Στην κοινωνία των εγωιστών την ταπεινοφροσύνη μας. Στα πλήθη των ηδονιστών την καθαρότητα της ζωής μας. Στους μηδενι­στάς την δική μας αισιοδοξία. Στους χαμερπείς και χρηματο­λάτρες την δύναμη του πνεύματος μας.

Σεβασμιώ­τατε Άγιε Γέροντα, εορτάζοντες σήμερα την Κυριακή της Ορθοδοξίας και τιμώντες την αναστύλωση των Αγίων εικόνων, υποσχό­μεθα να κρατήσουμε ανόθευτη την πίστη μας και φλογερή την αγάπη μας προς το πάνσεπτον της Ορθοδοξίας Κέντρον και να διακηρύξουμε, μετά του Οσίου Μοναχού Ιωσήφ Βρυέννιου: «Ουκ αρνησόμεθά σε φίλη Ορθοδοξία, ου ψευδό­μεθα σοι πατροπα­ράδοτον σέβας. Εν σοι εγγενήθημεν, εν σοί ζώμεν και εν σοι κοιμηθησόμεθα. Ει δε και καλέσει καιρός και μυριάκις υπέρ σου τεθνηξό­μεθα».

Καλή πορεία προς την Ανάσταση Σεβασμιώτατε, και αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί μου. Αμήν.

“Visit Greece@Westfield London”

To Εμπορικό Κέντρο Westfield (Ariel Way, London W12 7GF) του Λονδίνου είναι το μεγαλύτερο τέτοιου είδους Κέντρο σε Ευρωπαϊκή πόλη. Στο Κέντρο αυτό, με πρωτοβουλία του ΕΟΤ Βρετανίας και Ιρλανδίας, πραγματοποιείται από σήμερα και μέχρι τις 27 Μαρτίου η εκδήλωση “Visit Greece@Westfield London”.

Στη διάρκεια των ημερών αυτών θα οργανωθεί ένα Ελληνικό Πάρκο (Greek Theme Park) στον ανοικτό χώρο του ισογείου του Westfield. Όλες οι δραστηριότητες που θα λάβουν χώρα εκεί θα είναι ανοικτές στο ευρύ κοινό και θα γίνονται μέσα στο πνεύμα προβολής των ειδικών χαρακτηριστικών της Πατρίδας μας.

Η εκδήλωση “Visit Greece@Westfield London” θα αποκαλύψει στο λονδρέζικο κοινό τους πλούσιους θησαυρούς της Ελλάδας και οι επισκέπτες (μικροί και μεγάλοι) θα έχουν τη δυνατότητα να:

- Learn about the wealth of Greek culture, through digital presentations and participation in educational games.

- Taste Greek delicacies, prepared by Greece’s top chefs (Stelios Parliaros & Christophoros Peskias), try wines presented to them by a trained sommelier, and experience unique cocktails prepared by mixologist Aristotelis Papadopoulos based on ouzo and masticha.

- Climb on a 5m climbing wall and receive information about climbing and other outdoor activities offered by the Greek countryside.

- Play golf on a special simulator made for the Costa Navarino luxury resort and receive information on state-of-the-art golf courses in Greece.

- Sail to the Greek islands on a sailing simulator and learn about sailing holidays in Greece.

- Relax on a Greek sandy beach watching Hollywood blockbusters such as Mamma Mia! and Captain Corelli’s Mandolin, recreating the atmosphere of an open-air cinema in Greece.

- Enjoy beach games such as soccer and volley on the Greek beach.

- Relax with a massage in the specially designed “Spa & Wellness” area.

- Become an archaeologist working on a simulated archaeological dig designed as an educational tool for children.

Το Πρόγραμμα των επί μέρους δραστηριοτήτων θα έχει ως εξής:

ΣΑΒΒΑΤΟ 19 MAΡΤΙΟΥ 2011
10.00 – 12.00 Greek coffee and assortments
12.00 – 13.00 Wii Sports Resort Competition
13.00 Mamma Mia! Live performance
13.00 – 15.00 Face painting
13.30 – 14.30 Greek food/ wine/ Mythos beer sampling
14.30 Mamma Mia! Live performance
15.00 – 15.30 Greek cooking class – Greek traditional pies
16.00 – 17.00 Greek Afternoon Tea
16.30 Mamma Mia! Live performance
18.00 – 19.30 Happy Hour – Greek cocktails prepared by the World Class Bartender (2009), Mr. Aristotelis Papadopoulos

ΚΥΡΙΑΚΗ 20 MAΡΤΙΟΥ 2011
10.00 – 12.00 Greek coffee and assortments
12.00 – 13.00 Wii Sports Resort Competition
13.00 Mamma Mia! Live performance
13.00 – 15.00 Face painting
13.30 – 14.30 Greek food/ wine/ Mythos beer sampling
14.30 Mamma Mia! Live performance
15.00 – 15.30 Greek cooking class – Greek traditional pies
16.00 – 17.00 Greek Afternoon Tea
16.30 Mamma Mia! Live performance
17.00 – 18.00 Bouzouki by G. Polykandiotis and Greek dancing performed by the Lykeio twn Ellinidwn

ΔΕΥΤΕΡΑ 21 – ΠΕΜΠΤΗ 24 MAΡΤΙΟΥ 2011
10.00 – 12.00 Greek coffee and assortments
13.30 – 14.30 Greek food/ wine/ Mythos beer sampling
15.00 – 15.30 Greek cooking class
16.00 – 17.00 Greek Afternoon Tea
17.00 – 18.00 Wii Sports Resort Competition
18.00 – 19.30 Happy Hour – Greek cocktails prepared by the World Class Bartender (2009), Mr. Aristotelis Papadopoulos
18.30 Mamma Mia! Live performance

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011
10.00 – 12.00 Greek coffee and assortments
13:30 – 14:00 Greek cooking class with Greece’s celebrity chefs
Mr. Chistoforos Peskias and Mr. Stelios Parliaros
14:00 – 15.00 Greek food/ wine/ Mythos beer sampling
16.00 – 17.00 Greek Afternoon Tea
17.00 – 18.00 Wii Sports Resort Competition
18.00 – 19.30 Happy Hour – Greek cocktails prepared by the World Class Bartender (2009), Mr. Aristotelis Papadopoulos
18.30 Mamma Mia! Live performance

ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011
10.00 – 12.00 Greek coffee and assortments
12.00 – 13.00 Wii Sports Resort Competition
13.00 Mamma Mia! Live performance
13.00 – 15.00 Face painting
13.30 –14.00 Greek cooking class with Greece’s celebrity chefs
Mr. Chrisophoros Peskias and Mr. Stelios Parliaros
14.00- 15.00 Greek food/ wine/ Mythos beer sampling
14.30 Mamma Mia! Live performance
16.00 – 17.00 Greek Afternoon Tea
16.30 Mamma Mia! Live performance

ΚΥΡΙΑΚΗ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011
10.00 – 12.00 Greek coffee and assortments
12.00 – 13.00 Wii Sports Resort Competition
13.00 Mamma Mia! Live performance
13.00 – 15.00 Face painting
13.30 – 14.30 Greek food/ wine/ Mythos beer sampling
14.30 Mamma Mia! Live performance
15.00 – 15.30 Greek cooking class with Greece’s celebrity chefs Mr. Chistoforos Peskias and Mr. Stelios Parliaros
16.00 – 17.00 Greek Afternoon Tea
16.30 Mamma Mia! Live performance

«Μεγαλύτερος από τον Αλέξανδρο»

Πραγματοποιείται σήμερα στο Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου (The Hellenic Centre, 16-18 Paddington Street, London W1U 5AS), στις 7.00 μ.μ., μια ωραία εκδήλωση των Μακεδόνων Μεγ. Βρετανίας, με ομιλητή τον πολύ γνωστό Michael Wood, και με θέμα: «'Greater than Alexander', The ancient Greek adventure in India and its legacy».

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Εξοχώτατου Έλληνα Πρέσβη στο Λονδίνο κ. Αριστείδη Σάνδη.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Δυό λόγια για τον σπουδαίο ομιλητή:

For more than 20 years historian and broadcaster Michael Wood has made compelling journeys into the past, which have brought history alive for a generation of readers and viewers. He is the author of several highly praised books including In Search of the Trojan War, The Doomsday Quest, A South Indian Journey, and In Search of Shakespeare. He has over 80 documentary films to his name, among them Art of the Western World, In the Footsteps of Alexander the Great, Conquistadors and In Search of Myths and Heroes. His latest documentary series The Story of India was on BBC2 throughout September 2007 and there is a book of the same name to accompany the television programmes. His latest series is The Story of England with a book of the same name. Michael was born in Manchester and educated at Manchester Grammar School and Oriel College Oxford, where he did post-graduate research in Anglo-Saxon history. He is a fellow of the Royal Historical Society and a Governor of the RSC.

Άνοιξη στο Marlow

Για το Marlow, την πόλη των ποιητών, έχω γράψει και πάλι στο Ημερολόγιο. Είναι ένας ευλογημένος τόπος ξεκούρασης, αναψυχής και ανανέωσης. Στοιχεία που τα έχουμε όλοι μας ανάγκη, τουλάχιστον από καιρού εις καιρόν.

Τώρα που η Άνοιξη μύρισε για τα καλά, η γραφική αυτή πόλη που τη διασχίζει γλυκά ο πολύς Τάμεσης, έχει μια όμορφη και μυρωδάτη αγκαλιά, γεμάτη από εύοσμα λουλούδια, καταπράσινα τοπία, γαλάζιο ουρανό και τον ποταμό με τους μικρούς του καταρράκτες να μαγεύουν τους επισκέπτες.

Εδώ ευρισκόμενος κανείς αναφωνεί πως πράγματι έχει και η Αλβιώνα (γηραιά ή όχι) τα καλά της. Κι είναι πολλά. Αλλά ειδικά η εξοχή της είναι όντως ανεπανάληπτη.

Εντύπωση κάνει η συμφωνία νηπίων και ηλικιωμένων (μάλλον οι μεσαίες ηλικίες είναι στις δουλειές τους) όσον αφορά το τάϊσμα των κύκνων. Η χαρά που παίρνει κανείς προσφέροντας ένα κομματάκι ψωμί... παραμένει ανείπωτη.

Ο Ναός των Αγίων Πάντων, απ’ οποιαδήποτε γωνιά και να τον δει κανείς, αποτελεί πάντα ένα σταθερό αποκούμπι για την τοπική κοινωνία και μια γνήσια φωνή ελπίδας και αισιοδοξίας, σε καιρούς μάλιστα πλήρεις ανασφάλειας και αγωνίας.

Η Άνοιξη η ίδια αποτυπώνεται σε κάθε μικρό και μεγάλο στοιχείο, ζωντανό αλλά και άψυχο, σε όλα τα γεωγραφικά σημεία της πόλης, όπου ρέουν οι λέξεις των ποιητών και τα δάκρυα της ένζωης φύσης.

Παιδεία Ομογενών

Προτάσεις για την αναμόρφωση
της Ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στον Απόδημο Ελληνισμό

Στα πλαίσια του διαλόγου που έχει ξεκινήσει το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων για το σημαντικό θέμα της αναβάθμισης της Ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό, η αγαπητή μας Δρ. Όλγα Σαραντοπούλου, Γραμματέας του Παγκοσμίου Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ), προσέφερε σειρά προτάσεων προς την Υπουργό Παιδείας κα. Άννα Διαμαντοπούλου, την Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας κα. Φώφη Γεννηματά, τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Δημήτρη Δόλλη, την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή της Βουλής για τον Ελληνισμό της Διασποράς και τη Γενική Γραμματεία του Απόδημου Ελληνισμού. Οι προτάσεις αυτές έχουν προκύψει μετά από διαβούλευση με φορείς της Ομογένειας και την πολυετή εμπειρία της Δρας Σαραντοπούλου στα διάφορα όργανα του ΣΑΕ. Συγκεκριμένα η Δρ. Σαραντοπούλου αναφέρει και προτείνει:

Κομβικό σημείο για την διατήρηση της Ομογένειας είναι η διατήρηση της εθνικής μας ταυτότητας, η οποία συνεπάγεται την σωστή εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας και ιστορίας, μια διαδικασία που ξεκινά με τα πρώτα ακούσματα στο σπίτι και ολοκληρώνεται με την διδασκαλία της στο προσφερόμενο εκπαιδευτικό σύστημα.

Η αναδιάρθρωση της εκπαιδευτικής πολιτικής σε ότι αφορά τα σχολεία της Ομογένειας είναι πρωτίστως ευθύνη της Ελληνικής Πολιτείας, συνεπικουρούμενη και σε αγαστή συνεργασία με τον Ελληνισμό σε κάθε περιοχή του κόσμου, γνώστη των ιδιαίτερων συνθηκών λειτουργίας των σχολείων, αλλά και των ιδιαιτεροτήτων του κοινωνικού και πολιτισμικού πλαισίου μέσα στο οποίο αυτά λειτουργούν.

Βάση των αναγκών που έχουν καταγραφεί, το ζητούμενο είναι η αναβάθμιση της λειτουργίας των σχολικών μονάδων. Είναι πλέον καιρός τα σχολεία μας να γίνουν παράδειγμα προς μίμηση. Και για το ζήτημα αυτό πρέπει να υπάρξει σωστή συνεργασία μεταξύ της Ελληνικής Πολιτείας και της Ομογένειας.

Με αυτό ως δεδομένο, σας παραθέτω τις προτάσεις μου σε ότι αφορά την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση.

- Αναβάθμιση του περιεχομένου σπουδών για τα ελληνικά σχολεία του εξωτερικού, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της νέας γενιάς, ώστε να την προσελκύσουμε.

- Σοβαρή αξιολόγηση και χρηστή διαχείριση των κονδυλίων που διατίθενται για την εκπαίδευση σε ετήσια βάση.

- Εφαρμογή νέου καθεστώτος στις αποσπάσεις εκπαιδευτικών με βάσει τις πραγματικές ανάγκες της Ομογένειας και των σχολικών μονάδων.

- Προώθηση του μοντέλου των δίγλωσσων σχολείων και στήριξη πρωτοβουλιών που έχουν αποδειχθεί επιτυχημένα εκπαιδευτικά μοντέλα, όπως είναι τα σχολεία charter στις ΗΠΑ.

- Στήριξη των ήδη υπαρχόντων σχολικών υποδομών, όπως είναι τα ελληνικά σχολεία που εποπτεύει η Ορθόδοξη Εκκλησία σε ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία. Τα σχολεία αυτά καλύπτουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες Κοινοτήτων σε απομακρυσμένες γεωγραφικά περιοχές σε ολόκληρη την αμερικανική ήπειρο και την Αυστραλία και αξιοποιούν ομογενείς εκπαιδευτικούς. Τα σχολεία αυτά χρειάζονται επαρκή στελέχωση με καταρτισμένο εκπαιδευτικό δυναμικό και ανάλογο υλικό.

- Η προώθηση ένταξης της Ελληνικής γλώσσας στο ωρολόγιο πρόγραμμα των άλλων χωρών με την υπογραφή διακρατικών συμφωνιών. Το πρόσφατο επιτυχημένο παράδειγμα της Αυστραλίας, αποκλειστικά μια κατάκτηση της οργανωμένης προσπάθειας της Ομογένειας, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση.

- Η συνεχής επιμόρφωση των αποσπασμένων εκπαιδευτικών, αλλά και η αξιοποίηση ομογενών για την διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας, μέσα από την εξ’ αποστάσεως επιμόρφωση και την μεικτή μέθοδο επιμόρφωσης. Η επιλογή των εκπαιδευτικών που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην Ομογένεια θα πρέπει να γίνεται με βάση την γνώση της γλώσσας της χώρας όπου θα εργαστούν αλλά και βάση της γνώσης του πολιτιστικού και κοινωνικού περιβάλλοντος της χώρας όπου θα κληθούν να διδάξουν. Πρέπει να γνωρίζουν τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ομογενείς. Βασικό στοιχείο είναι η αγαστή συνεργασία μεταξύ των συντονιστών εκπαίδευσης και των Ομογενειακών φορέων που στηρίζουν τα σχολεία αλλά και των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων όπου αυτοί υπάρχουν. Για τις απομακρυσμένες γεωγραφικά περιοχές, αλλά με ζωντανό το ενδιαφέρον για την εκμάθηση των Ελληνικών περιοχές, θα πρέπει να διευθετηθεί το ζήτημα της απόσπασης Ελλήνων εκπαιδευτικών, καθώς παρατηρείται το πρόβλημα έλλειψης αποσπασμένων εκπαιδευτικών, και μιλώ για χώρες όπως είναι το Αζερμπαϊτζάν, η Αρμενία, ο Καύκασος, η Λευκορωσία, η Γεωργία, και άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, αλλά και χώρες της Λατινικής Αμερικής.

- Η αξιοποίηση του δυναμικού των Ομογενών εκπαιδευτικών. Σε αυτούς θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα μέσω της ενίσχυσης του προγράμματος υποτροφιών να φοιτούν στην Ελλάδα και να επιστρέφουν στις χώρες τους για να διδάξουν. Έτσι, θα διατηρηθεί υψηλό το επίπεδο της προσφερόμενης γνώσης. Ομογενείς δάσκαλοι υπάρχουν παντού και κάνουν πολύ μεγάλο έργο. Ειδικότερα προτείνω την τροποποίηση του επτάμηνου προγράμματος του ΙΚΥ, ώστε να δίνεται η προτεραιότητα συμμετοχής σε υποψήφιους της Ελληνικής γλώσσας από περιοχές με έλλειψη δασκάλων.

- Οργάνωση της φοίτησης στα ΑΕΙ της Ελλάδας στην ειδικότητα «Καθηγητής της Ελληνικής Γλώσσας» για τους απόφοιτους από τα σχολεία των χωρών όπου διαβιούν Ομογενείς, ώστε στην συνέχεια να έχουν την δυνατότητα να εργαστούν με σύμβαση σε σχολεία των τόπων διαμονής τους. Για τους Ομογενείς εκπαιδευτικούς που ήδη εδώ και πολλά χρόνια διδάσκουν στα απογευματινά και σαββατιανά Ελληνικά σχολεία, η Ελληνική Πολιτεία μπορεί να μεριμνήσει ώστε να αποκτήσουν δικαίωμα στην ασφάλιση και στην σύνταξη όπως ακριβώς και οι αποσπασμένοι.

- Η αναβάθμιση των πτυχίων της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης, ώστε τα πτυχία να αναγνωρίζονται και στην Ελλάδα.

- Η επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με τις κτηριακές υποδομές, όπου αυτό είναι αναγκαία.

- Η αύξηση των Εξεταστικών Κέντρων για την διενέργεια των εξετάσεων ελληνομάθειας και της απόδοσης του Πιστοποιητικού Ελληνομάθειας.

- Η ενίσχυση προγραμμάτων και η συνεργασία με ιδρύματα του εξωτερικού για την διδαχή και διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας όχι μόνον στην δεύτερη και τρίτη γενιά αλλά και σε αλλοδαπούς και ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα.

- Η δημιουργία φορέων, κατά τα πρότυπα των ινστιτούτων «Γκαίτε» της Γερμανίας, «Θερβάντες» της Ισπανίας κ.ά., ώστε να επιτυγχάνεται η διείσδυση και προώθηση του Ελληνικού πολιτισμού στις τοπικές κοινωνίες.

- Η κατάρτιση εκπαιδευτικού υλικού προσαρμοσμένο στις ανάγκες της νέας γενιάς της Ομογένειας, αλλά και σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε γεωγραφικής περιοχής. Επίσης, η κατάρτιση εγχειριδίων όχι μόνον για αγγλόφωνους αλλά και ισπανόφωνους.

- Η μέριμνα για την επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών που φοιτούν σε σχολεία της Ομογένειας, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό.

- Η δημιουργία επιμορφωτικών ντοκιμαντέρ υποτιτλισμένων σε γλώσσες που καλύπτουν τον μαθητικό πληθυσμό της Ομογένειας, που προβάλλουν την ιστορία και τον πολιτισμό μας.

- Να σημειώσω ότι από πλευράς του υπουργείου, πρέπει να υπάρξει ειδική μέριμνα για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία αλλά και στην Κωνσταντινούπολη. Στις δυο αυτές περιοχές έχουν αναφερθεί πολλά προβλήματα που έχουν να κάνουν κυρίως με την έλλειψη κτηριακής υποδομής, εκπαιδευτικού προσωπικού και υλικού. Ο Ελληνισμός εκεί, δοκιμάζεται σκληρά και χρειάζεται να υπάρξει πολιτική βούληση για την διευθέτηση και του εκπαιδευτικού ζητήματος.

- Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι επιτακτική η ανάγκη της διατήρησης της Ελληνικής παρουσίας της επιβίωσης των τμημάτων, προγραμμάτων και εδρών Ελληνικών σπουδών ως άμεσος στόχος και κατόπιν η καλλιέργεια του ενδιαφέροντος ανάμεσα σε Έλληνες και ξένους φοιτητές για την παρακολούθηση σπουδών στα νέα και αρχαία Ελληνικά και την ιστορία. Πρέπει να επιδιωχθεί η ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας των ακαδημαϊκών σε ότι αφορά την αρχαία, βυζαντινή και νέα Ελληνική γλώσσα , λογοτεχνία και ιστορία. Η αναγνώριση των πτυχίων των Ομογενών μας από σχολεία του εξωτερικού ώστε να μπορούν να εισαχθούν σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και να φοιτήσουν.

- Η αύξηση του αριθμού των εισακτέων Ελληνοπαίδων του εξωτερικού.

- Η ενίσχυση προγραμμάτων γνωριμίας των Ομογενών με την Ελλάδα, μέσω των επί τόπου επισκέψεων. Η γνωριμία με την Ελλάδα με συχνές επισκέψεις έχει αποδειχτεί ότι τα παιδιά που επισκέπτονται την Ελλάδα εκδηλώνουν συχνότερα το ενδιαφέρον να μάθουν την ελληνική γλώσσα. Ενισχύουν τους συναισθηματικούς τους δεσμούς με την πατρίδα των προγόνων τους. Τα προγράμματα Φιλοξενίας που διοργανώνει κάθε χρόνο το υπουργείο Εξωτερικών μέσω της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού ΓΓΑΕ αλλά και οι Δήμοι και οι Νομαρχίες της Ελλάδος λειτουργούν με επιτυχία για περισσότερο από δέκα χρόνια. Εδώ θα μπορούσαν να γίνουν και περισσότερα προγράμματα και να έρθει και μεγαλύτερος αριθμός νέων.

- Η ενίσχυση και δημιουργία περισσότερων προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών ξένων πανεπιστημίων. Πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού διοργανώνουν κάθε χρόνο εκπαιδευτικά προγράμματα όπου οι συμμετέχοντες μαθαίνουν την Ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό. Ανάμεσα τους και πολλοί ξένοι που αγαπούν την Ελλάδα, οι Φιλέλληνες, ένα παγκόσμιο κίνημα που με την δική μας παρότρυνση μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για την Ελλάδα. Πρέπει να δώσουμε την δυνατότητα να συμμετέχουν σε τέτοια προγράμματα και Έλληνες αλλά και ξένοι φοιτητές.

Ποιήματα στο «Μετρό» [A']

Η πρακτική της δημοσίευσης ποιημάτων στον Υπόγειο Σιδηρόδρομο του Λονδίνου ξεκίνησε το 1986, ένα χρόνο πριν να έλθουμε εμείς στη Βρετανία. Το πρόγραμμα αυτό επροτάθη από την Αμερικανίδα συγγραφέα Judith Chernaik και ο σκοπός ήταν βέβαια να βάλει την ποίηση στην καρδιά της Λονδρέζικης καθημερινότητας, η οποία προφανώς κτυπάει στους ρυθμούς του Μετρό, το οποίο χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι κάθε ημέρα.

Τα ποιήματα που χρησιμοποιούνται λαμβάνονται από διάφορες εποχές και διαφορετικούς ποιητές, έχουν δε διάφορα ποιητικά στυλ. Οι ποιητές είναι Άγγλοι και όχι μόνον, είναι επίσης γνωστοί αλλά και άλλοι, νέοι δημιουργοί. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποιήματα που αναρτούνται στα βαγόνια του Υπογείου κυκλοφορούν και σε βιβλίο, με τον τίτλο «Poems on the Underground», το οποίο έχει γνωρίσει πολλές εκδόσεις σε εκατομμύρια αντίτυπα.

Πρόσφατα χρησιμοποίησα τον «Υπόγειο» του Λονδίνου και σε ένα βαγόνι βρήκα, διάβασα και φωτογράφισα το παρακάτω ποίημα, το οποίο δεν είναι απλά ένα οποιοδήποτε ποίημα, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα κι ένα «Γρίφο», όπως λέει και ο τίτλος του, ένα γρίφο που περιμένει να τον λύσουμε:

..........Riddle

I was the cause of great troubles,
yet, resting amongst the leaves, I did nothing wrong.
After much waiting I was taken in hand,
passed from one to another.
Broken I moved beyond sharp barriers
and I was cradled in wetness, mashed to pulp.
Soon I entered a dark tunnel
where bathed in acids I altered my being.
But what I entered I also altered,
bringing light where there had been darkness.
I brought strife where there had been peace,
pain where there had been comfort.
My journey ended in the place of corruption
but by then I had changed the world.

Ποιητής είναι ο Λονδρέζος Gerard Benson, ο οποίος όσον αφορά τον γρίφο αυτό καθ’ αυτό λέει πως δεν είναι ούτε το αλκοόλ ούτε το χαρτί. Όσοι πιστοί...

Οἱ ἀλησμόνητες εὐωδίες τῆς Σαρακοστῆς

(ἤ Κάποτε, στὸ Παλιὸ τὸ Κλῆμα...)

Μὲ τὴν εἴσοδο τοῦ Τριωδίου, ἄρχιζαν στὸ Παλιὸ τὸ Κλῆμα καὶ οἱ προετοιμασίες για τὴν εἴσοδο τῆς Κυρά-Σαρακοστῆς. Ἔτσι, ἄν δὲν ἦταν γιὰ τὴν πρώτη ἤ τὴ δεύτερη Κυριακὴ τοῦ Τριωδίου, δηλαδὴ τοῦ Τελώνη καὶ τοῦ Φαρισαίου ἤ καὶ τοῦ Ἀσώτου, ὁπωσδήποτε γιὰ τὴν Τσικνοπέμπτη ἑτοιμάζονταν τὰ κύρια ἐδέσματα, ὅπως τὸ κρέας καπαμᾶ, τὰ ρυζόγαλα καὶ φυσικὰ οἱ εὐωδιαστὲς κολοκυθόπιτες. Γιατὶ ἡ ἡμέρα τὸ καλοῦσε, ὥστε νὰ δοθεῖ μὲ νόημα ἡ τιμὴ ποὺ τῆς ἀξίζει.

Ὁ «καπαμᾶς» ἦταν φαγητὸ μὲ κρέας ἀπὸ κατσίκι, γίδα ἤ ἀρνί -μοσχάρι δὲν ὑπῆρχε στὸ Παλιὸ τὸ Κλῆμα-, τσιγαρισμένο καὶ μαγειρεμένο μὲ πελτὲ ντομάτας. Σερβιριζόταν σκέτο. Ἄλλο φαγητὸ, γιὰ τὶς μέρες αὐτὲς ἦταν τὸ κρέας μὲ τὸ ρύζι, ὅπως τὸ κάνανε στοὺς γάμους, ὥστε νὰ συνδράμει τὴν ἑορταστικὴ τὴν τράπεζα, ἤ κρέας μὲ τὴ μανέστρα, ἤ τὰ μακαρόνια. Φυσικὰ δὲ λείπανε τὰ λεγόμενα «ἁγριουμιρνά» δηλαδή κοσύφια, μπεκάτσες, ἅγριες πάπιες κ.λ.π. ποὺ κυνηγοῦσαν τότε ἤ τὰ πιάνανε, τὰ πρῶτα κυρίως, μὲ τὶς λέγόμενες «θ᾿λιὲς» ἤ μὲ τὶς «παΐδις» καὶ τὰ μαγείρευαν ἀναλόγως.

Τὸ ρυζόγαλο πάλι γινόταν ἀπό γάλα γίδινο ἤ καὶ πρόβειο, τὸ ὁποῖο καὶ στράγγιζαν μὲ διπλὸ ἀλέμι, γιὰ νὰ μὴν εἰσχωρήσει «μπάμπαλου» καὶ μαυρίσει τὸ λευκὸ αὐτὸ ἔδεσμα.

Γιὰ να γίνει δὲ καλὸ κι εὔγευστο τὸ ρυζόγαλο προσθέτανε καὶ λίγη σκόνη βανίλιας, ἀλλὰ καὶ ἀρκετὴ ζάχαρη. Ὅταν ἔβραζε καλὰ καὶ προσεχτικὰ, γιὰ νὰ μὴ κολλήσει καὶ τσικνώσει, ὁπότε θὰ ἔπαιρνε μιὰ μυρωδιὰ, τὸ φέρνανε συνεχῶς γύρω μὲ τὴν ξύλινη κουτάλα κι ὅταν ἀρχιζε νὰ πήζει, τὸ κατέβαζαν καὶ τὸ κενώνανε σὲ πιατέλες ἤ πιάτα κι ὕστερα, μόλις κρύωνε ρίχνανε τριμμένη κανέλλα, κάνοντας διάφορα σχήματα στὴν ἐπιφάνεια, π.χ. λουλούδια. Ἦταν, μάλιστα, ἔθιμο οἱ νύφες νὰ πηγαίνουν στὶς πεθερὲς, τὶς καλὲς αὐτὲς ἡμέρες ρυζόγαλο καὶ φαῒ, κρέας δηλαδὴ μαγειρεμένο, ἀλλὰ καὶ κολοκυθόπιτα.
Ἡ κολοθυθόπιτα πάλι γινόταν μὲ τὸ κίτρινο, τὸ χειμωνιάτικο τὸ κολοκύθι, ποὺ τὸ βρἀζανε μὲ τραχανᾶ, κανἐλλα καὶ λίγο μοσχοκάρυδο. Τὰ «πέτουρα», τὰ φυλλα δηλαδὴ, τὰ ἀνοίγανε μὲ τὸν «μπλάστ᾿», ἀφοῦ παρασκευάζανε τὴ ζύμη.

Στὴ συνέχεια ἁπλώνανε τὰ φύλλα σὲ μεγάλα, γανωμένα σινιὰ καὶ ρίχνανε τὸ βρασμένο κολοκύθι μαζὺ μὲ τριμμένο ἀμύγδαλο, χαράζανε τὸ ἑπάνω φύλλο σὲ ρόμβους πασαπλίζανε τὴ λαδωμένη ἐπιφάνεια τῆς πίτας μὲ ἀμύγδαλο ἤ καρύδι τριμμένο καὶ κανέλλα καὶ τὸ φουρνίζανε.

Ὅταν ψηνόταν καὶ κρύωνε τὴν κόβανε προσεχτικὰ. Συνήθως στὸ σπίτι, μεταξύ τους τρώγανε τὶς ἄκρες τῆς πίτας, ἐνῶ τὰ μέσα, τὰ καλὰ τὰ κομμάτια τὰ προσφέρανε ὅπου εἶχαν ὑποχρέωση, π.χ. στὰ συμπεθέρια ἤ κερνοῦσαν ὅποιον τύχαινε νὰ τοὺς ἐπισκεφτεῖ, μέρες ποὺ ἦταν...

Πρέπει νὰ σημειώσουμε πὼς τὴν Τυρινὴ ἑβδομάδα ποὺ κυριαρχοῦσε ἠ ἰχθυοφαγία τὴν πρωτεύουσα θέση εἶχε ὀ ξερὸς ὁ βακαλιάρος, μαγειρεμένος μὲ τὸ ρύζι ἤ τηγανιτὸς, ἀλλὰ καὶ τὰ μελανοὐρια «πλακὶ».
Μὲ τὴν εἴσοδο τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς, τὰ πράγματα ἄλλαζαν, γιατὶ ἄρχιζε ή νηστεία καὶ φυσικὰ τὰ ἐδέσματα ἔπρεπε νὰ εἶναι ἀνάλογα.

Ἔτσι τὰ φαγητὰ γίνονταν πιὸ λιτὰ, ἄν καὶ δὲν ἔλειπαν τὰ εὔγευστα, χταπόδι μὲ τὸ ρύζι, χταπόδι μὲ τὰ ἄγρια τὰ λάχανα ἤ τὰ μάραθα, σουπιὲς μὲ τὸ ρύζι καὶ τὸ σπανάκι ἤ σουπιὲς γιαχνί, καθὼς καὶ τὰ γνωστὰ φασόλια, φακὲς ἤ ρεβὐθια ξερὰ σοῦπα καὶ πατάτες γιαχνὶ. Μάλιστα ἐδῶ πρέπει νὰ σημειωθεῖ ὅτι τὴν ἐποχὴ αὐτὴ, τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς σκάβανε τ᾿ ἀμπέλια, ὁπότε ἔπρεπε νὰ πᾶνε στοὺς ἐργάτες τὸ φαγητὸ γιὰ τὸ μεσημέρι. Τὸ φαγητὸ, λοιπὸν, ποὺ κυριαρχοῦσε τὶς μέρες αύτὲς ἦταν ἡ φασολάδα ἤ οἱ μαγειρεμένες οἱ πατάτες, οἰ πατάτες γιαχνί καὶ φυσικὰ ἐλιὲς ξυδάτες ἤ στὸ γάρο, κάποτε ταραμοκιεφτέδες, ταραμοσαλάτα καὶ φυσικὰ τὸ ἀνάλογο κρασί καὶ ψωμί.

Παλιότερα οί νοικοκυραῖοι, ὅταν κλαδεύανε ἤ σκάβανε τ᾿ ἀμπέλια ἔτρωγαν ἐλιὲς μὲ λίγη φρέσκια ρίγανη, ποὺ μόλις ἄρχιζε νὰ φυτρώνει, ψωμὶ καὶ πίνανε μαῦρο κρασί, δικό τους.

Αὐτὸ ὅμως ποὺ ἔδινε ἰδιαίτερο τόνο στὴ Σαρακοστὴ ἦταν ἐκεῖνες οἱ εὐωδιαστὲς λαχανόπιτες, «τὰ στριφτάρια», ἀλλὰ καὶ οἱ ταραμοκεφτέδες ἤ καὶ οἱ γαλιποκεφτέδες.

Οἱ πίτες αὐτὲς παρασκευάζονταν μόνο μὲ χόρτα ἄγρια, ὅπως παπαροῦνες, μάραθα, καυκαλῆθρες, στὰ ὁποῖα προσθέτανε σπανάκι, ἄνιθο, φρέσκο κρεμύδι καὶ ρύζι. Τὰ «πέτουρα» τὰ ἀνοίγανε ὅπως καὶ στὶς κολοκυθόπιτες ἤ τὰ στρίβανε νὰ γίνουν ρολὸ κι ὕστερα τὰ τοποθεσούσανε στοὺς ταβάδες ἤ στὰ σινιὰ, κυκλικά. Ἦταν δηλαδή τὰ λεγόμενα στριφτάρια. Εὐωδίαζε το χωριὸ τότε ἀπ᾿ τὴ μοσχοβολιὰ τῆς καυκαλήθρας καὶ τοῦ μάραθου, ἀφοῦ σχεδὸν κάθε σπίτι ἔκανε, μέρες ποὺ ἦταν, τὶς λαχανόπιτές του. Ὅπως φτιάχνανε καὶ τοὺς εὔγευστους ταραμοκεφτέδες, χαβιαροκεφτέδες τοὺς ὀνομάζει ὁ γείτονάς μας, ὁ Μωραϊτίδης, ἀλλὰ καὶ τοὺς γαλιποκεφτέδες, μὲ βάση τὸν ταραμᾶ στοὺς πρώτους καὶ τὶς γαλίπες, τὸ θαλάσσιο μαλάκιο ποὺ φυτρώνει στὰ παράλια βραχάκια, στοὺς δεύτερους. Φυσικὰ ὅλ᾿ αὐτὰ ἀναμιγνύονταν μὲ κομμένα χόρτα, ὅπως ἦταν τὰ μάραθα, τὰ σέσκλα, οἱ παπαροῦνες καὶ ἐξάπαντος οἱ καυκαλῆθρες, φρέσκο κρεμύδι, ἄνιθος καὶ ἀλεύρι. Μετὰ αὐτὸ τὸ μίγμα τὸ τηγάνιζαν καὶ γίνονταν ἔνα φαγητὸ θαυμάσιο. Μὲ βάση τὸν ταραμᾶ παρασκεύαζαν ἐπίσης ταραμοσαλάτα, σὲ κεῖνα τὰ μεγάλα ξύλινα γουδιὰ, τὰ φερμένα ἀπὸ τὸ ἍγιονὌρος.

Ἄλλα φαγητὰ μὲ βάση τὰ θαλασσινὰ ἦταν οἱ μαγειρεμένοι ἀχινοὶ, μὲ γέμιση περίπου μὲ αὐτὴ ποὺ βάζανε στὶς λαχανόπιτες, οἱ πεταλίδες ἠ τὰ κοχύλια μὲ τὸ ρύζι καὶ, φυσικὰ, γιὰ τοὺς μεζεκλῆδες οἱ πίνες, κυρίως ψημμένες μὲ λάδι καὶ λεμόνι, οἱ καβοῦρες, οἱ ἀστακοὶ, βρασμένα κι ὕστερα σερβιρισμένα μὲ μπόλικο λάδι καὶ λεμόνι καὶ οἱ «φοῦσκες».

Οἱ εὐωδίες ὅμως ἐκεῖνες, οἱ παλιὲς τῆς ἀρχῆς τοῦ Τριωδίου καὶ τῆς Σαρακοστῆς, χάθηκαν μαζὶ μὲ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ξέρανε πρωτίστως νὰ τιμοῦν τὶς μέρες μὲ τὸ κορυφαῖο τους περιεχόμενο. Σήμερα ἀπλῶς ἀνακυκλώνονται.......

π. Κ. Κληματιανὸς (Καλλιάνος)

Εγκύκλιος Αρχιεπ. Θυατείρων

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΘΥΑΤΕΙΡΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ
κ.κ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ

Προς τους Ευλαβεστάτους Ιερείς και Διακόνους,
τους Αξιοτίμους Προέδρους και τα Μέλη των
Επιτροπών των Εκκλησιών, των Βοηθητικών Αδελφοτήτων και
των Σχολικών Επιτροπών των Κοινοτήτων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής
Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας.
.

Νηστεύσωμεν νηστείαν δεκτήν, ευάρεστον τω Κυρίω˙

αληθής νηστεία, η των κακών αλλοτρίωσις,

εγκράτεια γλώσσης, θυμού αποχή,

επιθυμιών χωρισμός, καταλαλιάς, ψεύδους και επιορκίας˙

η τούτων ένδεια, νηστεία εστίν, αληθής και ευπρόσδεκτος.

Αγαπητοί μας εν Κυρίω,

Με την είσοδό μας εις την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, απευθύνω προς όλους και όλες σας θερμό και εγκάρδιο χαιρετισμό και σας εύχομαι καλό στάδιο. Να διέλθουμε όλοι με ειρήνη, με χαρά, με ευλάβεια και ταπεινοφροσύνη την ιερά αυτή περίοδο, την οποία η Μητέρα Εκκλησία εθέσπισε για να προετοιμάσει τους πιστούς για τα μεγάλα Γεγονότα, την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, τα Πάθη και την Ανάσταση εκ Νεκρών του Σωτήρος ημών Χριστού.

Η περιόδος αυτή είναι η πιο πνευματική και πλούσια σε θρησκευτικό και Χριστιανικό περιεχόμενο, και προσφέρει πολλά μηνύματα στους ανθρώπους, τους Χριστιανούς και όλους τους άλλους, οι οποίοι ευρίσκονται έξω από την ιεράν παρεμβολήν της Εκκλησίας. Η Εκκλησία, με τις πλούσιες ιερές Ακολουθίες, ενθαρρύνει τους πιστούς στους πνευματικούς αγώνες, στο στάδιο αρετών. Σ’ αυτό το στάδιο συνευρίσκονται οι μεγάλες αξίες που βοηθούν τον άνθρωπο να διαφυλάξει «το κατ’ εικόνα», το οποίον του εδώρησε ο Θεός όταν τον δημιούργησε. Στον πλούτον των αρετών που προτάσσει μπροστά μας η Εκκλησία είναι η νηστεία, η εγκράτεια, η μετάνοια, η προσευχή, τα δάκρυα, η πίστη, η ελπίδα, η ταπεινοφροσύνη, η υπακοή, η φιλανθρωπία και η συνεχής μυστική και πνευματική σχέση του ανθρώπου με τον Δημιουργό Του.

Η περίοδος του Τριωδίου αρχίζει με τους γνωστούς ύμνους «της μετανοίας άνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα». Υπογραμμίζει το μέγεθος της ανθρώπινης πτώσεως και αμαρτωλότητος, γι’ αυτό και καθημερινά ο άνθρωπος ζητά από τον Θεόν την ευσπλαχνία και το έλεός Του. Χαρακτηριστικά ο υμνωδός ψάλλει «τα πλήθη των πεπραγμένων μου δεινών, εννοών ο τάλας, αλλά θαρρών εις το έλεος της ευσπλαχνίας σου ως ο Δαυΐδ βοώ σοι˙ ελέησόν με ο Θεός κατά το μέγα σου έλεός».

Εις την άσκησιν της αρετής η Εκκλησία προβάλλει τον Τελώνην και τον Άσωτον Υιόν, οι οποίοι με την μετάνοιαν και τα δάκρυα της ψυχής τους, με την προσευχήν και την ταπείνωσή τους, επέτυχαν το ποθούμενον, να επανασυνδέσουν τις σχέσεις τους με τον Θεόν Πατέρα, ειρήνευσαν με τον εαυτό τους, και επανασυνδέθηκαν μυστικά με τους συνανθρώπους τους και με την Εκκλησία του Χριστού. Η Εκκλησία μας υπενθυμίζει επίσης την αλαζονεία και την υποκρισία του Φαρισαίου, ο οποίος αντί να ζητήσει από τον Θεόν συγχώρηση για τις αμαρτίες και τα σφάλματά του, εκαυχάτο με αυθάδεια για τα έργα του και τις επιτυχίες του, γι’ αυτό και απέτυχε στον σκοπό της ζωής του. Γιατί «η κακοδοξία εκκεινεί πλούτον δικαιοσύνης˙ των παθών δε σκορπίζει, η ταπείνωσις πληθύν˙ ην μιμούμενους ημάς της μερίδος, δείξον του Τελώνου Σωτήρ».

Μεταξύ των ιερών πνευματικών όπλων που προβάλλει ιδιαίτερα αυτή την Περίοδο η Εκκλησία, είναι η συνεχής και αδιάλλειπτη προσευχή. Η συμμετοχή εις την Θεία Ευχαριστίαν και την φιλανθρωπία, τα καλά έργα, τις καλές πράξεις, τον καλό λόγο για τους άλλους. Υπενθυμίζει η Εκκλησία το αμάρτημα της συκοφαντίας, της καταλαλιάς, της κατηγορίας, της κατάκρισης και της κακογλωσσίας, εις την οποίαν είναι επιρρεπής ο άνθρωπος, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει ο υμνωδός: «Εξ απονοίας κενούται παν αγαθόν, εκ δε ταπεινώσεως, καθαιρείται παν κακόν˙ ην περ ασπασώμεθα πιστοί, βδελυττόμενοι σαφώς, τρόπον κενόλογον» (Τριωδίον).

Η ιερή αυτή περίοδος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι μία ευκαιρία πνευματικής ανασύνταξης, περίοδος πνευματικού ανεφοδιασμού, ευκαιρία να εξετάσουμε ιεροπρεπώς τον εαυτόν μας και να βυθομετρήσουμε το βάθος της ψυχής μας και όλης της ύπαρξής μας για να εύρομεν τρόπους ανανέωσης της ζωής μας, της διαγωγής μας, της συμπεριφοράς μας, των έργων μας, της οικογενείας μας, της εργασίας μας, της Εκκλησίας μας. Γι’ αυτό και η έννοια της μετάνοιας, την οποίαν καθημερινά μας υπενθυμίζει η Εκκλησία, πρέπει να γίνει καθημερινό βίωμα μας. Γιατί μόνον με την αρετήν και με την πίστη και με την πνευματική αναγέννηση θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τα τεράστια υπαρξιακά προβλήματα, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά και πολιτικά, που σήμερα βασανίζουν όχι μόνο τους Χριστιανούς, αλλά και ολόκληρη την Ανθρωπότητα. Να μην λησμονούμε ότι το κίνημα των λαών της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής ιδιαίτερα, οι οποίοι στις μέρες μας επιδιώκουν να εύρουν καλύτερους, πιο ανθρώπινους και πιο πολιτισμένους τρόπους ζωής και επιβίωσης εις την πατρίδα τους και την καθημερινή ζωή τους είναι και δικό μας πρόβλημα. Είναι δική μας πνευματική πρόκληση και πρόσκληση. Γι’ αυτό οι προσευχές και οι μετάνοιες μας πρέπει να περιλαμβάνουν και αυτόν τον κόσμον, όλους τους ανθρώπους της Υφηλίου, οι οποίοι ομολογούν τον Έναν και Αληθινό Θεόν και στηρίζουν τις ελπίδες τους εις την αγάπη Του και την φιλανθρωπίαν Του και την επέμβασή Του στα προβλήματα του βίου τους.

Ο Δεσπότης Χριστός να επιβραβεύσει τους αγώνες μας, να φωτίσει τον νου και την καρδιά μας και να καθοδηγήσει τα βήματά μας και να δεχθεί την μετάνοια και την προσευχή μας για τη ειρήνη, την αδελφοσύνη και την ιερή αλληλεγγύη της Ανθρωπότητος.

Διακατεχόμενος από τα συναισθήματά που απορρέουν από την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, σας χαιρετίζω από βάθους καρδίας, σας εύχομαι υγεία και καλή Σαρακοστή, και διατελώ με της εν Κυρίω αγάπης και θερμών ευχών.

Μεγάλη Τεσσαρακοστή 2011

Ο Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων
και Μεγάλης Βρετανίας Γρηγόριος