Ἀναγνώσεις...

Π. Β. Πάσχος, Παναγία Μυρτιδιώτισσα καὶ ἄλλα διηγήματα,

ἐκδ. Παρρησία, Ἀθήνα 2013, σσ. 270

Καθὼς οἱ μέρες πλησιάζουν στὴν ἄχραντη ἑορτὴ καὶ Πανήγυρι τῆς πολιoύχου τῶν Κυθηρέων Κυρίας Θεοτόκου τῆς Μυρτιδιωτίσσης, σκέφτηκα,  πὼς θὰ ἦταν χρήσιμο νὰ πρότεινα στοὺς φίλους ἀναγνῶστες τῆς παρούσης σελίδος, νὰ διαβάσουν ἔνα θαυμάσιο, κι ἐπίκαιρο,  μάλιστα, βιβλίο μὲ διηγήματα τοῦ γνωστοῦ Πανεπιστημιακοῦ Καθηγητοῦ, ἀλλὰ καὶ κορυφαίου Νεοέλληνα Ποιητὴ καὶ λογοτέχνη, τοῦ Π.Β. Πάσχου.

Τὸ ἐν λόγω βιβλίο, ποὺ ταμιεύει μὲ συγκίνηση ἄλλη μιὰ πτυχὴ τοῦ πλούσιου καὶ εὐλογημένου ψυχισμοῦ τοῦ ἀγαπητοῦ μας Π.Β. Πάσχου, περιέχει εἰκοσιέξι διηγήματα, τὸ ἔνα καλύτερο ἀπό τὸ ἄλλο, ποὺ εὐωδιάζουν Ἑλληνορθοδοξία καὶ γνήσιο Ἁγιορείτικο θυμίαμα.

Ἄξονας μυστικὸς ποὺ δένει τὰ διηγήματα αὐτὰ εἶναι ἡ ἀταλάντευτη Πίστη τοῦ Π.Β.Π., ἡ ἀφοσίωσή του στὸ νὰ μᾶς χαρίζει κάθε τόσο τὰ φιλόκαλα γραπτά του, τὰ ὁποῖα, κατὰ τὸν εὔστοχο καὶ βαθύτατα ψυχολογημένο λόγο τοῦ συναδέλφου του Καθηγητοῦ κ. Κ. Μητσάκη, ποὺ προλογίζει τὸ βιβλίο, «μποροῦν νὰ λειτουργήσουν ὡς παραμυθία καὶ πυξίδα πορείας» (σελ. 19).  Κι ἔστι εἶναι πράγματι. Γιατὶ διαβάζοντας π.χ. τὸ διήγημα  «Τὰ πέντε λεμόνια» (σ. 62-71), βεβαιώνεις τὸν παραπάνω λόγο τοῦ Κ. Μητσάκη. Ὅπως βεβαιώνεις καὶ κάτι ἄλλο ποὺ ἔγραψε, μὲ πολλὴ σοφία καὶ σύνεση, ὅτι δηλ. «Ὁ Π.Β.Π. εἶναι σήμερα ὁ κύριος ἐκπρόσωπος τῶν χριστιανικῶν Γραμμάτων μας, συνεχιστὴς μιᾶς παράδοσης ποὺ ξεκινάει ἀπό τὸν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη καὶ τὸν Ἀλέξανδρο Μωραϊτίδη καὶ μέσ΄ ἀπὸ τὸν Φώτη Κόντογλου φτάνει ὥς τὶς μέρες μας...» (σελ.10). Καὶ πράγματι ἔτσι εἶναι. Ἡ πνευματικὴ συγγένεια τοῦ Π.Β.Π. μὲ τοὺς παραπάνω  πνευματικούς του ὁδηγούς εἶναι γνωστή. Γιατὶ ὁ Π.Β.Π. ἔλαβε ἀπό αὐτοὺς τὴν ἱερὴ σκυτάλη τοῦ φορτισμένου Ἁγιοπνευματικὲς καὶ Ἑλληνορθόδοξες διδαχὲς λόγου τους, μὲ τὸν ὁποῖο στάθηκαν ὅρθιες πλῆθος ψυχῶν, μέσα στὶς λογιῶ-λογιῶ καταιγίδες καὶ ἐντάσεις. Ψυχὲς προγόνων μας, δασκάλων μας, φίλων μας, συγγενῶν μας.  

Θὰ συνιστοῦσα στὸν ἀναγνώστη τοῦ παρόνος βιβλίου νὰ διαβάσει παράλληλα Παπαδιαμάντη καὶ Πάσχο, π.χ. τὸ «Πεποικιλμένη» τοῦ πρώτου καὶ τὸ «Ἁγιορείτικο θυμίαμα» (σελ. 100-118) τοῦ δεύτερου. Ἤ πάλι τὸ «Σὲ μιὰ Παράκλησι» τοῦ Μωραϊτίδη καὶ τὸ «Μυρτιδιώτισσα» (σελ. 23-33) τοῦ Πάσχου.

Γιὰ τὸν Κόντογλου κράτησα τὸ πιὸ συγκινητικό:  Εἶναι τὸ ἐξομολογητικὸ ἀφήγημα τοῦ Πάσχου «Μιὰ θαυμαστὴ μεταστροφή» (σελ. 78-87). Τὸ θεωρῶ τεκμήριο Μνήμης καὶ Τιμῆς στὸν χαρισματικὸ Κόντογλου, ἀλλὰ καὶ μάθημα ἰκανὸ γιὰ ἐκείνους ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ διακονήσουν τὴ εὐλογημένη Τέχνη τῆς Ἁγιογραφίας «ἀναξία χειρί» κι ὄχι γιὰ πλουτισμό τους ἤ καὶ γιὰ προβολὴ τοῦ ἐγώ τους. Γιατί, ὅπως πολὺ σωστὰ ἀναφέρεται στὸ παραπάνω ἀφήγημα «οἱ βυζαντινοὶ ἁγιογράφοι ἐπέτυχον τοῦτο, ὁδηγούμενοι ὑπὸ τοῦ θείου φωτισμοῦ: νἀ ἀποδώσουν δηλαδὴ διὰ τῆς Τέχνης των αὐτὸ τὸ «Ἅγιος», τὸ ὁποῖον ἀναγράφομεν εἰς τὰς εἰκόνας. «Ὁ Ἅγιος Νικόλαος» καὶ λοιπά» (σελ. 85).

Φωτισμένος νὰ εἶναι καὶ κάτω ἀπό τὴ σκέπη τοῦ Κυρίου καὶ τῆς Παναγίας ὁ πολυαγαπητός μας κύριος Παντελής, ἀπὸ τὴν εὐλογημένη γραφίδα τοῦ ὁποίου περιμένουμε τόσα καὶ τόσα, ποὺ μᾶς ἀναπαύουν, παραμυθοῦν καὶ καταρτίζουν.

π. Κων. Ν. Καλλιανός