Ανώνυμος Άσωτος κι ο Εύσπλαχος Θεός

 
Σήμερα ακούγεται στις εκκλησιές μας η παραβολή του Ασώτου Υιού και του Ευσπλαχνικού Πατέρα. Αυτή αναφέρεται με απαράμιλλο τρόπο στα κεντρικότερα θέματα της βιβλικής σωτηριολογίας: στην άνευ όρων ευσπλαχνία του Θεού και στη μετανοημένη επιστροφή του ανθρώπου προς αυτόν. Ιδιαίτερα τονίζεται το στοιχείο της χαράς του πατέρα, δηλαδή του Θεού, και του γιου του που επιστρέφει στο σπίτι.
 

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της παραβολής είναι η αναφορά στους δύο γιους. Αυτή η αναφορά πολλές φορές ερμηνεύθηκε αλληγορικά και συμβολίζει τους δύο δρόμους που έχει να ακολουθήσει ο άνθρωπος. Με αυτό τον τρόπο γίνεται φανερό ότι υπάρχει η επιλογή. Μια τέτοια έκανε και ο μικρός γιος και ανατρέπει την οικογενειακή ισορροπία. 
 
Ο πατέρας της παραβολής δεν είναι άλλος από τον Θεό. Ο μικρότερος εκ των υιών εμφανίζεται μπροστά στον πατέρα του και απαιτεί το μερίδιο της περιουσίας που του αναλογεί. Αυτός συμβολίζει όλους εμάς που δεν θέλουμε να παραμείνουμε υπό τον έλεγχο του Θεού και να ζήσουμε μια ζωή όπως Εκείνος θέλει, αλλά θέλουμε να ζήσουμε την δική μας ζωή, που είναι μακριά από κάθε έλεγχο, μακριά από κάθε επίβλεψη. Έτσι παίρνουμε την απόφαση να κάνουμε μια ζωή αντίθετη με όλα όσα Εκείνος ζητάει από εμάς.
 
Ο νεότερος γιος έφυγε σε χώρα μακρινή, φανερώνοντας ότι ο αμαρτωλός αποστατεί και διακόπτει κάθε σχέση με τον Θεό και τη θρησκεία του. Η διακοπή αυτής της σχέσης είναι η ουσία της αμαρτίας. Ο μικρότερος υιός ζώντας άσωτα («ζων ασώτως» = ζώντας χωρίς σωτηρία), σκόρπισε όλη την περιουσία του.
 
Τελικά, ο άσωτος συναισθάνθηκε την αμαρτία του και αυτή η συναίσθηση αποτελεί το πρώτο γνώρισμα της μετανοίας. Επιστρέφει μετανοιωμένος, εξομολογείται στον πατέρα του, δηλαδή στον Θεό, την αμαρτία του. Ο αγαθός πατέρας επιφυλλάσσει εγκάρδια υποδοχή στον άσωτο γιο του που επέστρεψε.
 
Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι το όνομα του ασώτου. Ο Κύριος όταν είπε την παραβολή αυτή δεν αναφέρθηκε στο όνομα του άσωτου υιού. Αυτό έγινε για δύο λόγους: 1). Επειδή ο Θεός δεν αρέσκεται στο να φανερώνει, να δημοσιοποιεί και να διαπομπεύει, όπως συμβαίνει μ’ εμάς τους ανθρώπους. Αντίθετα, καλύπτει,παρηγορεί και θεραπεύει τις όποιες αδυναμίες και πάθη. 2). Επειδή ο άσωτος αντιπροσωπεύει στην πραγματικότητα όλους εμάς τους αμαρτωλούς και γι’ αυτό το όνομά του θα μπορούσε να είναι το όνομα οποιουδήποτε από εμάς.
 
Στη συνέχεια παρατηρούμε τη συμπεριφορά του πρεσβύτερου υιού, που είναι μικροπρεπής και ζηλότυπη, εγωιστική και ξένη προς την αγάπη που μας δείχνει ο Κύριος σε όλη την παραβολή. Ο χαρακτήρας του πρεσβύτερου υιού είναι τελείως ξένος προς τον χριστιανικό χαρακτήρα. Είναι μια πλήρης περιγραφή του χαρακτήρα των Φαρισαίων.