Υπάρχει Ζωή μετά τη Γέννηση;

Στην κοιλιά της εγκύου δύο έμβρυα συνομιλούν. Το ένα είναι σκεπτικιστής, το άλλο, γεμάτο εμπιστοσύνη και πίστη.

Tο γεμάτο αμφιβολίες έμβρυο ρωτάει: "Και πιστεύεις πραγματικά σε μια ζωή μετά τη γέννηση;"

Το έμβρυο που πιστεύει, απαντά: "Ασφαλώς, ναι. Για μένα είναι απόλυτα βέβαιο ότι υπάρχει ζωή μετά τη γέννησή μου. Η ζωή εδώ, είναι μόνο για να μας μεγαλώνει, ώστε να μπορούμε να προετοιμάζουμε τους εαυτούς μας για τη ζωή μετά τη γέννησή μας, έτσι ώστε να είμαστε αρκετά δυνατά για ό,τι μας περιμένει μετά."

Ο μικρός σκεπτικιστής έχει εκνευριστεί: "Αυτό είναι αρκετά ανόητο. Δεν υπάρχει ζωή μετά τη γέννηση. Πώς θα έμοιαζε μια τέτοια ζωή, ούτως ή άλλως;"

Ο μικρός πιστός όμως, υποστηρίζει: "Δε γνωρίζω. Αλλά σίγουρα θα έχει πολύ περισσότερο φως από εδώ. Και ίσως να στεκόμαστε στα πόδια μας και να τρώμε με το στόμα μας!"

Το γεμάτο αμφιβολίες έμβρυο ξεσπάει: "Ένα μάτσο ανοησίες! Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως το περπάτημα. Και φαγητό με το στόμα είναι πραγματικά μια εντελώς γελοία ιδέα - έχουμε τον ομφάλιο λώρο, που μας τροφοδοτεί αρκετά καλά, ήδη! Αυτό από μόνο του μας δείχνει ότι η ζωή μετά τη γέννηση είναι αδύνατη: ο ομφάλιος λώρος είναι πολύ κοντός!"

Ο μικρός πιστός παραμένει ακλόνητος: "Είναι όντως δυνατή. Απλά μπορεί να είναι λίγο διαφορετική από ό,τι είμαστε εδώ."

Ο μικρός σκεπτικιστής σιγά-σιγά χάνει την υπομονή του μπροστά σε τόση χαζομάρα: "Κανείς, και εννοώ ποτέ κανείς, δεν ήρθε πίσω μετά τη γέννηση! Ρίξε μια ματιά σε αυτό: η γέννηση είναι απλά το Τέλος της Ζωής. Τελεία και παύλα. Και κάτι ακόμα για σένα και τα τρελά όνειρά σου: Η ζωή είναι μία μεγάλη σκοτούρα μέσα στο σκοτάδι, αυτό είναι!"

Ο μικρός πιστός δεν το αφήνει έτσι: "Το παραδέχομαι ότι δεν γνωρίζω πώς ακριβώς είναι η ζωή μετά τη γέννηση. Aλλά σε κάθε περίπτωση εμείς θα δούμε τελικά τη μητέρα μας και αυτή θα μας φροντίσει."

Ο σκεπτικιστής γούρλωσε τα μάτια του: "Μητέρα! Πιστεύεις στη μητέρα; Είναι γελοίο! Με συγχωρείς, αλλά πού είναι αυτή, θα ήθελα να σε ρωτήσω;"

Ο μικρός πιστός κάνει μια χειρονομία με το χέρι: "Αυτή είναι εδώ! Παντού γύρω μας. Ζούμε μέσα σ' αυτήν, καθώς και μέσω αυτής. Χωρίς αυτήν εμείς δεν θα ήταν δυνατόν να υπάρχουμε!"

Ο μικρός σκεπτικιστής δεν είναι δυνατόν τώρα να συγκρατηθεί: "Αυτό φτάνει πραγματικά το αποκορύφωμα της ανοησίας. Και για κανένα λόγο δεν μπορώ να δω πουθενά τη μητέρα σου. Ούτε ένα κομμάτι της. Eίναι αρκετά προφανές, γιατί απλά δεν υπάρχει!"

Το μικρό, που πιστεύει, κουνάει το κεφάλι του και κλείνει τα μάτια: "Μερικές φορές, όταν είμαστε πολύ ήσυχα, την ακούω να τραγουδά. Ή να χαϊδεύει τον κόσμο μας. Νιώθω και έχω την αίσθηση και πιστεύω σταθερά, ότι η γέννηση είναι ένα μεγάλο νέο ξεκίνημα!"

Διακεκριμένοι Βρετανοί

Η τελευταία σειρά αγγλικών γραμματοσήμων, που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες, είναι αφιερωμένη σε δέκα διακεκριμένους Βρετανούς, οι οποίοι είχαν μεγάλη κοινωνική προσφορά στην επιστήμη, την τεχνολογία, την αρχιτεκτονική, την πολιτική και τις τέχνες.

Συγκεκριμένα παρουσιάζονται και τιμώνται οι εξής: ο αρχιτέκτονας Sir Basil Spence που σχεδίασε το νέο Καθεδρικό Ναό του Κόβεντρυ, ο μουσικός και συνθέτης Frederick Dalius, η σχεδιάστρια και κεντήστρα Mary “May” Morris, η κατάσκοπος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Odette Hallowes, ο μηχανικός και εφευρέτης Thomas Newcomen, η αοιδός όπερας Kathleen Ferrier, ο αρχιτέκτονας Augustus Pugin που σχεδίασε εσωτερικά τμήματα της Βουλής των Κοινοτήτων, ο πανεπιστημιακός και συγγραφέας Montague Rhodes James, ο μαθηματικός και μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών Alan Turing και η ακτιβίστρια Joan Mary Fry.

Τελικά είναι πολύ σημαντικό και εξαιρετικά ευγενικό να τιμάς όπως τους αξίζει εκείνους που ευεργέτησαν την Πατρίδα σου.

Ἑσπέρας, Μέγα Προκείμενον...

(ἤ, τῆς κυρα-Σαρακοστῆς τὰ εἰσόδια)

Στη μνήμη της αγαπημένης Μητέρας μου Μαγδαληνής

Τὸ μενεξελί δειλινό, ἡ μεγάλη καμπάνα τοῦ πρώτου κατανυκτικοῦ ἑσπερινοῦ, κι ὕστερα ἡ μικρὴ ἡ σύναξη τῶν πιστῶν, τῶν ὅσων πιστῶν, ποὺ περιμένουν μὲ τὸ ἄκουσμα τοῦ Μεγάλου Προκειμένου νὰ δοῦν κι ἐφέτος νὰ εἰσοδεύει ἡ Κυρὰ-Σαρακοστή. Σοβαρή, σιωπηλή, μὲ τὸ λιπόσαρκο κορμί της νὰ κινεῖται ἀνάλαφρα μέσα στὸ νυχτωμένο ναὸ ποὺ εὐωδιάζει θυμίαμα, μελισσοκέρι καὶ τὸ ἄρωμα ποὺ ἔμεινε ἀπό τὴν πρωϊνὴ τὴ λειτουργία. Ποιὸς ξέρει, ἴσως νὰ τὸ ἀναδίνει κι ὁ Ἀμνὸς τῆς Προηγιασμένης ποὺ περιμένει πάνω στὴ Ἁγία Τράπεζα «σφαγιασθῆναι καὶ δοθῆναι εὶς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς» (βλ. Χερουβικὸ Μ. Σαββάτου)...

Ἑσπέρας προκείμενον, λοιπόν, «Μὴ ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τοῦ παιδός σου ὅτι θλίβομαι...» Οἱ στίχοι ἀκτινοβολοῦν μὲ ἀκρίβεια στὶς ψυχὲς τὸ Φῶς τῆς Ἀναστάσεως, ποὺ ἄν καὶ ἀργεῖ, ἀχνοφέγγει στὸ βάθος τοῦ Χρόνου, τοῦ Χρόνου ποὺ ἄρχισε νὰ ντύνεται ἀπό ἀπόψε τὰ μώβ τοῦ πένθους. Μέχρι νὰ σκορπισθοῦν οἱ δάφνες καὶ τὰ ἄνθη τοῦ Μ. Σαββάτου στὸ «Ἀνάστα ὁ Θεός...», μαζὶ μὲ τὸ φωτεινό, τὸ ἀνοιξιάτικο χαμόγελο. Μέχρι τότε ὅμως...

Μέχρι τότε ὁ δρόμος εἶναι μακρὺς καὶ ἀνηφορικὸς. Κάπου-κάπου, σιμὰ στὰ βράδυα τῶν Χαιρετισμῶν, στὰ χαρμολυπικὰ τὰ Σάββατα καὶ τὶς φωτεινὲς τὶς Κυριακές, ξαποσταίνουμε, ὡς τὸ βράδυ τῆς Κυριακῆς ὅμως, ποὺ θ᾿ ἀκουστεῖ καὶ πάλι τὸ Μέγα Προκείμενο. Τότε, λοιπόν, θὰ περάσει ἀπό ἐμπρὸς μας ξανὰ ἡ Κυρα-Σαρακοστή, γιὰ νὰ μᾶς θυμίζει τὴν παρουσία της κι ἐμεῖς θὰ φυτέψουμε στὴν ψυχὴ μας ἄλλον ἔνα σπόρο ὑπομονῆς, καθὼς θὰ συλλαβίζουμε τὴν εὐχὴ τοῦ ἁγίου τῆς Κατανύξεως, τοῦ ὁσίου Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου. «Ναὶ, Κύριε, πνεῦμα ὑπομονῆς χάρισαί μοι..»

Ὅταν μὲ τὴ Νύχτα ποὺ ἔρχεται, ἐπιστρέφουμε στὰ σπίτια μας, νοιώθουμε νὰ μᾶς συντροφεύει ἡ Κυρα-Σαρακοστὴ καὶ νὰ θρονιάζεται σὲ περίοπτη θέση, ἀφοῦ προηγουμένως μαζέψει ὅλα τὰ ἐδέσματα τῆς Τυρινῆς καὶ μᾶς θυμίσει τὸ τραγούδι ποὺ τὸ ἔλεγαν οἱ παλιὲς οἱ γιαγιές, ποὺ σήμερα δὲν ὑπάρχουν πιὰ καὶ μόνο τὰ λογια τους περπατοῦν ἀνάμεσά μας, ὅπως οἱ σεβάσμιοι οἱ ἴσκιοι τους...

«Πάει οὑ κριάτους πέθανι/ψυχουμαχάει κι οὑ τύρους/κι παίρνει τὴ περηφανιά οὑ σκόρδους κι οὑ κρουμύδους».

Ἀπό κεῖ καὶ πέρα, ἀφοῦ μᾶς σερβίρει τὰ εὐώδη νηστήσιμα καὶ ντύσει τὸ σπίτι μὲ τῆς χαρμολύπης τὸ χιτῶνα, μᾶς ὁδηγεῖ στὸ εἰκονοστάσι καὶ μὲ περισσὴ φροντίδα μᾶς δείχνει τὴ Σταύρωση καὶ τὴν εἰς Ἅδου Κάθοδον τοῦ Κυρίου, γιὰ νὰ μᾶς φιλέψει μετὰ τὴν ἐλπίδα, ὅπως ὁ παπᾶς τὸ Ἀντίδωρο στὴν Προηγιασμένη...

π. Κων. Ν. Καλλιανὸς
Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, 1 Μαρτίου 2009

Σημείωση ιστολόγου: Χθες βράδυ έλαβα το παρακάτω μήνυμα: «Σήμερα, Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, γύρω στὶς 4 καὶ λίγο πρίν τὸν Κατανυκτικὸ ἔφυγε ἡ Μητέρα μου Μαγδαληνή, 88 ἐτῶν. Παρακαλῶ εὔχου γιὰ τὴν ψυχή Της καὶ ἀφιέρωσέ της τὸ κείμενό μου ποὺ θ᾿ ἀναρτήσεις π.Κ.». Πάντα η αναχώρηση της μάνας είναι ένα μέγα γεγονός στην προσωπική ιστορία του καθενός μας. Τέλος μαζί κι αφετηρία. Αυτά τα γνωρίζει ο π. Κ. πολύ καλά. Όμως αυτή την ευαίσθητη στιγμή οφείλουμε να σταθούμε κοντά του, δίπλα του, και να απευθύνουμε μαζί του τον πατερικό λόγο: «δριμύς ο χειμών αλλά γλυκύς ο παράδεισος». Ας ευχηθούμε ολόψυχα να αναπαύσει ο Άγιος Θεός μας την καλή της ψυχή εν χώρα ζώντων! Στον αδελφό μας δε, και στην οικογένειά του, να σταλάξει ελπίδα και παρηγοριά.

ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΗΧΗΤΗΡΙΟΣ

ΕΠΙ Τῌ ΕΝΑΡΞΕΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
ΠΑΡ’ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ

«Περιχαρῶς δεξώμεθα πιστοί, τὸ θεόπνευστον διάγγελμα τῆς νηστείας».

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Κατὰ τὸν τελευταῖον καιρὸν παρατηρεῖται μία ἔξαρσις ἀνησυχιῶν. Πολλὰ προβλήματα ἀναφύονται. Ὁ κόσμος ὑποφέρει καὶ ζητεῖ βοήθειαν. Διερχόμεθα πράγματι μίαν γενικωτέραν δοκιμασίαν. Ἄλλοι τὴν ὀνομάζουν ὕφεσιν οἰκονομικήν, ἄλλοι κρίσιν πολιτικήν. Δι᾿ ἡμᾶς εἶναι ἐκτροπὴ πνευματική. Καὶ ὑπάρχει θεραπεία. Πολλαὶ λύσεις δίδονται καὶ ἀπόψεις ἀκούγονται. Ἀλλὰ τὰ προβλήματα παραμένουν. Ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται ἐγκαταλελειμμένος καὶ μόνος. Ἀγνοεῖται ἡ βαθυτέρα φύσις του. Παραμένει εἰς τὴν κατήφειαν τῆς ἀσαφείας καὶ τῆς ἀπογνώσεως.

Αἱ προτεινόμεναι λύσεις, ὁποιανδήποτε κατεύθυνσιν ἢ ἔκβασιν καὶ ἂν ἔχουν, δὲν λυτρώνουν τὸν ἄνθρωπον, διότι ἐκ προοιμίου τὸν ἀφήνουν δέσμιον τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Κύριος, ὁ ἐλευθερωτὴς τῶν ψυχῶν ἡμῶν. Εἰσερχόμενος ὁ ἄνθρωπος εἰς τὸν χῶρον τῆς Ἐκκλησίας εἰσέρχεται εἰς τὸ κλῖμα τῆς θείας παρακλήσεως, τῆς συμφιλιώσεως τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς. Ἔρχεται εἰς τὰ ἴδια. Ἠρεμεῖ τὸ πνεῦμα του. Εὑρίσκει ἕν οὐράνιον κάλλος καὶ μίαν ὡριμότητα πνευματικὴν «εὐωδίας ἐνθέου πληροῦσαν πέρατα κόσμου».Ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει ὅλα ὅσα ὑποφέρομεν. Καὶ ἔχει τὴν δύναμιν νὰ μᾶς ἐλευθερώσῃ. Μᾶς καλεῖ εἰς μετάνοιαν. Δὲν ὡραιοποιεῖ τὸ ψεῦδος οὔτε ἀποκρύπτει τὰ δεινά. Λέγει ὅλην τὴν ἀλήθειαν. Καὶ προτρέπει τὸν ἄνθρωπον νὰ ἀντικρύσῃ τὴν πραγματικότητα ὡς ἔχει. Νὰ συνειδητοποιήσωμεν ὅτι εἴμεθα γῆ καὶ σποδός.

Εἰς τὸν Μέγαν Κανόνα τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου γίνεται λόγος διὰ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας καὶ τὸν κλαυθμὸν τοῦ πένθους, τὸν πόνον τῶν τραυμάτων. Ἀλλὰ ἀκολουθεῖ ἡ ἀνάπαυσις τῆς ψυχῆς καὶ ἡ ὑγεία τοῦ πνεύματος. Ὑπάρχει ὁ Πλάστης καὶ Σωτὴρ ἡμῶν. Ἐκεῖνος διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐλέους Του μᾶς ἐτοποθέτησεν εἰς τὸ μεθόριον τῆς ἀφθαρσίας καὶ τῆς θνητότητος. Δὲν μᾶς ἐγκατέλειψεν. Ἦλθε καὶ μᾶς ἔσωσε. Κατέλυσε τῷ Σταυρῷ Του τὸν θάνατον. Ἐχαρίσατο ἡμῖν τὴν ἀφθαρσίαν τῆς σαρκός.

Ἐφ᾿ ὅσον εἴμεθα σύμφυτοι τοῦ Χριστοῦ, διατὶ ταρασσόμεθα ματαίως; Διατὶ δὲν προστρέχομεν εἰς Αὐτόν; Ἡ Ἐκκλησία δὲν σχολιάζει τὴν φθορὰν οὔτε μᾶς ἐγκαταλείπει εἰς αὐτήν. Γνωρίζει τὰς βαθυτέρας ἐφέσεις τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἔρχεται ὡς ἀρωγὸς καὶ λυτρωτὴς ἡμῶν. Ἔχομεν ἀνάγκην τῆς τροφῆς. Ἀλλ᾿ «οὐκ ἐπ᾿ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος» (Ματθ. δ΄ 4). ῎Εχομεν ἀνάγκην τῆς πνευματικῆς κατανοήσεως, ἀλλὰ δὲν εἴμεθα ἀσώματοι. Εἰς τὴν Ἐκκλησίαν εὑρίσκομεν τὸ πλήρωμα τῆς ζωῆς καὶ τῆς κατανοήσεως ὡς θεανθρωπίνην ἰσορροπίαν. Μακρὰν τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος ἐξαχρειοῦται καὶ διαφθείρεται. Ἐκεῖ ὅπου ἀφθονοῦν τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ καὶ θεοποιεῖται ἡ σπατάλη, εὐδοκιμοῦν οἱ πειρασμοὶ τῶν σκανδάλων καὶ ἡ σύγχυσις τῆς σκοτώσεως.

Ἐκεῖ ὅπου μὲ δέος ζῇ ὁ ἄνθρωπος καὶ δέχεται τὰ πάντα μὲ εὐχαριστίαν καὶ εὐγνωμοσύνην, ὅλα ἁγιάζονται. Τὸ ὀλίγον εὐλογεῖται ὡς ἀρκετόν, καὶ τὸ φθαρτὸν ἐνδύεται τὴν αἴγλην τῆς ἀφθαρσίας. Ἀπολαμβάνει ὁ ἄνθρωπος τὸ πρόσκαιρον ὡς δῶρον Θεοῦ. Καὶ τρέφεται μὲ τὸν ἀρραβῶνα τῆς μελλούσης ζωῆς ἀπὸ σήμερον. Ὄχι μόνον λύνονται τὰ προβλήματα, ἀλλὰ καὶ οἱ πόνοι τῶν δοκιμασιῶν μεταβάλλονται εἰς δύναμιν ζωῆς καὶ ἀφορμὴν δοξολογίας. Ὅταν αὐτὸ συμβῇ ἐντὸς ἡμῶν∙ ὅταν ὁ ἄνθρωπος εὑρίσκῃ τὴν προσωπικήν του ἀνάπαυσιν καὶ σωτηρίαν διὰ τῆς παρακαταθέσεως τῶν πάντων Χριστῷ τῷ Θεῷ, τότε φωτίζεται ὁ νοῦς του. Γνωρίζει τὸν ἑαυτόν του καὶ τὸν κόσμον ὅλον. Ἔχει ἐμπιστοσύνην εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Δυνατοῦ. Αὐτὸ τὸ γεγονὸς τὸν ἴδιον τὸν πιστὸν στηρίζει. Καὶ μεταδίδεται δι᾿ ἀοράτου ἀκτινοβολίας ὡς ἐνίσχυσις πρὸς ὅλους τοὺς πεινῶντας καὶ διψῶντας τὴν ἀλήθειαν.

Ὁ κόσμος ὅλος ἔχει ἀνάγκην τῆς σωτηρίας ἀπὸ τὸν Δημιουργὸν καὶ Πλάστην του. Ὁ κόσμος ὅλος ἔχει ἀνάγκην ἀπὸ τὴν παρουσίαν τῆς πίστεως καὶ τὴν κοινωνίαν τῶν Ἁγίων. Ἂς εὐχαριστήσωμεν τὸν Κύριον καὶ Θεὸν ἡμῶν δι᾿ ὅλας τὰς εὐεργεσίας Του, καὶ διὰ τὴν παροῦσαν περίοδον τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς.

Ἰδοὺ καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἰδοὺ καιρὸς μετανοίας.

Εἴθε νὰ διαπλεύσωμεν τὸ τῆς Νηστείας πέλαγος διὰ συντριβῆς καὶ ἐξομολογήσεως, ὥστε νὰ φθάσωμεν εἰς τὴν ἄληκτον χαρὰν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἰς τὸν Ὁποῖον πρέπει πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ ,βιβ´
+ Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος
διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Ένα νέο... μάτι

Για κάποιους είναι παιχνίδι, για άλλους εργαλείο. Άλλοι πάλι το θεωρούν βασικά ως μάτι, μέσω του οποίου ατενίζουν τον κόσμο και το μέλλον.

Αναφέρομαι φυσικά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή!

Ο 4-χρονος νηπιάσας Toshibius υπολογιστής μου αποδείχθηκε τελικά βραχύβιος! Έπεσε χθες βράδυ, ξαφνικά και αναπάντεχα, σε κωματώδη κατάσταση. Ματαίως προσπαθήσαμε να του δώσουμε το... φιλί της ζωής. Απεβίωσε αργότερα στα χέρια μιας καλόκαρδης Ινδής νοσοκόμας υπολογιστών. Τώρα ανεβαίνω στον παγκόσμιο ιστό και πάλι μέσω ολοκαίνουργιου λαπτοπίου... Τι να κάνουμε! Αυτά έχει η ζωή!

Πάντως, όταν κανείς είναι εθισμένος σ’ αυτό τον τρόπο ζωής χάνει κυριολεκτικά τη γη κάτω από τα πόδια του όταν συμβεί ένας τέτοιος... θάνατος. Γιατί αυτό δεν είναι βέβαια ένα μεμονωμένο γεγονός. Φέρνει κι άλλα προβλήματα μαζί του, όπως ασυμβατότητα με τον εκτυπωτή και άλλα πολλά, ων ουκ έστιν αριθμός!

Τώρα αναμένω την ανάκτηση των αρχείων μου, για να ξαναμπώ σε κανονικούς ρυθμούς ζωής. Μέχρι τότε θα ασκούμαι στην υπομονή και την καρτερία...

Να εύχεσθε!

Τα τάματα

...στην Αγία Γραφή και στην Ιερά Παράδοση

Στη χριστιανική Παράδοση και ζωή, ιδιαίτερα στην Ελληνική Ορθοδοξία, το τάμα ή τάξιμο είναι κάτι το σύνηθες. Έχει την αρχή του στην Αγία Γραφή, ενώ το συναντούμε καί στους αρχαίους Έλληνες και στους Ρωμαίους.

Στην Αγ. Γραφή αναφέρονται διάφορα τάματα. Ας δούμε αναλυτικά τα κυριώτερα χωρία:

Γένεσις 28, 20-22: Έκανε δε εκεί ο Ιακώβ τάξιμον και είπεν· “Εάν ο Κύριος και Θεός είναι μαζί μου και με διαφυλάξει στο δρόμο, τον οποίο εγώ βαδίζω, και μου δώσει άρτο για τροφή και ιμάτιο για ενδυμασία, μου δώση όσα μου χρειάζονται κατά τους χρόνους της ξενητιάς μου, εάν με καθοδηγήση και επιστρέψω πάλιν σώος στο σπίτι του πατρός μου, αυτός θα είναι ο Κύριος μου και ο Θεός μου. Και ο λίθος αυτός, τον οποίον εγώ έστησα όρθιο σε ανάμνηση του γεγονότος, θα γίνη ο θεμέλιος λίθος του ναού του Θεού. Από όλα δε τα αγαθά, όσα ήθελε μου δώσει ο Θεός, εγώ θα προσφέρω σ’ αυτόν το ένα δέκατο”.

Δευτερονόμιο 23, 22-24: Εάν δε κάνεις τάξιμο στον Κύριο τον Θεό σου, δεν πρέπει να βραδύνης στην εκπλήρωσή του· γιατί αλλιώς θα σου ζητήσει ευθύνη ο Κύριος ο Θεός σου και θα είναι ενοχή παραβάσεως για σένα. Εάν όμως δεν θέλεις να κάνεις τάξιμο, δεν έχεις καμμία ενοχή. Ό,τι εξέρχεται από τα χείλη σου ως τάξιμο θα φροντίσεις να το εκπληρώσεις. Όπως έταξες έτσι και θα δώσεις το δώρο στον Κύριο τον Θεόν σου, ό,τι υποσχέθηκες με το στόμα σου.

Κριταί 11, 30-40: Έκαμε δε ο Ιεφθάε κι ένα τάξιμο προς τον Κύριο και είπε· “εάν θελήσεις, Κύριε, και παραδώσης στα χέρια μου τους Αμμωνίτας, σου τάζω, ότι εκείνος που θα βγει από την πόρτα του σπιτιού μου για να με συναντήσει, όταν θα επιστρέψω νικητής από τον πόλεμο κατά των Αμμωνιτών, θα προσφερθεί ολοκαύτωμα σ’ εσένα, τον Κύριο”. Ο Ιεφθάε εβάδισε εναντίον των Αμμωνιτών για να τους πολεμήσει, κι ο Κύριος παρέδωκεν αυτούς νικημένους στα χέρια του. Οι Ισραηλίτες κτύπησαν αυτούς από Αροήρ μέχρις Αρνών κατέλαβαν είκοσι πόλεις μέχρι της χώρας Εβελχαρμίμ και επέφεραν μεγάλη καταστροφή. Οι Αμμωνίτες νικημένοι ταπεινώθηκαν και συμμαζεύθηκαν ενώπιον των Ισραηλιτών. Ο Ιεφθάε επέστρεφε νικητής στην πόλη Μασσηφά, στο σπίτι του. Αίφνης είδε την κόρη του να εξέρχεται με τύμπανα και χορούς σε συνάντησή του. Αυτή δε ήταν μονογενής θυγατέρα του και δεν είχε άλλο γιό η άλλη θυγατέρα. Όταν ο Ιεφθάε την είδε, έσχισε το ιμάτιά του και έκραξε· “πω! πω! κόρη μου! Εσύ με συγκλόνισες, εσύ είσαι η πηγή και η αιτία της ταραχής μου! Εγώ ο ταλαίπωρος άνοιξα το στόμα μου προς τον Κύριο εναντίον σου και δεν θα μπορέσω τώρα να αρνηθώ το τάμα μου”. Εκείνη δε του είπε· “πατέρα μου, άνοιξες το στόμα σου και υποσχέθηκες κάποιο τάμα στον Κύριο; Κάμε ό,τι έταξες, αφού ο Κύριος σου έδωσε την νίκη και τιμώρησες τους εχθρούς σου τους Αμμωνίτες”. Όταν δε έμαθε το τάξιμο του πατρός της προσέθεσε· “ας μου κάνει ο πατέρας μου μία μόνο χάρη· άφησέ με να ζήσω δύο μήνας ακόμη. Θέλω να ανεβώ και να κατεβώ τα όρη και να κλαύσω την παρθενίαν μου εγώ μαζί με άλλες συντρόφους μου”. Ο πατέρας της απήντησε· “πήγαινε”. Και την έστειλε επί δύο μήνας. Και αυτή μαζί με τις συντρόφους της μετέβη και έκλαψε την παρθενικότητά της επάνω στα όρη· Όταν δε πέρασαν οι δύο μήνες επέστρεψε στον πατέρα της, ο οποίος και εξεπλήρωσε το τάξιμο που είχε κάμει γι' αυτήν. Αυτή δε δεν είχε γνωρίσει άνδρα. Ήταν παρθένος. Έκτοτε επικράτησε συνήθεια μεταξύ των Ισραηλιτών, και κάθε έτος επί τέσσερεις ημέρες οι ισραηλίτιδες θυγατέρες μετέβαιναν να θρηνούν την θυγατέρα του Ιεφθάε του Γαλααδίτου.

Εκκλησιαστής 5, 4: ἀγαθὸν τὸ μὴ εὔξασθαί σε ἢ τὸ εὔξασθαί σε καὶ μὴ ἀποδοῦναι. [Προτιμότερον είναι να μη τάξης τίποτε, παρά να τάξης και να μη το εκπληρώσης].

Πράξεις 18, 18: O Παύλος, λοιπόν, έμεινε αρκετές ακόμα μέρες εκεί, και κατόπιν αποχαιρέτησε τους αδελφούς και απέπλευσε για τη Συρία. Mαζί του αναχώρησαν και η Πρίσκιλλα με τον Aκύλα. στις Kεχρεές κούρεψε τα μαλλιά του, γιατί είχε κάνει τάμα.

Πράξεις 21, 18-24: Tην άλλη μέρα πήγε ο Παύλος μαζί μας στο σπίτι του Iακώβου, όπου ήρθαν κι όλοι οι πρεσβύτεροι. Aφού, λοιπόν, τους χαιρέτησε, άρχισε να τους διηγείται με κάθε λεπτομέρεια όλα εκείνα που πραγματοποίησε ο Θεός ανάμεσα στους εθνικούς με τη διακονία του. Kι εκείνοι, όταν τ’ άκουσαν, δόξαζαν τον Kύριο και του είπαν: “Bλέπεις, αδελφέ, πόσες δεκάδες χιλιάδες είναι οι Iουδαίοι που έχουν πιστέψει; Kι όλοι αυτοί είναι με ζήλο προσηλωμένοι στο Mωσαϊκό νόμο. Tους πληροφόρησαν, όμως, για σένα ότι σε όλους τους Iουδαίους, που είναι σκορπισμένοι ανάμεσα στα έθνη, διδάσκεις την αποσκίρτηση από το Mωυσή, λέγοντάς τους να μην περιτέμνουν τα παιδιά τους ούτε να ζουν σύμφωνα με τα καθορισμένα από το νόμο έθιμα. Tι θα γίνει, λοιπόν, τώρα; Πάντως, σίγουρα θα συγκεντρωθεί πλήθος, γιατί θα ακούσουν πως έχεις έρθει. Kάνε, λοιπόν, αυτό που θα σου εισηγηθούμε. Yπάρχουν μεταξύ μας τέσσερις άντρες που έχουν πάνω τους τάξιμο. Πάρε τους αυτούς και κάνε κι εσύ μαζί τους την τελετή του καθαρισμού και ξόδεψε γι’ αυτούς, ώστε να ξυρίσουν το κεφάλι τους και να μάθουν έτσι όλοι πως όσα έχουν πληροφορηθεί για σένα είναι τελείως αβάσιμα, κι ότι, απεναντίας, συμμορφώνεσαι κι εσύ ο ίδιος στην τήρηση του νόμου.

Έτσι, λοιπόν, αφού υπήρχαν σαφείς αναφορές για τα τάματα στην Αγία Γραφή διατηρήθηκαν καί από τον Χριστιανισμό.

Η αλήθεια είναι ότι ο Θεός δεν έχει ανάγκη από τίποτε, που θα μπορούσε να του δώσει ο άνθρωπος. Ο Θεός θέλει τον ίδιο τον άνθρωπο κι όχι τα αγαθά του. Γι’ αυτό ο Μέγας Βασίλειος συμβουλεύει: «των απαιδεύτων προσευχών και επαγγελιών απέχεσθαι». Όταν όμως τάξουμε πρέπει να εκπληρώσουμε το τάμα μας, γιατί αλλιώς θα είναι σαν να εμπαίζουμε τον ίδιο τον Θεό.

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει στο Πηδάλιο σχετικά: «...όλοι εκείνοι, όπου εν καιρώ ανάγκης ή χωρίς ανάγκη τάζουν στο Θεό... αυτοί χρωστούν όχι μόνο εξάπαντος να τελειώσουν τα ταξίματα αυτά, αλλά και μία ώρα ενωρίτερα, χωρίς να αναβάλλουν τον καιρό... Πριν μεν να τάξουν, πρέπει να στοχάζωνται τον εαυτό τους, αν είναι ικανοί να τελειώσουν το τάξιμό τους. Αφού δε το τάξουν, πλέον δεν μπορούν να το παραβούν, γιατί πειράζουν και γελούν τον Θεό».

Το καλύτερο πάντως ανάθημα / τάμα, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Παράδοση και διδασκαλία, είναι η αφιέρωση του ίδιου μας του εαυτού στο Χριστό, δηλαδή να ζούμε πάντοτε σύμφωνα με το θέλημα και τις εντολές του.

«Ορέστεια» του Αισχύλου

Η «Ορέστεια» του Αισχύλου, σε μετάφραση του Ted Hughes και σκηνοθεσία Αναστασίας Ρεβή, πρόκειται να παρουσιασθεί από την Theatre Lab Company στα Riverside Studiοs του Λονδίνου, από τις 29 Φεβρουαρίου μέχρι τις 24 Μαρτίου, στις 7.30 μ.μ.

Η Theatre Lab Company είναι μια Φιλανθρωπική Οργάνωση, που ιδρύθηκε το 1997 από Έλληνες καλλιτέχνες που ζουν και δραστηριοποιούνται στο Λονδίνο. Η Company έχει γίνει τώρα διεθνής, αλλά διατηρεί τον ελληνικό καλλιτεχνικό πυρήνα της. Περισσότερες πληροφορίες μπορεί κανείς να βρει στην ιστοσελίδα: http://www.theatrelab.co.uk/ ή στο facebook.

Για κρατήσεις θέσεων: http://www.riversidestudios.co.uk/ ή στο τηλ.: 020 - 8237 1111.

Τσικνοπέμπτη στο Greek Farmer

Δεν αντέχω στον πειρασμό να μην μοιραστώ με τους φίλους και αναγνώστες μας τις φωτογραφίες που βγάλαμε την Τσικνοπέμπτη.

Αυτή, λοιπόν, την εορταστική ημέρα, σύμφωνα με το Ελληνικό Ημερολόγιο, βρεθήκαμε με φίλους και γνωστούς και συνδειπνήσαμε σ’ ένα καινούργιο Ελληνικό Εστιατόριο στο κεντρικό Λονδίνο.

Το καλό αυτό εστιατόριο ονομάζεται «Greek Farmer» και βρίσκεται στο Westbourne Grove.

Ήταν ασφυκτικά γεμάτο με αποκλειστικά Έλληνες, κυρίως νέους, υποψιάζομαι φοιτητές, οι οποίοι συνήθως το επισκέπτονται για τα παραδοσιακά μαγειρεμένα φαγητά και γλυκά του.

Βέβαια, λόγω Τσικνοπέμπτης, στην παρέα μας και γενικώς, κυριάρχησαν τα ψητά εδέσματα, σύμφωνα με την Ελληνική μας Παράδοση.

Τα φαγητά ήταν γενικά νοστιμότατα και οι τιμές τους ιδιαίτερα προσιτές.

Ἡ ἄλλη ἀναμονὴ…

(Στοχασμοὶ τοῦ Ψυχοσάββατου)

Ἄλλη μιὰ κορυφαία ἡμέρα ξεπροβάλλει σιωπηλὰ, ταπεινὰ καὶ μὲ γνήσια βεβαιότητα τὴ χαρμολύπη της, γιὰ ν᾿ ἀνταμώσει μὲ τὴ δικιὰ μας τὴ συγκίνηση. Γιατὶ ἡ σημερινὴ ἡ μέρα, ἡ μέρα τοῦ Ψυχοσάββατου, ἔχει, γιὰ ὅσους συνειδητὰ προσέχουν τὰ ὅσα ξετυλίγονται ἀπὸ τὸ κουβάρι τοῦ πανίερου Τριωδίου, ὅλη ἐκείνη τὴ δυνατότητα, ὥστε νὰ μπορέσει ὁ κάθε πιστὸς νὰ ὑπερβεῖ τὸ Μυστήριο τοῦ θανάτου, καθὼς γεύεται, πιστοποιεῖ καὶ καταννοεῖ τὸ ἄλλο Μυστήριο:τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ ὡς ἄλλη, μεγάλη συντροφιὰ καὶ κοινωνία ἐπειχειρεῖ ν᾿ ἀναστρέψει τὰ πράγματα καὶ νὰ δώσει στὴ σημερινὴ ἡμέρα χαρακτήρα χαρμολύπης, παραμυθίας καὶ ἀναμονῆς. Γιατὶ τὶ ἄλλο περιμένει ὁ πιστὸς νὰ γευτεῖ τὴν ὥρα ἐκείνη τῆς προσευχῆς, ποὺ ἀποκαλεῖται Τρισάγιο ἤ Μνημόσυνο γιὰ τοὺς Κεκοιμημένους, παρὰ μονάχα τὴν παρουσία τῶν προσώπων, ὡς ἰκανὴ, ζωντανὴ παρουσία μεταξὺ μας, ὅλων ἐκείνων ποὺ πέρασαν τὸ μεγάλο τὸ χαντάκι ποὺ μᾶς χωρίζει μὲ τὴν αἰωνιότητα. Γιατὶ τὶ ἄλλο σημαίνει τὸ κάθε ὄνομα ποὺ διαβάζεται, ποὺ μνημονεύεται, ποὺ δέχεται τὴ μερίδα του στὸ Ἅγιο Δισκάριο τὴν ὥρα τῆς Προσκομιδῆς / Εὐχαριστὶας, παρὰ μονάχα τὴν σιωπηλὴ ἀνομολόγητη, ὡστόσο διαβεβαιωμένη μαρτυρία τῆς θείας παρουσίας;

Σιωπηλοὶ, συγκινημένοι, ἐνεοὶ καὶ πάντα προσεκτικοὶ ἀναμένουν οἱ πιστοὶ στὸ ν᾿ ἀφουγκραστοῦν τὰ ὀνόματα τῶν γονιῶν, τῶν ἀδελφῶν, τῶν συγγενῶν, τῶν φίλων, τῶν γειτόνων -ἴσως κάποιοι καὶ τὰ ὀνόματα ἐκείνων ποὺ τοὺς πίκραναν ἤ πικράθηκαν ἀπὸ ἐκείνους, ὅσο ζοῦσαν… Γιὰ νὰ γίνει αὐτὴ ἡ ἀναμονὴ τὸ ἐφαλτήριο μὲ τὸ ὁποῖο ἡ ψυχὴ, ὁ νοῦς, τὸ εἶναι ὁλάκερο νὰ μεταφερθεῖ σὲ ἄλλες ὧρες βίου, σὲ στιγμὲς ὅπου ἐκεῖνοι, οἱ κεκοιμημένοι δηλαδὴ, πύκνωναν τὶς μέρες καὶ φυσικὰ τὸ χρόνο μας. Γιατὶ καθὼς μνημονεύονται τὰ ὀνόματα, κι ἀκούγεται αὐτὸ τὸ ἱερὸ καὶ φωτεινὸ, μέσα στὴν πλημμύρα τῆς κεροδοσιᾶς, προσκλητήριο, αὐτόματα στὸ νοῦ εἰκονίζονται σκηνὲς μὲ Μορφὲς Κεκοιμημένων ποὺ στέκουν ἀπεναντὶ σου καὶ κοιτοῦν κι οἱ ἴδιοι, μὲ μιὰ ἀναμονὴ περίεργη, ὡστόσο οἰκεῖα καὶ κατανυκτικὴ, ν’ ἀφουγκραστοῦν τὸ ὄνομὰ τους, νὰ δηλώσουν τὴν παρουσία τους: ἔστω κι ἄν αὐτὴ εἶναι ἀνάμεσα στοὺς ἴσκιους τοῦ γκρίζου πρωϊνοῦ ποὺ σαλεύουν σὲ γωνιὲς μισοσκότεινες. Κι αὐτὴ τους ἡ ἀναμονὴ τίποτε ἄλλο δὲ δείχνει, παρὰ μονάχα πὼς περιμένουν κι ἐκεῖνοι τὴν τιμὴ καὶ τὸ χρέος ποὺ ἔχουμε ἀπέναντὶ τους, γιατὶ μὲ αὐτὸ τὸ μνημόσυνο ἀναπαύονται. Ἐπειδὴ ξέρουν πως δὲν τους λησμονοῦμε. Ἀκόμα κι ἄν ἔχουν περάσει χρόνια πολλὰ ἤ καὶ αἰῶνες… Πάντα θυμόμαστε: τοὺς ἀπὸ ἀρχῆς μέχρι σήμερον «πατέρας καὶ ἀδελφοὺς, συγγενεῖς καὶ φίλους, πάντας τοὺς τὰ τοῦ βίου λειτουργήσαντας πιστῶς», ἔστω κι ἄν τὰ ὀνόματὰ τους δὲν πρόφτασαν νὰ φτάσουν ἴσαμε τὶς μέρες μας. Ἀρκεῖ ποὺ τὰ θυμᾶται, καὶ μάλιστα δίχως λάθη, ὁ Θεὸς.

Πᾶνε κάμποσα χρόνια. Ἦταν παραμονὲς Χριστουγέννων ὅταν μέσα στὸ κλίμα τῆς Σαρακοστῆς τοῦ ἱ. Σαρανταημέρου τελέστηκε στὸ χειμωνιάτικο μοναστήρι τὸ μνημόσυνο τῆς γιαγιᾶς. Ὅταν γράφαμε τὰ ὀνόματα θυμᾶμαι τὴ μητέρα νὰ λέει, ὅτι ἔπρεπε νὰ γραφοῦν ὄλα τὰ ὀνόματα τῶν κεκοιμημένων μας, γιατὶ σήμερα στρώνεται τὸ τραπέζι της κι εἶναι ὅλοι τους καλεσμένοι. Λόγια ἁπλὰ, σοφὰ καὶ θεολογικὰ θεμελιωμένα.

Καὶ σήμερα στρώθηκε τράπεζι· ἀνάφτηκαν κεριὰ, παρατέθηκαν κόλυβα, πρόσφορα, καὶ πλῆθος ἀπὸ ἀντίδωρα ψυχῆς ποὺ κατατίθενται μὲ δάκρυα, μνήμη καὶ προσευχὴ στὸν «Βάθει σοφίας πάντα οἰκονομῶν καὶ τὸ συμφέρον ἀπονέμων, τὸν μόνον Δημιουργὸν…»

π. Κων. Ν. Καλλιανὸς
Ψυχοσάββατο 2007, Σκόπελος

Ορθοδοξία στη Μεγ. Βρετανία

Τα τελευταία χρόνια έχουμε ασχοληθεί μέσα από τις σελίδες αυτού του περιοδικού με όλες τις αυτοκέφαλες και αυτόνομες Εκκλησίες της Ορθοδοξίας. Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά στη θέση της Ορθοδοξίας στις δυτικές χώρες, έτσι όπως παρουσιάζεται πρακτικά σήμερα. Κι ας ξεκινήσουμε με τη Μεγ. Βρετανία.

Υπάρχουν ίσως 200.000 Ορθόδοξοι στη Βρετανία σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε μια μικρή μειονότητα, που ομοιάζουμε αριθμητικά αλλά και σε άλλα ζητήματα στους Ρ/Καθολικούς, και συγκεκριμένα στη θέση που είχαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Από τότε οι Καθολικοί έχουν εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα, έχουν ανοικοδομήσει εκκλησίες και μοναστήρια, επανασύστησαν την ιεραρχία τους και είναι σήμερα το μεγαλύτερο σώμα θρησκευόμενων χριστιανών στη Βρετανία. Αλλά βέβαια έχουν το πλεονέκτημα του ότι μπορούν να ισχυρίζονται, χωρίς να τους αντιλέγει κανείς, πως η Αγγλία ανήκε προηγουμένως στο Πατριαρχείο της Ρώμης, και πως οι Ακολουθίες που προσφέρουν στη λατρεία τους (ιδιαίτερα μετά τη Β΄ Σύνοδο του Βατικανού) είναι τέτοιες που οι άνθρωποι της Δύσης μπορούν εύκολα να παρακολουθήσουν και να εκτιμήσουν. Πράγματι ο Ρ/Καθολικισμός έχει πια εγκλιματισθεί και δεν μπορεί να θεωρείται ως ένα ξένο σώμα, όπως συνέβαινε κάποια εποχή.

Αυτό δεν συμβαίνει με την Ορθοδοξία. Είναι αλήθεια πως η εξωτερική της όψη θεωρείται από τους περισσότερους Άγγλους ως πολύ ξένη προς αυτούς. Αυτή την εποχή υπάρχουν επτά επίσκοποι, που όλοι διαμένουν στο Λονδίνο, από τους οποίους οι τρεις είναι Έλληνες, οι δύο Ρώσοι, ένας Σέρβος και ένας Πολωνός. Υπάρχουν μερικές ελληνικές εκκλησίες στο Λονδίνο (περίπου 20), κι άλλοι Ρώσικοι, Πολωνικοί, Σέρβικοι, Ουκρανικοί και Λετονικοί χώροι λατρείας, διάσπαρτοι σ’ όλο το Λονδίνο. Υπάρχουν τέσσερεις μικροί μοναστικοί οίκοι, ένας στο Λονδίνο, ένας στο Έσσεξ, ένας στο Buckinghamshire και ένας στο Devon. Επιπρόσθετα υπάρχουν εκκλησίες σε περίπου όλες τις μεγάλες πόλεις της Αγγλίας, παράλληλα με μικρές ομάδες Ορθοδόξων που εξυπηρετούνται λατρευτικά από επισκέπτες Ιερείς. Δεν υπάρχει Σεμινάριο, κι έτσι εκείνοι που επιθυμούν να χειροτονηθούν είτε προετοιμάζονται με σειρά μαθημάτων δι’ αλληλογραφίας, που αποστέλλεται από την Ακαδημία του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι, ή από του Αγίου Βλαδιμήρου στη Νέα Υόρκη, ή από την Ελλάδα ή την Σερβία, είτε χειροτονούνται χωρίς καμμία συγκεκριμένη εκπαίδευση.

Δεν υπάρχει εκκλησία όπου οι Ακολουθίες να τελούνται αποκλειστικά στην αγγλική, κι ούτε πειράματα γίνονται στη Βρετανία με χρήση Δυτικού Τυπικού, αν και ήταν στο Λονδίνο όπου ο Overbeck συνέλαβε αυτό τον τύπο παρουσίασης της Πίστεως. Πάντως, όλα σχεδόν τα Ορθόδοξα κέντρα, ανεξάρτητα από την εθνική τους καταγωγή, έχουν ένα μικρό αριθμό Βρετανών που έγιναν μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο αριθμός αυτός αυξάνεται με σταθερούς ρυθμούς. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην αυξανόμενη δογματική αστάθεια των Δυτικών Εκκλησιών. Θα μπορούσαν μάλιστα να υπάρχουν περισσότεροι τέτοιοι προσήλυτοι, εάν η Ορθοδοξία παρουσίαζε ένα λιγότερο διηρημένο πρόσωπο. Κι εδώ ερχόμαστε στο μεγάλο μας μειονέκτημα. Δεν υπάρχει Ομολογία που να μιλάει για συλλογικότητα (sobornost, togetherness) περισσότερο από την Ορθοδοξία. Όμως στην πράξη το δείχνει πολύ λίγο. Η μόνη περίπτωση που οι Ορθόδοξοι μπορούν να βρίσκονται συναγμένοι μαζί, είναι όταν παρίστανται σε μια Οικουμενική συνάντηση, την οποία έχουν οργανώσει η Ρωμαϊκή ή η Αγγλικανική Εκκλησία! Φαίνεται πως υπάρχει όσο το δυνατόν λιγότερη συνεργασία ανάμεσα στους επτά ιεράρχες, και η σε μεγάλο βαθμό αντίδραση κατά του Οικουμενισμού σημαίνει και την περαιτέρω παραμέληση της όποιας καθαρά Ορθόδοξης δραστηριότητας.

Σε μια πρόσφατη δήλωσή του ο Αρχιεπίσκοπος Αθηναγόρας γράφει: «Υπάρχουμε και αποτελούμε το Ανατολικό τμήμα της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας». Στη συνέχεια αποδεικνύει ότι οι Δυτικές Εκκλησίες μπορούν να ισχυρίζονται πως είναι το Δυτικό τμήμα. Μπορεί κάποιος να απορεί πως Θεολόγοι στην Ελλάδα και αλλού μένουν κατάπληκτοι με την ευρύτητα οράματος που παρακάμπτει όλες τις θεολογικές δυσκολίες του παρελθόντος, χωρίς καμμία απόπειρα για σοβαρή λύση των πραγματικών προβλημάτων που παρουσιάζουν; Αυτό βέβαια θα ευχαριστεί εκείνους που επιδιώκουν πάση θυσία την ενότητα, αλλά δεν μπορεί να ικανοποιεί εκείνους που επιζητούν την ενότητα εν αληθεία. Και υπάρχουν πολλοί τέτοιοι σοβαροί ερευνητές για την ενότητα εν αληθεία, όχι μόνο στην Ορθοδοξία αλλά επίσης και στις μεγάλες Δυτικές Ομολογίες, οι οποίες πραγματικά δίνουν τη μάχη για διαφύλαξη των αιωνίων αληθειών, και προσβλέπουν στην Ανατολική Εκκλησία να παραμείνει σταθερή και αμετακίνητη αυτή την ώρα της σοβαρής κρίσης.

Πολλά περισσότερα θα μπορούσαν να αναφερθούν, αλλά ας ολοκληρώσουμε αυτό το κείμενο με μερικές φράσεις που έχουν ληφθεί από ένα άρθρο του Δρα Philip Sherrard, του Βασιλικού Κολεγίου Λονδίνου, ο οποίος είναι προσήλυτος στην Ορθοδοξία. Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στους «Times» στις 13 Μαρτίου 1971:

«Ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα στην ιστορία της σύγχρονης Χριστιανοσύνης είναι αναμφίβολα η συνάντηση και η αλληλεπίδραση της Ορθόδοξης και της Δυτικο-χριστιανικής Παράδοσης. Για πρώτη φορά μετά από αιώνες η Ορθοδοξία αποτελεί μια ζωντανή παρουσία στη Δύση, λειτουργικά και πνευματικά, ενώ τα σπουδαία δογματικά ρεύματά της εισέρχονται και ενσωματώνονται στη Δυτική Παράδοση, και μ’ ένα αδιόρατο τρόπο την επαναγονιμοποιούν εκ των έσω».

+ Αρχιμ. Βαρνάβας Burton
Orthodox Leaflet, Απρίλιος 1971, No. 48, σσ. 3-5
Μετάφραση: Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΦΑΝΕΝΤΕΣ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΗ ΤΥΠΟ

Ἡ ἐπανεύρεση τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Ὁμολογητῶν ἁγίων τῆς Κεφαλονιᾶς Γρηγορίου, Θεοδώρου καί Λέοντος, καθώς καί ἡ παράδοση ἑνός μέρους τους στή Μητρόπολη Κεφαλληνίας, προσέλκυσαν τόν Φεβρουάριο τοῦ 2009 τό ἐνδιαφέρον ὄχι μόνο τοῦ ἑλληνικοῦ Τύπου, ἀλλά καί τῶν διεθνῶν Μ.Μ.Ε. Σήμερα, τρία χρόνια μετά, σέ μιά περίοδο πού οἱ εἰδήσεις ἀπό τήν Ἑλλάδα μεταδίδονται σέ φόντο γκρίζο καί προοπτικές ἀπελπισίας, ἡ περιήγηγη στή διεθνῆ (κυρίως ἠλεκτρονική) εἰδησεογραφία ἐκείνων τῶν ἡμερῶν, προβάλλει σάν ἕνας ἀναβαπτισμός σέ καλές ἀναμνήσεις.

Τό ἔναυσμα τῶν ἀναφορῶν ἔδωσε τό παγκόσμιας ἐμβέλειας Agence France-Presse (AFP). Τό Γαλλικό Πρακτορεῖο Εἰδήσεων σέ ἀνταπόκριση τοῦ δημοσιογράφου Jean Kinzel ἀπό τήν Ἀθήνα στίς 10 Φεβρουαρίου 2009, μεταδίδει ἐκτενῶς τήν εἴδηση κάτω ἀπό τόν τίτλο «Grèce: Venise rend les reliques de trois saints grecs de Céphalonie» (Ἑλλάδα: Ἡ Βενετία δίνει τά λείψανα τῶν τριῶν Ἑλλήνων ἁγίων ἀπό τήν Κεφαλονιά). Oἱ παρεχόμενες πληροφορίες, ἄν καί δέν εἶναι ἀπολύτως ἀκριβεῖς, ἀποδίδουν εὔστοχα τό γεγονός. Ἡ ἀνταπόκριση ὑπῆρξε ἡ δεξαμενή δεδομένων, γιά τίς ἀναδημοσιεύσεις δεκάδων ἰστοτόπων. Αὐθημερόν ἀναδημοσιεύεται αὐτούσια ἀπό τόν εἰδησεογραφικό Ὀργανισμό «Le Forum Catholique» μέ τίτλο Ἡ Βενετία δίνει τά λείψανα τριῶν Ἑλλήνων ἁγίων ἀλλά καί στήν ἰστοσελίδα τῆς Orthodoxie Russe Occident (Ρωσσική Ὀρθόδοξη Παράδοση στή Δυτική Εὐρώπη), ἐνῶ στό Δελτίο γιά τή ζωή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας Servise Orthodoxe de Presse (SOP), τό κείμενο παραλάσσεται ἐλαφρῶς καί ἀναρτᾶται μέ κεφαλίδα Ἡ Ἀρχιεπισκοπή τῆς Βενετίας δίνει στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδας λείψανα τριῶν Ἁγίων ἀπό τό Ἰόνιο νησί τῆς Κεφαλονιᾶς.

Σέ ἰστοσελίδες εὐρύτατης ἀναγνωσιμότητας τῆς Βραζιλίας, ὅπως τοῦ μεγάλου ἐκδοτικοῦ Ὀργανισμοῦ Group Abril, τοῦ ἠλεκτρονικοῦ περιοδικοῦ Veja καί τοῦ εἰδησεογραφικοῦ Ultimo Segundo, ἐμφανίζεται ἡ ἀνταπόκριση μεταφρασμένη στά πορτογαλικά Ἡ Βενετία ἐπιστρέφει λείψανα τῶν τριῶν Ἑλλήνων ἁγίων ἀπό τό νησί τῆς Κεφαλονιᾶς. Στήν ἐπίσημη ἰστοσελίδα τῆς Ἱερᾶς Ὀρθοδόξου Μητροπόλεως Μπουένος Ἄιρες, ἡ εἴδηση ἀναδημοσιεύεται τόσο στά πορτογαλικά ὅσο καί στά ἰσπανικά. Στά ἰσπανικά ἐπίσης καί κάτω ἀπό τόν τίτλο Ἐπιστροφή κλεμμένων λειψάνων στήν Κεφαλονιά ἀπό τούς Βενετούς, ἀναπαράγεται στό ἰστολόγιο τῆς ὀρθόδοξης Ἐνορίας de la Santa Protección de la Madre de Dios στήν Ἰσπανία.

Στήν Ἀνατολική Εὐρώπη, ἡ διαδικτυακή Πύλη «Двери на Православието» (Πύλες τῆς Ὀρθοδοξίας) ἀναδημοσιεύει ἀπό τό Βουλγαρικό Πρακτορεῖο Εἰδήσεων (Българска Телеграфна Агенция - ΒΤΑ) τήν εἴδηση, κάτω ἀπό τόν τίτλο Ἡ Βενετία ἐπιστρέφει στήν Ἑλλάδα λείψανα τριῶν πρωτοχριστιανικῶν ἁγίων. Στή γειτονική Ρουμανία ἀναδημοσιεύεται ἡ ἀνάρτηση τοῦ AFP ἀπό τόν δημοσιογραφικό Ὀργανισμό Lacasuri Ortodoxe (Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες) καί ἀπό τήν ἰστοσελίδα τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἄλμπας Ἰουλίας, ὅπου ἡ εἴδηση τιτλοφορεῖται Τρία ἱερά Λείψανα παραδόθηκαν ἀπό τήν Ἰταλία στήν Ἑλληνική Ἐκκλησία.

Ἕνα ἀπό τά μεγαλύτερα εἰδησεογραφικά Πρακτορεῖα τοῦ κόσμου, τό ρωσικό Информационное Телеграфное Aгентство России -ΤASS (τό γνωστό ITAR-TASS), ἀναπαράγει μέ ὁρισμένες προσθαφαιρέσεις τήν ἀνταπόκριση τοῦ Γαλλικοῦ Πρακτορείου, τήν ὁποία ἀναδημοσιεύει ἄμεσα ἡ ἐπίσημη ἰστοσελίδα τοῦ Πατριαρχείου τῆς Μόσχας, κάτω ἀπό τόν τίτλο Ἀπό τή Βενετσιάνικη Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Ζαχαρία, σέ Ἑλληνικό μοναστήρι στό νησί τῆς Κεφαλονιᾶς, ἔδωσαν τά ἀγνοούμενα ἀπό τόν 14ο αἰώνα λείψανα τριῶν ἁγίων. Ἀκολουθοῦν ἀλλεπάλληλες ἀναρτήσεις σέ ἰστοτόπους τῆς ρωσικῆς ἐπικράτειας, ἐκ τῶν ὁποίων σταχυολογοῦμε τή διαδικτυακή Ὀρθόδοξη θεολογική Πύλη Βogoslov (Θεολόγος), τήν διαδικτυακή Πύλη Sedmitza (Ἑβδομάδα) τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ἐπιστημονικοῦ Κέντρου τῆς Ρωσικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας «Ὀρθόδοξη Ἐγκυκλοπαίδεια», τήν Ἀνοικτή Ὀρθόδοξη Ἐγκυκλοπαίδεια Drevo (Δένδρο) καί τό Regions.Ru, ἕνα ἀπό τά παλαιότερα Πρακτορεῖα Εἰδήσεων τοῦ διαδικτύου στή Ρωσία, πού τιτλοφορεῖ τήν δημοσίευση Λείψανα ἀγνοούμενα ἀπό τόν 14ο αἰώνα δίνει στήν Ἑλλάδα ἡ Βενετία.

Στήν ἔκδοση τῆς 12ης Φεβρουαρίου 2009, ἡ Ἐφημερίδα «L’ Osservatore Romano», τό ἐπίσημο δημοσιογραφικό Ὄργανο τοῦ Βατικανοῦ, δημοσιεύει τήν εἴδηση στή σελίδα 7, κάτω ἀπό τόν τίτλο Ἡ Βενετία ἐπιστρέφει τά λείψανα τριῶν ἁγίων στούς Ὀρθοδόξους. Ἡ εἴδηση πλέον ἀναμεταδίδεται σέ πάμπολλες ἰστοσελίδες τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ἠλεκτρονικῆς δημοσιογραφίας. Ἀπαντᾶται σέ ρωσικές, ὅπως αὐτές τοῦ Πρακτορείου ἐκκλησιαστικῶν εἰδήσεων τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ ΑGNUZ Ἡ Βενετία ἐπιστρέφει στήν Ἑλληνική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία λείψανα τριῶν ἁγίων καί τοῦ Kέντρου πληροφοριῶν καί Ἐπιστήμης τῆς Ἁγίας Πετρούπολης Militia-dei. Ἀναμεταδίδεται ἀπό τό Ρωμαιοκαθολικό Πρακτορεῖο Εἰδήσεων τῆς Ἑλβετίας Katholische Internationale Presseagentur (Kipa-Apic), μέ τίτλο Χαμένοι Ὀρθόδοξοι ἅγιοι ἀνακαλύφθηκαν ξανά στή Βενετία καί ἀναδημοσιεύεται ἀπό τίς ἰστοσελίδες τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἀρχιεπισκοπῆς τοῦ Μονάχου. Ἀπό τό γερμανικό Πρακτορεῖο Katholische Nachrichten-Agentur (KNA) ἡ εἴδηση δημοσιεύεται στόν ἐκδοτικό ὅμιλο Verlagsgruppe Bistumspresse καί ἀπό τήν ἠλεκτρονική ἐφημερίδα τῆς Ἐπισκοπῆς τοῦ Ἄαχεν. Ἀπό τό Προτεσταντικό Ἁγιολογικό Λεξικό Ökumenisches Heiligenlexikon ἡ σχετική ἀνάρτηση ἀναμεταδίδεται καί ἀπό πολιτιστικοῦ ἐνδιαφέροντος γερμανικῆς ἰδιοκτησίας forum Ἅγιοι βρέθηκαν στή Βενετία.

Στήν γειτνιάζουσα Πολωνία, ἡ εἴδηση μεταδίδεται ἀπό τό διαδικτυακό Ἐργαστήρι πίστης και πολιτισμοῦ τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας ΟPOCA μέ τόν τίτλο Βενετία: Βρέθηκαν ἀρχαία λείψανα καί ἀναπαράγεται ἀπό τήν εἰδησεογραφική Πύλη Wiara.pl, τίς ἰστοσελίδες τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Ὀργανισμοῦ Loolek, ὅπως καί συντετμημένο ἀπό διαχριστιανική διαδικτυακή Πύλη Ekumenizm.pl, κάτω ἀπό τον τίτλο Βρέθηκαν λείψανα τοῦ 4ου αἰώνα. Ἡ εἴδηση μέ διάφορες μορφές ἀπαντᾶται καί στήν ἀγγλική γλώσσα, εἴτε μεταφρασμένη σέ ὁρισμένους ἀπό τούς παραπάνω διαδικτυακούς τόπους, εἴτε μέ ποικίλες ἐπικεφαλίδες, ὅπως γιά παράδειγμα Ἅγιοι Φανέντες -οἱ ἅγιοι πού φανερώθηκαν-: Οἱ Ἅγιοι Γρηγόριος, Θεόδωρος καί Λέων .

Τῶν γεγονότων δέν ἔμειναν ἀμέτοχοι οἱ Ραδιοφωνικοί Σταθμοί, οἱ ὁποίοι μετέδωσαν τήν εἴδηση. Διαδικτυακῶς ἐντοπίσθηκαν τό ρωσικό ραδιόφωνο τῆς Ἁγίας Πετρούπολης Град Петров (12/2), ἡ κρατική Βουλγαρική Ραδιοφωνία (13/2), ὁ παγκόσμιας ἐμβέλειας ραδιοσταθμός τοῦ κράτους τοῦ Βατικανοῦ Radio Vaticana (18/2) καί ὁ πολωνικός σταθμός Radio Ortodoxia (19/2).

Ἡ περιήγηση στόν Διεθνῆ Τῦπο κλείνει μέ μιά ὁμάδα δημοσιεύσεων τῶν γεγονότων σέ ἔντυπα, τῶν ὁποίων οἱ καταχωρήσεις ἔχουν περιέλθει στήν ἀντίληψή μας (εὐχαριστῶ καί πάλι τόν καρδιακό φίλο, ἐγκρατή τῆς θεολογικῆς καί ἱστορικῆς ἐπιστήμης, ποιητή καί λόγιο συλλειτουργό στό Λονδῖνο, Πρωτοπρ. Ἀναστάσιο Σαλαπάτα, γιά τήν ἀποστολή ὁρισμένων ἐκ τῶν ἀναφερομένων περιοδικῶν). Πρόκειται γιά τό Ρωσικό περιοδικό Sedmitza (τεῦχ.109, 6-13/2/2009, σ. 7), τό περιοδικό Kirchenbote τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐπισκοπῆς Osnabrück τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμβούργου (τεῦχ. 8, 22/2/2009), τό πανορθόδοξο περιοδικό Ποιμαντικῆς Orthodox Outlook (τεῦχ. 112, Φεβρ. 2009), τό περιοδικό τῆς Μητροπόλεως Μαυροβουνίου καί Παραθαλασσίας τοῦ Πατριαρχείου τῆς Σερβίας Светигора (τεῦχ. 189-190, Μάρτιος 2009), τό περιοδικό τοῦ Ἰνστιτούτου Ὀρθόδοξης Θεολογίας τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Μονάχου Orthodoxes Forum (ἔτος 23, 2009, τεῦχ. 2) καί τήν ἔκδοση τῆς Ἐξαρχίας τῶν Ὀρθοδόξων Παροικιῶν Ρωσικῆς Παραδόσεως Δυτικῆς Εὐρώπης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου The Messenger (τεῦχ. 10, Μάϊος 2009).

Τά γεγονότα καταγράφονται ὡς ἐνδιαφέροντα ἀπό πλευρᾶς δημοσιογραφικῆς, ἐκκλησιαστικῆς καί ἐπιστημονικῆς. Κυρίως ὅμως, σηματοδοτοῦν γιά τήν Κεφαλονιά, τή συγκλονιστική πραγματικότητα τῆς ἐπιστροφῆς καί τῆς προσκυνήσεως τῶν χαριτόβρυτων λείψανων τριῶν Ὁμολογητῶν Ἁγίων, πού ἔζησαν στό νησί μας τόν τέταρτο αἰώνα. Ἕνα μαγιάτικο ἀπόγευμα τοῦ 2009, στό λιμάνι τῆς Σάμης, μητροπολίτες, ἀρχές, ἱερεῖς καί πλῆθος πιστῶν, ὑποδέχθηκαν μέ λαμπρότητα καί κάθε ἁρμόζουσα τιμή, τά ἱερά λείψανα τῶν Ἁγίων Γρηγορίου, Θεοδώρου καί Λέοντος. Ἤδη πολλοί χριστιανοί καί τουριστικά Πρακτορεῖα ἐντάσσουν στό πρόγραμμά τους στάση στόν Ἐνοριακό Ναό τῆς Σάμης, γιά νά προσκυνήσουν τούς Ἁγίους Φανέντες, τούς παλαιότερους Ἁγίους τῆς Κεφαλονιᾶς.

Πρωτοπρ. Γεώργιος Ἀντζουλᾶτος

Τα πλεκτά

Την είπαμε «κεντήστρα» και τελικά μας βγήκε πλέκτρια. Κι έτσι σε εμάς έλαχε ο κλήρος να... πλέξουμε το εγκώμιό της.

Ο λόγος για την καπετάνισσα, που φέτος βάλθηκε να μας... ντύσει όλους με ωραία πλεκτά.

Οι φωτογραφίες της παρούσας ανάρτησης δείχνουν μόνο κάποια από τα διάφορα και πολύ όμορφα έργα της.

Τα υλικά για τα πλεκτά της αυτά προμηθεύθηκε από την Πατρίδα μας αλλά και από το Λονδίνο.

Η ίδια, όταν της ζητήσαμε να μας πει κάτι για την τέχνη αυτή, είπε ότι επιθυμεί να μνημονευθούν οι δάσκαλοι που την έμαθαν να πλέκει, οι οποίοι προέρχονταν και από το οικογενειακό της περιβάλλον (με κυριώτερη τη μητέρα της) αλλά και από το σχολείο -και συγκεκριμένα το Γυμνάσιο- στο οποίο φοίτησε στην Αθήνα.

Είναι σπουδαίο τελικά να αναγνωρίζει κανείς και να μνημονεύει τους δασκάλους του, που τον δίδαξαν γράμματα και τέχνες.

Ποιήματα στο Μετρό

Πρόσφατα ο πρωτότοκος (νάναι καλά!) μου προσέφερε ένα πολύ ωραίο βιβλίο με τον ελκυστικό τίτλο: «Best Poems on the Underground» (Τα καλύτερα ποιήματα στον Υπόγειο).

Πρόκειται για μια θαυμάσια συλλογή 300 και πλέον ποιημάτων, τα οποία είχαν εμφανισθεί σε τρένα του Λονδρέζικου Μετρό, από το 1986 και μετά, οπότε άρχισε αυτή η πρακτική.

Η παρουσίαση ποιημάτων στο Μετρό άρεσε πολύ στους ταξιδιώτες. Επειδή είχε πολύ θετική υποδοχή στο Λονδίνο, την πρακτική αυτή ακολούθησαν περίπου 50 μεγάλες πόλεις του κόσμου, όπως η Νέα Υόρκη, η Στοκχόλμη, η Αγία Πετρούπολη, η Σαγκάϊ και η «ελληνική» Μελβούρνη.

Τα ποιήματα που επιλέγονταν είχαν μια οικουμενικότητα. Ήταν βέβαια στα αγγλικά. Έτσι οι μη αγγλόφωνοι ποιητές μεταφράσθηκαν στην αγγλική, για να γίνουν γνωστοί και κατανοητοί από όλους.

Με χαρά μου διαβάζω στον τόμο αυτό (των 332 σελίδων) ποιήματα και δύο Ελλήνων δημιουργών, του Γιάννη Ρίτσου (σελ. 229, μετάφραση: Rae Dalven) και της Σαπφούς (σελ. 238, μετάφραση: Cicely Herbert), τα οποία παραθέτω παρακάτω, έτσι όπως έχουν τυπωθεί στο βιβλίο (το πρώτο του Ρίτσου, το δεύτερο της Σαπφούς):

Miracle

A man, before going to bed, put his watch under his pillow.
Then he went to sleep. Outside the wind was blowing. You who know
the miraculous continuity of little motions, understand.
A man, his watch, the wind. Nothing else.

Two Fragments

Love holds me captive again
and I tremble with bittersweet longing

As a gale on the mountainside bends the oak tree
I am rocked by my love

Τον ωραίο αυτό τόμο, που εκδόθηκε το 2009 στο Λονδίνο από τον Εκδοτικό Οίκο Weidenfeld & Nicolson, επιμελήθηκαν οι: Gerard Benson (ποιητής), Judith Chernaik (συγγραφέας) και Cicely Herbert (συγγραφέας - ποιήτρια).

Συνομιλία μουσικής και ποίησης

Ross Daly και Γεράσιμος Λουκάτος

Συνάντηση ενός μουσικού, και ενός ποιητή θα πραγματοποιηθεί αύριο Πέμπτη 16/2 στις 20.30 στον πολυχώρο “STAVLOS” στο ΘΗΣΕΙΟ.

Ο Ross Daly και ο Γεράσιμος Λουκάτος συνομιλούν σε μια ιδιαίτερα ελκυστική συνύπαρξη μουσικής και ποίησης.

Ο Γεράσιμος Λουκάτος θα διαβάσει ποιήματα από τις συλλογές «Γεωμετρία της μνήμης» 1991, «Πλους» 1997, «Ορίζων» 2002, καθώς και από το τελευταίο του βιβλίο «Σημείον» 2011.

Οι συλλογές αυτές συγκροτούν κατά την εκτίμηση του Νίκου Ι. Χουρδάκη: «ένα ποιητικό έπος» που με δικά μας λόγια, θα μπορούσε να περιγραφεί ως εξής: Ένας άνθρωπος, ο ποιητής, σαλπάρει από το λιμάνι μιας «γεωμετρημένης μνήμης» και ζωής, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε, για να «διαπλεύσει» τον «ορίζοντα» του κόσμου αναζητώντας το «σημείο» δικαίωσης της ύπαρξης και της ψυχής του. Ο Λουκάτος στην τετραλογία του αφηγείται με λυρικούς, στοχαστικούς και ηθικούς, εν τέλει όρους το «έπος» διαπλοκής του ποιητικού υποκειμένου με την αντικειμενική, αλλά και ενδιάθετη, ασύνειδη πραγματικότητα.

Οι όροι που συγκροτούν το «έπος» του είναι τόσο ανοιχτοί που επιδέχονται, παρά την προσδιορισμένη κυριολεξία τους, πολλαπλές ερμηνείες, πράγμα που σημαίνει πως ο μελετητής της ποίησης του Λουκάτου, εκτός της αναγνωστικής απόλαυσης, προ(σ)καλείται να κατασκευάσει και μια ερμηνεία των όρων που συγκροτούν αισθητικά, μορφολογικά και «μυθολογικά» την ποίηση του, η οποία συγκριτικά περιλαμβάνει μοναδικά χαρακτηριστικά στο πλαίσιο της «γενιάς του 80» («Σημείον» εκδόσεις ούτις, 2011).


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ROSS DALY

Ο Ρος Ντέιλι (Ross Daly) είναι Ιρλανδός μουσικός, δεξιοτέχνης της κρητικής λύρας. Γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1952. Η ενασχόλησή του με τη μουσική ξεκίνησε από την παιδική του ηλικία. Αρχικά έπαιζε κλασσική μουσική (πιάνο, βιολοντσέλο, κιθάρα) και στη συνέχεια ασχολήθηκε με παραδοσιακά μουσικά όργανα κυρίως της Ανατολής.

Ζει στην Κρήτη πάνω από τριάντα χρόνια όπου μελετάει και διδάσκει την κρητική μουσική παράδοση. Στην Κρήτη άλλωστε ίδρυσε το Μουσικό Εργαστήρι «Λαβύρινθος», που στεγάζεται στο Χουδέτσι Ηρακλείου, με σκοπό τη συλλογή, τη διάσωση και την προβολή παραδοσιακών μουσικών οργάνων από όλο τον κόσμο.


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΛΟΥΚΑΤΟΥ

Ο ποιητής Γεράσιμος Λουκάτος γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Παράλληλα με την ποίηση ασχολήθηκε και με άλλες μορφές τέχνης όπως η γλυπτική και η ζωγραφική. Έχει εκδώσει τα βιβλία «Συμφωνία σε ελάσσονα κλίμακα» 1983, «Γεωμετρία της μνήμης» 1991, «Πλους» 1997, «Ορίζων» 2002, «Γεωμετρία της μνήμης» 2008 δίγλωσση έκδοση σε αγγλική μετάφραση, και «Σημείον» 2011. Βιβλία καθώς και ποιήματα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά και Τσέχικα. Ποιήματα όπως και κριτικές για το έργο του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Δημόσια προσευχή στην Αγγλία

Το Ανώτατο Δικαστήριο στο Λονδίνο εξέτασε την προηγούμενη Παρασκευή μια ενδιαφέρουσα υπόθεση, η οποία αφορούσε την προσευχή σε δημαρχιακούς χώρους όπου γίνονται συνεδριάσεις Δημοτικών Συμβουλίων. Ο δικαστής αποφάσισε τελικά πως οι προσευχές που γίνονται στη διάρκεια επίσημων συνεδριάσεων των Δημοτικών Συμβουλίων στην Αγγλία είναι παράνομες. Επέτρεψε όμως το δικαίωμα σε έφεση. Η υπόθεση αυτή ξεκίνησε μετά από καταγγελία που έκανε ο Εθνικός Κοσμικός Σύλλογος και ο άθεος Δημοτικός Σύμβουλος Clive Bone.

Ο πρώην Αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος του Canterbury Λόρδος Carey του Clifton σχολίασε πως «Η απόφαση αυτή σημαίνει την περιθωριοποίηση του Χριστιανισμού. Ανατριχιάζω με αυτό το γεγονός. Φαίνεται να φιμώνεται η χριστιανική φωνή και ανησυχώ πολύ με τους κινδύνους που φέρνει η υφέρπουσα εκκοσμίκευση».

Ο Σύλλογος των Κοσμικών εξετάζει τώρα την πρόταση να φέρει στα δικαστήρια την υπόθεση της προσευχής που τελείται στα Αγγλικά Κοινοβούλια, με στόχο την κατάργησή της. Επίσης δε, εξετάζει το ενδεχόμενο να επιχειρήσει και πάλι την προσπάθεια να καταργηθεί η υποχρεωτική καθημερινή προσευχή στα δημόσια σχολεία της Αγγλίας, που στο παρελθόν είχε αποτύχει.

Ο Υπουργός των Κοινοτήτων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Eric Pickles είπε: «Ενώ καλωσορίζουμε και σεβόμαστε τους Βρετανούς συμπολίτες μας που ανήκουν σε άλλες θρησκείες, είμαστε χριστιανική χώρα... Το δικαίωμα της λατρείας είναι θεμελιώδες κι εμείς οι Βρετανοί παλέψαμε σκληρά για να έχουμε αυτή την ελευθερία».

Όπως καταλαβαίνει κανείς η Αγγλία συνεχίζει την οδό της εκκοσμίκευσης και της απομάκρυνσης από τις παραδοσιακές χριστιανικές αρχές και παραδόσεις. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν είναι εύκολο να προβλεφθεί το μέλλον μιας τέτοιας κοινωνίας, η οποία απομακρύνεται συνειδητά, με την συνδρομή και του νομικού και δικαστικού της συστήματος, από το χριστιανικό τρόπο ζωής.

Η στάση της Ελληνορθόδοξης Ομογένειας που ζει και δραστηριοποιείται στη Βρετανία ήταν και παραμένει πάντα: «Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου»!

Οἱ ἀλησμόνητες εὐωδίες τῆς Σαρακοστῆς

(ἤ, Κάποτε στὸ Παλιὸ τὸ Κλῆμα...)

Στὴν ἰερὴ Μνήμη τοῦ παπποῦ Νικολάκη καὶ τῆς γιαγιᾶς Σοφίας...

Μὲ τὴν εἴσοδο τοῦ Τριωδίου, ἄρχιζαν στὸ Παλιὸ τὸ Κλῆμα καὶ οἱ προετοιμασίες για τὴν εἴσοδο τῆς Κυρά-Σαρακοστῆς. Ἔτσι, ἄν δὲν ἦταν γιὰ τὴν πρώτη ἤ τὴ δεύτερη Κυριακὴ τοῦ Τριωδίου, δηλαδὴ τοῦ Τελώνη καὶ τοῦ Φαρισαίου ἤ καὶ τοῦ Ἀσώτου, ὁπωσδήποτε γιὰ τὴν Τσικνοπέμπτη ἑτοιμάζονταν τὰ κύρια ἐδέσματα, ὅπως τὸ κρέας καπαμᾶ, τὰ ρυζόγαλα καὶ φυσικὰ οἱ εὐωδιαστὲς κολοκυθόπιτες. Γιατὶ οἱ μέρες τὸ καλοῦσαν, ὥστε νὰ δοθεῖ μὲ νόημα ἡ τιμὴ ποὺ τοὺς ἀξίζει.

Ὁ «καπαμᾶς» ἦταν φαγητὸ μὲ κρέας ἀπὸ κατσίκι, γίδα ἤ ἀρνί -μοσχάρι δὲν ὑπῆρχε στὸ Παλιὸ τὸ Κλῆμα-, τσιγαρισμένο μέ κρεμύδι καὶ μαγειρεμένο μὲ πελτὲ ντομάτας. Σερβιριζόταν σκέτο ἤ μὲ μακαρόνια, πασπαλισμένα μὲ μυζήθρα ντόπια. Ἄλλο φαγητὸ, γιὰ τὶς μέρες αὐτὲς ἦταν τὸ κρέας μὲ τὸ ρύζι, ὅπως τὸ κάνανε στοὺς γάμους, ὥστε νὰ συνδράμει τὴν ἑορταστικὴ τὴν τράπεζα, ἤ κρέας μὲ τὴ μανέστρα, ἤ τὰ μακαρόνια. Φυσικὰ δὲ λείπανε τὰ λεγόμενα «ἁγριουμιρνά» δηλαδή κοσύφια, μπεκάτσες, ἅγριες πάπιες κ.λ.π. ποὺ κυνηγοῦσαν τότε ἤ τὰ πιάνανε, τὰ πρῶτα κυρίως, μὲ τὶς λεγόμενες «θ᾿λιὲς» ἤ μὲ τὶς «παΐδις» καὶ τὰ μαγείρευαν ἀναλόγως.

Τὸ ρυζόγαλο πάλι γινόταν ἀπό γάλα γίδνο ἤ καὶ πρόβειο, τὸ ὁποῖο καὶ στράγγιζαν μὲ διπλὸ ἀλέμι, γιὰ νὰ μὴν εἰσχωρήσει «μπάμπαλου» καὶ μαυρίσει τὸ λευκὸ αὐτὸ ἔδεσμα.

Γιὰ νά γίνει δὲ καλὸ κι εὔγευστο τὸ ρυζόγαλο προσθέτανε καὶ λίγη σκόνη βανίλιας, ἀλλὰ καὶ ἀρκετὴ ζάχαρη. Ὅταν ἔβραζε καλὰ καὶ προσεχτικὰ, γιὰ νὰ μὴ κολλήσει καὶ τσικνώσει, ὁπότε θὰ ἔπαιρνε μιὰ μυρωδιὰ, τὸ φέρνανε γύρω μὲ τὴν ξύλινη κουτάλα κι ὅταν ἄρχιζε νὰ πήζει, τὸ κατεβάζανε καὶ τὸ κενώνανε σὲ πιατέλες ἤ πιάτα κι ὕστερα, μόλις κρύωνε ρίχνανε τριμμένη κανέλλα, κάνοντας διάφορα σχήματα στὴν ἐπιφάνεια, π.χ. λουλούδια. Ἦταν, μάλιστα, ἔθιμο οἱ νύφες νὰ πηγαίνουν στὶς πεθερὲς, τὶς ἐπίσημες αὐτὲς ἡμέρες ρυζόγαλο καὶ φαῒ, κρέας δηλαδὴ μαγειρεμένο, γιὰ τὸ καλό.

Ἡ κολοθυθόπιτα πάλι γινόταν μὲ τὸ κίτρινο, τὸ χειμωνιάτικο τὸ κολοκύθι, ποὺ τὸ βράζανε μὲ τραχανᾶ, κανέλλα καὶ λίγο μοσχοκάρυδο. Τὰ «πέτουρα», τὰ φύλλα δηλαδὴ, τὰ ἀνοίγανε μὲ τὸν «μπλάστ᾿», ἀφοῦ παρασκευάζανε τὴ ζύμη.

Στὴ συνέχεια ἁπλώνανε τὰ φύλλα σὲ μεγάλα, γανωμένα σινιὰ καὶ ρίχνανε τὸ βρασμένο κολοκύθι μαζὺ μὲ τριμένο ἀμύγδαλο, χαράζανε τὸ ἑπάνω φύλλο σὲ ρόμβους πασπαλίζανε τὴ λαδωμένη ἐπιφάνεια τῆς πίτας μὲ ἀμύγδαλο ἤ καρύδι τριμμένο καὶ κανέλλα καὶ τὸ φουρνίζανε.

Ὅταν ψηνόταν καὶ κρύωνε τὴν κόβανε προσεχτικὰ. Συνήθως στὸ σπίτι, μεταξύ τους τρώγανε τὶς ἄκρες τῆς πίτας, ἐνῶ τὰ μέσα, τὰ καλὰ τὰ κομμάτια, τὰ προσφέρανε ὅπου εἶχαν ὑποχρέωση, π.χ. στὰ συμπεθέρια ἤ κερνοῦσαν ὅποιον τύχαινε νὰ πάει στὸ σπίτι, μέρες ποὺ ἦταν...

Πρέπει νὰ σημειώσουμε πὼς τὴν Τυρινὴ ἑβδομάδα, ποὺ κυριαρχοῦσε ἠ ἰχθυοφαγία, τὴν πρωτεύουσα θέση εἶχε ὀ ξερὸς ὁ βακαλιάρος, μαγειρεμένος μὲ τὸ ρύζι ἤ τηγανιτὸς, ἀλλὰ καὶ τὰ μελανούρια «πλακὶ».

Μὲ τὴν εἴσοδο τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς, τὰ πράγματα ἄλλαζαν, γιατὶ ἄρχιζε ή νηστεία καὶ φυσικὰ τὰ ἐδέσματα ἔπρεπε νὰ εἶναι ἀνάλογα.

Ἔτσι τὰ φαγητὰ γίνονταν πιὸ λιτὰ, ἄν καὶ δὲν ἔλειπαν τὰ εὔγευστα χταπόδι μὲ τὸ ρύζι, χταπόδι μὲ τὰ ἄγρια τὰ λάχανα ἤ τὰ μάραθα, σουπιὲς μὲ τὸ ρύζι καὶ τὸ σπανάκι ἤ σουπιὲς γιαχνί, καθὼς καὶ τὰ γνωστὰ φασόλια, φακὲς ἤ ρεβύθια ξερὰ σοῦπα καὶ πατάτες γιαχνὶ. Μάλιστα ἐδῶ πρέπει νὰ σημειωθεῖ ὅτι τὴν ἐποχὴ αὐτὴ, τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς σκάβανε τ᾿ ἀμπέλια, ὁπότε ἔπρεπε νὰ πᾶνε στοὺς ἐργάτες τὸ φαγητὸ γιὰ τὸ μεσημέρι. Τὸ φαγητὸ, λοιπὸν, ποὺ κυριαρχοῦσε τὶς μέρες αύτὲς ἦταν ἡ φασολάδα ἤ οἱ μαγειρεμένες οἱ πατάτες, οἰ πατάτες γιαχνί καὶ φυσικὰ ἐλιὲς ξυδάτες ἤ στὸ γάρο, κάποτε ταραμοκεφτέδες, καὶ φυσικὰ τὸ ἀνάλογο κρασί καὶ ψωμί.

Παλιότερα οί νοικοκυραῖοι, ὅταν κλαδεύανε ἤ σκάβανε τ᾿ ἀμπέλια ἔτρωγαν ἐλιὲς μὲ λίγη φρέσκια ρίγανη, ποὺ μόλις ἄρχιζε νὰ φυτρώνει, ψωμὶ καὶ πίνανε κρασὶ μαῦρο, δικό τους.

Αὐτὸ ὅμως ποὺ ἔδινε ἰδιαίτερο τόνο στὴ Σαρακοστὴ ἦταν ἐκεῖνες οἱ εὐωδιαστὲς λαχανόπιτες, «τὰ στριφτάρια», ἀλλὰ καὶ οἱ ταραμοκεφτέδες ἤ καὶ οἱ γαλιποκεφτέδες.

Οἱ πίτες αὐτὲς παρασκευάζονταν μόνο μὲ χόρτα ἄγρια, ὅπως παπαροῦνες, μάραθα, καυκαλῆθρες, στὰ ὁποῖα προσθέτανε σπανάκι, ἄνιθο, φρέσκο κρεμμύδι καὶ ρύζι. Τὰ «πέτουρα» τὰ ἀνοίγανε ὅπως καὶ στὶς κολοκυθόπιτες ἤ τὰ στρίβανε νὰ γίνουν ρολὸ κι ὕστερα τὰ τοποθετούσανε στοὺς ταβάδες ἤ τὰ σινιὰ, κυκλικά. Ἦταν δηλαδή τὰ λεγόμενα στριφτάρια. Εὐωδίαζε το χωριὸ τότε ἀπ᾿ τὴ μοσχοβολιὰ τῆς καυκαλήθρας καὶ τοῦ μάραθου, ἀφοῦ σχεδὸν κάθε σπίτι ἔκανε, μέρες ποὺ ἦταν, τὶς λαχανόπιτές του. Ὅπως φτιάχνανε καὶ τοὺς εὔγευστους ταραμοκεφτέδες, ἀλλὰ καὶ γαλιποκεφτέδες, μὲ βάση τὸν ταραμᾶ στοὺς πρώτους καὶ τὶς γαλίπες, τὸ θαλάσσιο μαλάκιο ποὺ φυτρώνει στὰ παράλια βραχάκια, στοὺς δεύτερους. Φυσικὰ ὅλ᾿ αὐτὰ ἀναμιγνύονταν μὲ κομμένα χόρτα, ὅπως ἦταν τὰ μάραθα, τὰ σέσκλα, οἱ παπαροῦνες καὶ ἐξάπαντος οἱ καυκαλῆθρες, φρέσκο κρεμμύδι, ἄνιθος καὶ ἀλεύρι. Μετὰ αὐτὸ τὸ μίγμα τὸ τηγάνιζαν καὶ γίνονταν ἔνα φαγητὸ θαυμάσιο.

Ἄλλα φαγητὰ μὲ βάση τὰ θαλασσινὰ ἦταν οἱ μαγειρεμένοι ἀχινοὶ, μὲ γέμιση περίπου μὲ αὐτὴ ποὺ βάζανε στὶς λαχανόπιτες, οἱ πεταλίδες ἤ τὰ κοχύλια μὲ τὸ ρύζι καὶ, φυσικὰ, γιὰ τοὺς μεζεκλῆδες οἱ πίνες, κυρίως ψημμένες μὲ λάδι καὶ λεμόνι, οἱ καβοῦρες, οἱ ἀστακοὶ, βρασμένα κι ὕστερα σερβιρισμένα μὲ μπόλικο λάδι καὶ λεμόνι καὶ οἱ «φοῦσκες».

Οἱ εὐωδίες ὅμως ἐκεῖνες, οἱ παλιὲς τῆς ἀρχῆς τοῦ Τριωδίου καὶ τῆς Σαρακοστῆς, χάθηκαν μαζὶ μὲ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ξέρανε πρωτίστως νὰ τιμοῦν τὶς μέρες μὲ τὸ κορυφαῖο τους περιεχόμενο. Σήμερα ἀπλῶς ἀνακυκλώνονται...

π. Κων. Ν. Καλλιανὸς

Σημείωση του ιστολόγου: Με την παρούσα ανάρτηση συμπληρώνουμε τις 50 τακτικές -κάθε Δευτέρα- συνεργασίες του π. Κ.Ν.Κ., για τις οποίες αισθανόμαστε πολλή χαρά και μεγάλη τιμή. Το ταξίδι μέσα από τα «παπαδιαμαντικά» κείμενα του έγκριτου συγγραφέα και Ελληνορθόδοξου στοχαστή συνεχίζεται...

Ταπείνωση και Ταπεινοφροσύνη

Μέσα στο πλαίσιο των Εορτασμών που πραγματοποιήθηκαν και φέτος στην Ομογένεια Μεγάλης Βρετανίας, με σκοπό να τιμηθούν οι Άγιοι Τρεις Ιεράρχες και τα Ελληνικά και Χριστιανικά Γράμματα, ο Αρχιμ. Χρυσόστομος Μιχαηλίδης, εκλεκτός κληρικός της Ι.Α. Θυατείρων και Μ.Β., ομίλησε την Τρίτη 31η Ιανουαρίου, στον Ι.Ν. Αγ. Παντελεήμονος και Αγ. Παρασκευής Harrow ΒΔ Λονδίνου, με θέμα: «Η ταπείνωση στους Τρεις Ιεράρχες».

Στην σπουδαία ομιλία του ο π. Χρυσόστομος παρουσίασε αναλυτικά τις απόψεις των Τριών Ιεραρχών για το εν λόγω θέμα, αναφερόμενος στη ζωή και στα έργα των Μεγάλων αυτών Πατέρων και Οικουμενικών Διδασκάλων.

Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε στο ακροατήριο, ανάμεσα στο οποίο ήταν και ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων & Μ.Β. κ.κ. Γρηγόριος, η αντιδιαστολή και η ανάλυση που έκανε ο ομιλητής στους όρους «Ταπείνωση» και «Ταπεινοφροσύνη».

Στα βιντεάκια της παρούσας ανάρτησης παρουσιάζονται μερικά αποσπάσματα από την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτή ομιλία.

Ὁ κυριούλης τῶν μεσημεριῶν

Εἶδα ἕναν ἄνθρωπο νά διαβάζει καί χάρηκα: οἱ κινήσεις του εἶχαν τήν ἀκρίβεια ἀγαπημένης τελετουργίας. Διάλεγε μιά ὁρισμένη στροφή τῆς παραλίας ὅταν ἐλάχιστοι τήν ἐπισκέπτονταν τά μεσημέρια. Ἄφηνε τά ροῦχα του στόν ἴδιο πάντα βράχο καί μετά ἀπό μιά μικρή κατόπτευση τῆς περιοχῆς προχωροῦσε στήν θάλασσα. Κολυμποῦσε περίπου μισή ὥρα καί κατόπιν ἔβγαινε. Χανόταν γιά λίγο στά καλάμια ὅπου ἄλλαζε κι ὅταν ἐμφανιζόταν ἔβγαζε ἀπό τό σάκκο του ἕνα βιβλίο καί πήγαινε στή φωλιά του. Θά ἔπρεπε νά πῶ γωνιά ἀλλά ἦταν κάτι παραπάνω: στό πιό σκιερό καί δροσερό σημεῖο τῆς παραλιούλας, κάτω ἀπό ἕνα μεγάλο ὡραῖο πεῦκο σέ μιά πέτρα στή ρίζα του, ἄνοιγε τό βιβλίο του καί πιά δέν ξανασήκωνε τά μάτια του ἀπό αὐτό γιά ὅση ὥρα διάβαζε. Ὅπως τά τζιτζίκια γινόταν ἕνα μέ τόν κορμό ὅπου ἀκουμποῦσε τή ράχη του, ὁλότελα ἀθόρυβος σέ ἀντίθεση μέ τούς τζίτζικες. Ἀπό τήν πλευρά τῆς θάλασσας κι ἀπό τήν εἴσοδο τῆς παραλίας ἐντελῶς ἀθέατος.

Τόν ὀνόμασα «ὁ κυριούλης τῶν μεσημεριῶν» γιατί ἦταν μικρόσωμος καί ἀπροσδιόριστης ἡλικίας ἀλλά στά μάτια μου ἀποκτοῦσε ἄλλο ὄγκο: κρατώντας ἕνα ἀρχαῖο σύμβολο σοφίας κατεῖχε ἔγκυρους τίτλους κυριότητας σέ μιά δημόσια ἀκτή.

Ἀνησυχοῦσα ὅταν κάποια μέρα δέν τόν ἔβλεπα ἀμέσως καί χαιρόμουν ὅταν ξαφνικά τόν διέκρινα μέσα στή μεσημεριάτικη ἀντηλιά χωμένο στό βιβλίο του. Μιά φορά κολυμπώντας πρός τό μέρος του καί πλησιάζοντας ἀρκετά τή φωλιά του μπόρεσα νά δῶ πώς τό θήραμά του ἦταν μεγάλου σχήματος.

Θά ἤθελα πολύ νά μάθω τί εἴδους βιβλία διάβαζε ἀλλά ποτέ δέν τόλμησα νά διακόψω τήν ὡραία του ἡσυχία. Ἀπ’ τήν ἄλλη σκεπτόμουνα πώς τό νά ἀφήνω τήν περιέργειά μου ἀνικανοποίητη μέ προφύλασσε ἀπό ἀπογοητεύσεις.

Συνήθως δέν ἔπαιρνα εἴδηση πότε σηκωνόταν νά φύγει ἀλλά κάποτε τύχαινε νά ξεχωρίσω τή φιγούρα του καθώς ἀνηφόριζε τό μονοπάτι ἐπιστρέφοντας ἀπό τό μεσημεριανό του κολύμπι στά νερά καί στήν ἀνάγνωση. Μεταμόρφωνε τό τοπίο σέ κάποιο παρόμοιο τῆς μεσημβρινῆς Γαλλίας, ἐκεῖ ὅπου ἕνας ἰμπρεσιονιστής θά τόν ἀπεικόνιζε μέ μερικές πεταχτές πινελιές ἤ κουκκίδες , ἐνσωματωμένο πλήρως στή φύση.

Γιά ἄλλους ὁ κυριούλης τῶν μεσημεριῶν μπορεῖ νά εἶναι μιά εἰκόνα μοναξιᾶς. Γιά μένα ἦταν πολύ συντροφική παρουσία. Διασκέδαζα ἐπίσης στήν σκέψη τοῦ ξαφνιάσματός του ἄν γινόταν νά μάθει πώς ὄχι μόνο τόν παρακολουθῶ μέ φιλική διάθεση ἀλλά καί συνομιλῶ μαζί του: «Γειά σου κυριούλη! Τί καλά διαβάζεις σήμερα; Γιατί μοῦ μπῆκε ἡ ἰδέα πώς διαβάζεις Ἱστορία;» ἤ «Γειά σου κυριούλη! Προχώρησες στή μελέτη σου; Εἶναι πολύ ἐνδιαφέρον κείμενο;». Κι ἄλλα παρόμοια.

Αἰνιγματικός ὅπως κάθε ἄνθρωπος μόνος μέ τήν ὕπαρξή του. Ὅπως κάθε ἄνθρωπος. Κυκλωμένος ἀπό τήν ἐποχή τῆς καλοκαιρινῆς θέρμης, στηριγμένος στόν μεγάλο κορμό, εἶχε ἐρωτήσεις γιά τίς ὁποῖες ἔψαχνε ἀπαντήσεις στά βιβλία του; Τί νά ἔβρισκε στίς σελίδες; Φιλικές χειραψίες, ἐνθαρρυντικές σημασίες, ξανοίγματα σέ χώρους πού δέν εἶχε ὑποψιαστεῖ προηγουμένως; Ἤ ἔμενε διψασμένος, ἐνδεής καί στήν καρδιά του ἀπαρηγόρητος: καθόλου καί σέ τίποτα κύριος, ἕνας κοινότατος θνητός…;

Ἄν δέν τόν ἐξύψωναν καθόλου, ἄν μιλοῦσαν στίς κατώτερες πλευρές τῶν συναισθημάτων του, ἄν τό χειρότερο ἀπ’ ὅλα τόν μείωναν, θά ἦταν κάτι πολύ λυπηρό.

Οἱ συγγραφεῖς τους στήν τελευταία περίπτωση δέν θά εἶχαν ποτέ ὁραματιστεῖ τόν ἀναγνώστη τοῦ μεσημεριοῦ καθώς μοῦ δώριζε ἄθελά του τήν ἁπλή ἱερότητα τῶν στιγμῶν μιᾶς δικῆς του ἡσυχίας. Ἄν ἀκούγεται ὑπερβολικό, εἶναι φοβᾶμαι γιατί ἔχουμε ὅλοι ἐθιστεῖ στήν ἰδέα ἑνός κόσμου διχασμοῦ καί ἀπουσίας. Λίγες σύγχρονες φωνές ὑψώθηκαν τόσο καθαρά, ὅπως αὐτή τοῦ Φίλιππου Σέραρντ [1] ὅταν ἔγραφε στίς «Προϋποθέσεις τοῦ Ἱεροῦ»:

«Ὁ Θεός δημιουργώντας τά κτιστά ὄντα, δημιουργεῖ τόν ἑαυτό του κατά μιά ἄλλη μορφή. Στή δημιουργία, ὁ ἴδιος γίνεται τό σύμβολο τοῦ Ἑαυτοῦ Του: ἡ εἰκόνα εἶναι καί θεοφάνεια. (…) Ἕνα δέντρο, ἐπί παραδείγματι, εἶναι μιά πνευματική πραγματικότητα πού αὐτοεκφράζεται ὑπό τή μορφή δέντρου. Ἡ Δημιουργία δέν ἀποκαλύπτει ἁπλῶς μιάν ἀλήθεια γιά τό Θεό. Εἶναι ἡ ἀποκάλυψη τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ. Ὁ κτιστός κόσμος εἶναι ἡ θυσία τοῦ Θεοῦ, ἡ μετάλλαξή Του μέσα στά πλάσματά Του.»

Μίλησα γιά μιάν εἰκόνα πού προσφερόταν ὡς δῶρο ἡσυχίας, ἀλλά ἴσως ἦταν κάτι περισσότερο. Ἕνα ἐλαφρότατο χάδι ἐκείνης τῆς ἐσώτατης εἰρήνης πού ἀντιλαμβάνονται πιό γρήγορα τά ζῶα. Ἀπό ποῦ ἐρχόταν;

Ἕνα ζευγάρι μικρόσωμα λυγερά ἀλογάκια διέκοπταν τό ζωηρό τους τρέξιμο στό διπλανό χωράφι, πήγαιναν καί, ἀκουμπώντας ἤρεμα τό λαιμό τους στήν ξερολιθιά πού συνόρευε μέ τό πεῦκο, ἔσκυβαν τά κεφάλια τους πρός τόν ἄνθρωπο πού διάβαζε. Στά σκοῦρα μάτια τους τό τοπίο καί ἡ ὥρα καθρεφτίζονταν σάν ἀκινητοποιημένα.

Ἀκόμα κι ἄν στό μεταξύ ἡ ἀκτή εἶχε γεμίσει ἀπό μικρούς καί μεγάλους εἰσβολεῖς, κι ἄν κανείς δέν εἶχε μάτια γιά νά δεῖ, μιά εὐλογητική χειρονομία χαμήλωνε ἀργά ἀργά. Συγκατανεύοντας στήν ἕλξη της ἀχνά καί στέρεα πράγματα μαζί ἀνυψώνονταν ἀπό τήν ἄμμο ἐλάχιστα ἀλλά θαυμαστά.

Τώρα στήν παγωνιά τό δῶρο ἐπιστρέφει. Οὔτε οἱ δοκιμασίες οὔτε ἡ πλήρης ἀναξιότητα ἐμποδίζουν τήν ἔλευσή του. Δέν γυρίζει ὡς ἀνάμνηση μιᾶς παράστασης ἤ ὑπενθύμιση μιᾶς στιγμῆς. Ἐπιστρέφει ζητώντας ἐμπιστοσύνη καί συμμετοχή στήν διάφανη διαρκή πραγματικότητα τῆς αὐτοπροσφορᾶς του.

[1] Φίλιππος Σέραρντ, Tό Ἱερό στή Ζωή καί στήν Τέχνη, ἐκ. Ἀκρίτας, Ἀθήνα, 1994.

Νατάσα Κεσμέτη

Νέος ύμνος της αγάπης

Η δύναμη χωρίς την αγάπη σε κάνει επιθετικό.
Η τιμή χωρίς την αγάπη σε κάνει ψηλομύτη.
Το καθήκον χωρίς την αγάπη σε κάνει κακόκεφο.
Η ευθύνη χωρίς την αγάπη σε κάνει αδίστακτο.
Η δικαιοσύνη χωρίς την αγάπη σε κάνει σκληρό.
Η αλήθεια χωρίς την αγάπη σε κάνει κριτικό.
Η ανατροφή χωρίς την αγάπη σε κάνει ατίθασο.
Η εξυπνάδα χωρίς την αγάπη σε κάνει πονηρό.
Η ευγένεια χωρίς την αγάπη σε κάνει υποκριτή.
Η τάξη χωρίς την αγάπη σε κάνει σχολαστικό.
Η γνώση χωρίς την αγάπη σε κάνει τυραννικό.
Η περιουσία χωρίς την αγάπη σε κάνει τσιγκούνη.
Η πίστη χωρίς την αγάπη σε κάνει φανατικό.
Αλίμονο σε κείνους που τσιγκουνεύονται την αγάπη.

Αξίζει, λοιπόν, να αναλογισθούμε σοβαρά,
τι είδους ζωή βιώνουμε,
κι αν μπορούμε ή όχι
να αγαπήσουμε.

Η Ελευθερία μας

Η μικρότερη ανηψιά μου, η πανέμορφη Ελευθερία, είναι 5 χρονών. Για ένα διάστημα την γνωρίζαμε ως Έρη. Εσχάτως άλλαξε γνώμη και θέλει να ονομάζεται με το βαπτιστικό της όνομα, που είναι Ελευθερία.

Η ζωγραφιά που φιλοξενώ σήμερα στο ιστολόγιό μου ετοιμάσθηκε ειδικά για εμάς τους αναγνώστες του ιστολογίου αυτού. Σ’ αυτήν θαυμάζουμε τα χρώματα, τον λαμπερό ήλιο, το σπίτι, τους ανθρώπους, την αγάπη (που συμβολίζεται με τις καρδούλες), τον ουρανό και τη γη. Γενικά είναι μια ισορροπημένη ζωγραφιά, απόδειξη της άριστης και φυσιολογικότατης ανάπτυξης της Ελευθερίας.

Ας ευχηθούμε να είναι καλοφωτισμένη, να έχει καλή πρόοδο στην εκπαίδευση και στη ζωή, καλή υγεία και προκοπή!

Τα δώρα της Μάνας

Ένα «ταχυδρομικό περιστεράκι» μου έφερε από την Πατρίδα δώρα από τη Μάνα.

Να σας τα δείξω; Να μην σας τα δείξω; Δεν είναι ότι δεν θέλω. Είναι ότι θα σας κάνω να ζηλέψετε.

Δεν πειράζει. Ας τα δείξουμε, για να τιμήσουμε τη Μάνα!

Πρόσφορο ζυμωτό, κουλουράκια από τα χεράκια της (που έκαναν βουτιά μέσα στον καφέ μου) και βύσσινο γλυκό του κουταλιού!!!

Δεν υπάρχουν λόγια ικανά να συνοδέψουν τις εικόνες αυτές και ό,τι κουβαλούν μαζί τους! Ο Θεός να την έχει πάντα καλά! Όπως και όλες τις Μανάδες του κόσμου!

Πατέρας και παιδί

Τα στάδια στη ζωή ενός ανθρώπου σε σχέση με τον πατέρα:

4 ετών: Ο μπαμπάς μου μπορεί να κάνει τα πάντα!
7 ετών: Ο μπαμπάς ξέρει τόοοσα πολλά!
8 ετών: Ο μπαμπάς μου δεν ξέρει τελικά και τόσα πολλά.
12 ετών: Ο μπαμπάς μου δεν ξέρει τι του γίνεται.
14 ετών: Ο πατέρας μου? Ασε καλύτερα!
21 ετών: Ωχ πάλι αυτός μπροστά μου!
25 ετών: Κάτι ξέρει για το θέμα ο πατέρας μου αλλά όχι και πολλά πράγματα.
30 ετών: Θα πρέπει να μάθω τι ξέρει ο πατέρας μου για το θέμα.
35 ετών: Πριν αποφασίσουμε ας ζητήσουμε και τη γνώμη του μπαμπά.
50 ετών: Τι άραγε να πίστευε ο πατέρας γι΄ αυτό?
60 ετών: Τελικά ο πατέρας μου είχε τεράστια εμπειρία!
65+ετών: Α, ρε πατέρα! Μακάρι να ζούσες και να μιλούσαμε σήμερα οι δυο μας!

Ἀπόδειπνος λόγος...

"Καί δός ἡμῖν Δέσποτα πρός ὕπνον ἀπιοῦσιν..."

Τό σύνορο τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου τό προγεύεσαι καθημερινά τήν ὥρα ἐκείνη, ὅπου μετά τή βραδυνή σου ἐπιστροφή ἀναζητᾶς τήν εὐλογημένη ἡσυχία, ἀλλά περισσότερο τό σφάλισμα τῶν κουρασμένων ὀφθαλμῶν σου: κουρασμένων ἀπό ἔνα πλῆθος εἰκόνων πού ἀποθηκεύουν μέ τήν, ἐν εὐθέτω καιρῶ, προοπτική τῆς ἐπεξεργασίας. (Μέ τά χρόνια ἀρχίζεις νά κατανοεῖς πώς οἱ εἰκόνες πού ξαποσταίνουν τήν ψυχή σου ὅλο καί λιγοστεύουν, καθώς τό Ὡραῖο καί Κόσμιο ὅλο καί χάνονται ἀπό τήν κοινωνία τῶν ἀνθρώπων. Δυστυχῶς.)

Οἱ στιγμές λοιπόν ἐκεῖνες μεταξύ τοῦ ξύπνιου καί τοῦ ὕπνου ἔχουν μιά ἰδιαίτερη καί πολύ σημαντική δύναμη: δύναμη λυτρωτική πού ἀσφαλῶς σέ φέρνει μέχρι τό βάθος τῆς ψυχῆς σου, καθώς μέ τρόπο ἁπλό, ἀλλά ἀμέτρητα ἐπώδυνο ἐξετάζεις τή συνειδησή σου. Εἶναι ἔνα ἔσχατο κοίταγμα στόν καθρέφτη της, ὅπου φαίνεται ὄχι τό εἴδωλό σου, ἀλλά ἡ πολιτεία σου. Μιά πολιτεία, πού μονάχα ἐσύ κι ὀ Θεός γνωρίζετε. Γι᾿ αὐτό καί τήν ὤρα ἐκείνη, πού στά μάτια κατεβαίνει ὁ νυσταγμός πασχίζεις νά κάμεις κάποια δειλά βήματα μετανοίας. Νά ξαναδέσεις τό νῆμα τῆς συνάντησής σου μέ Ἐκεῖνον, γιατί τό θεωρεῖς ἀπαραίτητο, καθώς ὁ λόγος τοῦ Νηπτικοῦ Πατρός, πού συμβουλεύει ὄτι ἡ κλίνη μπορεῖ νά εἶναι ὁ τάφος μας, ἀφοῦ ὀ ὕπνος εἶναι "εἰκών θανατου" (Ἅγ. Ἰωάννης τῆς Κλίμακος), ἀνακαλεῖται στό νοῦ.

Συναντᾶς ξανά λοιπόν πρόσωπα πού ἀντάμωσες ὅλη τήν ἡμέρα, ἤ σέ κάποιους ἄλλους καιρούς καί διαπιστώνεις μέσα στήν ψυχή σου ἕνα νυγμό, καθώς προβάλλεται στήν ὀθόνη τοῦ νοῦ ἡ συμπεριφορά σου, ὁ ἀργός σου λόγος, ἡ βιαστική - ἀπορριπτική φυγή σου καί κάποια ἄλλα ἀτοπήματά σου. Πασχίζεις νά ταχτοποιήσεις τά ὅσα ἄτακτα συσσώρευσες μέσα σου καί παρατηρᾶς, πώς δέν ἔχεις τή δυνατότητα τῆς ἐπιλογῆς, γιατί μιά ἐσωτερική σύγχυση ἐπικρατεῖ ἀκόμα μέσα σου, λές καί ταράχτηκε ἡ ἥρεμη ἡ δεξαμενή καί θόλωσε τό νερό. Ἔτσι, παρακαλεῖς Ἐκεῖνον, πού εἶναι "ἡ ὄντως Εἰρήνη", ὅπως σοῦ χαρίσει ἀνάπαυση, γιατί μόνον ἔτσι θά ἔχεις ὕπνο "πάσης σατανικῆς φαντασίας ἀπηλλαγμένον". Γιατί ὁ ὔπνος ἄν καί εἶναι τό μυστηριῶδες τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς στοιχεῖο, ἐν τούτοις ἀναπαύει καί ἀναζωογονεῖ τόν ἄνθρωπο. Τόν καθιστᾶ κάθε πρωΐ καινούριο, ἀνανεωμένο, δημιουργικό καί ἐλπιδοφόρο, καθώς διαπιστώνει πώς τοῦ ἔχει δώσει ὁ Θεός καιρό μετανοίας. Μιάν ἄλλη δηλαδή εὐκαιρία, ὥστε νά ζωντανέψει μέσα του ἡ λαχτάρα γιά ἐπιστροφή καί ἀληθινή μετάνοια. Ἄλλωστε, τό αἴτημα ὅπως, "Τόν ὑπόλοιπον χρόνον τῆς ζωῆς ἡμῶν ἐν εἰρήνῃ καί μετανοίᾳ ἐκτελέσαι..." ἔχει ἀναμφίβολα τή σημασία του καί ὁπωσδήποτε τόν συμβουλευτικό - σωτηριολογικό χαρακτῆρα του.

Λίγο πρίν τά βλέφαρα σφαλίσουν, πρίν ἀρχίσει τό σῶμα νά δέχεται τήν παραμυθία τοῦ ὕπνου, διαπιστώνεις γι᾿ ἄλλη μιά φορά τήν ἀνάγκή νά παραδοθεῖς στά χέρια τοῦ Θεοῦ, γιατί τό θεωρεῖς καί ἀπαραίτητο, ἀλλά καί φυσικό. Συντονίζεις λοιπόν τό εἶναι σου μέ τήν παρακάτω εὐχή κι ἀρχίζεις νά περνᾶς τό μεσότοιχο, ἀπό τό νυσταγμό στόν ὕπνο, πού ἀναμφίβολα εἶνα "ἀργία τῶν αἰσθήσεων" (Ἁγ. Ἰωάννης Σιναΐτης).

"Ἡ ἐλπίς μου ὁ Πατήρ, καταφυγή μου ὁ Υἱός, σκέπη μου τό Πνεῦμα τό Ἅγιον· Τριάς Ἁγία δόξα σοι". Ἀμήν.

π. Κων. Ν. Καλλιανός