Το κόκκινο χρώμα

Με τους αγαπημένους φίλους ζωγράφους Αθηνά Μπετίνη και Αλέξη Καπράρα συζητούσαμε πρόσφατα για το κόκκινο χρώμα. Το χρώμα αυτό είναι (μαζί με το πράσινο και το μπλε) ένα από τα τρία βασικά χρώματα του ορατού φωτός.

Το χρώμα αυτό είναι συνδεδεμένο με ποικίλους συμβολισμούς. Από την αρχαιότητα κόκκινες ήταν οι χλαμύδες των στρατιωτών της αρχαίας Σπάρτης, των Μακεδόνων, των Ρωμαίων, αλλά και των Βυζαντινών (το πορφυρό χρώμα στα ενδύματα και τα πέδιλα ήταν προνόμιο του αυτοκράτορα). Σήμερα, στη λογοτεχνία αλλά και στην καθημερινή γλώσσα συνδέεται με τη φωτιά, τον έρωτα («κόκκινα τριαντάφυλλα»), το θυμό και τον κίνδυνο («κόκκινο πανί»). Στα σήματα κυκλοφορίας το κόκκινο χρώμα συμβολίζει την απαγόρευση ή τον κίνδυνο, τα κόκκινα φώτα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου προειδοποιούν, η κόκκινη σημαία στις παραλίες απαγορεύει την κολύμβηση λόγω καιρικών συνθηκών, ενώ αποτελεί διεθνές σήμα κινδύνου για τα πλοία όταν κάνουν πετρέλευση. Η χρήση επίσης των κόκκινων φωτοβολίδων σημαίνει κίνδυνο. Τα οχήματα της πυροσβεστικής, οι σειρήνες των οχημάτων και τα ροτορ-αλάρμ φώτα της έχουν το χρώμα της φωτιάς, ενώ ο Ερυθρός Σταυρός και η Ερυθρά Ημισέληνος χρησιμοποιούν το χρώμα ως σύμβολο του «απυρόβλητου» και της προσφοράς βοήθειας.

Στο χώρο του αθλητισμού το κόκκινο χρώμα, μόνο του ή σε συνδυασμό με κάποιο άλλο, ταυτίζεται με την υποστήριξη σε συγκεκριμένους συλλόγους (ερυθρόλευκοι, κυανέρυθροι, κ.λ.π.), ή εθνικές ομάδες. Είναι επίσης το αγαπημένο χρώμα των κατασκευαστών ταχύτατων αυτοκινήτων πολυτελείας.

Στα σπίτια μας βάφουμε κόκκινο το σαλόνι, για να δίνει την αίσθηση της ζεστασιάς και της παρέας. Στα παιδικά δωμάτια συνήθως το αποφεύγουμε, γιατί τα παιδιά που έζησαν μέσα σε κόκκινο δωμάτιο έχουν επιθετικές τάσεις.

Το φυσικό κόκκινο χρώμα προέρχεται από το τελευταίο στάδιο σκουριάς του σιδήρου. Τα λουλούδια δεν παράγουν κόκκινο χρώμα. Το χημικό κόκκινο είναι πολύ ακριβό στην αγορά. Έχει πολλές αποχρώσεις. Είναι όντως το χρώμα με τις περισσότερες αποχρώσεις. Ανάλογα είναι και τα ονόματα, όπως: κόκκινο καδμίου, βερμιγιόν, μπορντώ, πορφύρα, χονδροκόκκινο κ.ά.

Στη ζωγραφική είναι βασικό χρώμα. Κάποιοι ζωγράφοι χρησιμοποιούν ιδιαιτέρως το κόκκινο. Θεωρείται «θερμό» χρώμα και «έρχεται μπροστά» στον πίνακα, αφήνοντας πίσω του τα υπόλοιπα.

Όλοι οι πολιτισμοί χρησιμοποιούν το κόκκινο χρώμα για να τονίσουν χαρά και ευχαρίστηση.