Οι Δίδυμοι Πύργοι, ο Καλατράβα και ο Άγ. Νικόλαος

Η 11η Σεπτεμβρίου ήταν η τραγική επέτειος της καταστροφής των Δίδυμων Πύργων στην Νέα Υόρκη, η ημέρα συνειδηποίησης του μίσους, η ημέρα της απώλειας της αθωότητας ακόμα και των πιο αφελών και απροβλημάτιστων πολιτών. Ήταν και ημέρα μεγάλων υλικών ζημιών.

Ανάμεσα στα κτήρια που κατέρρευσαν, ήταν και ο ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου. Δέκα τέσσερα χρόνια μετά, και κατόπιν κλειστού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού με δώδεκα αρχιτεκτονικά γραφεία να συμμετέχουν, η ανάθεση της ανέγερσης της νέας εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, ανατέθηκε στον διάσημο Ισπανό αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα.

Ο Σαντιάγο Καλατράβα είναι γνωστός για τον σχεδιασμό του πύργου επικοινωνίας της Βαρκελώνης και του Ολυμπιακού σταδίου της Αθήνας. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από ένα ιδιαίτερο μεταμοντέρνο στυλ και έχουν πολλούς οπαδούς ανά τον κόσμο.

Το κτήριο του  ναού του Αγίου Νικολάου στην Νέα Υόρκη πρωτοχτίστηκε το 1832 και αρχικά υπήρξε ιδιωτική κατοικία, μετά λειτούργησε ως ταβέρνα και το 1916 μετατράπηκε σε χώρο λατρείας. Στον ναό αυτό φυλάσσονταν λείψανα αγίων καθώς και δωρεές του τελευταίου τσάρου της Ρωσίας, του Νικολάου του Β’.

Έπειτα από πολύχρονες διαπραγματεύσεις του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου με τις αμερικανικές αρχές, αποφασίστηκε η εύρεση της νέας τοποθεσίας της κατεστραμμένης εκκλησίας. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 2014 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2017. Ο τόπος της ανέγερσης- πού αλλού; Εκεί που βρισκόταν η παλιά εκκλησία: το γνωστό πλέον σε όλους μας, Σημείο Μηδέν.

Στο νέο, υπερυψωμένο πάρκο της Ελευθερίας κατασκευάζεται ο ναός του Αγίου Νικολάου. Ο νέος αυτός χώρος θα βρίσκεται στην οροφή του Κέντρου Ασφαλείας Οχημάτων με θέα το Μνημείο και το Μουσείο της 11ης Σεπτεμβρίου.

Ο νέος ναός του Αγίου Νικολάου, σύμφωνα με την αρχιτεκτονική ματιά του κατασκευαστή του, του Καλατράβα, βρίθει από βυζαντινές αναφορές. Η νέα εκκλησία θα είναι μια μοντέρνα βασιλική από χάλυβα και σκυρόδεμα, οι σαράντα νευρώσεις είναι πανομοιότυπες με αυτές της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Η μορφή και ο εσωτερικός διάκοσμος παραπέμπουν στην Μονή της Χώρας, στην μοναδική εκκλησία της Κωνσταντινούπολης με τα καλύτερα σωζόμενα ψηφιδωτά.

Στο ψηφιδωτό που θα βρίσκεται στην είσοδο του Νάρθηκα, θα απεικονίζεται η Παναγία μαζί με τον μικρό Ιησού. Αριστερά της θα είναι ο Μέγας Κωνσταντίνος που θα της προσφέρει την Κωνσταντινούπολη και δεξιά της ο Ιουστινανός που θα της προσφέρει την Αγία Σοφία.

Άκρως βυζαντινό και ορθόδοξο το θέμα της νέας εκκλησίας. Οι παραδόσεις μας, μας πηγαίνουν πίσω, σε μια εποχή που υπήρχαν αξίες και πολιτισμός.

Εύη Ρούτουλα