Tuesday 21 May 2024

Καλλιανός και Thomas


Σήμερα, τ ΚΑʹ το ατο μηνς μνμη τν  γων νδξων, θεοστπτων κα σαποστλων μεγλων βασιλων Κωνσταντνου κα λνης.


Με την ευκαιρία αυτή ενθυμούμεθα και τον μακαριστό αδελφό και συλλειτουργό π. Κωνσταντίνο Καλλιανό, ο οποίος ανεχώρησε πρόσφατα από τη σκηνή του βίου τούτου.

Η αγαπητή κοινή μας φίλη κα Νατάσα Κεσμέτη ετοίμασε το παρακάτω ειδικό αφιέρωμα στη μνήμη του.


να μετάφρασμα δούλεψα τίς προηγούμενες μέρες στήν μνήμη το π. Κωνσταντίνου Καλλιανο. Στήν μικρή εσαγωγή παρακάτω θά δετε πς συνέδεσα τόν Οαλλό καί τόν Σκοπελίτη. Προσέθεσα καί τό βίντεο, να πό τά πολλά γιά τόν σπουδαο R.S. Thomas, καί τήν ζωή του στά πομονωμένες νορίες που διακόνησε. Πρέπει νά σς π τι γαπ πολύ τήν δύσκολη ποίηση του καί χω μεταφράσει καί λλα ποιήματά του δη δημοσιευμένα.

Θαυμάσιες συνομιλίες χουν κδοθε νάμεσα σ' ατόν καί τόν λλοτε Archbishop of Cantebury Rowan Williams, πού φαίνεται νά τόν κατανοσε πολύ καλά.   
 
ερωμένος ποιητής  R.S. Thomas γεννήθηκε στό Κάρντιφ τς Οαλλίας το 1913. Διακόνησε στίς μακρινές καί πομονωμένες μικρές νορίες το Aberdaron το Lleyn καί Μanafon in mid-Wales. Tιμήθηκε μέ ρκετά βραβεα στή Μεγάλη Βρετανία καί στόν πόλοιπο κόσμο γιά τήν ποίησή του. φτασε μιάν νάσα πό τό Νόμπελ Λογοτεχνίας τό 1996, ταν καί τό χασε πό τόν Σέϋμους Χήνυ. Συνολικά εχε κδώσει 26 βιβλία, ποίησης, δοκιμίου καί μιά ατοβιογραφία. Πέθανε τό 2000. σως μοναχικός Οαλλός πάστορας νά  νιωθε κάποια συγγένεια μέ τόν ρθόδοξο ερέα π. Κωνσταντνο Καλλιανό πού, κτός πό τήν ελάβειά του, τρεφε τόσο τρυφερή γάπη γιά τήν φύση το πατρογονικο του Κλήματος, στά ρεινά τς Σκοπέλου, καί γιά λη τή φύση. Μέ ατήν τή σκέψη φιερώνω τό παρακάτω μετάφρασμα στήν Σεπτή Μνήμη το πατέρα Κωνσταντίνου.
 
 
μνος
 
 
Σέ μν γιατί
εσαι καλλιτέχνης καί πιστήμονας
μαζί. ταν εμαι κάπως
τρομαγμένος μπροστά στήν δύναμή σου,
τήν κανότητά σου νά κάνεις θαύματα
μ' να περιγεγραμμένο τετράγωνο, κούω
τό μουρμούρισμα στόν αυτό σου
σέ μιά νότα πού νειρεύτηκε Βετόβεν
λλά ποτέ δέν μπόρεσε νά πετύχει.
Ξεχειλίζεις καί διαφεύγεις  πό τίς δικές σου κλίμακες
τν βρόχινων- τν θαλασσινν νερν, παίζεις
τ' κκόρντα το πρωϊνο
καί το δειλινο φωτός, κάνεις γλυπτά
μέ τήν σκιά, νώνεις  φύλλο
τό φύλλο, ταν ρχεται
νοιξη, στίς στροφές νός
πέραντου ποιήματος. Μιλς
λες τίς γλσσες καί καμία,
παντώντας στίς πιό περίπλοκες
προσευχές μας μέ τήν πλότητα
νός λουλουδιο, ποτρέποντας 
ποια πόπειρά μας νά σέ κάνουμε οκόσιτο
γιά τίς  χρήσεις μας, μέ τούς φηνιασμένους 
ούς κάτω πό τούς φακούς μας.
 
R.S. Τhomas

Monday 20 May 2024

Ancient Greek Philosophy Today

 
Thursday 23 May 2024
 

VENUE: The Hellenic Centre, London
 
TICKETS: Free entry | Bookings via Eventbrite, or 020 7563 9835
 
TIME: 19:00
 
Why engage with ancient Greek philosophy today? Can it still teach us anything today or is it outdated? 
 
Many contemporary thinkers believe that ancient philosophical theories are not just interesting museum pieces but tell us something important about our lives today and can both challenge our own views and provide inspiration in many fields of human thought.
 
Philosophers of science like Nancy Cartwright argue that Aristotelian metaphysics provides the best framework for thinking about contemporary physics.
 
Ethicists like Martha Nussbaum think that Greek virtue ethics should inspire the way we think about what’s right and wrong today.
 
And both philosophers and psychologists have been impressed by the ancient Greeks’ views about the good human life, human flourishing and peace of mind. 
 
So, do ancient Greek philosophical ideas still merit engagement today after all? The following four international experts will share their thoughts on why the answer should be Yes!
 
Anna Marmodoro is full Professor of Philosophy at the University of Durham, author of several books on ancient Greek philosophy with a special focus on metaphysics. She is co-editor (with Erasmus Mayr) of the journal Dialogoi. Ancient Philosophy Today, published by Edinburgh University Press.
 
Erasmus Mayr is Professor of Philosophy at the Friedrich-Alexander-University Erlangen-Nürnberg. His focus has been especially on moral philosophy and philosophy of action. He is co-editor (with Anna Marmodoro) of the journal Dialogoi. Ancient Philosophy Today, published by Edinburgh University Press.
 
John Sellars is Reader in Philosophy at the Royal Holloway University London. He is author of several books, with a special focus on ancient Stoicism and its continuing appeal throughout the ages.
 
Raphael Woolf is Professor of Philosophy at King’s College London. He has published extensively on many areas of both ancient Greek and Roman philosophy.

Sunday 19 May 2024

Ο ευσχήμων Ιωσήφ

 
Συναξριον το Πεντηκοσταρου
Τ ατ μρ, Κυριακ τρτ π το Πσχα, τν τν γων γυναικν Μυροφρων ορτν ορτζομεν· τι δ μνεαν ποιομεθα κα το ξ ριμαθαας ωσφ, ς ν μαθητς κεκρυμμνος· πρς δ κα το νυκτερινο μαθητο Νικοδμου.
 

Ο Άγ. Θεόληπτος Φιλαδελφείας, αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Ποιός δεν θα θαυμάσει τον σεμνό Ιωσήφ, ο οποίος με το να προτιμήσει την ευσέβεια και την αγάπη προς τον Χριστό, παρέβλεψε τους φόβους του και πήγε στον Πιλάτο και ζήτησε το σώμα του Κυρίου; Δεν έσβησε την πίστη του το βουλευτικό αξίωμά του, δεν τον εμπόδισε ο πλούτος, ούτε έγινε κώλυμα ο φόβος της σωματικής κοπώσεως, αλλά και το αξίωμα και τον πλούτο και το σώμα του, αφήνοντάς τα προκαταβολικά στην άκρη, έσπευσε να λάβει πριν απ’ όλα τον Χριστό».

Saturday 18 May 2024

Λειτουργήματα

 
Γενεές γενεών έχουμε γαλουχηθεί με το αξίωμα ότι τα λειτουργήματα είναι τρία και ασκούνται από τους ιερείς, τους διδασκάλους και τους ιατρούς.

 

Γέροντας, Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης (1945-2021)


Παρά το γεγονός ότι με ευνόησε η τύχη να περιληφθώ σ’ αυτή την τριάδα και να υπηρετήσω την Ιατρική για πέντε δεκαετίες, διατηρώ βασικές επιφυλάξεις. Αφενός γιατί δεν επαρκεί ο τίτλος ενός από τα τρία επαγγέλματα για να σε καταστήσει «λειτουργό» και αφετέρου εξαιρούνται αυθαιρέτως πάμπολλα, αν όχι όλα τα επαγγέλματα μέσα από τα οποία οι ασκούντες μπορεί να αναδειχθούν σε πραγματικούς και σπουδαίους λειτουργούς.
 
Αφορμή γι’ αυτούς τους συλλογισμούς, μου έδωσε η επανειλημμένη εμφάνιση ασθενών οι οποίοι, παρά το γεγονός ότι μετά από διεξοδικό έλεγχο ευρέθησαν υγιείς, έμειναν προσκολλημένοι στο συνοφρυωμένο ύφος και τα μασημένα λόγια του ιατρού τους κατά τη διάρκεια της διαγνωστικής-ερευνητικής διαδικασίας.
 
Ομολογουμένως η προσπάθεια καθησυχασμού και αποκαταστάσεως της ηρεμίας, σε ορισμένους ήταν εξαιρετικά δύσκολη διότι είχε εμφυτευτεί στο υποσυνείδητό τους η αμφιβολία.
 
Συνειρμικά ήλθαν στο μυαλό μου οι «μυστικές ευχές» που αναγιγνώσκει χαμηλόφωνα ή ψιθυριστά, «καθ’ εαυτόν», ο ιερέας κατά τη διάρκεια του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Την ώρα εκείνη επιτελεί μία ιερή διαδικασία ενώ το ποίμνιον συμμετέχει παράλληλα με τις ψαλμωδίες και τις δικές του μυστικές ευχές.
 
Κατ’ αναλογίαν θεωρώ πως και ο ιατρός, κατά τη διάρκεια της διαγνωστικής διεργασίας όταν οι σκέψεις του ταλαντούνται μεταξύ του απολύτως αθώου συμπτώματος και της θανατηφόρου νόσου, οφείλει να αποκρύπτει την ανησυχία του και να ανακοινώνει στον εξεταζόμενο τα τελικά αποτελέσματα, χωρίς να τον έχει φορτίσει με όλα τα κακά ενδεχόμενα.
 
Τα παραδείγματα εκτροπής από την αποστολή στην οποία έχουμε ταχθεί έκαστος είναι πάμπολλα αλλά θα σταθώ σε κάτι απλό και καθημερινό.
 
Κατά την ώρα της εκκενώσεως του κάδου στο απορριματοφόρο μια τσάντα με ρυπαρό περιεχόμενο πέφτει εκτός και ο οδοκαθαριστής της δίνει μια κλωτσιά και κρύβεται κάτω από παρακείμενο αυτοκίνητο. Σε άλλη περίπτωση εκφεύγει της πορείας ελάχιστο σκουπίδι και ο οδοκαθαριστής το μαζεύει με τα χέρια και το ρίχνει εκεί που πρέπει. Αυτός είναι τιμημένος λειτουργός εν αντιθέσει με τον πρώτο.
 
Συμπληρώθηκαν στις 15 Μαΐου τρία χρόνια από την κοίμηση του «Έλληνα παππά», όπως αυτοπροσδιορίζετο, Ανανία Κουστένη. Σε σχετική συζήτηση με πιστό συλλειτουργό του επληροφορήθηκα ότι συχνά καλούσε τους οδοκαθαριστές της περιοχής όπου διέμενε και τους φιλοξενούσε στο ταπεινό του κελλάκι, τους αποκαλούσε δε συναδέλφους με την αιτιολογία «εσείς καθαρίζετε τους δρόμους, εμείς τις ψυχές».
 
Άρα, δυνητικά ο κάθε επαγγελματίας είναι Λειτουργός, μέσα από τη δική του κάθαρση.
 
Νίκος Ερρίκου Ιωάννου
Ιατρός Καρδιολόγος (εκ Κύπρου)
 
[Δια της κας Νατάσας Κεσμέτη]

Friday 17 May 2024

Μήνυμα στον Υπόγειο

 
Σε πρόσφατη επίσκεψή μου στο Λονδίνο, όπου συμμετείχα σε Διαχριστιανική Σύσκεψη, ταξίδεψα με τον Υπόγειο Σιδηρόδρομο και πέρασα από τον Σταθμό με την επωνυμία Pimlico.
 

Εκεί, καθώς έβγαινα από τον εν λόγω Σταθμό, για να μεταβώ περπατώντας στον χώρο της Σύσκεψης, αντίκρυσα ξαφνικά μπροστά μου την πρώτα εικόνα της παρούσας ανάρτησης. Η άμεση σκέψη μου ήταν: ένας άστεγος συνάνθρωπος κοιμάται κάτω από την... Ακρόπολη!
 

Ύστερα, κοίταξα το μήνυμα που έγραφε σε ένα απλό χαρτόνι και το είχε καρφώσει κάπου εκεί κοντά στο πρόχειρο κατάλυμά του. Το διάβασα, το ξαναδιάβασα, ένιωσα εντονότατη θλίψη και το μεταφέρω εδώ με συγκίνηση και χωρίς σχόλια: «Γεια σας. Καλημέρα. Παρακαλώ βοηθήστε με για πρωϊνό. Για να καθήσω σε τραπέζι και να φάω. Θα είναι η καλύτερη αίσθηση όλης της εβδομάδας. Πολλά ευχαριστώ. Θωμάκος»!

Thursday 16 May 2024

«Απάνεμα» στην Κρήτη

 
Μόλις έλαβα έναν φάκελο, όπου η διεύθυνση του αποστολέα έγραφε «Μουρνιές, Χανιά». Μεγάλη χαρά μου προσέδωσε κατ’ αρχάς η λήψη του φακέλου και ακόμα μεγαλύτερη του περιεχομένου. Με ευγνωμοσύνη αλλά και με ειλικρινή ταπείνωση εκφράζω εγκαρδιότατες ευχαριστίες στον ελλογιμότατο αποστολέα, για τον εξαιρετικά κολακευτικό λόγο του και την προσφορά των υπέροχων έργων του.
 

Αποστολέας είναι ο αγαπητός φίλος και συνοδοιπόρος στα φωτεινά μονοπάτια της λαμπροφόρου Ποίησης Νίκος Ι. Χουρδάκης, ψυχολόγος, ψυχαναλυτικός ψυχοθεραπευτής, Ποιητής, κριτικός της λογοτεχνίας, Άνθρωπος της Επιστήμης και του Ζωηφόρου Πνεύματος, που κονταροχτυπιέται επιτυχώς με την πένα της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
 

Στον φάκελο είχε εσωκλείσει δυο σελίδες πυκνής βιβλιοκριτικής για την πρόσφατη Ποιητική Συλλογή μας «Απάνεμα», ένα υπέροχο και μελωδικότατο δικό του στιχούργημα, καθώς και τρία αξιολογότατα επιστημονικά βιβλία του, με τίτλους θαυμαστούς: «Σύντομη αναφορά στη νευροψυχολογία της λύπης, του θρήνου και των δακρύων κατά την απώλεια προσφιλούς προσώπου», «Τα βασικά συναισθήματα στα ριζίτικα τραγούδια και δύο ακόμα κείμενα» και «Το αρχέτυπο της Μητέρας και το ήθος της Ελευθερίας από τα Άνθη Ευλαβείας στους Ελεύθερους Πολιορκημένους και στον Καπετάν Μιχάλη»!

Wednesday 15 May 2024

Σχολικοί κανόνες

 
Βρέθηκα πρόσφατα σε αγγλικό σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στο κέντρο του Bristol, με σκοπό να εξετάσω ένα ελληνόπουλο - μαθητή του σχολείου, που επρόκειτο να δώσει εξετάσεις ελληνικής γλώσσας. Σε πίνακα ανακοινώσεων του εν λόγω σχολείου, βρήκα και διάβασα την αφίσα της παρούσας ανάρτησης.
 

Με χαρά μου ανέγνωσα εκεί κάποια ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία συμπεριφοράς που προωθεί το σχολείο, όπως τη σημασία του χρόνου και της προετοιμασίας, την προσοχή προς τους ανωτέρους και τον σεβασμό προς όλους, την σκληρή εργασία και την αλληλοβοήθεια, όπως επίσης και την σημασία των θεμάτων υγείας και ασφάλειας. Κι αυτά προφανώς είναι στοιχεία που αφορούν κι ενδιαφέρουν όχι μόνο μαθητές, αλλά όλους τους πολίτες των ευνομούμενων κοινωνιών!

Tuesday 14 May 2024

Pirates, Poets and ‘Plagiarism’

 
How Byron translated and was translated by
Greek poetry and reality

 

Detail: ‘Byron as Don Juan, with Haidee, 1831’ Alexandre Colin.


This is the title of a lecture given in Oxford on 9 May by Alicia Stallings, the Professor of Poetry at Oxford University. She is an American classicist and poet who has lived in Athens for the last 25 years and is married to the Greek journalist, John Psaropoulos.
 
We think of plagiarism as intellectual dishonesty. The root of the word is plagiare – Latin ‘to kidnap or steal slaves’. Plagiarism could be seen as ‘a kidnapping of words’. The lecture began with this observation but no charge of ‘plagiarism’ was brought; rather, the lecture explored Byron’s cultural debts and influences: his to Greece and the Greeks to him.
 
Byron travelled twice to Greece: in 1809, aged 21, and again in 1823. He would die there, at Missolonghi, on 19 April 1824. In 1809 he was shipwrecked and encountered some ‘friendly’ pirates. His grandfather, Admiral John Byron, had survived a shipwreck off Chile as a young sailor and no doubt the young Byron heard many tales about what happened next. Between his visits to Greece, Byron completed his two great works, Childe Harold’s Pilgrimage and Don Juan.
 
Don Juan tells of the adventures of a young Spaniard who, the sole survivor, is shipwrecked on an unnamed Aegean Island. There he meets Haidee, the daughter of a pirate, and her maid, Zoe. The pirates later sell him into slavery in Ottoman Constantinople.
 
The lecture featured a close reading of ‘The Isles of Greece’, Canto 3 of Don Juan (Stanzas 1-4 below)
 
THE isles of Greece! the isles of Greece
    Where burning Sappho loved and sung,
Where grew the arts of war and peace,
    Where Delos rose, and Phoebus sprung!
Eternal summer gilds them yet,
But all, except their sun, is set.
The Scian and the Teian muse,
    The hero’s harp, the lover’s lute,
Have found the fame your shores refuse:
    Their place of birth alone is mute
To sounds which echo further west
Than your sires’ ‘Islands of the Blest’.
The mountains look on Marathon—
    And Marathon looks on the sea;
And musing there an hour alone,
    I dream’d that Greece might still be free;
For standing on the Persians’ grave,
I could not deem myself a slave.
A king sate on the rocky brow
    Which looks o’er sea-born Salamis;
And ships, by thousands, lay below,
    And men in nations;—all were his!
He counted them at break of day—
And when the sun set, where were they?
 
Byron acknowledges numerous significant events and individuals in the history and culture of ancient Greece. These verses were first published in 1821 as the Greek struggle for liberation took on a new and decisive energy. Byron memorably writes: ‘Trust not for freedom to the Franks’ by which term he meant ‘the West’, including Britain.
 
The poem honours ‘Suli’s rock, and Parga’s shore’ and Stallings explained the relevance of the Dance of Zalongo in 1803; the syrtaki, the ‘dragging dance’, with which the mothers dragged themselves and their children over the edge of the cliff to avoid a worse fate at the hands of the Ottomans. Clearly, their sacrifice had a powerful effect on Byron.
 
Byron had an empathy with that part of Greece as it had been Christian Albanian pirates / bandits who had helped him when he had been shipwrecked in 1809. Ten years later Britain sold Parga, over which it held a protectorate, to Ali Pasha which Byron saw as an act of betrayal. This is a political poem.
 
Tradition has it that shipwrecked sailors are handsome and, when ‘rescued’ by young maidens, are inevitably all but naked. Stallings saw the origins of the name ‘Haidee’ in ‘χάδι’ – ‘caress’ and might even be translated ‘pet’ – a term of endearment in some parts of Britain. As happened in the Odyssey, when Haidee and Zoe met the shipwrecked Don Juan, they fed and clothed him.
 
The returning pirate, Lambro (based on a real pirate of that name), is not happy to find the young Spaniard being entertained in this way. Don Juan is sold into slavery and Haidee dies carrying his child.
 
Stallings suggested, but then seemed to discount, as a further possible source of Byron’s poem, the Cretan tale of ‘The Shepherdess’ – ‘Η Βοσκοπούλα’ – in which the tragic heroine dies of a broken-heart when the young man she ‘rescued’ was late in keeping their subsequent tryst.
 
The lecture moved on to consider two stand-out songs of the era of the Greek Revolution. Byron wrote that he had heard of Rigas Feraios when he visited in 1809. Stallings compared Byron’s translation of his War Song – Ο Θούριος – with that of Hobhouse.
 
It seems that Byron may have met Dionysios Solomos though that later was ten years younger than him and completed ‘The Hymn to Liberty’ in 1823, only months before Byron’s death. She said that Solomos, from Zakynthos, had been raised in Italy, that his Greek was poor when he returned to Greece but, after something of a crash-course, he acquired enough Greek to write his great work (all 158 stanzas of it). It was set to music in 1828 and adopted as the Greek National Anthem in 1864.
 
In it, Solomos references the tale of Don Juan and Haidee which illustrates that traffic flows in both directions along cultural highways. The lecture ended with Alicia Stallings singing, in a very sweet voice, the Greek National Anthem. To great applause.
 
The writer has found it worthwhile and interesting going up to Oxford to hear the three lectures Alicia Stallings has given on poems with a strong Greek connection in each of the three terms of her first year in the role of Professor of Poetry and looks forward to the ones she will give over the next three years. Had he not brought to these lectures a degree of familiarity with Greek history, language and poetry, the lectures would have been far less rewarding.
 
Richard Devereux

Monday 13 May 2024

Γαλάζιες Πατρίδες

 
Με την ευκαιρία της σημερινής επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού στη γείτονα τουρκία (πάντα με το «τ» μικρό), όπου θα συζητηθούν για λίγες ώρες (άλλοι λένε 5, άλλοι 7) διμερή θέματα, με διεθνή αντανάκλαση, αξίζει να δώσουμε μια ελληνική γνώμη σε ένα θέμα που έχει ανακινήσει ο τούρκος πρόεδρος.
 

Αυτό είναι το θέμα με τις -όπως τις αποκαλεί- «γαλάζιες πατρίδες». Και βέβαια είναι παντελώς ανιστόρητη η άποψή του και δεν εδράζεται σε καμμία ιστορική πηγή.
 
Ακόμα και όρος «γαλάζιες», αυτός καθ’ αυτός, δεν έχει καμμία απολύτως σχέση με τα οποιαδήποτε χρώματα χρησιμοποιεί η τουρκία, με την ερμηνεία και την ιστορία του όρου, με τη λογοτεχνική του διάσταση, με τη σχέση του με την Αρχαιο-Ελληνική πότνια αλς, με τον Βυζαντινό Ουρανό και την περηφάνια που προσδίδει ο εν λόγω όρος στο Ελληνικό Έθνος!
 
Ξεχνά επίσης ο νεο-σουλτάνος, ή προσποιείται πως ξεχνά, ότι ο λαός του δεν είναι ιδοκτήτης αλλά φιλοξενούμενος στις δικές μας... τις ελληνικές «Γαλάζιες Πατρίδες», όπως ορθότατα τις αποδίδει ο χάρτης της παρούσας ανάρτησης.
 
Ας δείξει λοιπόν ταπεινότητα και ακριβή ιστορική συνείδηση, για να έχουμε καλή γειτονία... Αυτός είναι ο αναγκαστικός μονόδρομός του προς την πορεία μιας ειρηνικής συμβίωσης στην περιοχή μας.
 
Αλλιώς...