Saturday 30 July 2022

Στην πόλη Tenby της Ουαλίας

 
Πρόσφατα ο Δημήτρης και η Παυλίνα επισκέφθηκαν την πόλη Tenby στη Δυτική Ουαλία και μας έστειλαν πανέμορφες φωτογραφίες.
 


Η πόλη αυτή είναι ίσως η πιο εμβληματική και πιο πολυσύχναστη παραθαλάσσια πόλη στην Ουαλία.
 


Είναι βουτηγμένο στην αρχαία ιστορία και περιτριγυρισμένη από έναν επιβλητικό μεσαιωνικό πέτρινο τοίχο.
 


Η Tenby έχει δει πολλές αλλαγές στο πέρασμα του χρόνου, αλλά βρίσκεται στον χάρτη αναψυχής για περισσότερα από 200 χρόνια.
 


Υπάρχουν πολλά καταστήματα στην πόλη, που ειδικεύονται σε προϊόντα τοπικής παραγωγής και πολλά αξιοθέατα, όπως εκδρομές με βάρκα, πάρκα άγριας φύσης, γκολφ και πολλές βόλτες στις γύρω περιοχές στις πολλές όμορφες παραλίες και το περίφημο παράκτιο μονοπάτι Pembrokeshire.
 


Όταν επισκέπτεστε την πόλη Tenby, θα ανακαλύψει έναν λαβύρινθο από στενά δρομάκια.
 


Οι δρόμοι πεζοδρομούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας το καλοκαίρι, όταν τα μπαρ και τα εστιατόρια στήνουν υπαίθρια καθίσματα.
 


Υπάρχουν πολλά συναρπαστικά και ιδιόμορφα καταστήματα. Είναι σίγουρα μια πόλη που πρέπει κανείς να την επισκεφθεί.

Friday 29 July 2022

Συνέδριο για τον Ισαάκ της Νινευή

 
28th International Ecumenical Conference on Orthodox Spirituality

 
ST. ISAAC OF NINEVEH and His Spiritual Teaching
 
Monastery of Bose, 6-9 settembre 2022
in collaboration with the Orthodox Churches
 
Στο φημισμένο μοναστήρι Bose θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβρη Διεθνές Οικουμενικό Συνέδριο, αφιερωμένο στον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο, που είναι γνωστός και ως Ισαάκ της Νινευή.
 
Isaac, a monk who was elected bishop of Nineveh and resigned after only five months to return to the anchoritic life, lived in Mesopotamia in the seventh century; he is truly an "ecumenical saint”, loved and read far beyond the boundaries of the Church to which he belonged, the ancient Eastern Syrian Church, since the fifth century no longer in communion with the rest of Christianity. Our conference, which gathers in Bose some of the leading experts on Isaac's work, intends to highlight the many aspects of his rich spiritual teaching, which, founded on the two cornerstones of humility and the infinite mercy of God, still continues today to touch the hearts of believers and to be an inexhaustible source of inspiration for the Christian life, a strong appeal to rediscover the heart of the Gospel, attaining the deep peace and joy that are a gift of God and opening oneself to universal compassion.
 
Monastero di Bose
via Cascina Bose, 7
13887 Magnano, IT

Thursday 28 July 2022

1ο Ετήσιο Μνημόσυνο π. Ηλία Αλευρά

 
Ήταν πέρσι σαν σήμερα που εκοιμήθη ο «Άγιος της Αργολίδας», ο πνευματικός μας πατέρας Πρωτοπρ. Ηλίας Αλευράς. Προσευχόμαστε ο Άγιος Θεός μας να τον κατατάξει "Ἐν σκηναῖς δικαίων". Κορυφαίες του βίου μας στιγμές είναι αυτές. Τις κρατάμε με ιερό δέος και μνήμη ζωντανή.
 

Προς τιμήν και μνήμην του μακ. π. Ηλία, η κατηχήτρια της εκκλησίας μας στο Bristol
, Λαμπρινή Δελλαπόρτα, ετοίμασε μια πανέμορφη ζωγραφιά με μολύβια, που απεικονίζει τον π. Ηλία τελούντα την Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία. Την ευχαριστούμε για την ευγενική της διάθεση και τη συγχαίρουμε για το πολύ όμορφο αποτέλεσμα.

Wednesday 27 July 2022

Στῦλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας

 
Σε πρόσφατη επίσκεψη στον κεντρικό Ιερό Ναό (που η ιστορία του ξεκινά το 675 μ.Χ.) της ιστορικής ρωμαϊκής πόλης Bath, στη Δυτική Αγγλία, είδαμε ένα όμορφο μαρμάρινο ανάγλυφο έργο, το οποίο απεικονίζει προφανώς προσωποποιημένη την Εκκλησία, που κρατά στο δεξί χέρι της την Αγία Γραφή και στο αριστερό ασπίδα που έχει πάνω της τον Τίμιο Σταυρό.
 

Στο πλάϊ αναγράφεται στα ελληνικά ένα χωρίο από την Προς Τιμόθεον Α΄ Επιστολή του Απ. Παύλου, που λέει: «Στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» (3, 15) και ερμηνεύεται ως εξής: «η Εκκλησία αυτή είναι στύλος και στερεό θεμέλιο της αληθείας». Ένα όμορφο αισθητικά έργο, με ένα σπουδαίο εκκλησιαστικό μήνυμα που τιμά και την πρωτότυπη γλώσσα της Καινής Διαθήκης, που είναι φυσικά η ελληνική κι έτσι μας κάνει κι εμάς τους Έλληνες εξαιρετικά υπερήφανους, για τη σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά μας.

Tuesday 26 July 2022

Ο Τούρκος αξιωματικός του Ναυτικού

 
Στη σειρά «Οι κρυπτοχριστιανοί στη σύγχρονη Τουρκία»
 


Α΄ Μέρος
         
Από την Κωνσταντινούπολη μαζί με τον π. Κύριλλο φύγαμε λίγο μετά το ξημέρωμα, με το πούλμαν, για τη Σμύρνη. Πολύωρο και σχετικά δύσκολο ταξίδι, αλλά όμορφο, μέσα από περιοχές, που ευωδιάζουν πάντα το άρωμα των Ελλήνων και του πολιτισμού τους. Το πούλμαν μας άφησε κοντά στην παραλία, στο περίφημο (λέξη από τα γαλλικά) «Και» της «άπιστης» για τους τούρκους, ελληνικής Σμύρνης.
 
Στην παραλία ήταν λίγος ο κόσμος.
 
-         Ας σταθούμε λίγο όρθιοι εδώ, κοιτάζοντας τη θάλασσα και το Κορδελιό, μου είπε ο π. Κύριλλος. Ας προσευχηθούμε για όσους σφαγιάσθηκαν σε αυτήν παραλία από τους Τούρκους, με πρώτο τον Άγιο Μάρτυρα Χρυσόστομο Σμύρνης.
-         Έχω αναμνήσεις από αυτήν την παραλία, του απάντησα. Εδώ κινδύνευσε και η μητέρα μου, μικρό παιδί τότε, να την σφάξουν οι τσέτες. Ορφανή από τον άγιο ιερέα πατέρα της, βρέθηκε στη Σμύρνη μακριά από τη μητέρα της, που αγνοούσε πού βρισκόταν, με την πρώτη εξαδέλφη της, την Ευαγγελία. Μαζί διώχθηκαν από την Πάρσα και χαθήκαν στο μακελειό στην παραλία, που τώρα βρισκόμαστε. Είναι δύσκολο να νιώσουμε το συναίσθημα των Ελλήνων, που περίμεναν ή τον θάνατο ή τη σωτηρία με κάποιο καράβι...
 
Κλονίστηκα εκείνη την ώρα. Έσπασε η φωνή μου, μου ήρθε ένας λυγμός που με δυσκόλεψε στην αναπνοή και μου ήταν δύσκολο να συνεχίσω. Το κατάλαβε ο π. Κύριλλος και μου είπε:
 
-         Σταμάτα, αν δεν μπορείς να συνεχίσεις.
-         Όχι πάτερ, θα σου τα πω όσα μου είχε πει η μητέρα μου, στη μνήμη της και στη μνήμη όλων των Μικρασιατών, θυμάτων της Γενοκτονίας. Πήρα μιαν βαθιά ανάσα και συνέχισα:
-         Η μητέρα μου, ένα κορίτσι 15 ετών, αδύναμο, γλυκό, κοντούλικο, βρώμικο, με το πρόσωπο μαυρισμένο από την καπνιά, που της είχε βάλει η ξαδέλφη της μην την δουν οι Τούρκοι και την αρπάξουν, σπάραζε στο κλάμα. Φώναζε «μάνα μου, μάνα μου, πού είσαι μάνα μου» και «Ευαγγελία, που είσαι», με φωνή που νόμιζες πως θα βγουν τα σωθικά της. Μόνη της γύριζε σα ζαλισμένη πεταλούδα, χωρίς κατεύθυνση, χωρίς σκοπό. Έτσι που ήταν ένα στιβαρό μεγάλο χέρι της άρπαξε το δικό της χεράκι κοντά στον ώμο, την πήγε στην άκρη της παραλίας και την πέταξε προς τη θάλασσα. Η μάννα μου αιωρήθηκε στο κενό έως ότου έπεσε στα χέρια ενός άλλου χειροδύναμου ψηλού άντρα που ήταν σε μια βάρκα. Αργότερα κατάλαβε ότι ήσαν δύο ναύτες του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού. Από την τρομάρα της σταμάτησε να φωνάζει. Η βάρκα ανοίχτηκε στον κόλπο και πήγε στο πλοίο. Χωρίς να κοιτάζει πίσω της ανέβηκε τη σκάλα και φθάνοντας επάνω άλλος ναύτης την άρπαξε, τη σήκωσε στα χέρια του και την πέταξε στο κενό, στο αμπάρι του πλοίου, όπου την έπιασε άλλος ναύτης και την απίθωσε σε μια γωνιά. Καθώς είχε κλειστοφοβία προσπαθούσε να δει λίγο ουρανό... Με το βλέμμα της άρχισε να γυρεύει την ξαδέλφη της, καθώς δεν είχε πια φωνή από τα όσα πέρασε. Πίστευε πως θα ήταν στο ίδιο αμπάρι, αλλά τόσος κόσμος που ήταν, δεν ήταν εύκολο να την βρει... Ευτυχώς το πλοίο τους κατέβασε στη Μυτιλήνη, για να γυρίσει γρήγορα να παραλάβει και άλλους Έλληνες. Όταν βγήκε είδε τον ουρανό, αισθάνθηκε πιο ήρεμη, πιο ασφαλής  και έκανε τον Σταυρό της, ευχαριστώντας τον Θεό και με τα δάκρυα να τρέχουν από τα μάτια της. Αισθανόταν μόνη, σαν καλαμιά στον κάμπο. Ο Θεός ήταν συντροφιά της και την βοήθησε να βρει την εξαδέλφη της, που ήταν στο ίδιο πλοίο. Αγκαλιάστηκαν και έμειναν αχώριστες, μέχρι την Κρήτη που κατέληξαν και στην Αθήνα που εγκαταστάθηκαν, όπου η μητέρα μου βρήκε και τη μητέρα της...
-         Συγκινητική ιστορία, σχολίασε ο π. Κύριλλος, παρόμοια με αυτές του Πόντου.
-         Παρόμοιες είναι οι ιστορίες για όλους τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, του απάντησα...
 
Αρχίσαμε να περπατάμε χωρίς να μιλάμε στην παραλία, με το μυαλό μας στον χαμένο Ελληνισμό. Το «Και» το αισθανόμασταν σα να ακούγονταν ακόμα οι απεγνωσμένες κραυγές των Ελλήνων, σα να υπήρχε στα κράσπεδα των πεζοδρομίων ακόμη αίμα ελληνικό, σα να ακούγαμε σε απόηχο τις συζητήσεις των Σμυρνιών...
 
Έτσι απορροφημένοι που ήμασταν κάποια στιγμή κατάλαβα ότι κάποιος ήταν πίσω μας και μας ακολουθούσε. Γύρισα με τρόπο και κοίταξα. Ήταν εν στολή ένας αξιωματικός του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού. Συνεχίσαμε τον περίπατό μας και πάντα πίσω μας ο αξιωματικός.
 
-         Λες πάτερ να έχουμε τα ίδια του Πόντου; ρώτησα τον π. Κύριλλο.
-         Αμέσως θα το διαπιστώσουμε, μου είπε και περάσαμε απέναντι. Ο Τούρκος αξιωματικός μας ακολούθησε. Όταν φτάσαμε σε μια γωνιά πήραμε έναν δρόμο προς τα ενδότερα της παραλίας. Ο Τούρκος αξιωματικός πάντα λίγα βήματα πίσω μας. Τότε ο π. Κύριλλος απότομα σταμάτησε, γύρισε προς το μέρος του και τούπε με τα λίγα αγγλικά του:
-         Θέλετε κάτι από εμάς κύριε;
-         Καλά το καταλάβατε, του απάντησε. Θέλω να μιλήσουμε.
-         Πείτε μας, σας ακούμε, του είπε ψυχρά ο π. Κύριλλος.
-         Όχι εδώ, κάπου κοντά να γευματίσουμε κιόλας μαζί, αν θέλετε.
 
Με κοίταξε ο π. Κύριλλος και μου λέει στα ελληνικά μπροστά του, λές και δεν ήξερα αγγλικά και δεν είχα καταλάβει τι του είπε:
 
-         Ο κύριος από εδώ, που μας είναι ένας άγνωστος Τούρκος με στολή τούρκου αξιωματικού, μας ζητάει να πάμε μαζί του σε κοντινό εστιατόριο και εκεί θέλει να μας μιλήσει. Τί λες;
 
Πριν απαντήσω κοίταξα το τούρκο αξιωματικό. Μου φάνηκε  έντιμος άνθρωπος και είχε ένα παρακλητικό ύφος...
 
-         Πάτερ, του λέω, προτείνω να του δείξουμε εμπιστοσύνη...
 
Ο π. Κύριλλος συμφώνησε μαζί μου.
 
-         ΟΚ, είπε στον Τούρκο, θα έρθουμε. Σας ακολουθούμε εμείς τώρα.
 
Β΄ Μέρος
 
Ο Τούρκος αξιωματικός προχώρησε σε έναν κάθετο δρόμο στην προκυμαία της Σμύρνης. Πήγαινε μπροστά από εμάς κάπου δέκα μέτρα. Φτάσαμε σε ένα πολύ αξιοπρεπές εστιατόριο όχι μακριά από την προκυμαία. Ο Τούρκος αξιωματικός μίλησε με το γκαρσόνι που ήταν στην υποδοχή και αυτό μας οδήγησε σε μια χωριστή πολυτελή μικρή αίθουσα.
 
-         Είναι αίθουσα που γίνονται συσκέψεις και γεύματα, συνήθως από επιχειρηματίες, που θέλουν να είναι μακριά από τους περίεργους και να μην ακούγονται οι συζητήσεις τους, μας είπε.
 
Αφού παραγγείλαμε ο Τούρκος αξιωματικός μας συστήθηκε:
 
-         Ονομάζομαι Ουργκούν...., είμαι αξιωματικός του τουρκικού πολεμικού ναυτικού και υπηρετώ στο ΝΑΤΟ και στο  κλιμάκιο της Σμύρνης.
 
Συστηθήκαμε και εμείς. Ο π. Κύριλλος του είπε ότι κατάγεται από τον Πόντο και εγώ από την κοντινή στη Σμύρνη Μαγνησία, την υπό το Σίπυλο όρος. Συμπληρώσαμε ότι έχουμε αναμνήσεις από τα μέρη καταγωγής μας, χωρίς να θίξουμε την γενοκτονία, που έζησαν οι δικοί μας.
 
Ο Ουργκούν μας άκουσε ψύχραιμος, χωρίς να υπάρξει κάποια σύσπαση στο πρόσωπό του, σα να του είχαμε μιλήσει για τον καιρό της Σμύρνης εκείνη την ημέρα... Όμως αμέσως μετά ρώτησε τον π. Κύριλλο:
 
-         Είσθε παπάς;
-         Ναι του απάντησε.
 
Εκείνη την ώρα φέραν τα πολυτελή πιάτα με τα όσα είχαμε παραγγείλει. Όταν έφυγαν τα γκαρσόνια ο Ουργκούν κοίταξε τον π. Κύριλλο στα μάτια και του είπε:
 
-         Πάτερ αυτό που θέλω να σου πω είναι ότι η γιαγιά μου ήταν Σμυρνιά και Ρωμιά. Ξέμεινε εδώ χωρίς τη θέλησή της, παντρεύτηκε με Τούρκο, έγινε μουσουλμάνα. Μουσουλμάνα λέω, αλλά αποδείχθηκε στο τέλος της ζωής της ότι ήταν στο φέρσιμό της τουρκάλα και μουσουλμάνα, στην ψυχή της ήταν πάντα Ρωμιά και Χριστιανή Ορθόδοξη. 
 
Δεν τον ρωτήσαμε πολλά, που μπορεί και να μην τάξερε κιόλας. Δεν τον ρωτήσαμε πώς «ξέμεινε» στη Σμύρνη η γιαγιά του και πώς παντρεύτηκε τον Τούρκο παππού του... Μόνο εγώ τον ρώτησα.
 
-         Πότε πέθανε η γιαγιά σου και πότε έμαθες το μυστικό της;
-         Πέθανε πριν από οκτώ χρόνια. Λίγο πριν ξεψυχήσει, με φώναξε κοντά της. Μου παραμένει μυστήριο γιατί φώναξε εμένα. Τώρα έχω μιαν ιδέα, ότι ίσως να με αγαπούσε ιδιαίτερα από τα άλλα της εγγόνια, γιατί μπορεί να της έφερνα στη μνήμη τον Ρωμιό πατέρα της... Και συνέχισε:
-         Με τη σιγανή φωνή εκείνου που είναι κοντά στον θάνατο, που δεν περιμένει τίποτε πλέον από τη ζωή και είναι απελευθερωμένος, αλλά και που είναι καλά στο μυαλό  του, μου είπε: Ουργκούν τώρα που φεύγω θέλω να ξέρεις ότι είμαι Χριστιανή. Πάντα ήμουν χριστιανή. Ο μακαρίτης ο παππούς σου ήταν στρατιώτης και με βίασε. Εγώ από ντροπή έμεινα στη Σμύρνη. Με βρήκε και με παντρεύτηκε. Γίναμε καλό ζευγάρι. Υποτάχτηκα στη μοίρα μου. Κάναμε, όπως ξέρεις περιουσία, παιδιά, εγγόνια... Δεν έδειξα ποτέ ποια στην αλήθεια ήμουν. Και δεν με ρώτησε ποτέ κανείς. Αλλά μέσα μου είχα μια κρυφή αγιάτρευτη πληγή. Όταν άκουγα για Ελλάδα η καρδιά μου κτυπούσε δυνατά. Έχασα γονείς, αδέλφια, άλλους συγγενείς. Για κείνους είμαι από το 1922 χαμένη και πεθαμένη... Έτσι θέλω να πιστεύω ότι πιστεύουν... Σε λίγες ημέρες θα με θάψετε σα μουσουλμάνα, αλλά  μια χάρη μεγάλη σου ζητάω πριν φύγω. Να βρεις έναν Ρωμιό παπά και να του δώσεις το όνομά μου, αυτό που με βάφτισαν και ήταν Ειρήνη, να το μνημονεύει. Να με μνημονεύει και να ζητάει από τον Θεό να συγχωρέσει την Ειρήνη την Ρωμιά, την αμαρτωλή.
 
Και γυρίζοντας προς τον π. Κύριλλο του είπε με σπασμένη τη φωνή και με ύφος παρακλητικό:
 
-         Γι’ αυτό παπά σας ακολούθησα, όταν τυχαία σας συνάντησα στην παραλία. Στην αρχή δίστασα να σας μιλήσω, αλλά μετά σκέφθηκα ότι ήσασταν μια ευκαιρία για μένα να πραγματοποιήσω την τελευταία επιθυμία της γιαγιάς μου.   
 
Είχαμε συγκινηθεί από την ιστορία του Ουργκούν και της γιαγιάς του. Γιατί και ο Ουργκούν, ένας τούρκος αξιωματικός, έδειξε θάρρος να μας μιλήσει.
 
-         Ο παππούς μου φυσικά ήξερε την καταγωγή της γιαγιάς μου, ίσως να την ήξερε και η μητέρα μου, αλλά ποτέ δεν εκδηλώθηκαν. Δεν ήταν και ο πιο καλός τρόπος του παππού μου να την παντρευτεί. Η μητέρα μου πιστεύω ότι ήξερε την καταγωγή της μητέρας της και πως χωρίς να μας έχει πει κάτι πιστεύω πως είναι κρυπτοχριστιανή.
-         Πες μου το όνομα και της μητέρας σου να μνημονεύω.
-         Δεν ξέρω αν έχει χριστιανικό όνομα. Το τούρκικο είναι Φατμέ.
-         Θα μνημονεύω λοιπόν υπέρ αναπαύσεως την Ειρήνη και υπέρ υγείας την Φατμέ.
-         Σας ευχαριστώ παπά. Να σ΄ έχει καλά ο Θεός.
 
Ο π. Κύριλλος θέλησε να μάθει περισσότερα για τον ίδιο τον Ουργκούν.
 
-         Ουργκούν, έχεις οικογένεια;
-         Έχω σύζυγό και τρία παιδιά.
-         Η γυναίκα σου δεν θα ξέρει κάτι από τα όσα μας είπες...
-         Όχι, τίποτε απολύτως.
-         Εσύ πώς αισθάνεσαι μετά την αποκάλυψη της γιαγιάς σου.
-         Ώρες - ώρες πολύ άσχημα. Έχω εφιάλτες. Μέσα στον ύπνο μου πετάγομαι από το κρεβάτι για να πιστέψω ότι δεν είναι αλήθεια ότι κλήθηκα να πολεμήσω εναντίον των συγγενών της γιαγιάς μου. Εύχομαι να έχουμε πάντοτε ειρήνη Τούρκοι και Έλληνες. Πρέπει να σας πω ότι στο ΝΑΤΟ συνεργάζομαι με Έλληνες αξιωματικούς, που έχουν ήθος και αισθάνομαι άνετα μαζί τους...
 
Είχε προχωρήσει η ώρα. Σουρούπωνε. Στο υπόλοιπο της συζήτησης συζητήσαμε ουδέτερα θέματα, όπως για τα αξιοθέατα της Σμύρνης... Ήρθε η ώρα του αποχωρισμού. Χαιρετηθήκαμε θερμά, αλλά δεν ανταλλάξαμε διευθύνσεις, ούτε τηλέφωνα. Ήταν σα μια συνάντηση που δεν έγινε... Μόνο τα ονόματα «Ειρήνη» και «Φατμέ» σημείωσε ο π. Κύριλλος, για να τα μνημονεύει όσο θα ζει.
 
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Monday 25 July 2022

Καλή αντάμωση παπά Λιά μας - B΄


Ανήμερα του Προφήτη πριν τόσα χρόνια... Στην παραλία του Τυρού, σε ένα στενό δρομάκι πάνω απ’ το κοιμισμένο ποτάμι, που πάντα θα γυρεύει να γίνει ένα με της θάλασσας την αρμυρωμένη αγκάλη, μια σημαία σχεδόν συνέχεια κυματίζει… Δεν είχαμε ξαναπάει στο Τσακώνικο σπίτι και ψάχναμε ολόγυρα… Το ρασάκι του παπα-Λιά ανέμιζε κρεμασμένο σε ένα λιακωτό υπερώο!  Σαν λάβαρο Ορθοδοξίας έμοιαζε στ’ αλήθεια εκείνο το πολυφορεμένο αντερί του! 


Ήταν ανήμερα του Προφήτη Ηλία… 20 Ιουλίου του 2013.
 
Πήγα και τον συνάντησα με ένα ηχογραφικό στα χέρια και ένα ψυχογραφικό στην ευγνωμονούσα ες αεί καρδιά μου…
 
Τρείς ώρες περίπου μου μιλούσε στον Άγιο Νεκτάριο κάτω απ’ την Αγία Μαρίνα… Λίγα χώρεσαν σε εκείνες τις αλησμόνητες στιγμές, πολλά παρασιωπήθηκαν ηθελημένα… Μόνο Ένας να τα γνωρίζει και κανένας άλλος! Μεγάλη Εβδομάδα πάντα θα τον φέρνω μπροστά μου τον παπά-Λιά μας, την ώρα ακριβώς που με σπαραγμό αγκαλιάζει τον ολοζώντανο στα χέρια του Νυμφίο και τον Εσταυρωμένο…
 
Και έπειτα στην αγρύπνια, στο ξημέρωμα της Μεγάλης Παρασκευής να στολίζει εκείνος ακούραστος συντροφιά με Προϊνιώτισσες Μυροφόρες, τον τάφο του Κυρίου και Δεσπότη της ζωής μας… Κάποτε τον στόλισε αποκλειστικά με χιλιάδες μεθυστικούς  πορτοκαλανθούς!
 
Μια λέξη μόνο υπάρχει για το τέλος τούτης της πολυκύμαντης  ζωής του  στο χαρτί... Ευχαριστώ…
 
Στον Ουρανό να φτάσει, φτερό αγγελικό να γίνει κάποτε στο πύρινο άρμα της δικής του ανάβασης…
 
Νώντας Σκοπετέας

Sunday 24 July 2022

Τά ἀγαθά κόποις κτῶνται

 
Μια πολύ δυνατή και σημαντική φράση, κληροδότημα του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος προς την Ανθρωπότητα, είναι και η φράση του τίτλου: «Τά γαθά κόποις κτνται» , που σημαίνει πως τα αγαθά και καλά πράγματα αποκτιούνται με κόπους.
 

Είναι μια φράση του σπουδαίου προγόνου μας, του φιλόσοφου Αριστοτέλη (384-322 π.Χ.), του οποίου η διδασκαλία κυριαρχεί στη δυτική φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη μέχρι τις ημέρες μας. Θεωρείται πάντα από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών. Υπήρξε φυσιοδίφης, φιλόσοφος, δημιουργός της λογικής και ο σημαντικότερος από τους διαλεκτικούς της αρχαιότητας. Από το τεράστιο έργο του (400 βιβλία, κυρίως σε μορφή διαλόγων) τελικά σώθηκαν 47 βιβλία και μερικά αποσπάσματα από τα άλλα.

Saturday 23 July 2022

Ειδήσεις από το Κέϊμπριτζ

 
Institute for Orthodox Christian Studies, Cambridge
 

Το θερινό ενημερωτικό φυλλάδιο του Ινστιτούτου μπορεί να το διαβάσει κανείς εδώ: our new Summer Newsletter accessible here.
 
Συνέδριο:
 
Please note - and kindly let anyone who may be interested know - that we have added a programme for our forthcoming conference on "Florensky for the 21st century" (14-16 Sept 2022), an exciting event which we are eagerly looking forward to. (To register or for more info please go here).
 
Σπουδές για Μάστερ:
 
Also enrolments are still open for our two MA courses, in Christian Spirituality East and West and in Contemporary Faith and Belief in the Global Context. Please note that bursaries are available for the MA in Contemporary Faith and Belief in the Global Context (more details here).

Friday 22 July 2022

Επιστροφή κορωνοϊού στην Κίνα


We Left CHENGDU... (COVID UPDATE IN CHINA)
 
Με ένα νέο βίντεο ο Νίκος μας έρχεται να μας ενημερώσει για τα νεώτερα σχετικά με την επανεξάπλωση του «βασιλικού ιού» στην Κίνα.


Καθημερινά τεστς για τον ιο, καταστήματα κλείνουν, αεροπορικά εισιτήρια πανάκριβα, αποθάρρυνση μετακινήσεων, γενικά η κοινωνία μπαίνει σε άλλη μια νέα φάση εγκλωβισμού, αν και όχι αυστηρού εγκλεισμού.

Thursday 21 July 2022

Νέοι Αναγνώστες στο Bristol

 
Κατά το πρόσφατο Κοινοτικό Πανηγύρι στην Ελληνορθόδοξη Εκκλησία Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στο Bristol, προεξήρχε των Ιερών Ακολουθιών ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας κ. Νικήτας.
 

Ο Σεβασμιώτατος, μετά το πέρας της Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, τέλεσε χειροθεσίες Αναγνωστών, οι οποίοι θα υπηρετήσουν στα Αναλόγια και στο Ιερό Βήμα του Ναού της τοπικής Κοινότητας. Συγχαίρουμε εγκάρδια τους νέους Αναγνώστες και τις οικογένειές τους.

Wednesday 20 July 2022

Ο καλός στρατιώτης Σβεΐκογλου

 

Στη σειρά «Οι κρυπτοχριστιανοί στη σύγχρονη Τουρκία»


Α΄ Μέρος


Με τον ιερομόναχο Κύριλλο πήγαμε στην Τραπεζούντα το 199... για προσκύνημα στο Ναό της Αγίας Σοφίας, εκκλησιά σύμβολο της πίστης και της ευλαβείας των Ποντίων, καθώς και στα ιστορικά και άρρηκτα δεμένα με αυτούς Μοναστήρια Παναγίας Σουμελά, Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα και Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος. Βγήκαμε από το αεροδρόμιο και πήραμε το πρώτο ταξί της σειράς. Ήταν ένα παλιό Πασάτ της Βολκς Βάγκεν. Ο οδηγός γύρω στα εξήντα, ευτραφής και ευχάριστος στην όψη.
 
Στη διαδρομή μας ερώτησε, με τα σπασμένα αγγλικά του, πού πηγαίνουμε. Πήγα να του απαντήσω στα αγγλικά, αλλά με πρόλαβε ο ιερομόναχος Κύριλλος. Του είπε τη διεύθυνση του ξενοδοχείου στα ποντιακά. Ο οδηγός χαμογέλασε και του είπε:
 
-Δεν σας καταλαβαίνω, σας παρακαλώ μιλήστε μου αγγλικά...
 
Πήρα το λόγο και του είπα το ξενοδοχείο. Κούνησε το κεφάλι, είπε ένα ΟΚ και σιώπησε.
 
Μου είπε στα ελληνικά ο Κύριλλος:
 
-         Να τον ρωτήσουμε πόσα θέλει να μας πάει στα τρία μοναστήρια;
 
Προτού προλάβω να απαντήσω, μας ρωτάει ο ταξιτζής, στα αγγλικά:
 
-         Έλληνες είσαστε;
-         Ναι, του απαντώ...
-         Ξέρω λίγα  ποντιακά από τους γονείς μου, μας αποκαλύπτεται για πρώτη φορά. Οι παππούδες μου είχαν φίλους Έλληνες και συνεννοούνταν στα ποντιακά...
-         Κατάλαβες, τον ρώτησε ο Κύριλλος, που ρώτησα τι χρήματα θα ήθελες να μας πάς στα τρία μοναστήρια; Γέλασε.
-         Κάτι κατάλαβα... Να σας πάω, αλλά θα προτιμούσα να πληρωθώ σε Ευρώ ή σε δολάρια και ζήτησε  ένα ποσό σχετικά μικρό για εμάς. Κανονίσαμε κάθε μέρα να βλέπουμε και ένα  μοναστήρι και όταν τελειώσει η επίσκεψή μας να μας πάει στο αεροδρόμιο.
-         Και πώς σε λένε; Τον ρώτησε ο π. Κύριλλος.
-         Ιμπραήμ, του απάντησε.
-         Αβραάμ δηλαδή... Συνηθισμένο όνομα και στους Ρωμιούς Ποντίους, του παρατήρησε ο π. Κύριλλος και αυτός χαμογέλασε, αλλά δεν μίλησε άλλο... Τις υπόλοιπες ημέρες η συνεννόηση μας μαζί του γινόταν περισσότερο με τα αγγλικά και λίγο στα ποντιακά.
 
Το ξενοδοχείο ήταν ένα παλιό αρχοντικό τριώροφο κτίριο κοντά στο κέντρο της Τραπεζούντας. Ο υπάλληλος της υποδοχής μας υποδέχτηκε με μια παγερή ευγένεια. Πήραμε τα κλειδιά μας και ανεβήκαμε στα δωμάτιά μας, στον δεύτερο όροφο. Δεν αργήσαμε να κατεβούμε για να πάμε να φάμε, ήταν μεσημέρι.
 
Αφήνοντας τα κλειδιά ο υπάλληλος μας ρώτησε με το ίδιο ξινό χαμόγελο:
 
-         Πώς είδατε τα δώματιά σας;
-         Καλά είναι, του απάντησα, επίσης στεγνά.
 
Ο υπάλληλος συνέχισε:
 
-         Είναι από τα καλύτερα του ξενοδοχείου μας. Είναι άνετα τα δωμάτια και μεγάλα τα μπάνια. Έχουν και μπιντέ... Ο π. Κύριλλος μου εξήγησε ότι ο μπιντές στην Τουρκία σημαίνει αρχοντιά...
 
Τον ρωτήσαμε και μας είπε κάποιο κοντινό εστιατόριο να πάμε να φάμε. Βγαίνοντας παρατήρησα ότι μαζί μας σηκώθηκαν από τις πολυθρόνες που κάθονταν στην αίθουσα αναμονής και έρχονταν προς την έξοδο τέσσερις γιγαντόσωμοι άνδρες. Και οι τέσσερις είχαν αρειμάνια μουστάκια και φορούσαν μαύρα κοστούμια, άσπρα πουκάμισα και μαύρες γραβάτες. Μου θύμισαν «κοράκια» των γραφείων κηδειών. Καθώς περπατούσαμε προς το εστιατόριο οι μουστακαλήδες μας ακολουθούσαν. Καθίσαμε να φάμε, ενώ αυτοί έμειναν στο πεζοδρόμιο του εστιατορίου. Τρώγοντας έριχνα ματιές προς την πόρτα. Συζητούσαν, κάπνιζαν και δεν μας άφηναν από τα μάτια τους. Το κέφι μας είχε χαλάσει. Φάγαμε βιαστικά κάτι έτοιμο και σηκωθήκαμε να επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο. Οι μουστακαλήδες πάντα πίσω μας. Είχαμε εκνευριστεί. Φτάνοντας πήγαμε στη ρεσεψιόν να πάρουμε τα κλειδιά για να ανεβούμε στα δωμάτιά μας ρώτησα τον υπάλληλο της υποδοχής:
 
-         Τι είναι αυτοί που μας παρακολουθούν;
-         Έχουν αναλάβει την προστασία σας, μου απάντησε ψυχρά χωρίς να με κοιτάξει...
-         Κινδυνεύουμε από κάποιους; Ρωτήσαμε απορημένοι.
-         Ποιος ξέρει, μας απάντησε με μια ειρωνεία, που δύσκολα κρυβόταν. Είστε Έλληνες και ειδικά στον Πόντο χρειάζεστε προστασία....
 
Παίρνοντας τα κλειδιά του δωματίου μας ρίξαμε στους τέσσερις μουστακαλήδες μια κλεφτή ματιά. Μας έβλεπαν πάντα και χασκογελούσαν...
 
Ανεβήκαμε στον 2ο όροφο και ο π. Κύριλλος ήρθε στο δωμάτιό μου να συζητήσουμε την κατάσταση.
 
-         Ας κλειδώσουμε καλά την πόρτα και ο Θεός βοηθός, μου είπε. Μοιάζουν για παρακρατικοί «γκρίζοι λύκοι». Δε νομίζω πάντως ότι θα μας πειράξουν. Τα νεύρα θέλουν να μας σπάσουν. Ας μην το πετύχουν. Εμείς νάμαστε ψύχραιμοι. Αύριο θα πάμε για προσκύνημα στη Σουμελά... Σηκώθηκε από την καρέκλα και πήρε στο τηλέφωνο τον Ιμπραήμ. Κανόνισαν την επόμενη ημέρα, στις εννέα το πρωί, να φεύγουμε για το μοναστήρι...
  
Αν και ήταν ακόμη νωρίς το απόγευμα δεν μας έκανε όρεξη να κινηθούμε στην πόλη. Μείναμε στα δωμάτιά μας και περάσαμε την ώρα μας διαβάζοντας. Από πλευράς μου και γράφοντας στο ημερολόγιό μου...
 
Β΄ Μέρος


Οκτώ η ώρα το πρωί ήμασταν στην αίθουσα του ξενοδοχείου για το πρωινό. Εκεί οι μαυροντυμένοι γιγαντόσωμοι ακόλουθοι μας με τα μαύρα κουστούμια, τα άσπρα πουκάμισα και τις μαύρες γραβάτες περίμεναν...
 
Το πρωινό τίποτε το ιδιαίτερο. Έτσι κι αλλιώς πολλή όρεξη δεν είχαμε... Φάγαμε κάπως βιαστικά, πήγαμε στο ισόγειο του ξενοδοχείου και καθίσαμε στην αίθουσα υποδοχής, περιμένοντας τον Ιμπραήμ...
 
Στην ώρα του ήρθε ο Ιμπραήμ. Τον είδαμε και βγήκαμε βιαστικά προς το αυτοκίνητό του. Ο π. Κύριλλος κάθισε δίπλα του, εγώ στο πίσω κάθισμα. Ξεκινήσαμε για τη Μονή Σουμελά. Πίσω μας μια μαύρη Μερσεντές με τους μουστακαλήδες με τα μαύρα κουστούμια...
 
-         Ιμπραήμ μας ακολουθεί μία Μερσεντές, με τέσσερις γιγαντόσωμους ανθρώπους. Ο άνθρωπος της ρεσεψιόν μας είπε ότι είναι για την προστασία μας... Εσύ τι λες;
 
Ο Ιμπραήμ κοίταξε τον π. Κύριλλο και του χαμογέλασε.
 
-         Είναι «γκρίζοι λύκοι», του απάντησε και επιβεβαίωσε έτσι την εκτίμηση που μου είχε κάνει την προηγούμενη ημέρα. Και συνέχισε ο Ιμπραήμ:
-          Έμαθαν ότι θα έρθετε και ότι ο ένας από τους δυο σας είναι ιερωμένος και θέλουν να σας δείξουν ότι βρίσκεστε στην Τουρκία και να μην κάνετε τίποτε που να θίξει τον εθνικισμό τους...
 
Δεν του είπαμε τίποτε. Μέσα μου σκέφθηκα, τί έχουν να φοβηθούν οι «γκρίζοι λύκοι» από εμάς;  ΑΥΤΟΙ θάπρεπε να φοβούνται τις Ερινύες για τα εγκλήματά των προγόνων τους...  
 
Φτάσαμε στη Μονή Σουμελά. Ενδιαφέρουσα η διαδρομή και μαγευτικό το τοπίο. Σταμάτησε το αυτοκίνητο σε αρκετή απόσταση από το μοναστήρι.
 
-         Θα πάμε με τα πόδια έως το μοναστήρι, μας είπε ο Ιμπραήμ. Θα σας ακολουθήσω, για να μην έχουμε κανένα απρόοπτο με τα παιδιά και εννοούσε τους θηριώδεις «γκρίζους λύκους»....
 
Τον ευχαριστήσαμε και μαζί του αρχίσαμε την ανάβαση. Ανεβαίναμε σε μία καταπράσινη παραδεισένια πλαγιά. Έκανε κρύο και είχε ένα ψιλόβροχο, που δεν μας εμπόδισαν στο προσκύνημά μας. Από μακριά βλέποντας τη Μονή νομίζαμε ότι στο μεγαλόπρεπο κτίριο ζουν ακόμη Ορθόδοξοι Έλληνες μοναχοί... Όταν πλησιάσαμε διαπιστώσαμε ότι οι εξωτερικοί τοίχοι ήσαν γυμνοί, μισογκρεμισμένοι...
 
Στην είσοδο μας περίμενε στρατιωτικό απόσπασμα. Νεαρά παιδιά με το χέρι στην σκανδάλη του αυτόματου όπλου που κρατούσαν. Ο επικεφαλής αξιωματικός μας ζήτησε τα διαβατήρια. Κοίταζε αρκετή ώρα πότε εμάς, πότε τις φωτογραφίες των διαβατηρίων. Εμείς τον βλέπαμε ψύχραιμοι...
 
Δίνοντάς μας τα πίσω μας ρώτησε στα αγγλικά:
 
-         Ξέρετε αγγλικά; Απάντησα θετικά. Συνέχισε τότε με ψυχρό και εχθρικό βλέμμα με τα σπασμένα αγγλικά του:
-         Στο χώρο απαγορεύεται η προσευχή και κάθε άλλη ενέργεια λατρευτική. Οι παραβάτες συλλαμβάνονται και περνούν από αυτόφωρο δικαστήριο.
-         Τέτοια υποδοχή από στρατιωτικό απόσπασμα δεν την περίμενα, μου είπε χαμηλόφωνα ο π. Κύριλλος...
        
Οι «γκρίζοι λύκοι» δεν μας ακολούθησαν στο μοναστήρι. Μας περίμεναν εκεί που είχαμε αφήσει το αυτοκίνητο... Ανεβήκαμε τη στενή σκάλα του μοναστηριού. Ο αξιωματικός μας ακολούθησε. Στην κορυφή της πέτρινης κλίμακας  ήταν ένας οπλισμένος σαν αστακός στρατιώτης. Σταθήκαμε εκεί λίγο να ξαποστάσουμε από το ανέβασμα. Ο στρατιώτης, στο μισό μέτρο από εμάς, αισθάνθηκε άβολα. Πίσω μας έβλεπε και τον αξιωματικό του. Έπιασε το όπλο σα να ήταν έτοιμος να μας πυροβολήσει.... Αισθανθήκαμε τον φόβο του, μην τον παρατηρήσει ο αξιωματικός.  Ήταν ένα νεαρό παλληκάρι, πάνω κάτω στα είκοσι, ισχνό και κοντό στο ύψος. Το λυπηθήκαμε. «Ο καλός στρατιώτης Σβεΐκογλου» σκέφτηκα με συμπόνια και χωρίς καθυστέρηση αρχίσαμε την κατάβαση προς το αίθριο της Μονής...
         
Αρχίσαμε να βλέπουμε τις τοιχογραφίες στο μισογκρεμισμένο Μοναστήρι, ενώ το στρατιωτικό απόσπασμα ήταν συγκεντρωμένο γύρω μας και παρακολουθούσε τις κινήσεις μας.
 
Κοιτάζοντας με μου ψιθύρισε ο π. Κύριλλος:
 
-         Αφού τους κουράσουμε με το να γυρίζουμε και να βλέπουμε για ώρα τα χαλάσματα της Μονής και τα απομεινάρια του παλιού μεγαλείου Της θα μείνομε όρθιοι στο κέντρο του περιβόλου, θα κάνουμε ότι περιεργαζόμαστε από εκεί το εσωτερικό του μοναστηριού και μέσα από τα δόντια μου θα ψιθυρίσω λίγα από τους χαιρετισμούς της Παναγίας και μια  ευχή στη μνήμη των μοναχών που εγκαταβίωσαν εδώ και των Ποντίων θυμάτων της Γενοκτονίας. Δεν μας είπαν ότι απαγορεύονται οι φωτογραφίες. Θα κάνουμε λοιπόν ότι τραβάμε φωτογραφίες και θα κάνουμε το καθήκον μας...
 
Υπό το άγρυπνο μάτι των νεαρών στρατιωτών και του διοικητού τους κάναμε αυτό που έπρεπε. Τελειώσαμε την επίσκεψη ανακουφισμένοι και εσωτερικά με ανάμικτα συναισθήματα, χαρούμενοι που επικοινωνήσαμε με τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους, τους αδελφούς μας και θλιμμένοι για το ότι αυτό το μεγάλο προσκύνημα είναι στα χέρια αλλοεθνών και αλλοθρήσκων....
 
Χωρίς να μας ενοχλήσει πλέον το τουρκικό στρατιωτικό απόσπασμα πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Ο Ιμπραήμ μας περίμενε στην είσοδο της Μονής και πιο κάτω μας περίμεναν οι «γκρίζοι λύκοι»... Αυτή τη φορά μας έδειξαν ότι ήταν εξοπλισμένοι με όπλα σε θήκη του σακακιού τους και εφοδιασμένοι με κάμερα, με την οποία μας έπαιρναν σε βίντεο... Μείναμε ψύχραιμοι. Ήμασταν αποφασισμένοι να μην τους δίνουμε σημασία και κατά το πρόγραμμά μας να ολοκληρώσουμε το ταξίδι και το προσκύνημά μας στον Πόντο...
 
Ήταν πια περασμένο μεσημέρι, που φτάσαμε στο ταξί. Αποφασίσαμε να γυρίσουμε να φάμε στην Τραπεζούντα. Με τους «γκρίζους λύκους» πιστούς ακολούθους μας και εικονολήπτες (οπερατέρ), περάσαμε το υπόλοιπο της ημέρας. Πριν αποσυρθούμε στα δωμάτιά μας μου είπε ο π. Κύριλλος για τους αγριανθρώπους:
 
-         Αυτοί να ξέρεις είναι παρακρατικοί. Μπορεί να φαίνεται ότι δρουν από μόνοι τους, αλλά σίγουρα συνεργάζονται με την αστυνομία και με την ΜΙΤ, την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών.
-         Λες πάτερ μου να τους έχουμε παρέα όσο θα είμαστε στον Πόντο; Τον ερώτησα και μου απάντησε:
-         Φυσικά. Αύριο, που θα επισκεφθούμε το άλλο μοναστήρι αναμένεται μια ημέρα εξίσου ενδιαφέρουσα με τη σημερινή...  

Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου