Γένεση στον Υπόγειο

 
Χρησιμοποίησα πρόσφατα το μετρό του Λονδίνου και στη γραμμή Jubilee βρήκα αναρτημένο το Ποίημα της παρούσας ανάρτησης.
 

Είναι το Ποίημα «Γένεση» του Gboyega Odubanjo, που περιλαμβάνεται στη σειρά «Ποιήματα στον Υπόγειο» και αποτελεί μέρος της συλλογής Καλοκαίρι 2025 και εξερευνά τη σχέση μεταξύ της ανθρωπότητας και του φυσικού κόσμου.
 
Το εν λόγω Ποίημα κυκλοφόρησε στο μετρό του Λονδίνου στις 2 Ιουνίου, σύμφωνα με την Poetry Society.
 
Αναγνώσεις ποιημάτων του Odubanjo, συμπεριλαμβανομένης της «Γένεσης», πραγματοποιήθηκαν στον σταθμό Covent Garden στις 11 Ιουνίου.
 
Ο Gboyega Odubanjo (30 Ιανουαρίου 1996 - Αύγουστος 2023) ήταν Βρετανο-Νιγηριανός ποιητής από το Νότιο Λονδίνο και απεβίωσε το 2023 σε νεαρή ηλικία.

Προτεραιότητες ζωής

 
Το εικονίδιο της παρούσας ανάρτησης αποτυπώνει με έντονο και προκλητικό τρόπο την αντίθεση ανάμεσα στις προτεραιότητες και τις συνθήκες διαβίωσης σε διαφορετικά μέρη του κόσμου. Από τη μία πλευρά, σε ανεπτυγμένες χώρες, παιδιά μπορεί να στεναχωριούνται επειδή δεν έχουν τις τελευταίες τεχνολογικές συσκευές ή παιχνίδια, κάτι που αντανακλά την υπερκατανάλωση και τις κοινωνικές πιέσεις του σύγχρονου καταναλωτισμού. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παιδιά που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και στερούνται βασικά αγαθά, όπως η τροφή, το καθαρό νερό και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Αυτή η σύγκριση λειτουργεί ως κάλεσμα για ενσυναίσθηση και επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων μας.
 

Ωστόσο, τέτοιου είδους εικόνες, αν και με καλό σκοπό, μπορεί να απλοποιούν υπερβολικά ένα σύνθετο πρόβλημα. Η φτώχεια δεν είναι θέμα μόνο "γεωγραφίας", αλλά και παγκόσμιων ανισοτήτων, αποικιοκρατικής κληρονομιάς, πολιτικών αποφάσεων και οικονομικών συστημάτων. Παράλληλα, το να ντροπιάζουμε παιδιά που επιθυμούν ένα iPhone δεν οδηγεί απαραίτητα σε μεγαλύτερη κατανόηση ή αλλαγή συμπεριφοράς. Η ουσιαστική λύση απαιτεί εκπαίδευση, αλληλεγγύη, και δράση -τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο- με στόχο τη δικαιότερη κατανομή των πόρων και την καλλιέργεια μιας πιο συνειδητής και υπεύθυνης κοινωνίας.

Ο Παύλος που αγάπησε τους Έλληνες

Ο διώκτης που γίνηκε μέγας σαγηνευτής των ψυχών. Αυτός που ανατόμησε, όσο κανείς άλλος μετά τον Θεάνθρωπο, την ψυχή του φιλαμαρτήμονος. Διαβάζοντας τους παρακάτω λόγους από την προς Ρωμαίους επιστολή του, ποιος στ' αλήθεια μπορεί να το αμφισβητήσει;

Ταλαίπωρος ἐγὼ ἄνθρωπος! τίς με ῥύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου; (Ρωμ. 7, 24)     
 
...οὐ γὰρ ὃ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ᾿ ὃ οὐ θέλω κακὸν τοῦτο πράσσω.
 
εἰ δὲ ὃ οὐ θέλω ἐγὼ τοῦτο ποιῶ, οὐκέτι ἐγὼ κατεργάζομαι αὐτό, ἀλλ᾿ ἡ οἰκοῦσα ἐν ἐμοὶ ἁμαρτία. (Ρωμ. 7, 19-20)
 
Και έπειτα η Παύλεια Ανθρωπολογία, με τους ψυχικούς και τους πνευματικούς ανθρώπους… τους απνευμάτιστους και τους εν πνεύματι αναγεννημένους…
 
Και εκείνος ο Παύλειος έλεγχος, ο τόσο αγαπητικά αυστηρός… Εμείς Εβραίοι, Εμείς Ρωμαίοι αδελφοί, ΕΜΕΙΣ όλοι εκείνοι, στους οποίους ΣΗΜΕΡΑ απευθύνεται  ο Θείος Παύλος!
 
Πᾶσα παράβασις καί παρακοή ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν, πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας. (Εβρ. 2, 2)
 
Θλίψις και στενοχωρία θα κυριεύση και θα πλημμυρίση κάθε άνθρωπον, ο οποίος αμετανόητα επιμένει να εργάζεται το κακόν (Ρωμ. 2, 9)… ὅσοι γὰρ ἀνόμως ἥμαρτον, ἀνόμως καὶ ἀπολοῦνται· (Ρωμ,2,12)
 
Δεν χρειάζονται μετάφραση αυτοί οι λόγοι! Χτυπούν απευθείας στο κέντρο της συνείδησης, αν αυτή δεν έχει απονεκρωθεί…
 
Και έπειτα εγγυάται την ασφαλή ελπίδα της Σωτηρίας… ἄγκυραν ἔχομεν τῆς ψυχῆς ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν (Eβρ. 6, 19), για όσους όμως εκμεταλεύονται τον πλούτο της Χρηστότητας του Κυρίου προς συντριβή πνεύματος, ταπείνωση καρδιάς και πορεία στον λυτρωτικό δρόμο της μετανοίας…
 
Πόσα ιερά συνθήματα δεν έγραψε ο Παύλος στους τοίχους του Παραδείσου;
 
«…ἐάν τε γὰρ ζῶμεν, τῷ κυρίῳ ζῶμεν, ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τῷ κυρίῳ ἀποθνήσκομεν. ἐάν τε οὖν ζῶμεν, ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τοῦ Κυρίου ἐσμέν. (Ρωμ. 14, 8)
 
Ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι» (Ρωμ. 13, 11-14)
 
Πόσο βαθιά εισχώρησε στην ανθρώπινη ψυχή! Εκείνος, που στο τέλος του, αυτοαποκαλείτο ως ο τελευταίος όλων των αμαρτωλών! Πόσο μας ευεργέτησε εμάς τους Έλληνες! Τι κι αν τον λοιδορήσαμε τόσο; Μας αγάπησε, μας νοιάστηκε, μας ποίμανε, μας φώτισε! Και τώρα κλαίει μπροστά στον θρόνο του Δικαίου Κριτή, για το κατάντημά μας! Και ξαναπιάνει να γράψει επιστολές προς Κορινθίους και Αθηναίους και Θεσσαλονικείς, προς εσένα αδελφέ μου, ταλαίπωρε εαυτέ μου! Και μας ξαναλέει:
 
Λογίζη δὲ τοῦτο, ὦ ἄνθρωπε…, ὅτι σὺ ἐκφεύξη τὸ κρῖμα τοῦ Θεοῦ» (Ρώμ. 2, 1-3).
 
Και… βάζει συνεργάτες του… όπως τον μακαριστό π. Αθανάσιο Μυτιληναίο, με αγάπη έμπονη να μας προειδοποιούν και με σπαραγμό να μας μιλούν… Πριν 24 χρόνια (πόσο το σημερινό θεοστυγές κάνει τα 24 χρόνια να μοιάζουν αιώνες…) ανήμερα της μνήμης Πέτρου και Παύλου, ο π. Αθανάσιος σαν να μας μεταφέρει μια σύγχρονη επιστολή του Θείου Παύλου! Από εμάς, μόνο ένα μη γένοιτο, με χαμηλωμένα τα μάτια και αυτό ισχνά, ακούστηκε σαν την πρωτοακούσαμε…
 
Αδελφοί μου, το οτι ο Θείος Παύλος βρίσκεται σήμερα κλαμμένος μπροστά στον θρόνο του Εσφαγμένου Αρνίου, δεν είναι μια ιερά φαντασία, μια προσπάθεια για παραστατικότητα και έμφαση στην δεινή θέση που έχουμε εκουσίως περιέλθει, ως ράθυμοι και μη μετανοούντες. Ο ίδιος ο μέγας Απόστολος, έχει περιγράψει αυτήν την ένδακρυ προσπάθειά του για νουθεσία, μεσιτεία και ιλασμό, εκεί στις Πράξεις των Αποστόλων, που ακόμα συμπληρώνονται... Αγωνιά για να διαφυλαχθεί η Αγία Πίστη, η Ορθοδοξία, Η Αλήθεια, η Παρακαταθήκη που ο Τριαδικός Θεός ΜΑΣ εμπιστεύθηκε έως της δευτέρας παρουσίας-επιφανείας Του... Δεν απευθύνεται ο Θείος Παύλος μόνο στους Πρεσβυτέρους της Εφέσου, απευθύνεται σε όλους ΜΑΣ σήμερα, κλήρο και λαό...
 
"...Γι’ αυτό να προσέχετε και να είστε άγρυπνοι, έχοντας ως παράδειγμα εμένα˙ και να θυμάστε, ότι για μια τριετία συνεχώς νύχτα και μέρα δεν σταμάτησα να νουθετώ με δάκρυα τον καθένα σας ξεχωριστά..." (Πρξ., Κ, 28-31, Ερμ. Π. Τρεμπέλα).
 
Τα δάκρυά του δεν κράτησαν μόνο για 3 έτη, έμειναν αστέγνωτα δυο χιλιάδες χρόνους τώρα... Πιστεύετε πως  υπερβάλλουμε αδελφοί μου;
 
Νώντας Σκοπετέας

Ημέρα Μουσικής

21 Ιουνίου - Θερινό Ηλιοστάσιο & Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής

Η 21η Ιουνίου σηματοδοτεί την πιο φωτεινή μέρα του χρόνου - το θερινό ηλιοστάσιο, την επίσημη αρχή του καλοκαιριού. Ο ήλιος στέκεται ψηλά και φωτίζει τα πάντα με γενναιοδωρία, δίνοντάς μας φως, ζεστασιά και ελπίδα.
 
Την ίδια μέρα, σε κάθε γωνιά του κόσμου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα της Μουσικής. Γιατί τι είναι το καλοκαίρι χωρίς ήχους, ρυθμούς και μελωδίες; Η μουσική είναι το φως της ψυχής, η γλώσσα που ενώνει τους ανθρώπους, χωρίς σύνορα και χωρίς λέξεις. Είναι η παρηγοριά, η χαρά, η έκφραση, η (επ)ανάσταση.
 
Ας αφήσουμε, λοιπόν, τη μέρα αυτή να γεμίσει με τραγούδια - στις πλατείες, στα ακουστικά μας, στην καρδιά μας. Ας τιμήσουμε τη μουσική που μας συντροφεύει στις πιο σημαντικές και πιο απλές στιγμές της ζωής.
 
Χρόνια πολλά στη Μουσική - τη φίλη όλων μας!

Η Σκιάθος στο Λονδίνο

 
Κατά τη χθεσινή μου επίσκεψη στη μεγαλούπολη του Λονδίνου χρησιμοποίησα στον υπόγειο σιδηρόδρομο. Σε έναν κεντρικό και πολυσύχναστο σταθμό, που ονομάζεται Russell Square, βρήκα και φωτογράφισα την αφίσα της παρούσας ανάρτησης.
 

Είναι καλοκαίρι και ο κόσμος, ιδιαίτερα δε οι Άγγλοι, ταξιδεύουν στην πανέμορφη Πατρίδα μας και πιο συγκεκριμένα στα υπέροχα, από πολλές πλευρές, νησιά μας. Έτσι τέτοιου τύπου διαφημίσεις είναι πάντα ευπρόσδεκτες από τους ταξιδιώτες του Λονδέζικου μετρό. Ας ευχηθούμε η φετινή καλοκαιρινή τουριστική περίοδος να είναι καλή, καρποφόρα και προσοδοφόρα για τον Ελληνικό Τουρισμό και τις κατά τόπους τουριστικές μονάδες.

Του (ευσεβούς) ημών γένους

 
Του (ευσεβούς) ημών και υμών γένους...
 

Δικά μας και δικά σας, χαρισμένα σε μένα και σε σένα, στις γενιές που πέρασαν, στην σημερινή, στις επόμενες και για το αύριο. Έχει ο Θεός.
 
Πάντα έχει ο Θεός για το αύριο όπως και για το σήμερα, νυν και αεί που λέμε. 
 
Καλοκαίριασε και βαδίζω στα μονοπάτια της σκέψης. Περπατώ κάτω από τον Πολίτικο ουρανό που σκεπάζει επτά λόφους με τις συννεφιές του να ρίχνουν  μοναδικές ανταύγειες  στα δειλινά, σε κάθε λιακάδα, σε κάθε αστροφεγγιά  και στην χάση φεγγαριού, βρέξει - χιονίσει, σε δρόμους, σοκάκια, στενοσόκακα και σε ανηφοριές και τα θωρώ να  δεσπόζουν. Υπέρ ημών και υμών, εγκατεστημένα στην ύπαρξη μας, κατέχοντας δικαιωματικά  μια θέση στην καρδιά μας. Yφασμένα στον αργαλειό της ψυχής μας με μεταξένια νήματα και σιρίτια, παρμένα από την γη, το κύμα, τον βοριά, τον  καραγιαλή  και τα μελτέμια. Συντροφιά με την πένα και το μολύβι, το χαρτί και την μυρωδιά της μελάνης, με μουτζουρωμένο τον μέσο του δεξιού χεριού, του αριστερού, αν το ζερβό βολεύει καλύτερα, και το Κύριε Ελέησον στο ψαλτήρι από το οκταήχι. Μαζί και το Δόξα Πατρί.  Και με το Ότι μεθ' ημών ο Θεός του Αποδείπνου στον Αη Γιώργη, που με το που σχολνούσαμε, χέρι-χέρι με την Λίτσα, τρέχαμε την κατηφόρα  για να  το προλάβουμε αντάμα με το θυμίαμα, τα κουδουνάκια του θυμιατού και τον Πατ. Αχιλλέα. 
 
Κυριακή και αδιανόητο να μην πας, σε καλεί η καμπάνα. <<Άντε κι' αργήσαμε, χτύπησε η δεύτερη...>>. Η παράδοση, πλεγμένη με μαεστρία και δεξιοτεχνία από ίνες γερές και άσπαστες, για να περάσει από μάνα σε κόρη, από πατέρα σε γιό και φυσικά από την γιαγιά, έτσι για να διαφυλαχτεί η ταυτότητα και η φλόγα της συνέχειας. Από που αρχίζει η παράδοση και πως φτάνει εκεί που φτάνει; Ευτυχώς δεν έχει ημερομηνία λήξης. Ευλογία Κυρίου. Στερεύει ποτέ; 
 
< <Αύριο όλοι στην Εκκλησία>>  έλεγε η κυρία Ασπασία. Θεραπειά, Σάββατο μεσημέρι. Τότε, -αχ, πάλι αυτό το <<τότε>>-,  πηγαίναμε στο Σχολείο και τα Σάββατα, για μισή μέρα. Ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου και αμέσως το Αύριο όλοι στην Εκκλησία, της κυρίας Ασπασίας. Αυτές οι τέσσερις λέξεις που αντηχούσαν σαν μια γλυκιά προσταγή που δεν δεχόταν αντιρρήσεις, με συνοδεύει ακόμα και σήμερα και χαμογελώ στην σκέψη. Πρώτη και καλύτερη εκείνη, Διευθύντρια και Δασκάλα ήταν -με κεφαλαίο Δέλτα-,  γράμματα δίδασκε στην <<ημών>> Αστική Σχολή Θεραπειών. Δωρεά ευεργετών, βυθισμένο στην σιωπή τώρα, στέκεται. Στην ανηφόρα. 
 
Τα Σπουδαστήρια μας, άλλα σήμερα βουβά, τριγυρισμένα από την ομίχλη της σιωπής και αυτά, αμίλητα ωσάν να ήπιαν το αμίλητο νερό και άλλα λαλίστατα, που οι -μια φούχτα στις μέρες μας μαθητές-,  κορίτσια και αγόρια, κάθονται στα θρανία για να ...<<ακούν τα λόγια του διδασκάλου>>... και οι φωνές τους πλημμυρίζουν  τις τάξεις, τα προαύλια και τους διαδρόμους, τα σκαλιά της εισόδου όταν τα ανεβοκατεβαίνουν. Βγαίνουν στο Πέρα και τραγουδούν τα Κάλαντα. Με κέφι και με ακορντεόν. Το πνεύμα δεν χάθηκε. Ουκ εάλω. 
 
Δεν  είναι πολλά, λίγα είναι, αλλά αντέχουν και μαζί με το Άλφα και το Ωμέγα, το συν και το πλην,  προσφέρουν Πολίτικα Χριστιανικά ιδεώδη και αξίες, αξίες που παραμένουν.  Το κάθε ένα αντιστέκεται στις αντιξοότητες των καιρών με καλοπροαίρετο πείσμα, ψυθιρίζοντας, εδώ θα μείνω, δεν πάω πουθενά και ο απόηχος φτάνει στις ράχες των λόφων, στις θάλασσες και τις ρεματιές, στις παραλίες και στα ακρογιάλια.
 
Παιδιά, δικά μας παιδιά, δάσκαλοι, δικοί μας δάσκαλοι και Σχολεία, δικά μας Σχολεία με τις Εκκλησιές, γειτόνισσες.  Αν όχι δίπλα, παραδίπλα και σε απόσταση βημάτων. Το Ιωακείμιο που άδειασε από τις μαθήτριές του και κόπηκε η λαλιά του με την Μουχλιώτισσα σε απόσταση αναπνοής,  και την Μεγάλη του Γένους Σχολή, την Πατριαρχική, λίγο παρακάτω, πιο εκει, η Βλαχερνίτισσα, ο Αγιος Γεώργιος του Φαναριού. Η Μαράσλειος και πάμε παρακάτω.  
 
Σαν πετράδια ανυπολόγιστης αξίας κοσμούν την Κοινότητα Σταυροδρομίου, το Ζωγράφειο που οι λέξεις <<Δράξασθε Παιδείας μήποτε οργισθή ο Κύριος>> περικυκλώνουν την Σφίγγα στη σφραγίδα του και το Ζάππειο που η λευκοντυμένη με τα αιθέρια πέπλα της όταν την αγκαλιάζει η πρωινή αύρα, Αγία Τριάδα, το συντροφεύει ευλογώντας το. Δυό βήματα πιο εκεί, Τα Εισόδια Της Παναγίας.  Ηταν και το Κεντρικό και του Αγίου Κωνσταντίνου... Κοντά, στην γειτονιά.  Μαρμαρμαρωμένα τώρα,  χωρίς φωνή ούτε μιλιά. 
 
Ο τόπος μας, ανέκαθεν ασπάζεται την παιδεία, <<μάθε παιδί μου γράμματα>>. Εδώ, μια παρένθεση στα πιό παλιά. Στα πόσο πιό παλιά; Στα πολύ-πολύ παλιά. Αρκεί ένα πέταγμα της μνήμης, ένα βλέμμα και μια ματιά στην σελίδα του βιβλίου και στο σύγχρονο διαδίκτυο που μιλά για το αρχαίο πανδιδακτήριο/εκπαιδευτήριο/πανεπιστήμιο από τα πιό σημαντικά,  ίσως το σημαντικότερο και αρχαιότερο της εποχής εκείνης στην Δύση, για να βρεθεί, όποιος νοιάζεται, και να το ανταμώσει στα χρόνια των βασιλιάδων της Βασιλεύουσας κοντά στα παλάτια και με δασκάλους που φορούσαν Σταυρό στο στήθος. Στα μέρη μας, στην Πόλη την δική μας, αυτήν που αργότερα η Λωξάντρα θα την νοσταλγούσε αναστενάζοντας, <<Πόλη και πάλι Πόλη>. 
 
Κλείνοντας την παρένθεση, συνεχίζω το περπάτημα στο τώρα με τα υπόλοιπα άλλα, από το πρόσφατο παρελθόν. Τα Σχολειά της Ρωμηοσύνης, τα σπαρμένα εδώ και εκεί <<άλλα>>. Αυτά με τα σφαλισμένα παραθύρια και  παραθυρόφυλλα, με τις αλυσοδεμένες πόρτες και αμπάρες, λουκέτα  και ταμπέλες girilmeζ, μην μπει ο ούτις. Ανάμεσα σε αυτά που σήμερα δεν διδάσκουν γράμματα που αφού φρεσκαρισθούν, ανοίγουν τις πόρτες τους, καλωσορίζουν μουσαφιραίους και μιλούν από μόνα τους δείχνοντας την αρχοντιά και την ιστορία τους. Εκπαίδευση άλλης μορφής, επιβεβαιώνοντας πως <<αι νέαι εποχαί, επιβάλλουσι νέα καθήκοντα>>. Εξ' άλλου το λέει  και η ημών -και υμών- αειθαλής Απογευματινή της Πόλης, πάνω πάνω στα αριστερά.
 
Στέκονται σαν τις μαργαρίτες στα λιβάδια, που οι μίσχοι τους ορθώνουν τα λεπτά τους πέταλα. Μ'αγαπά; Δεν μ'αγαπά;... Να πέσω; Να μην πέσω; Ορθώνονται και τα υπόλοιπα, στις όχθες του Βοσπόρου αγναντεύοντας τα ρεύματα που πηγαινοέρχονται,  στον Γαλατά, στο παλιό Έβδομο στην παλιά Χρυσούπολη και βάλε,  eyvallah, έϊβαλα, πάμε γιαλό, γιαλό, πιό πέρα και πιό μακριά. Στις χρυσωμένες ανατολές και στις μενεξεδένιες δύσεις, στα ζεστά μεσημέρια,  νύχτα-μέρα, ανεμοδαρμένα, ακόμα και με ξεφτισμένους σοβάδες σηκώνουν το ανάστημά τους διαλαλώντας ότι υπάρχουν. Μπορεί τα κεραμίδια τους να πέφτουν και πέφτοντας να ταράζουν την ησυχία των περιστεριών που παραμονεύουν τους πάντες και τα πάντα από τις κόγχες και τις καμινάδες. Φύλακες και μάρτυρες τα οποία με ετσιθελισμό έχουν λάβει δικαιώματα και άδεια παραμονής εφ όρου ζωής, χωρίς πασαπόρτι,  δίχως βαλίτσα, δίχως φράγκο, ούτε δολάριο στην τσέπη.
 
Κύμα, θάλασσα, έϊβαλα - έϊβαλα για την Ίμβρο. Χτυπά η καρδιά και ακούγεται <ο κώδων>, ίσως κουδούνι σε ηλεκτρονική και μοντέρνα μορφή πλέον,  αλλά ακούγεται. Έϊβαλα και πάλι θάλασσα, Πριγκηπόνησα,  Χάλκη και Ελπίδα. Αυτή δεν πεθαίνει ποτέ και σαν άσβεστη φλόγα, συνεχίζει το φεγγοβόλημα. Την πάσαν ελπίδα, στην Βλαχερνίτισσα Παναγιά της Πόλης και της Ρωμιοσύνης.
 
Υπάρχουν και αυτά που βρίσκονται εκτός Εδρας, στις Επαρχίες του Οικουμενικού Θρόνου, του εξωτερικού και που αποτελούν κύτταρα στην αγκαλιά μιάς οικείας Κοινότητας. Θυγατέρα η Επαρχία; Κατά επέκταση θυγατέρες και οι κατά τόπους Κοινότητες και θυγατρικά τα Σχολεία τους που τα διατηρούν μέσα στις όλες εθελοντικές δραστηριότητες τους, με την συμπαράσταση (όχι πάντα) και άλλων φορέων,  η κάθε μιά όσο μπορεί, το κατα δύναμιν, κοντά στο νου κι η γνώση. 
 
Ιούνιος, μαθήματα και εξετάσεις λήγουν. Τα βιβλία κλείνουν, παντού. Στις Αστικές Σχολές, τα Γυμνάσια, Λύκεια και Παρθεναγωγεία, Αρρεναγωγεία, μικτά και Δημοτικά, κλειδώνουν τις θύρες τους για τις θερινές διακοπές για να τις ξεκλειδώσουν σε μερικές εβδομάδες.  
 
Θεματοφύλακες (Δι)δάσκαλοι και (Δι)δασκάλισσες,  του χθές, του σήμερα και του αύριο, ευεργέτες και κτήτορες, δωρητές, άνδρες, και γυναίκες του (ευσεβούς) ημών γένους, πέρα από τις θάλασσες και τους ωκεανούς, συν αυτών που βρίσκονται στους ουρανούς, όπου και να είστε...
 
Προσκυνήματα.

Νίκη Beales
Μπάκινγκχαμ, Αγγλία 
Ιούνιος 2025

What’s in a name?

 
As we ask someone ‘Where do you come from?’ we can sometimes anticipate their answer by considering the clues we already have. Physical characteristics may one of them and, so too, their surname may suggest a familial connection to a region, if not a particular place.
 

In Britain, those whose surnames begin ‘Mac’ or ‘Mc’ are likely to have a Scottish origin. While it is a good working hypothesis that anyone called Jones, Davies or Rees may well be Welsh or at least have Welsh ancestry.
 
You may want to think of Homer as a Greek, but in the part of England I come from -the so-called Black Country (an industrial area west of Birmingham)- Homer is a common surname. I can think of three from my own schooldays: none were students of classics!
 
It’s a fair bet a Barraclough or Thwaites comes from Yorkshire.  A Chilcot is likely to be a Bristolian. Beer may be a universal drink, but it is also a Devon surname, in the same way that a Gammon probably comes from north Devon (when it is not a cut of pork). There are several surnames that originate from Cornwall that offer an initial ‘Tre’, ‘Pol’ or ‘Pen’ as a clue to their origin; for example, the names such as Trelawney, Polglase or Pengelly.
 
A common characteristic of Greek surnames is that they have inflected endings as, of course, do most Greek nouns and verbs. This is not a feature of English surnames. The map included in this post illustrates the association of common suffixes found in Greek surnames with particular regions in Greece. I am trying to remember as many of them as I can, equipping myself to meet many an -akis or -opoulos in Greece this summer.
 
Now you have the answer to the question asked at the start of this article, your conversation is off to a good start. After all, aren’t we usually pleased to talk about ourselves and our origins?
 
Richard Devereux

Ο βασιλικός Ποιητής διαβάζει...

 

Ledbury Poetry Festival (27^th June - 6^th July 2025)

 

Στην Αγγλία υπάρχει ο θερμός του «βασιλικού Ποιητή» (Poet Laureate), ο οποίος αλλάζει κάθε λίγα χρόνια. Τα τελευταία χρόνια αυτή την εξαιρετικά τιμητική θέση κατέχει ο Simon Armitage.
 
Στο επικείμενο ετήσιο Φεστιβάλ Ποίησης στη μικρή πόλη Ledbury, στα δυτικά της Αγγλίας, ο εν λόγω Ποιητής θα παρουσιάσει (το Σάββατο 5 Ιουλίου, 8.00-9.00 μ.μ.) την τελευταία του Ποιητική συλλογή, με τον γενικό τίτλο «Dwell» και θα αναγνώσει αποσπάσματα.
 
Η νέα αυτή συλλογή βρίσκεται στον κατάλογο των 10 καλύτερων βιβλίων αυτής της εποχής, σύμφωνα με τους Κυριακάτικους Times.
 
Εμπνευσμένη από τους ανακαινισμένους Χαμένους Κήπους του Χέλιγκαν στην Κορνουάλη, αυτή η νέα συλλογή Ποιημάτων φωτίζει και επαναπροσδιορίζει τις ευφυείς, εύθραυστες κατοικίες των ζωντανών πλασμάτων γύρω μας. Χρησιμοποιώντας στοιχεία αινίγματος και λαογραφίας, ο Ποιητής δημιουργεί μια ζωντανή αφήγηση της «ασταμάτητης ζωής».
 
Όπως ένας κήπος παρέχει καταφύγιο για την άγρια ​​ζωή, έτσι και αυτά τα περίπλοκα ποιήματα προσφέρουν διαρκή κατοικία σε όσους κατοικούν μέσα στους στίχους τους.
 
Το βιβλίο είναι υπέροχα εικονογραφημένο και εμπλουτίζεται με έργα τέχνης που δημιούργησε η χαράκτρια Μπεθ Μάνρο.

Μελέτη Αγίας Γραφής

 
Την Αγία Γραφή οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί τη μελετούν τακτικά. Πριν αρχίσουμε τη μελέτη «είναι ανάγκη… για πολλή… και επίμονη προσευχή, για να μας αποκαλυφθεί η δύναμη έστω και μιας λέξεως του δεσπότου [Χριστού]» (Συμεών Ν. Θεολόγου, Κατήχηση 3, 9).
 

Προσευχές πρίν από τή μελέτη του λόγου του Θεού:
 
Κύριε, κάθε φορά που κρατώ στα χέρια μου την Αγία Γραφή και την μελετώ, νιώθω ζωντανή την παρουσία Σου. Η Αγία Γραφή είναι η φωνή Σου, μού αποκαλύπτει πολύτιμες αλήθειες, εκφράζει το θέλημά Σου για τη ζωή μου. Κάνε, με πίστη, ευλάβεια και πνεύμα μαθητείας να μελετώ καθημερινά το Θείο Σου Λόγο και Αυτόν να έχω μόνιμο οδηγό στη ζωή μου. Σε παρακαλώ, να ανοίγεις τα μάτια της ψυχής και τη διάνοιά μου, ώστε να κατανοώ το βαθύτερο νόημα όλων όσων κρύβονται στις σελίδες της Αγίας Γραφής, διότι Συ είσαι ο Φωτισμός των ψυχών και των σωμάτων μας. Αμήν!
 
Ἔλλαμψον ἔν ταῖς καρδίαις ἡμῶν, φιλάνθρωπε Δέσποτα, Τό τῆς σής θεογνωσίας ἀκήρατον φῶς, καί τούς τῆς διανοίας ἡμῶν διάνοιξον ὀφθαλμούς, εἵς τήν τῶν εὐαγγελικῶν σου κηρυγμάτων κατανόησιν. Ἔνθες ἡμῖν καί τόν τῶν μακαρίων σου ἐντολῶν φόβον, ἶνα τάς σαρκικός ἐπιθυμίας πάσας καταπατήσαντες, πνευματικήν πολιτείαν μετέλθωμεν, πάντα τά πρός εὐαρέστησιν τήν σήν καί φρονοῦντες καί πράττοντες. Σύ γάρ εἰ ὅ φωτισμός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν, Χριστέ ὅ Θεός, καί σοί τήν δόξαν ἀναπέμπομεν σῦν τῷ ἀνάρχῳ σου Πατρί καί τῷ παναγίῳ καί ἀγαθῷ καί ζωοποιῶ σου Πνεύματι, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
 
Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, διάνοιξον τά ὦτα καί τούς ὀφθαλμούς τῆς καρδίας μου, τοῦ ἀκοῦσαι με τά Λόγια σου καί συνιέναι καί ποιήσαι τό θέλημά σου ὅτι πάροικος εἰμι ἔν τῆ γῆ, μή ἀποκρύψῃς ἀπ’ ἐμοῦ τάς ἐντολάς σου, ἀλλ’ ἀποκάλυψον τούς ὀφθαλμούς μου καί κατανοήσω τά θαυμάσια ἐκ τού νόμου σου ἐπί σοί γάρ ἐλπίζω, ὅ Θεός μου, ϊνα σύ μου φωτίζῃς τήν διάνοιαν ὅτι εὐλογητός εἰ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
 
Προσευχή μετά τη μελέτη των Αγίων Γραφών:
 
Ευλογημένος ο Θεός που επιθυμεί όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και να έρθουν στην γνώση της αλήθειας, τώρα και για πάντα. Ω Κύριε και Δέσποτα, Θεέ μας, κάλεσέ μας, τους δούλους Σου, στην αγία Σου φώτιση, και κάνε μας άξιους της θαυμαστής Σου χάρης. πάρε από εμάς τα παλιά, και ανανέωσέ μας στην αιώνια ζωή, και γέμισε μας με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος για ένωση με Εσένα Χριστέ, ώστε να μην είμαστε παιδιά της σάρκας, αλλά παιδιά της Ουράνιας Βασιλείας. Μέσω των Προσευχών των Αγίων Πατέρων μας, Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός μας, ελέησέ μας και σώσε μας. Αμήν.

Οι Άγιοι της Εκκλησίας μας

 

ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Α΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ - ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

(15^η Ιουνίου 2025)

 

Η Αγία Εκκλησία μας τιμά σήμερα, εορτάζει και πανηγυρίζει, τις στρατιές των Αγίων της, των Δικαίων, των Προφητών, των Αποστόλων, των Μαρτύρων, των Οσίων, των Ομολογητών, των Απολογητών, των Πατέρων και Διδασκάλων, των Μητέρων, των Νεομαρτύρων, των γνωστών και αγνώστων Αγίων.

 

Στο Συναξάρι της ημέρας αναγινώσκουμε, με προσοχή και κατάνυξη, τα παρακάτω:

 

«Τῇ σήμερον ἡμέρᾳ, Κυριακῇ μετά  τήν Πεντηκοστήν, τήν τῶν ἀπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐν Ἀσίᾳ, Λιβύῃ, Εὐρώπῃ, καί Ἀμερικῇ, Βοῤῥᾷ τε καί Νότῳ, Ἁγίων πάντων Ἑορτήν ἑορτάζομεν.

 

Τοῦ Κυρίου μου πάντας ὑμνῶ τούς φίλους. Εἶ τις δέ μέλλων, εἰς τούς πάντας εἰσίτω.

 

Ταῖς τῆς ἀχράντου σου Μητρός πρεσβείαις, Χριστέ ὁ Θεός, καί πάντων τῶν ἀπʼ αἰῶνος Ἁγίων σου, ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς, ὡς μόνος ἀγαθός καί φιλάνθρωπος. Ἀμήν».

 

Είναι σαφέστατα ιδιαίτερη ευλογία για τους χριστιανούς να τιμούμε τους Αγίους φίλους του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Κι αυτό γιατί εκείνοι είναι οι οδοδείκτες που μας προσανατολίζουν πνευματικά, μας δείχνουν τον ιερό δρόμο που καλούμαστε να βαδίσουμε και είναι τα ευλογημένα παραδείγματα ζωής για εμάς, έτσι ώστε να προχωρούμε με σταθερό αγιοπνευματικό και ηθικό βηματισμό στον δρόμο της αρετής και του χριστιανικού καθήκοντος.

 

Στη Θεία Λειτουργία επευφημείται ο Τρισάγιος Θεός, «Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος Κύριος Σαβαώθ· πλήρης ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ τῆς δόξης σου». Αμέσως δε πριν τον κοινωνικό ύμνο, ψάλλεται ο αρχαίος χριστιανικός ύμνος: «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός. Ἀμήν». Αυτά φυσικά επισημαίνουν τη θεολογική πραγματικότητα ότι η αγιότητα αγγίζει το μυστήριο του Θεού και πηγάζει από Εκείνον.

 

Αγιογραφικοί σχολιαστές επισημαίνουν πως η σημιτική λέξη gôdèš, που ερμηνεύεται ως άγιο πράγμα ή αγιότητα, παράγεται από τη ρίζα που σημαίνει κόβω και χωρίζω. Αυτό φυσικά αναφέρεται στην ιδέα του χωρισμού από τα εγκόσμια. Επομένως, η αγιότητα των χριστιανών απαιτεί απο αυτούς τη διακοπή κάθε σχέσης και δεσμού με τη χοϊκότητα, με την αμαρτία, με τα όποια ήθη δεν συνάδουν και δεν ταιριάζουν με τη χριστιανική ταυτότητα και εμπειρία. Την ίδια ώρα βέβαια οι χριστιανοί οφείλουν να βρίσκονται μέσα στο πλαίσιο της αγιότητας που προέρχεται από τον Θεό και Δημιουργό και να καλλιεργούν τα προσφερθέντα προς αυτούς πνευματικά χαρίσματα, με σκοπό την εμπέδωση και οπωσδήποτε και την αναβάθμιση της αγιότητας που αποτελεί την οντολογική τους φύση.

 

Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και εξόχως συγκινητικό το γεγονός ότι η Εκκλησία μας, με ευαισθησία και αγάπη, μας καλεί να ενθυμούμαστε κατά την παρούσα εορτή και να τιμούμε όχι μόνο τους γνωστούς Αγίους μας, αλλά και όλους εκείνους που παραμένουν για εμάς άγνωστοι, που δεν γνωρίζουμε καν το όνομά τους, την καταγωγή τους, τον τόπο άσκησης και δράσης τους, αλλά που είμαστε βέβαιοι πως υπάρχουν και πρεσβεύουν για εμάς. Για τούτο αυτή την ημέρα εορτάζουν τα ονομαστήριά τους εκείνοι οι πιστοί για τους οποίους δεν υπάρχει γνωστός Άγιος προστάτης.

 

Αυτή η ιδέα και η πραγματικότητα της προστασίας είναι πολύ σημαντική και ευεργετική για τη ζωή και την πορεία των χριστιανών στο διάβα της επίγειας εμπειρίας τους. Οι Άγιοι προστάτες έχουν μεγάλη σημασία, καθώς θεωρούνται πνευματικοί οδηγοί, μεσίτες προς τον Θεό και πρότυπα αγίας ζωής. Επίσης δε, είναι αλήθεια πως οι Άγιοι θεωρούνται και προστάτες συγκεκριμένων επαγγελμάτων, περιοχών, ακόμα και καταστάσεων (π.χ. ασθένεια, γέννα, δυσκολίες). Οι χριστιανοί προστρέχουν στους Αγίους με πίστη για βοήθεια, παρηγοριά και θεραπεία. Αυτό επισημαίνει την εμπιστοσύνη που επιδεικνύει ο λαός του Θεού στην ενέργεια του Αγίου Πνεύματος δια μέσου των Αγίων.

 

Κι όπως μας διδάσκει ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, «Μπορούμε να προσευχόμαστε στους Αγίους αλλά χρειάζεται απλότητα. Να τους μιλάμε απλά. Τους Αγίους τους φωνάζεις και έρχονται. Η δουλειά όλων γενικά των Αγίων είναι να βοηθούν και να προστατεύουν εμάς τους ταλαίπωρους ανθρώπους, από τους ορατούς και τους αόρατους πειρασμούς».

 
Στον Όρθρο της εορτής ψάλλουμε σήμερα:
 

«Τούς Ἁγίους ὁ Κύριος, τούς ἐν γῇ ἐθαυμάστωσε· τά αὐτοῦ γάρ στίγματα καί παθήματα, ἐν τῇ σαρκί ἀνεδέξαντο, ἐν τούτοις κοσμούμενοι, καί ταῖς θείαις καλλοναῖς, προφανῶς ἀναθέμενοι, οὓς ὑμνήσωμεν, ὡς ἀμάραντα ἄνθη, ὡς ἀστέρας, ἀπλανεῖς τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ἐθελόθυτα θύματα».

 
Αμήν.
 

Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας