Wednesday 31 May 2017

Ο Διονύσιος Σολωμός πάντα επίκαιρος

Στον εθνικό ζόφο που ζούμε, καταφυγή και απαντοχή μας είναι τα όσα έγραψαν και είπαν οι μεγάλοι της Ιστορίας μας και της Λογοτεχνίας μας. Ανάμεσά τους πρωτεύουσα θέση κατέχει ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός. Φέτος, τον Φεβρουάριο, συμπληρώθηκαν 160 χρόνια από την αναχώρησή του εκ του κόσμου τούτου. Λίγοι θυμήθηκαν την επέτειο. Τον Σολωμό πρέπει όλοι οι Έλληνες να τον θυμόμαστε και να διαβάσουμε όλο του το έργο, όχι μόνο να ξέρουμε τις δύο ή τις τέσσερις στροφές του Εθνικού μας Ύμνου.


Οι εξουσιαστές επιχειρούν να ξεχάσουμε την Ιστορία και την Παράδοσή μας και επιδιώκουν να αραχνιάζουν στα ράφια των βιβλιοθηκών, ως μουσειακό είδος, οι Σολωμός, Παπαδιαμάντης, Μακρυγιάννης, Εγγονόπουλος, Σεφέρης, Ελύτης. Εμείς, αντίθετα, πρέπει να τους μελετάμε, να παίρνουμε δύναμη, να παραδειγματιζόμαστε και να διδασκόμαστε από αυτούς.

Το έργο του Σολωμού είναι όπως η ψυχή του, γεμάτο από Ορθοδοξία και Πατρίδα. Αυτά τα τζιβαέρια μας επιδιώκεται να καταστούν βορά στην παγκοσμιοποίηση. Σ’ ένα στοχασμό του ο Σολωμός γράφει: «Σ’ αυτό (το ποίημα Ύμνο στην Ελευθερία) θα ενσαρκωθεί το ουσιαστικότερο και υψηλότερο περιεχόμενο της αληθινής ανθρώπινης φύσης, η Πατρίδα και η Πίστις».

Ο Μάντζαρος σημειώνει πως ο Σολωμός τροφοδοτεί συνεχώς την ψυχή του με την αγάπη του στον Θεό. Παραδομένη από αναμφισβήτητη πηγή έχουμε και μια ρήση του, που μας αποκαλύπτει πόσο βαθιά ήταν η πίστη του: «Αν δεν υπάρχει Θεός, τι υπάρχει τότε;».  Για την Πατρίδα είναι γνωστό το επίγραμμά του: «Κλείσε στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα αισθανθείς να λαχταρίζει μέσα σου κάθε είδους μεγαλείο».

Σήμερα που οι κεκράχτες της παγκοσμιοποίησης ωρύονται και οι ταρτούφοι του εθνισμού τους εξυπηρετούν, ο Σολωμός είναι πάντα σύγχρονος και επίκαιρος. Δίνει το μήνυμα και το παράδειγμα ότι η αγάπη προς τον Χριστό και την Πατρίδα είναι τα εχέγγυα για μια αγάπη όλου του κόσμου έξω από κάθε είδους ρατσισμό και εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον συνάνθρωπο. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Λίνος Πολίτης, σε διάλεξή του στον «Παρνασσό», είπε: «Ο Σολωμός είναι μαζί ποιητής και εθνικός και ευρωπαίος και η λάμψη του δεν μπορεί παρά να έχει την επίδρασή της σε μιαν αναγέννηση ποιητική και πνευματική, που είτε τη βλέπουμε κιόλας είτε την προσμένουμε στην μεταπολεμική Ευρώπη». Αυτή η πνευματική αναγέννηση, στα ίχνη του Σολωμού, παραμένει ζητούμενη για την Ευρώπη.

Μαύρη και αγεφύρωτη απελπισιά στις ημέρες μας. Η ίδια απελπισιά που κάνει το ένα χέρι να χτυπάει το άλλο στον ύμνο του Σολωμού. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος, σ’ αυτή την απελπισιά, μας ζητάει να κατανοήσουμε πως ενώ οι πρόγονοί μας κέρδισαν την ελευθερία του υπόδουλου, εμείς δεν έχουμε κερδίσει ακόμη  την ελευθερία του ελεύθερου. Γι’ αυτό απελπιζόμαστε και πονάμε, ωσότου να μπορέσουμε να ελευθερωθούμε.

Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Tuesday 30 May 2017

3.096 ημέρες

...ή το σύνδρομο της Στοκχόλμης;


Πρόσφατα διάβασα το βιβλίο της Νατάσσα Κάμπους «3.096 ημέρες». Το βιβλίο δεν είναι μυθιστόρημα, δεν είναι μυθοπλασία, αλλά η αληθινή περιγραφή των γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Αυστρία στην δεκαετία του 1990. Και ποια είναι αυτά τα γεγονότα: μια δεκάχρονη κοπέλα την ώρα που πήγαινε στο σχολείο της απήχθη από έναν άντρα τριανταπέντε ετών. Ο απαγωγέας ήταν ένας Αυστριακός, άνεργος, πρώην υπάλληλος της εταιρείας Siemens, μοναχογιός μιας υπερπροστατευτικής και ίσως και δεσποτικής μητέρας, γόνος μιας μεσοαστικής οικογένειας. Τίποτα το παράξενο, τίποτα το ιδιαίτερο, ένας άνθρωπος σαν όλους τους γείτονές μας, ίσως λίγο πιο μοναχικός, ίσως λίγο πιο παράξενος, αλλά τίποτα το ιδιαίτερο. Απήγαγε την κοπελίτσα, την Νατάσσα Κάμπους, την έβαλε με την βία στο φορτηγάκι του και την εγκατέστησε σε ένα υπόγειο στο σπίτι του. Το δεκάχρονο κορίτσι δεν ήξερε πώς να αντιδράσει, φοβισμένο ακολουθούσε κάθε προσταγή του απαγωγέα της. Η αστυνομία ποτέ δεν ανακάλυψε τα ίχνη του δράστη, ποτέ δεν ανακάλυψε τι έγινε. Μετά από μερικούς μήνες σταμάτησαν οι έρευνες, η Κάμπους θεωρήθηκε αγνοούμενη και ασχολήθηκαν με καινούρια εγκλήματα και παραβατικές συμπεριφορές. Αποτέλεσμα: η Νατάσα Κάμπους παρέμεινε φυλακισμένη επί οκτώ χρόνια, υποσιτισμένη- αφού ο δράστης της παρείχε ελάχιστη τροφή και ψυχολογικά και σωματικά έρμαιο στις ορέξεις του.

Μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια- ίσως τα πιο σημαντικά χρόνια της κοπέλας, τα χρόνια της προ-εφηβείας και της εφηβείας, η Νατάσσα κατάφερε να δραπετεύσει και να ζήσει ξανά ελεύθερη τη ζωή της. Ήταν ένα άτομο δεκαοκτώ χρόνων που έβγαινε στον πραγματικό κόσμο έπειτα από έναν εγκλεισμό δέκα ολόκληρων ετών! Όταν την απήγαγε ο δράστης ήταν ένα αθώο παιδί, όταν δραπέτευσε ήταν μια γυναίκα. Σε αυτά τα δέκα κρίσιμα χρόνια, οι γογείς της είχαν απελπιστεί και είχαν σταματήσει τις προσπάθειες ανέρευσής της, οι αστυνομικές αρχές είχαν ασχοληθεί με δεκάδες άλλες παραβατικές πράξεις, όλα είχαν προχωρήσει και πάρει τον δρόμο τους: η μουσική, ο κινηματογράφος, οι μόδες, η πολιτική, ο κόσμος είχε προχωρήσει! Μόνο αυτή είχε μείνει πίσω, κλεισμένη σε μια αποθήκη μιας μονοκατοικίας. Κανείς δεν είχε υποψιαστεί τίποτα όλα αυτά τα χρόνια: γείτονες, συγγενείς, φίλοι. Η μοναδική παρέα της Κάμπους ήταν ο απαγωγέας της, ο οποίος προσπαθούσε να την χειραγωγήσει. Καθόλου δύσκολο για ένα κορίτσι δέκα ετών! Της έλεγε ότι ήθελε να της πει: «Οι γονείς σου δεν σε θέλουν. Δεν έδωσαν τα λύτρα. Κανείς δεν νοιάζεται για σένα εκτός από εμένα». Λύτρα δεν είχαν ζητηθεί ποτέ. Οι γονείς της έκαναν ό,τι μπορούσαν προκειμένου να την βρουν ξανά. Μιλάμε για λάθος των αρχών; Η αστυνομία είχε να αντιμετωπίσει εκατοντάδες παραβατικές πράξεις και μετά από έρευνες εβδομάδων πίστεψαν ότι η μικρή ήταν νεκρή. Δεν είμαι αστυνομικός, δεν ξέρω πώς διενεργούνται αυτές οι υποθέσεις και δεν μπορώ να κρίνω άλλους επαγγελματίες, όπως π.χ. δεν είναι σε θέση να κρίνει εμένα ένας γιατρός. Μην με ρωτήσετε τα κίνητρα και τους λόγους του δράστη. Δεν μπορώ να καταλάβω τι ευχαρίστηση βρίσκει κάποιος με το να εγλωβίζει έναν συνάνθρωπό του σε έναν κλειστό, περιορισμένο χώρο. Είναι κάτι που με ξεπερνάει και ανήκει στα «χωράφια» των ψυχιάτρων και των εγκληματολόγων.

Το γεγονός είναι ότι η μικρή Νατάσσα Κάμπους έμεινε έγκλειστη σε αυτό το υπόγειο επί δέκα  χρόνια χωρίς να γνωρίζει κανείς την ύπαρξή της. Ο μοναδικός άνθρωπος που μιλούσε και που συγχρωτιζόταν επί δέκα χρόνια ήταν ο απαγωγέας της. Αυτή η απλή αλήθεια την έκανε να τον συμπαθήσει με την πάροδο των ετών. Δεν μιλάμε για συμπάθεια ακριβώς αλλά για μια παράξενη εγγύτητα που προκύπτει ανάμεσα σε θύμα και θύτη. Ίσως τα λόγια δεν είναι ικανά να περιγράψουν το συναίσθημα. Ακόμα και για εμένα είναι δύσκολο να διηγηθώ στους άλλους αυτό που ένιωσα όταν διάβαζα το βιβλίο. Γράφω όλα αυτά για να μπορέσω και η ίδια να κατανοήσω τα συναισθήματα που νιώθει ένα δεκάχρονο παιδί έγκλειστο σε ένα υπόγειο παρέα με έναν άλλο άνθρωπο που το χειραγωγεί.

Η Νατάσσα Κάμπους κατάφερε να απεγκλωβιστεί ψυχολογικά και σωματικά στα δεκαοκτώ της και μετά από μερικά χρόνια έγραψε το αυτοβιογραφικό βιβλίο της ιστορίας της που το ονόμασε «3.096 ημέρες», ήταν ο αριθμός των ημερών που έμεινε φυλακισμένη. Το βιβλίο έγινε αμέσως ταινία και ξεπέρασε τα σύνορα της πατρίδας της.

Πολλοί βιάστηκαν να μιλήσουν για το λεγόμενο «σύνδρομο της Στοκχόλμης». Αλλά, τι είναι το σύνδρομο της Στοκχόλμης; Το 1974 δύο ένοπλοι ληστές εισέβαλαν σε ένα υποκατάστημα τράπεζας και κράτησαν ομήρους τέσσερις υπαλλήλους επί έξι ημέρες. Τελικά οι δύο ληστές συνελήφθησαν, στην δίκη που επακολούθησε και οι τέσσερις πρώην όμηροι αρνήθηκαν να καταθέσουν εναντίον των ληστών και μάζεψαν χρήματα ερανικά για να τους απελευθερώσουν! Έκτοτε οι ψυχαναλυτές και γενικά ο κόσμος συνηθίζει να αναφέρεται στο σύνδρομο της Στοκχόλμης για διάφορες περιστάσεις απαγωγής και χειραγώγησης. Συνηθισμένα παραδείγματα είναι οι έμποροι ναρκωτικών με τα θύματά τους, οι απαγωγείς με τα θύματά τους, οι προαγωγοί με τις πόρνες που εκμεταλλεύονται.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου; Αναγνώριση από το θύμα ότι ο θύτης είναι ένας άλλος κανονικός άνθρωπος (δεν είναι τέρας! Άνθρωπος είναι και αυτός σαν εμένα). Απειλή της σωματικής ή της ψυχικής ακεραιότητας του θύματος από τον θύτη (αν κάνεις αυτό θα σε τιμωρήσω). Μικρές δόσεις καλοσύνης από τον θύτη (δεν είμαι τόσο κακός! Κοίτα πόσα μπορώ να σου προσφέρω αν συνεργαστείς). Το θύμα δεν έχει άλλες λύσεις (το δεκάχρονο κορίτσι τι λύσεις είχε; Ένα παιδί ήταν, πίστευε σχεδόν ό,τι του έλεγαν).

Η Νατάσσα Κάμπους όταν έγραψε το βιβλίο της με την αληθινή ιστορία του δεκαετούς εγλεισμού της, ή τουλάχιστον όταν έγραψε αυτά που ήθελε να δημοσιοποιήσει, αρνήθηκε έντονα την ταύτισή της με το σύνδρομο της Στοκχόλμης και εναντιώθηκε στην κατηγοριοποίηση των θυμάτων. Δικαιολόγησε την συμπάθειά της στον θύτη της και απαγωγέα της επειδή ήταν το μοναδικό ανθρώπινο πλάσμα που είχε επαφή μαζί του επί δέκα συναπτά έτη. Κατηγόρησε τους άγνωστους επικριτές της, …απλά ήταν άγνωστοι. Δεν ήταν αυτοί που της πήγαιναν το φαγητό της κάθε μέρα επί δέκα χρόνια, δεν ήταν αυτοί που της ικανοποιούσαν κάποιες ανάγκες της (αναγκαστικά! Για να αντέξει το θύμα!)

Ο απαγωγέας της Κάμπους αυτοκτόνησε αμέσως μετά. Και αυτή, λυπήθηκε για τον χαμό του. Δεν είμαι ψυχολόγος, δεν θέλω να κρίνω, δεν θέλω να είμαι απόλυτη. Η Κάμπους κατηγορεί όλους όσους της καταλογίζουν το λεγόμενο σύνδρομο της Στοκχόλμης. Παρόλα αυτά δημοσιοποίησε την ιστορία της, ή αυτά που ήθελε να δημοσιοποιηθούν. Όταν εκτίθεσαι στο κοινό, πρέπει να είσαι έτοιμος να περιμένεις και την κριτική του.

Εύη Ρούτουλα

Monday 29 May 2017

Ο Άρχοντας της Μεσογείου

Μόλις παρέλαβα το νέο βιβλίο της αγαπητής φίλης συγγραφέως Εύης Ρούτουλα. Ο τίτλος του είναι: «Ο Άρχοντας της Μεσογείου»! Στο βιβλίο αυτό, που έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις Φιλύρα, παρουσιάζεται ένα ιστορικό μυθιστόρημα.


Η συγγραφέας μας λέγει για το περιεχόμενο του έργου της: "Τα πρώτα μεταχριστιανικά χρόνια, ένας γέρος χρυσοχόος, που έφτιαχνε σταυρούς, δαχτυλίδια και περιδέραια για τους άρχοντες και τις αρχόντισσες του Βυζαντίου, έφτιαξε και έναν χρυσό σταυρό και τον διακόσμησε με πολύτιμους λίθους ρουμπίνια και ζαφείρια, προσφορά στην Παναγία. Αυτός ο σταυρός ξεκινώντας από τη Βασιλεύουσσα το 654, διέτρεξε στεριές και θάλασσες και έγραψε την ιστορία της εποχής και των ηρώων της, αλλάζοντας ιδιοκτήτη ανά διακόσια χρόνια.  Στόλισε αυτοκράτορες, παλάτια, βασιλείς, αλλά και απλούς ανθρώπους. Με τη δύναμή του προσέφερε σ' αυτούς που τον απόκτησαν, πολεμικές νίκες, τύχη και ευημερία. Από το Κίτιον της Κύπρου στην Κόρινθο του Λέοντα Σγουρού, στην ενετοκρατούμενη Ζάκυνθο, στα παλάτια του Λονδίνου και στον εμφύλιο σπαραγμό της Αμερικής, το ιερό κειμήλιο χάριζε την εύνοιά του στους ιδιοκτήτες του, πριν καταλήξει στον τελευταίο του σταθμό, στο Βυζαντινό Μουσείο της Θεσσαλονίκης".


Η Εύη Ρούτουλα γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα. Κατάγεται από την Ζάκυνθο και το Κιάτο Κορινθίας. Σούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Babes Bolyai του Κλουζ Ναπόκα της Ρουμανίας, διαθέτει μάστερ στις νομικές επιστήμες και εργάζεται ως δικηγόρος από το 1997. Έχει λάβει μέρος σε πολλά νομικά συνέδρια ανά τον κόσμο (Παρίσι, Ρώμη, Βιέννη, Σαν Φρανσίσκο κλπ). Έχει μεταφράσει από την αγγλική στην ελληνική τέσσερα βιβλία της Αγγλίδας συγγραφέως Τζένιφερ Λας Φάινς, δύο από αυτά έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Καλέντη: "Δεσμοί Αίματος", 2004 και "Το Προσκύνημα, σημειώσεις πριν το τέλος", 2008. Το πρώτο της προσωπικό έργο εκδόθηκε το 2013 από τις εκδόσεις Ακακία. Είναι η συλλογή διηγημάτων "Μετρό Λονδίνου, επτά σταθμοί επτά ιστορίες". Ακολούθησε ο "Ιστορικός Οδηγός Λονδίνου και περιχώρων", 2014. Το 2015 από τις εκδόσεις Bookstars εκδόθηκε το συλλογικό έργο "Οίκος Νυφικών", το οποίο συνέγραψε μαζί με τους Χρήστο Αναστασόπουλο, Άνα Ζάχαρη και Θεώνη Μπριλή. Αρθρογραφεί στο προσωπικό της ιστολόγιο: eroutoula.wix.com/literature-blog καθώς και στο παρόν ιστολόγιο. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών και μέλος της εποπτεύουσας επιτροπής της Ιονίου Βιβλιοθήκης της Ένωσης Επτανησίων Ελλάδας. Τα μεγαλύτερα ενδιαφέροντά της είναι η ιστορία, η λογοτεχνία, το θέατρο, ο κινηματογράφος και τα ταξίδια.


Εύχομαι ολόψυχα το βιβλίο να είναι καλοτάξιδο και ευπώλητο. Αρχίζω από σήμερα τη μελέτη του. Είμαι σίγουρος πως θα είναι συναρπαστικό.

Sunday 28 May 2017

Κάτω από τρούλο με χαλκό…

…Άγιο Ιατρό παρακαλώ

Όλο μαθαίνουμε, όλο γνωρίζουμε το νέο σε τούτην τη ζωή. Το νέο που θέλγει και σαγηνεύει, που προκαλεί το ενδιαφέρον και την αναζήτηση. Μα πόσο τούτο το νέο μπορεί να κρατήσει το άφθορό του; Πόσο θ αντέξει η φρεσκάδα του; Πόσο θα κρατηθεί καθάριο το πρόσωπό του, από της λήθης την σκόνη και τα νεκρά κύτταρά της; Μήπως σε χρόνο ελάχιστο θα γίνει και αυτό το νέο παρωχημένο και παλιό; Μήπως ξεχαστεί τόσο γρήγορα εκείνος ο ενθουσιασμός του πρώτου συναπαντήματος; Όπως δρόμος χωρίς Θεό δεν αντέχεται όπως είπε ο Σέρβος
  Άγιος Νικόλαος, έτσι και ό,τι εμπεριέχει Θεό ποτέ δεν θα παλιώσει, θα παραμείνει για πάντα αγέραστο και  φαεινό! Κάθε φορά που φυλλομετράμε τον Ιερό Συναξαριστή το αντιλαμβανόμαστε αυτό! Όσα αμέτρητα χρόνια κι αν κύλησαν από το ειρηνικό ή το μαρτυρικό τέλος των ηρώων του, εκείνοι κρατούν το ευλογημένο σφρίγος της πρώτης τους άνοιξης. Εκπέμπουν την ισχύ της ομολογίας, την ακμή του Θεοκινήτου τους  πνεύματος. Και εμείς όλο τους αποζητούμε, συμπαραστάτες συνοδίτες, ιχνηλάτες και πλοηγούς, στους τεθλιμμένους δρόμους του Ουρανού μεσίτες ακαταγώνιστους. Δόξα τω Θεώ, ποτέ δεν στερεύει το συναξάρι με τους θαλερούς  της πίστης μας. Νέες σελίδες όλο και προστίθενται! Νέοι γενναίοι ξεπροβάλλουν και μας συστήνονται αναζητώντας την θέση τους στην τρομαγμένη μας ψυχή! Να δίνει ο Θεός να γίνεται όλο και χωρητικότερη!


Πάνε σχεδόν 20 χρόνια από τότε που έγινε η πρώτη γνωριμιά του Ελληνορθοδόξου κόσμου με έναν νέον Άγιο! Τον Άγιο Λουκά τον νέο, Ιατρό και Αρχιεπίσκοπο Συμφερουπόλεως Κριμαίας τον Θαυματουργό! Είκοσι χρόνια διαρκούς και θαυμαστής αποκάλυψης, μιας συγκλονιστικής μορφής της Ορθοδοξίας! Και πλέον ο Άγιος είναι παγκόσμιος! Σπεύδει και παρηγορεί σε όπου τον καλούν! Μα και στην Ελλάδα ιδιαιτέρως! Τόσοι  μεγάλοι ναοί ανεγείρονται στην χάρη του, από την Κύπρο ως τον Άθωνα και από την Αθήνα ως την Μακεδονία! Και πόσα κλίτη ναών και πόσα μικρά ξωκκλήσια καθημερινά δεν του αφιερώνονται! Σχεδόν μετά από 7 μήνες, από τότε που οσιακά κοιμήθηκε ο μακαριστός μητροπολίτης Αργολίδας κυρός Ιάκωβος, εξελέγη νέος ποιμενάρχης της ο πατήρ Νεκτάριος Αντωνόπουλος. Ο άνθρωπος που είχε εκ μέρους όλων ημών των Ορθοδόξων Ελλήνων την πρώτη συνάντηση με τον Άγιο στα μέρη της μαρτυρικής Κριμαίας. Αυτόν οικονόμησε ο Θεός να τον κάνει πανελληνίως γνωστό και τόσο αγαπητό. Πολλοί σκέφτηκαν τότε πως μαζί με τον πατέρα Νεκτάριο, στην Αργολίδα θα «ερχόταν» και ο Άγιος Λουκάς μιας και τόσα χρόνια συμπορεύτηκαν. Αυτονόητος σχεδόν τούτος ο συλλογισμός. Την ημέρα της ενθρόνισής του ήταν Κυριακή! Ενδέκατο Εωθινό το πρωί στον όρθρο!


Συνειρμός αξέχαστος γεννήθηκε τότε! Αυτό το Ευαγγέλιο συγκλόνιζε πάντα τον Άγιο Λουκά όπως ο ίδιος μαρτυρούσε! Ήταν αυτό που έλαμψε και διατράνωσε  μέσα του, την τόσο δύσκολη απόφαση να εκδαπανηθεί στη διαποίμανση ενός πολυβασανισμένου λαού. Λίγοι στίχοι ξεπήδησαν τότε απ’ την ψυχή του γράφοντος:

Με του Ιωάννου τη Γραφή, που ρώταγε ο Χριστός μας τον Πέτρο αν Τον αγαπά,
ανέβηκε στο θρόνο του Αη Γιωργιού ο εκλεκτός Επίσκοπος του Ιατρού Λουκά…
Για να ποιμάνει μ’  έλεος Θεού τον κάθε διψασμένο,
να στρέψει  στα αιώνια, έστω στης ενδεκάτης τη στιγμή κάθε ξεστρατισμένο…
Άξιος ακούγεται παντού και είναι η αλήθεια!
Και μια ευχή στα μυστικά στέλνεται για βοήθεια…
Όπως ο Ρώσος Άγιος δάκρυζε όταν λεγόταν
το βόσκε τα αρνία μου, τα πρόβατά μου ποίμαινε  και αυτός συγκλονιζόταν,
έτσι και Συ πάτερ Νεκτάριε πάντα να έχεις στην καρδιά, 
μπρος στην Θαβώρεια Τράπεζα, εκεί στο Σαγματά,
το άληστο το πρωινό…
και ασίγαστα να σε ακολουθεί πριν το Ελέησόν με ο Θεός,
το ενδέκατο Eυαγγέλιο το Άγιο Εωθινό…
-Ν.Σκ. 25-11-2013


Σύμπτωση θα πει κανείς… Μα από τότε και τα τελευταία 4 χρόνια  όλο  θαυμαστές «συμπτώσεις» συμβαίνουν στην Αργολίδα! Η πλέον τρανταχτή: Σχεδόν δίχως κανείς να το καταλάβει, σε χρόνο ανεπανάληπτα σύντομο, πλέον λίγο έξω από το Ναύπλιο λειτουργείται ένας μοναδικά υπέροχος Ναός του Αγίου Λουκά του Ιατρού! Με χάλκινους τρούλους, που θαρρείς  πως τον ολάνοιχτο ουρανό τους αγγίζουν με τα ακροδάχτυλα των περίτεχνων Σταυρών τους. Γλυκείς ήχοι από βαριές καμπάνες φτερακίζουν χωρίς σταματημό, με προορισμό τους κάθε πονεμένη και καρτερούσα ψυχή αυτού του πρόσκαιρου κόσμου, σκεπάζοντας  τις κραυγές της απαράκλητης απελπισίας. Στο κάτω μέρος του μεγαλόπρεπου Ναού ένα ονειρεμένο μουσείο ξεπροβάλλει. Ο Άγιος παρών! Όλα του τα Θεόσδοτα τάλαντα τόσο απέριττα και μεστά αποτυπωμένα σε μόλις λίγα τετραγωνικά χώρου! Άμφια του Αγίου και η μίτρα του η αρχιερατική με την οποία ετάφη! Το ευωδιαστό χώμα που ακόμα κρατά πάνω της, μοιάζει με σχέδιο αχειροκέντητο, πιο λαμπερό και από τον πιο πολύτιμο λίθο… Και έπειτα τα χαρακτηριστικά στρογγυλά του γυαλιά που κρατούν ακόμα το θάμπος των αστείρευτων δακρύων του πόνου και της παράκλησης. Εδώ και το στηθοσκόπιό του, ακόμα να καρτερά καρδίες συντετριμμένες και τεταπεινωμένες, ζέουσες απ’ την αγάπη του Πατρός, να λαχταρούν μόνο την Ένωση μαζί Του. Να και το μικρό δισκοπότηρο που την επιτελούσε, αυτό με το οποίο κοινωνούσε τους ασθενείς στην εξορία! Και ένα μικρό εικονάκι που πάντα κουβαλούσε ο Άγιος μαζί του και μετέτρεπε κάθε σπιθαμή του τόπου του μαρτυρίου του, σε ουράνιο προσευχητήριο! Σαν εισέρχεσαι στον νέο του Ναό, στο κέντρο μέσα στην ασημωμένη του λειψανοθήκη, ένα τμήμα από την καρδιά του. Είμαι σίγουρος πως κάποιοι αξιώνονται με την χάρη του Θεού να ακούνε τους χτύπους της! Δεν έλιωσε ποτέ αυτή η καρδιά!  Εκείνος που την είχε, έλιωνε σαν καθαρό κερί, δεόμενος στον Ύψιστο για κάθε ελάχιστο των αδελφών Του. Και έμεινε αναλλοίωτη! Νέα! Να μας μεταδίδει τον παλμό της, να μας παρηγορεί στα δύσκολα, να θεραπεύει τα ποικίλα μας    ασθενήματα…

Κάτω από τρούλο με χαλκό, Άγιο Ιατρό παρακαλώ…

Νώντας Σκοπετέας

Saturday 27 May 2017

Ο «φτερωτός» νεαρός Ομογενής

Ο νεαρός Ομογενής Ανδρέας Νικολάου, γόνος εξαίρετης Ελληνοκυπριακής οικογένειας, είναι ο νέος πρωταθλητής στίβου στο Ηνωμένο Βασίλειο, για τις ηλικίες κάτω των 15.


Συγκεκριμένα ο Ανδρέας είναι δρομέας και τρέχει -κυριολεκτικά με φτερά στα πόδια- την απόσταση των 100 μέτρων σε χρόνο ρεκόρ 11.18!!! Αυτός ο χρόνος τον έφερε ήδη στην πρώτη θέση ανάμεσα στους αθλητές κάτω των 15 ετών από όλη τη Μεγάλη Βρετανία.


Είμαι πολύ χαρούμενος και υπερήφανος για τον Ανδρέα, τον οποίο γνωρίζω από μωρό. Ανατράφηκε πνευματικά δίπλα μου, στο Ιερό Βήμα της τοπικής μας εκκλησίας, στο ΒΔ Λονδίνο, κρατώντας στα αγνά χέρια του με μεγάλη ευλάβεια τη λαμπάδα και το θυμιατό. Είναι, επίσης, αριστούχος σπουδαστής του Ελληνικού μας Κολεγίου, στο οποίο φοιτά ανελλιπώς από τη νηπιακή του ηλικία.


Σε εμάς απομένει να ευχηθούμε από καρδιάς να είναι υγιής και πάντα άξιος και δυνατός, να απολαμβάνει την αθλητική του ζωή, να χαίρεται τις άριστες επιδόσεις του και με τη βοήθεια του Θεού να τον δούμε και στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Thursday 25 May 2017

Το καράβι του Πόντου στην Αλβιώνα

Σε μια θερμή, μαγιάτικη βραδιά, στον Οίκο της Εκκλησίας στο κεντρικό Λονδίνο, ξεκίνησε χθες βράδυ ένα ονειρεμένο ταξίδι, μια ευγενική και πατριωτική πορεία διακονίας και μαρτυρίας! Το θέμα της ήταν: «Η καταστροφή ενός αρχαίου πολιτισμού: Η Γενοκτονία των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας»!


Η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων, σε συνεργασία και συνεννόηση με συλλογικούς παράγοντες και άτομα που δραστηριοποιούνται στην Αγγλία, οργάνωσε την πρώτη πορεία μέσα στο πλαίσιο αυτού του ταξιδιού. Με ανοιχτό μυαλό και αίσθημα ευθύνης ξεκίνησε μια δράση, στην οποία εμπλέκονται και συμμετέχουν πολλοί και κυρίως νέοι άνθρωποι, που έχουν ανατραφεί με το γάλα του λιονταριού, με τις διηγήσεις, τα φαγητά, τα τραγούδια, τη διάλεκτο και τον γενικώτερο τρόπο ζωής των Ελλήνων του Πόντου, των ανθρώπων που όταν χρησιμοποιούν τον όρο «Πατρίδα» αναφέρονται αποκλειστικά στη σεπτή γη του ιστορικού Πόντου!


Επίσημοι από την Ελλάδα μας, από τη Βουλή των Ελλήνων, με επικεφαλής τον Αντιπρόεδρο κ. Γ. Βαρεμένο, από τη Διεθνή Συνομοσπονδία, με προεξάρχοντα τον Πρόεδρο Καθ. Γ. Παρχαρίδη, πολλοί διπλωμάτες από την Ελληνική Πρεσβεία στο Λονδίνο, με διευθύνοντα τον Πρέσβη κ. Δ. Καραμήτσο - Τζιρά, όπως επίσης κι η Πρόεδρος Δρ. Κ. Σονίδου με αρκετά μέλη του νεόδμητου Συλλόγου Ποντίων Ην. Βασιλείου, που πήγασε μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες οι οποίες  ξεκίνησαν από την προοδευτική Κοινότητα Αγ. Παντελεήμονος ΒΔ Λονδίνου, με πρωτοβουλία και κάλεσμα του υπογράφοντος, επρόκειτο να συναχθούν στη Βουλή των Λόρδων. Όμως η πρόσφατη τρομοκρατική ενέργεια στην πόλη του Μάντσεστερ έφερε ως αποτέλεσμα την αναστολή λειτουργίας της Βουλής κι έτσι η εν λόγω σύναξη πραγματοποιήθηκε σε Αίθουσα του μεγαλοπρεπούς Οίκου της Εκκλησίας!


Πρωταγωνιστικό ρόλο στην όλη διοργάνωση έπαιξε ο Πόντιος παιδίατρος Δρ. Χαράλαμπος Κοτίδης, που κατοικεί μόνιμα στο Λίβερπουλ, αλλά η μισή ψυχή του βρίσκεται και τριγυρνάει συνειδητά στα βουνά του ηρωϊκού και αλησμόνητου Πόντου!


Ομιλητές ήταν διακεκριμένοι και ειδικοί επιστήμονες, Έλληνες και Φιλέλληνες, όπως η Ομ. Καθ. Τέσα Χόφμαν, η Δρ. Πάμελα Στέϊνερ, η Δρ. Καλλιόπη Ιωαννίδου και ο Δρ. Νίκος Μιχαηλίδης. Την εκδήλωση κάλυψαν και αρκετοί εκπρόσωποι των ΜΜΕ.


Ο 75-χρονος Αγγλο-Εβραίος Λόρδος Στόουν (του Μπλακχήθ) συνέβαλε καταλυτικά στη διοργάνωση και την επιτυχία της πρώτης αυτής εκδήλωσης. Μίλησε με θέρμη, με ενδιαφέρον, με πειστικότητα και με τόλμη, χωρίς να νοιάζεται για την κριτική των παρευρισκομένων. Άλλωστε το πρόβλημα που ήθελε να αναδείξει η σύναξη αυτή είναι πολύ γνωστό στον ίδιο και στη δική του φυλή. Επίσης δε, εκτός από την αναγνώριση του θέματος - προβλήματος η προβολή του είναι η άλλη διάσταση που οι Εβραίοι έχουν επιτύχει κι έχουν πραγματοποιήσει ευρύτατα και μάλιστα σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Λόρδος υπογράμμισε κάτι που είναι στοιχείο της κουλτούρας των Βρετανών, ότι διδασκόμαστε μεν από το παρελθόν και την ιστορία, αλλά συνεχίζουμε να ζούμε με τον διακριτό τρόπο της δικής μας ζωής και φυλής, έχοντας πάντα το βλέμμα και το νου μας στο μέλλον. Έτσι, μπορούμε να προγραμματίζουμε ορθολογικά, να αγωνιζόμαστε με προοπτική και να επιτυγχάνουμε μικρές αλλά σημαντικές νίκες, έχοντας συγκεκριμένη και ξεκάθαρη στοχοθεσία.


Στα θετικά της εκδήλωσης ήταν η συμμετοχή μεγάλου αριθμού Ομογενών, και κυρίως νέων ανθρώπων, πεπαιδευμένων και διατεθειμένων να αγωνισθούν για την περαιτέρω προβολή και αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου στην Αγγλία και διεθνώς.


Ανάμεσα σε εκείνα που σίγουρα μπορούν να αναβαθμισθούν είναι και η συμπερίληψη στο ταξίδι που μόλις άρχισε και πολλών άλλων, όχι μόνο Ελλήνων, αλλά κυρίως ξένων, και μάλιστα Φιλελλήνων, ειδικών επιστημόνων, πολιτικών, πολιτευτών, διευθυντικών στελεχών και άλλων, που βρίσκονται σε σημαντικές θέσεις επιρροής, από όπου θα μπορούν να μεταδώσουν τα μηνύματα που υπάρχει ανάγκη να μεταδωθούν.


Οι Άγγλοι έχουν καθιερώσει την εκπαιδευτική ιδέα που ονομάζουν «inclusion», την οποία θα μεταφράζαμε ως «συμπερίληψη» ή «ένταξη». Αυτή την εξαιρετική ιδέα μπορεί σίγουρα να αξιοποιήσει η ομάδα που διαφαίνεται πως θα δημιουργηθεί, μετά τη χθεσινοβραδινή σύναξη, έτσι ώστε να εντάξει στους κόλπους της εκείνους που θα μπορέσουν να προσφέρουν στους υψηλούς εθνικούς στόχους που θα πρέπει να τεθούν.


Ας ευχηθούμε η αρχή αυτή να αποδειχθεί ως καλή κι ευλογημένη και η συνέχεια να είναι αποδοτική και καρποφόρα, προς όφελος του μεγάλου πατριωτικού έργου που πρόκειται να αναληφθεί. Το καράβι του Πόντου, με σημαία του τον μονοκέφαλο αετό, μόλις έφθασε στη γηραιά Αλβιώνα. Είθε να είναι καλοτάξιδο.

Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας
Λονδίνο

Wednesday 24 May 2017

Εκδήλωση Μνήμης

Για την Άλωση της Πόλης και τη Γενοκτονία των Ποντίων

Η 19η Μαΐου έχει καθιερωθεί από τη Βουλή των Ελλήνων ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, ενώ η 29η Μαΐου είναι ως γνωστόν η αποφράδα ημέρα της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης.


Η Κοινότητα Αγίου Παντελεήμονος στο Harrow - ΒΔ Λονδίνου, η οποία δεν ξεχνά ποτέ τις εθνικές επετείους, οργάνωσε ειδική Εκδήλωση Μνήμης, την Κυριακή 21η Μαΐου 2017.


Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τελέσθηκε στον Ι.Ν. Αγ. Παντελεήμονος και Αγ. Παρασκευής Εθνικό Μνημόσυνο, από τον Ιερ. Προϊστάμενο Πρωτοπρ. Αναστάσιο Δ. Σαλαπάτα, ο οποίος εδεήθη ως εξής:


«Έτι δεόμεθα υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των ευκλεώς αγωνισαμένων και ηρωικώς πεσόντων επί των επάλξεων της Βασιλίδος των Πόλεων τελευταίων αυτής προμάχων, Κωνσταντίνου του αειμνήστου ημών Βασιλέως και Αυτοκράτορος, του Παλαιολόγου, και των συν Αυτώ πεσόντων ευσεβών και Ορθοδόξων Χριστιανών, έτι δε και πάντων των εν τη αυτή Πόλει και των απανταχού της Ελληνικής γης εν τοις χρόνοις της δουλείας του Γένους ημών και κατά την Γενοκτονίαν των Ελλήνων του Πόντου σφαγιασθέντων και μαρτυρικώς θανόντων, υπέρ της Ορθοδόξου ημών Πίστεως και της ενδόξου Ελληνικής ημών Πατρίδος, πατέρων ημών, και υπέρ του συγχωρηθήναι αυτοίς παν πλημμέλημα εκούσιόν τε και ακούσιον».

Τον δίσκο με τα κόλλυβα ετοίμασε η Ποντία Πρεσβυτέρα Βιργινία Κωνσταντινίδου - Σαλαπάτα

Κατόπιν, ομίλησε επίκαιρα ο Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Ηνωμένου Βασιλείου και Οφθαλμίατρος Δρ. Χαράλαμπος Ελευθεριάδης, ο οποίος παρουσίασε με μεγάλη συγκίνηση και ιστορική ακρίβεια τα γεγονότα που αφορούν τις δύο αυτές θλιβερές Επετείους του Ελληνισμού.


Η Τελετή ολοκληρώθηκε με τον Εθνικό Ύμνο, τον οποίο έψαλλε όλο το εκκλησίασμα με πατριωτικό παλμό. Ο π. Αναστάσιος ευχήθηκε: «Είθε ποτέ πάλι να μην βιώσει το Έθνος μας καμμία Άλωση και καμμία Γενοκτονία»!


Η Κοινότητα φιλοξένησε όλους τους παρευρισκόμενους στην Αίθουσα Εκδηλώσεων, τη χορηγεία της κας Άννας Αναστάση.


Την Εκδήλωση τίμησαν η Πρόεδρος Δρ. Κική Σονίδου και μέλη του Συλλόγου Ποντίων Ην. Βασιλείου, ο Πρόεδρος της τοπικής Κοινότητας Δρ. Σεραφείμ Κυριακίδης, εκπρόσωποι της Εταιρείας Πελοποννησίων Μεγ. Βρετανίας, παράγοντες της φιλοξενούσας Κοινότητας και πλήθος κόσμου.

Πρωτοπρ. Αναστασίου Δ. Σαλαπάτα

Tuesday 23 May 2017

Φεστιβάλ Κέλτικης Μουσικής στην Αθήνα

H μουσική που μας ενώνει

Στις 20 και 21 Μαίου πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και συγκεκριμένα στον φιλόξενο χώρο του κινηματογράφου Τριανόν το 3ο Φεστιβάλ Κελτικής Μουσικής. Το 1ο φεστιβάλ είχε λάβει χώρα το 2014 και το 2ο το 2016. Κατόπιν της επιτυχίας που γνώρισαν τα δύο πρώτα φεστιβάλ αποφασίστηκε και διοργανώθηκε φέτος το 3ο φεστιβάλ κέλτικης μουσικής προς τέρψη όλων των φίλων των κέλτικων ήχων.


Το φεστιβάλ άνοιξε τιμητικά ο Ντέιβιντ Αλεξάντερ, ο οποίος έπαιξε με την γκάιντα δυο χαρακτηριστικούς ρυθμούς. O David Alexander είναι Αμερικανός από το Χιούστον, παντρεμένος με Ελληνίδα, είναι μέλος της μπάντας Houston Highlander Pipes and Drums και είναι βιρτουόζος της γκάιντας. Ακολούθησε η χορωδία Curfa (curfa στα κέλτικα σημαίνει ρεφρέν), που έκανε την πρώτη επίσημη εμφάνισή της στο φεστιβάλ. Η χορωδία αποτελείται από τριανταένα μέλη και τραγουδά μονοφωνικά και πολυφωνικά τραγούδια από την Ιρλανδία, τη Σκωτία, τη Σουηδία και τις Βόρειες Χώρες. Καθηγήτρια της χορωδίας είναι η Λαμπρινή Γιώτη, η οποία παραδίδει μαθήματα ιρλανδικού τραγουδιού.

Στο φεστιβάλ ακόμα πήραν μέρος τα μουσικά σχήματα Noriana, Tir Fada, Iernis, Treescelts και Solastas. Η Noriana είναι ένα γκρουπ τεσσάρων νέων κοριτσιών που αγαπούν και παίζουν ιρλανδική μουσική, δημιουργήθηκαν το 2015 και έκτοτε έχουν λάβει μέρος σε διάφορα φεστιβάλ στην Ελλάδα με την βοήθεια της Ελληνοϊρλανδικής Ένωσης. Τα τραγούδια που παίζουν μιλάνε για τον καημό της ξενιτιάς (οι Ιρλανδοί έχουν ζήσει καλά την οικονομική μετανάστευση λόγω διαφόρων οικονομικών κρίσεων στην χώρα τους), την αιώνια αγάπη, την δύσκολη αγροτική ζωή.

Οι Treescelts Medieval είναι ένα τριμελές συγκρότημα που παίζουν μεσαιωνική μουσική από τον 15ο και 16ο αιώνα, χρησιμοποιούν όργανα όπως τον ταμπουρά, την γκάιντα, την πίπιζα, την άρπα, φλογέρες και μια ποικιλιά κρουστών.

Οι Tir Fada (στα κέλτικα η ονομασία του συγκροτήματος σημαίνει Μακρινή Γη) έχουν ως βάση τους την Θεσσαλονίκη και ήρθαν στην Αθήνα ειδικά για να πάρουν μέρος στο φεστιβάλ. Ο Κώστας Κυριτσάκης, που είναι μέλος των Tir Fada παίζει βιολόλυρα και συνδυάζει το παίξιμο της κέλτικης μουσικής με αυτής της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κρήτης.

Η τραγουδίστρια Έλσα Μουρατίδου κατάγεται από τον Πόντο και εκτός από τα κέλτικα τραγουδάει και ποντιακά τραγούδια. Άλλο ένα μέλος του συγκροτήματος παίζει θρακιώτικη μουσική. Αυτό είναι τρανό παράδειγμα πόσο πολύ τελικά μοιάζουν μεταξύ τους οι μουσικές του κόσμου και πόσο κοντά μπορεί να μας φέρει η μουσική.

Οι Solastas παίζουν μουσική από όλον τον κόσμο: την Ιρλανδία, τη Σκωτία, την Λαπωνία, τη Σουηδία, το Αφγανιστάν, την Ιταλία, τα Βαλκάνια. Χρησιμοποιούν ελάχιστα τα διάφορα μουσικά όργανα και προσπαθούν να ακολουθήσουν την παράδοση των μεσαιωνικών βάρδων.

Τέλος, οι Iernis ασχολούνται με την διατήρηση της ιρλανδικής μουσικής στην Ελλάδα και προσπαθούν να παρουσιάζουν ένα πάντρεμα της ελληνικής με την ιρλανδική μουσική. Ιέρνη είναι το όνομα που έδωσε στην Ιρλανδία ο Έλληνας εξερευνητής Πυθέας από τη Μασσαλία, στην διάρκεια των ταξιδιών του στην Βόρεια Ευρώπη περί το 320 π.Χ.

Η είσοδος στο φεστιβάλ κόστιζε δέκα ευρώ και η αίθουσα του Τριανόν στις 20 Μαίου ήταν κατάμεστη. Κόσμος όλων των ηλικιών κάθισε και απόλαυσε την μουσική επί τέσσερεις ώρες. Η οροφή του κινηματογράφου Τριανόν άνοιξε, η βραδιά ήταν γλυκιά και μπορούσαμε να βλέπουμε τον ξάστερο ουρανό την ώρα που ακούγαμε τους ήχους του μπάντζο, της γκάιντας και του ιρλανδέζικου μαντολίνου. Ήταν μια καταπληκτική βραδιά τέλεια οργανωμένη, όλοι οι μουσικοί έπαιξαν με την δύναμη της ψυχής τους και αυτό που τελικά έμεινε σε όλους μας ως ανάμνηση ήταν τα λόγια της τραγουδίστριας των Tir Fada: εγώ τραγουδώ και ποντιακά, ο φίλος μου παίζει κρητική λύρα, ο συνάδελφος τραγουδά θρακιώτικα μαζί με τα κέλτικα.

Τελικά αυτό που έλαβα εγώ από το όλο εγχείρημα είναι η συνύπαρξη των μουσικών ακουσμάτων, οι μεγάλες ομοιότητες ανάμεσα στα μουσικά όργανα, οι πανομοιότυποι στίχοι που αφορούν την αγάπη, την ξενιτιά, τον μόχθο του εργάτη και του αγρότη, την φτώχεια. Ίδιοι λαοί, ίδιες πορείες, ίδιες αναζητήσεις και ίδιες αγωνίες, εκφρασμένα όλα μέσα από την παγκόσμια μουσική.

Eύη Ρούτουλα

Monday 22 May 2017

Κορυφαίου Νόστου ἀφορμές...

Στὴ  σεπτὴ μνήμη τοῦ μπάρμπα Βαρσαμᾶ Νικ. Πολύζου
καὶ τοῦ παπποῦ μου Νικολάκη Ἰω. Καραγιώργου, τὸ γένος Νικ. Πολύζου

Μιὰ σοβαρή, τιμητικὴ γιὰ τὸ  χωριό μας τὸ Κλήμα ἀνάρτηση ταξιδεύει μέσα στὴν ἀπέραντη θάλασσα τοῦ Διαδικτύου, προκαλώτας τὸ ἐνδιαφέρον ὅσων τὴν ἐπισκέπτονται, καθὼς ὑψώνει στὴν ψυχὴ μὲ τὶς νοσταλγικὲς μνῆμες ποὺ προβάλλει. Πρόκειται γιὰ τὴν ἰστοσελίδα http://www.theskopelosproject.com/pics/pics_scenes.html τὴν ὁποία δημιούργησε ὁ γιατρὸς Βίκτωρ (Βαρσαμᾶς) Νικ. Πολύζος στὴν Ἀτλάντα τῆς Ἀμερικῆς, ὅπου ζεῖ καὶ ἐργάζεται.


Ἡ ἰστοσελίδα, λοιπόν, αὐτὴ παρουσιάζει τὸ γενεαλογικὸ δέντρο τοῦ συντάκτη, ποὺ εἶναι ἀναλυτικό, ἐνημερωμένο πλήρως καὶ ταυτισμένο μὲ τὴν ἱστορία τοῦ χωριοῦ μας, ἀφοῦ παρουσιάζει ἕναν μεγάλο ἀριθμὸ ἀπὸ «σόγια», οἰκογένειες δηλαδή, μὲ βάση τὰ ἐπίθετα Πολύζος, Χήρας, Ραβανὸς καὶ Φηύγας.

Ὅμως μαζὺ μὲ ὅλ᾿ αὐτὰ ὁ Βίκτωρ παραθέτει ἕναν ἰκανὸ ἀριθμὸ φωτογραφιῶν, κυρίως ἀπὸ τὸ Παλιὸ τὸ Κλήμα, προσφέροντας μας ἔτσι μιὰ ἱερὴ πινακοθήκη ἀπὸ πρόσωπα, ἀλλὰ καὶ τεκμήρια μνήμης, ὅπως θὰ σημειώσω στὴ συνέχεια.

Δὲν θὰ πῶ ὄτι χάρηκα πολὺ γιὰ τὴν ἀνάρτηση καὶ παρουσίαση αὐτῆς του τῆς ἔρευνας, ἀλλὰ θὰ προσθέσω ὄτι συγκινήθηκα σὲ μεγάλο βαθμό, ὅταν εἶδα πρόσωπα ποὺ σεβάστηκα, ἀφοῦ κοντά τους ἔμαθα ἀρκετὰ πράγματα καὶ βίωσα στιγμὲς πολὺ φωτεινές. Καὶ μιλῶ ἐδῶ γιὰ τὸν μπάρμπα-Βαρσαμᾶ τὸν Πολύζο, τὸν παπποῦ τοῦ Βίκτωρα ἀπὸ τὸ δεύτερο γιό του, τὸ Ντίνο, ποὺ ἦταν θεῖος τοῦ παπποῦ μου τοῦ Νικολάκη καὶ ἀδελφὸς τῆς μητέρας του Μαγδαληνῆς, ἡ ὁποία εἶχε παντρευτεῖ τὸν παπποῦ τὸ Γιαννέρη.

Ὁ μπαρμα-Βαρσαμᾶς, λοιπόν, ἦταν σύν τοῖς ἄλλοις καὶ δεινὸς ψαρᾶς. Εἶχε δὲ ἔνα φελούκι, ἕνα μικρὸ δηλαδή βαρκάκι, ποὺ ἦταν βαμμένο στὸ χρῶμα τοῦ μίνιου καὶ  τὸ φύλαγε στὸ τσαρδάκι του, στοῦ «Κώστα».

Ὅταν ἤμουν ἔφηβος, λοιπόν, μὲ ἔπαιρνε στὸ γιαλό, στὸ ψάρεμα δηλαδή,  καὶ τὸ χαιρόμουν αὐτό, γιατὶ ὁ μπάρμπας,  σὺν τοῖς ἄλλοις,  ἦταν καὶ πολὺ νοικοκύρης, ἀλλὰ καὶ γραφικός. Δηλαδή, φώναζε χωρὶς νὰ μαλώνει καὶ «ἔβριζε» χωρὶς νὰ θίγει κανένα. Χώρια ποὺ ἦταν κι ἀρχοντάνθρωπος...

Τὸν ἄκουγες, λοιπόν, τὴν ὥρα τοῦ «χανέματος» νὰ φωνάζει:

-Σία, βρέ, τοὺ διξίς [τὸ κουπί, ἐννοοῦσε]... Δὲν ἀκοῦς; Ἀπουκεῖ ἀπ᾿ κρυώνει τοὺ φτύσ’ θὰ κ’τάζεις νὰ κρατᾶς τοὺ καΐκ’ στοὺ dόπου... (ἀκίνητο δηλ.) [Κι αὐτό, γιὰ νὰ πέφτει κάθετη ἡ πετονιά. Ἀλλιῶς τὴν ἔπαιρνε τὸ θαλάσσιο ρέμα μαζὶ μὲ τὸ φελούκι].

Πάλι, ὅταν μπερδεύονταν τὸ ἁρμίδι ἤ βραχώνονταν τὸν ἄκουγες νὰ λέει...

-Κιαρατά, τοῦ Μπραήμ’ς, κιαρατά...


Ἔχω κι ἀλλοτε γράψει γι᾿ αὐτὰ τὰ «χανέματα», ποὺ μοῦ μένουν ἀλησμόνητα, ὅμως τώρα ποὺ εἶδα τὴ φωτ. μὲ τὸν μπάρμπα στὸ γαβούνι καὶ μπροστὰ στὸ παραγάδι, ξαναθυμήθηκα...

Ξαναθυμήθηκα τὴ χοντρή, ἀπὸ καραβόπανο, «χαν’κουσακκούλα», μὲ τὶς πινελιὲς τοῦ μίνιου πάνω της καὶ κεῖνα τὰ ἁρμίδια, τὶς πετονιές δηλαδή, ποὺ ἁρμάτωνε ὁ ἴδιος... Ἀκόμα καὶ τὶς μολυβίθρες ἔχυνε μόνος του... Χώρια οἱ πετονιὲς γιὰ τὰ μεγάλα τὰ ψάρια, ποὺ ἀντὶ γιὰ μεσινέζα ἦταν δεμένα μὲ χοντρὸ σπάγκο. Αὐτές, λοιπόν, τὶς καλουμάριζε, μὲ δὀλωμα μικρὸ ψάρι, στὸ Πλαροννήσι ἤ στὸ Στρογγυλό, δένοντας τες γερὰ στὰ βράχια ποὺ εἶχαν σχηματίσει, μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, μικρές, ἀλλὰ γερὲς «δέστρες».

Ἀλησμόνητα, λοιπόν, μείνανε ἐκεῖνα τὰ θεϊκὰ θερινὰ πρωϊνὰ ποὺ πηγαίναμε γιὰ ψάρεμα μὲ τὸν μακαρίτη τὸν μπάρμπα Βαρσαμᾶ, τὸν ὁποῖο τελευταία φορά, γέροντα πλέον, τὸν εἶδα στὸ Βόλο, στὸ σπίτι τῆς θειᾶς τῆς Ἀνθούλας, τῆς κόρης του, κάποιο ἀνοιξιάτικο ἀπόγευμα... Μέχρι ποὺ ἔμαθα ὅτι ἔφυγε ἀπὸ τὸν κοσμο αὐτό, σὲ μεγάλη ἡλικία, ἀφήνοντας μνήμη ἀγαθή.

Τὸ φελούκι τὸ εἶχε πάρει ὁ μπάρμπα Βαγγέλης ὁ Εὐαγγελινός, ὁ ἐπονομαζόμενος Βλαχάκης καί μέχρι πρὶν ἀπὸ μερικὰ χρόνια τὸ ἔβλεπα στὸ τσαρδάκι, στὴν Ἁρμενόπετρα... Σήμερα ἀγνοῶ τὶ ἔγινε.

(συνεχίζεται)

π. Κ.Ν. Καλλιανός

Sunday 21 May 2017

Τα όρια του «Χριστός Ανέστη»

Νέα εκπομπή για την εβδομάδα που έρχεται! Μια εκπομπή για τις παραμονές και τις επόμενες της Αποδόσεως του Πάσχα μα και για όλον τον ευλογημένο ενιαυτό!


Στ’ αλήθεια μπορεί να μας πει κανείς οτι το Χριστός Ανέστη έχει συγκεκριμένα χρονικά όρια στην προφορά του; Μήπως όλοι αυτοί που ξεψύχησαν με το Χριστός Ανέστη στα χείλη κοίταζαν το ημερολόγιο, ή λογάριαζαν το χλευασμό που θα αντιμετώπιζαν από τους χλιαρούς της εποχής τους;



Χριστός Ανέστη πάντοτε νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Saturday 20 May 2017

Προς τη Χάλκη

Όποιος αξιώνεται να πραγματοποιήσει το μεγάλο όνειρο κάθε Έλληνα, να επισκεφθεί και να προσκυνήσει τα αγιασμένα χώματα της Βασιλεύουσας, σίγουρα προχωράει κι ένα βήμα πάρα πέρα, να ταξιδέψει μέχρι το μαγικό νησί της Χάλκης.


Η Χάλκη μας, είναι ένα από τα Πριγκιποννήσια. Όταν πάρουμε το καραβάκι από την Κωνσταντινούπολη, θα περάσουμε πρώτα από την Πρώτη, μετά από την Αντιγόνη κι ύστερα θα φθάσουμε στη Χάλκη.


Έτσι κάναμε κι εμείς. Ένα συννεφιασμένο πρωϊνό του Μάρτη κινήσαμε συνειδητά από την Πόλη μας, με σκοπό να φθάσουμε στον τόπο της ελπίδας, της παιδείας, της αρχοντιάς.


Η Χάλκη έχει τη δική της ιστορία. Σ΄ αυτήν, όπως και αλλού στην πολυπολιτισμική Μικρά Ασία (προτιμώ πάντα αυτό τον όρο από τον άλλο, τον επίσημο) συναντιώνται πολιτισμοί, θρησκείες, φυλές, άνθρωποι.


Για εμάς το μικρό σχετικά ταξίδι, η ευχάριστη αυτή κρουαζιέρα, είναι πλημυρισμένο από συναισθήματα, εικόνες, ήχους θαλασσινούς άλλα και άλλους, είναι ταξίδι στην ιστορία...


Βέβαια το ταξίδι μας αυτό έχει πάντα στόχο τη βυζαντινή μας Ιθάκη, που δεν είναι άλλη από το υπερ-γοητευτικό νησί της Χάλκης, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται ο λόφος της Ελπίδας, όπου στο κέντρο του θαυμάζουμε -από τα κύματα ακόμα της γαλήνιας αυτοκρατορικής θάλασσας- το ορόσημο του νησιού, τη Θεολογική Σχολή μας...