Νίκος Καρούζος

Ο Νίκος Καρούζος του Δημήτρη και της Κωνσταντίνας, το γένος Πιτσάκη, γεννήθηκε στο Ναύπλιο. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος. Η μητέρα του ήταν κόρη ιερωμένου και δασκάλου. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, δεν ολοκλήρωσε όμως τις σπουδές του, καθώς ήδη από το 1941 είχε στραφεί στην ποίηση. Το 1949 πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στο χώρο των γραμμάτων με τη δημοσίευση του ποιήματός του Σίμων ο Κυρηναίος στο περιοδικό «Ο Αιώνας μας». Η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Η επιστροφή του Χριστού» εκδόθηκε το 1954.

Στους λογοτεχνικούς κύκλους έγινε πιο γνωστός στη δεκαετία του ’60 με τις συλλογές «Η έλαφος των άστρων», «Ο υπνόσακκος και Πενθήματα». Ακολούθησαν πολλές ακόμη συλλογές και συγκεντρωτικές εκδόσεις των ποιημάτων του ως τη συγγραφή του τελευταίου του ποιητικού έργου «Αιώρηση», γραμμένου στις 29 Αυγούστου 1990 στο νοσοκομείο Υγεία, όπου ο ποιητής νοσηλευόταν τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του, άρρωστος από καρκίνο, και πέθανε. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά όπως Νέα Εστία, Αθηναϊκά Γράμματα, Ευθύνη, Σπείρα, Τομές, η Λέξη. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1963), το Βραβείο της Ομάδας των Δώδεκα (1963), το Α΄ Εθνικό Βραβείο Ποίησης, από κοινού με τους Τάκη Βαρβιτσιώτη και Μίλτο Σαχτούρη (1972) και το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1988).

Μερικές δικές του ποιητικές δοκιμές είναι και οι ακόλουθες:

Ἡ Ὀρθοδοξία

Γλυκὸ ποὺ εἶναι τὸ σκοτάδι στὶς εἰκόνες τῶν προγόνων

ἄμωμα χέρια μεταληπτικὰ

ροῦχα ποὺ τ᾿ ἄδραξεν ἡ γαλήνη καὶ δὲ γνωρίζουν ἄνεμο

βαθιὰ τὸ ἐλέησον ἀπ᾿ τοὺς ἄυλους βράχους

τὰ μάτια σὰν καρποὶ εὐωδᾶτοι.

Κι ὁ ψάλτης ὁλόσωμος ἀνεβαίνει στὸ πλατάνι τῆς φωνῆς

καημένε κόσμε

θυμίαμα ἡ γαλάζια ὀσμὴ κι ὁ καπνὸς ἀσημένιος

κερὶ νὰ στάζῃ ὁλοένα στὰ παιδόπουλα

καημένε κόσμε

σὰ βγαίνουν - ὢ χαρὰ πρώτη - μὲ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ μὲ τὶς λαμπάδες

κ᾿ ὕστερα ἡ μεγάλη χαρὰ νὰ συντροφεύουν τ᾿ Ἅγια...

Ὁ παπα-Γιάννης τυλιγμένος τ᾿ ἄσπρο του φελόνι

καλὸς πατέρας καὶ καλὸς παπποὺς μὲ τὸ σιρόκο στὴ γενειάδα

χρόνια αἰῶνες χρόνια καὶ νιάτα πὄχει ἡ ὀμορφιά!...

Τὸ δέντρο τῶν ἀγνοημάτων

Μιὰ συμφορὰ τυλίγεται στὸ δέντρο.

Ὅλοι οἱ ἀδικούμενοι δέντρα εἶναι

ἂν τὸ προτίμησαν αὐτό, μονάχα ν᾿ ἀδικοῦνται.

Ἡ συμφορὰ μὲ γήινο χρῶμα

τυλίγεται στὸ δέντρο.

Ὢ δύναμη τῆς ζωῆς

λιῶσε τῆς συμφορᾶς τὸ κεφάλι.