Μικρή Αγία Σοφία στην Πόλη

Από την πίσω πλευρά του Ιπποδρόμου στη Βασιλεύουσα, κατεβαίνοντας προς τη Θάλασσα του Μαρμαρά, συναντούμε ένα πανέμορφο οκταγωνικό κτίσμα, το οποίο χτίστηκε το 527 μ.Χ. από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό, λίγο πριν την Αγία Σοφία.

Αρχικά λειτούργησε ως εκκλησία - μοναστήρι, αφιερωμένο στους Αγίους Σέργιο και Βάκχο, με εντολή του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας. Μετά την Άλωση της Πόλης λειτουργεί ως τζαμί!

Η εκκλησία είναι γνωστή μέχρι σήμερα ως "μικρή Αγία Σοφία", επειδή οι γενικές αρχές της αρχιτεκτονικής της είναι συγκρίσιμες με αυτές της Μεγάλης Εκκλησιάς μας.

Στο εσωτερικό του ναού σώζεται μια εντυπωσιακή αναθηματική επιγραφή, που περιτρέχει το εσωτερικό γείσο του κυρίως ναού. Μεταξύ των άλλων αναγράφονται και τα ονόματα των δωρητών. Τα κιονόκρανα επίσης φέρουν τα μονογράμματα του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας.

Ο ναός αναφέρεται σαφώς στις βυζαντινές πηγές και στο μοναστήρι εκεί διακόνησαν ως ηγούμενοι ονομαστές εκκλησιαστικές προσωπικότητες.

Αξίζει να αναφερθεί πως σε αυτό το ναό εκκλησιάζονταν ο αυτοκράτορας, μετά πομπής, την Τρίτη ημέρα της Διακαινησίμου.

Το 1509 ο Σουλτάνος Βαγιαζίτ ο Β' μετέτρεψε την εκκλησία σε τζαμί. Το όνομα του τζαμιού είναι Κιουτσούκ Αγιασοφιά (τούρκικα: Küçuk Ayasofya), μεταφράζεται δε ως Μικρή Αγία Σοφία. Οι Τούρκοι κατέστρεψαν την αψίδα και ασβέστωσαν τις τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά στους τοίχους.