Ολυμπιακοί και αρετή

 
Κάποιοι Αρκάδες φτωχοί, προσήλθαν στους Πέρσες και ζήτησαν εργασία.
 

Τους παρουσίασαν στον Ξέρξη, ο οποίος συνήθιζε να παίρνει ο ίδιος πληροφορίες. Τους ρωτά λοιπόν: 
 
- "Τι κάνουν οι Έλληνες;" 
 
- "Παρακολουθούν τους γυμνικούς και ιππικούς αγώνες που διεξάγονται τώρα στην Ολυμπία", απαντούν εκείνοι. 
 
- "Και ποιό είναι το έπαθλο για τους νικητές;" ρωτά ο Ξέρξης.  
 
- "Τους δίνουν ένα στεφάνι απο κλαδί ελιάς", αποκρίνονται ξανά οι Αρκάδες.  
 
Όταν λοιπόν ο Τριτανταίχμης, υιός του Αρταβάνου, άκουσε ότι το έπαθλο δεν ήταν χρήματα, αλλά μόνο ένα στεφάνι, δεν συγκρατήθηκε, σηκώθηκε και παρουσία όλων φώναξε προς τον Μαρδόνιο το περίφημο:  
 
"ΠΩ! ΠΩ! Μαρδόνιε, εναντίων ποίων ανδρών μας έφερες να πολεμήσουμε, οι οποίοι δεν αγωνίζονται για χρήματα, αλλά για την αρετή;"  
 
["Παπαί, Μαρδόνιε, κοίους ἐπ᾽ ἄνδρας ἤγαγες μαχησομένους ἡμέας, οἳ οὐ περὶ χρημάτων τὸν ἀγῶνα ποιεῦνται ἀλλὰ περὶ ἀρετῆς."]
 
Ηροδότου Ἱστορίαι, 8, 26-27