Monday, 23 December 2024

Χριστουγ. Εγκύκλιος Οικουμ. Πατριάρχου

 
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
 

Τιμιώτατοι δελφοί εράρχαι καί τέκνα ν Κυρί ελογημένα,
 
νωθεν εδοκί φθάσαμεν καί φέτος ες τήν πανέορτον μέραν τς κατά σάρκα Γεννήσεως το Θεο Λόγου, το λθόντος ες τήν γν καί συναναστραφέντος μν «δι᾿ φατον φιλανθρωπίαν». Τιμμεν ν ψαλμος καί μνοις καί ν χαρ νεκλαλήτ τό μέγα μυστήριον τς νανθρωπήσεως, τό «πάντων καινν καινότατον, τό μόνον καινόν πό τόν λιον»[1], διά το ποίου διανοίγεται ες τόν νθρωπον δός τς κατά χάριν θεώσεως καί νακαινίζεται σύμπασα κτίσις. Τά Χριστούγεννα δέν εναι βίωσις συναισθηματισμν, ο ποοι «γρήγορα ρχονται καί κόμη ταχύτερα παρέρχονται». Εναι παρξιακή μετοχή ες τό λον γεγονός τς Θείας Οκονομίας. Καθώς μαρτυρε Εαγγελιστής Ματθαος[2], γεσία το κόσμου θέλησεν ξ ρχς νά φανίσ τό Θεον Βρέφος. Διά τούς πιστούς, μο μέ τό «Χριστός γεννται» τς ορτς τς Σαρκώσεως το Υο καί Λόγου το Θεο Πατρός καί τούς πενθίμους κώδωνας το  Πάθους, συνηχε πάντοτε τό «Χριστός νέστη», τό εάγ-γελον μήνυμα τς νίκης κατά το θανάτου καί τς προσδοκίας τς κοινς ναστάσεως.
 
Τό «Δόξα ν ψίστοις Θε καί πί γς ερήνη» κούεται καί πάλιν ες να πλήρη βιαιοτήτων, κοινωνικς δικίας καί καταρρακώσεως τς νθρωπίνης ξιοπρεπείας κόσμον. κπληκτική πρόοδος τς πιστήμης καί τς τεχνολογίας δέν φθάνει ες τό βάθος τς νθρωπίνης ψυχς, φο νθρωπος εναι πάντοτε περισσότερον πό ατό πού δύναται νά συλλάβ πιστήμη καί πό ατό ες τό ποον ποβλέπει πρόοδος τς τεχνολογίας. Δέν γεφυρώνεται πιστημονικς τό χάσμα μεταξύ ορανο  καί γς ες τό εναι το νθρώπου.
 
Σήμερον χε λόγος περί το «μετανθρώπου» καί γκωμιάζεται τεχνητή νοημοσύνη. Βεβαίως, τό νειρον νός «περανθρώπου» δέν εναι καινοφανές. δέα το «μετανθρώπου» στηρίζεται ες τήν τεχνολογικήν πρόοδον καί ες τόν ξοπλισμόν του μέ πρωτοφαν ες τήν νθρωπίνην μπειρίαν καί στορίαν μέσα, διά τν ποίων θά δυνηθ νά περβ τό μέχρι σήμερον σχύον νθρώπινον μέτρον. κκλησία δέν εναι τεχνοφοβική. Προσεγγίζει τήν πιστημονικήν γνσιν ς «θεόσδοτον δρον ες τόν νθρωπον», χωρίς μως νά γνο νά ποσιωπ τούς κινδύνους το πιστημονισμο. Ες τήν γκύκλιον τς γίας καί Μεγάλης Συνόδου τς ρθοδόξου κκλησίας (Κρήτη, 2016), τονίζεται συμβολή το Χριστιανισμο καί «ες τήν γι νάπτυξιν το θύραθεν πολιτισμο», φο Θεός «θεσε τόν νθρωπον οκονόμον τς θείας δημιουργίας καί συνεργόν Ατο ν τ κόσμ». ν συνεχεί, σημειοται μετ᾿ μφάσεως: « ρθόδοξος κκλησία, ναντι το συγχρόνου ῾ἀνθρωποθεοῦ᾽, προβάλλει τόν Θεάνθρωπον ς σχατον μέτρον πάντων: Οκ νθρωπον ποθεωθέντα λέγομεν, λλά Θεόν νανθρωπήσαντα(ωάννου Δαμασκηνοκδοσις κριβής τς ρθοδόξου πίστεως, Γ΄, 2 PG 94, 988)»[3].
 
πάντησις ες τό κρίσιμον ρώτημα, πς χρι τς σχάτης «γδόης μέρας», μέ τόν τιτανισμόν καί τόν προμηθεϊσμόν το τεχνολογικο πολιτισμο, τν μετεξελίξεων καί τν μεταπτώσεών του, ν μέσ νθρωποθεϊστικν μετανθρωπισμν περανθρωπισμν, θά διασωθ «πολιτισμός το προσώπου», σεβασμός τς ερότητος καί νάδειξις τς ραιότητός του, δόθη παξ καί διά παντός ν τ μυστηρί τς Θεανθρωπινότητος. Θεός Λόγος γένετο σάρξ, «λήθεια λθε» καί «παρέδραμεν σκιά. Ες τό διηνεκές τό ληθεύειν διά τόν νθρωπον θά συνδέεται μέ τήν σχέσιν του μέ τόν Θεόν, ς πάντησις ες τήν κάθοδον το Θεο πρός ατόν καί ς ναμονή καί πάντησις το ρχομένου Κυρίου τς δόξης. ζσα ατή πίστις στηρίζει τόν γνα το νθρώπου νά νταποκριθ ες τάς ντιφάσεις καί τάς προκλήσεις το πιγείου βίου του, ες τήν «π᾿ ρτ» ζωήν[4], ες τήν πιβίωσιν καί τήν κοινωνικήν καί πολιτισμικήν νάπτυξιν. Τίποτε μως ες τήν ζωήν μας δέν εδοκιμε νευ ναφορς ες τόν Θεόν, μέ ρίζοντα τήν «πληρότητα ζως, τήν πληρότητα χαρς καί τήν πληρότητα γνώσεως» τς Βασιλείας Του[5].   
 
Τά Χριστούγεννα εναι εκαιρία διά νά συνειδητοποιήσωμεν τό μυστήριον τς λευθερίας το Θεο καί τό μέγα θαμα τς λευθερίας το νθρώπου. Χριστός κρούει τήν θύραν τς νθρωπίνης καρδίας, μως μόνον διος λευθερί τετιμημένος νθρωπος δύναται νά τήν νοίξ. «σφαλς, χωρίς Ατόν, χωρίς τόν Χριστόν», γράφει μακαριστός π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, « νθρωπος δέν μπορε νά κάνει τίποτε. Κι μως, πάρχει κάτι πού μόνο πό τόν νθρωπο μπορε νά γίνει – τό νά νταποκριθε στήν κλήση το Θεο καί νά δεχθεῖ᾽ τόν Χριστόν»[6].
 
Διά το «Ναί» ες τήν νωθεν κλσιν Χριστός ποκαλύπτεται ς «τό φς τό ληθινόν»[7], ς « δός, λήθεια καί ζωή»[8], ς πάντησις ες τά σχατα ρωτήματα καί τάς ναζητήσεις το νοός, ες τούς καρδιακούς πόθους καί τάς λπίδας το νθρώπου, λλά καί ες τό πόθεν καί πρός τί τς δημιουργίας. Ες τόν Χριστόν νήκομεν, ν Ατ εναι νωμένα τά πάντα. Χριστός εναι «τό Α καί τό Ω, πρτος καί σχατος, ρχή καί τέλος»[9]. ν τ κουσί σαρκώσει Του «δι᾿ μς τούς νθρώπους καί διά τήν μετέραν σωτηρίαν», το Θεο Λόγος «οκ νθρώπων κησεν να, λλ᾿ νθρώπου φύσιν τ αυτο περιέθηκεν ποστάσει»[10], θεμελιώσας τοιουτοτρόπως τόν κοινόν αώνιον προορισμόν καί τήν νότητα τς νθρωπότητος. Δέν πελευθερώνει να λαόν, λλά σύμπαν τό γένος τν νθρώπων, δέν τέμνει σωστικς μόνον τήν στορίαν, λλά καινοποιε τήν κτίσιν πσαν. μο μετά τς στορίας, σχύει καί διά τά σύμπαντα ριστικς καί καθοριστικς τό «πρό Χριστο» καί τό «μετά Χριστόν». Καθ᾿ λην τήν ν τ κόσμ, ν τ στορί καί δι᾿ ατς πρός τά σχατα, πρός τήν νέσπερον μέραν τς πουρανίου Βασιλείας το Πατρός καί το Υο καί το γίου Πνεύματος πορείαν της, «οκ κ το κόσμου» κκλησία μαρτυρε περί τς ληθείας, πιτελοσα τό γιαστικόν καί πνευματικόν ατς ργον «πέρ τς το κόσμου ζως». 
 
δελφοί καί τέκνα ν Κυρί,
 
Κλίνοντες εσεβοφρόνως τό γόνυ νώπιον τς βρεφοκρατούσης Θεομήτορος καί προσκυνοντες ν ταπεινώσει τόν τήν μετέραν μορφήν ναλαβόντα «ν ρχ  Λόγον», εχόμεθα πσιν μν ελογημένον γιον Δωδεκαήμερον, ασιον δέ, γιηρόν, ερηνικόν, εκαρπον ν ργοις γαθος, πλήρη πνευματικς εφροσύνης καί θείων δωρημάτων τόν νέον νιαυτόν τς χρηστότητος το Κυρίου, κατά τόν ποον σύμπας χριστιανικός κόσμος συνεορτάζει καί τιμ τήν 1700ήν πέτειον τς Α’ ν Νικαί Οκουμενικς Συνόδου.      
 
Χριστούγεννα 2024
 
Κωνσταντινουπόλεως
 
διάπυρος πρός Θεόν εχέτης πάντων μν
 
——————————————–
1. ωάννου Δαμασκηνοκδοσις κριβής τς ρθοδόξου πίστεως, PG 94, 984.
2. Ματθ. α’, 18 – β’, 1-23.
3. γκύκλιος, § 10.
4. Βλ. Ματθ. δ΄, 4.
5. λεξάνδρου Σμέμαν, Πιστεύω, κδ. κρίτα, θήνα 1991, σ. 129.
6. Γεωργίου Φλωρόφσκυ, Δημιουργία καί πολύτρωση, κδ. Πουρναρ, Θεσσαλονίκη 1983, σ. 17.
7. ωάν. α’, 9.
8. ωάν. ιδ΄, 6.
9. ποκ. κβ΄, 13.
10. Νικολάου Καβάσιλα, πτά νέκδοτοι λόγοι, Θεσσαλονίκη 1976, σ. 108.
 
______
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου

No comments: