Καθὼς πέφτει ἡ Αὐλαία…

ἤ,  Σχεδιάζοντας τὸν ἐπίλογο τῆς κάθε γιορτῆς

Εἶναι γνωστό, πὼς οἱ ὅποιες γιορτὲς καὶ ἐκδηλώσεις μεταποιοῦν τὴν καθημερινότητά μας καὶ τὴν καθιστοῦν ἐπίσημο ἡμέρα, δηλαδὴ ἀξιοσημείωτη, σημαντική. Γιατὶ μέσα τους ἐμφανίζονται πολλὲς καὶ ποικίλες ἐκφάνσεις τοῦ ψυχισμοῦ μας, σὲ σημεῖο νὰ λησμονοῦνται κάθε εἴδους τραυματισμοὶ καὶ παντοίου γένους προβλήματα ἀπό τὴν ἔναγχο βιοτή μας. Ἔτσι οἱ γιορτὲς ἀπομένουν μικρὲς ὁάσεις μέσα στὴν ἔρημο τοῦ κόσμου, ποὺ μᾶς τροφοδοτοῦν, ὥστε νὰ συνεχίσουμε τὸ ταξίδι μας. Γι᾿ αὐτὸ καὶ μέσα στὶς γιορτὲς βρίσκει κανένας τὸν ἀληθινό του ἑαυτὸ, ἐπειδὴ διακόπτεται, ἔστω καὶ προσωρινὰ, ἐκεῖνος ὁ μαρτυρικὸς δρόμος τῆς βιοπάλης, ἡ ὁποία καὶ στραγγίζει τὴν ψυχὴ ἀπὸ πολλά… Μὲ κορυφαῖο, τὸ νὰ μὴν  ἀνασάνει κανεὶς ἐλεύθερα.

Ὅμως τὸ πλέον βασικὸ ἐρώτημα καὶ, πιστεύω, τὸ πλέον κορυφαῖο εἶναι τὸ ἑξῆς: Στ᾿ ἀλήθεια, τὶ γίνεται ὅταν χαμηλώσουν τὰ φῶτα τῆς γιορτῆς, τὸ πανηγύρι σωπάσει καὶ πέσει γκρίζα καὶ σκληρὴ ἡ αὐλαία; Τότε, λοιπόν, τὶ γίνεται καὶ πῶς μπορεῖς νὰ ξεχωρίσεις μέσα σου τὶ ἦταν αὐτὸ ποὺ ἔλαβες ὡς δωρεά, ὡς στοιχεῖο δηλαδὴ χρήσιμο καὶ σημαντικὸ, γιὰ νὰ πορευτεῖς στὴ συνέχεια; Γιατὶ συνήθως, καθὼς εἴμαστε κουρασμένοι ἀπ᾿ ὅλο αὐτὸ τὸ γεγονὸς ποὺ φανερώνει, ἐξωτερικεύει καὶ πιστοποιεῖ τὴν κενοδοξία μας, κοιτάζουμε νὰ περνάει ὁ χρόνος μας μὲ τέτοιου εἴδους ἐκδηλώσεις, ἐπειδὴ δὲν ἔχουμε καιρὸ νὰ σκεφτοῦμε σοβαρά, ὑπεύθυνα καὶ πρὸ πάντων ἀνθρώπινα.  Ἔτσι, κάτι τέτοιες ἐκδηλώσεις, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ εἰκόνα καὶ ἡ ἀπουσία ἰκανοῦ νοήματος γιὰ τὴ ζωὴ καὶ τὴν κατάρτισή μας, μᾶς βολεύουν στὸ νὰ συνεχίζουμε νὰ ἔχουμε ἐνθρονισμένο μέσα μας τὸν φαρισαϊσμὸ καὶ τὴν αὐτοπροβολὴ. Κι ἄν αὐτὸ, μάλιστα, εἶναι ἀπότοκο τῆς νεότητάς μας, κάπως δικαιολογεῖται. Ἄν ὅμως ἔχουμε φτάσει σὲ κάποια ἡλικία καὶ ὁ νοῦς μας, ἡ ψυχὴ μας, τὸ εἶναι μας, δηλαδὴ, ὁλόκληρο δὲν ἔχει εὐθυγραμμιστεῖ μὲ τὴν ἐφημερία καὶ τὴν προσωρινότητα τὴν ὁποία διαβιώνουμε, τότε σημαίνει ὅτι ἡ κάθε αὐλαία τῆς ὁποιασδήποτε γιορτῆς θὰ εἶναι γιὰ μᾶς ἕνα μαχαίρι ποὺ τεμαχίζει λίγο-λίγο τὰ ἐνδιαφέροντά μας. Σὲ σημεῖο, ὥστε κάποτε, κάποια στιγμὴ ποὺ δὲν τὴν περιμένουμε -ὡστόσο θὰ ἔλθει- νὰ μᾶς ἀποκαλυφθεῖ τὸ κενὸ ποὺ ὑπάρχει μέσα μας, καὶ συνακόλουθα γύρω μας. Κενὸ ἀνθρώπινης εἰλικρίνειας, ἀφοῦ συνεχῶς πορευόμασταν μὲ ψευδαισθήσεις, ἤ, ἔστω, μὲ διεργασίες προβολῆς τοῦ ἑαυτοῦ μας, γιατὶ αὐτὸ ἦταν γιὰ μᾶς τὸ ζητούμενο· κενὸ τίμιας φιλίας καὶ τιμημένης συνεργασίας, ἀφοῦ ὅλα γίνονταν μόνο καὶ μόνο, γιὰ νὰ ἰκανοποιηθεῖ τὸ ἐγώ μας.

Κάποτε, λοιπὸν, τελειώνει ἡ κάθε γιορτὴ, ἡ κάθε τῆς ζωῆς μας ἐκδήλωση, ἡ κάθε ἐπίσημος ἡμέρα ποὺ ζοῦμε στὴν ἐνιαύσιο διάρκεια τῶν 365 ἡμερῶν. Μόνο ποὺ ὅσο περνοῦν τὰ χρόνια, ὅλο καὶ πιὸ πολὺ συναισθανόμαστε, βιώνουμε καὶ κατανοοῦμε ὅτι ὅλ᾿ αὐτὰ, ποὺ σχετιζονται μὲ τὸν ἐξωτερικὸ διάκοσμο, τὴν πρόσκαιρη ψυχαγωγία μας καὶ τὴν ἀπουσία νοήματος, τροφοδοτοῦν τὸ ναρκισσισμό μας πρωτίστως, κι ὕστερα μᾶς εἰσοδεύουν σὲ κόσμους ψευδαισθήσεων καὶ παραμυθιοῦ. Κι ἄν εἶσαι παιδὶ, τότε τὸ παραμύθι εἶναι μιὰ διέξοδος, ἕνα στοιχεῖο ποὺ σὲ φέρνει σιμὰ στὸ ὄνειρο… Καὶ χρειάζονται τόσο πολὺ τὰ παιδιὰ τὰ ὄνειρα, γιὰ νὰ μπορέσουν ἔτσι νὰ πραγματοποιήσουν τὸν δικὸ τους κόσμο, τὸν ὁποῖο ἴσως ἐμεῖς αὔριο γκρεμίσουμε. Γιατὶ, αὐτὸ ποὺ ἔχει σημασία εἶναι τὸ ἑξῆς:  ὅταν κλείνει ἡ αὐλαία,  στὰ παιδιὰ ν᾿ ἀνοίγει ἕνα ὄραμα νέο καὶ ζωντανὸ κι ὄχι μὲ φροῦδες ἐλπίδες ζυμωμένο. Δυστυχῶς, ὅμως· αὐτὸ ποὺ ἀναδύεται στὴν ἐπιφάνεια εἶναι τὸ ἑξῆς, ὅταν πέσει ἡ Αὐλαία: ἡ προβολὴ τῆς δικιᾶς μας κενοδοξίας καὶ ἀστοχίας, κι ὄχι αὐτοῦ ποὺ διακρίνεται ὡς ἔργο ἐπὶ σκηνῆς. Αἰτιολογεῖται δὲ ὅλη αὐτὴ ἡ κατάσταση, ἐπειδὴ μᾶς βολεύει νὰ σταθοῦμε ὅρθιοι, μὴν ἔχοντας κάτι τὸ οὐσιαστικὸ νὰ ποῦμε καὶ νὰ προβάλλουμε. Γιατὶ ἡ πιὸ σημαντικὴ καὶ κορυφαῖα αὐλαία ποὺ πέφτει, εἶναι ἐκείνη τῆς κάθε Γιορτῆς, τῆς κάθε Λειτουργικῆς μας συνάξεως. Τότε, λοιπὸν, ἔχει σημασία τὶ παίρνει ὁ καθένας στὸ σπίτι του, πῶς βίωσε τὴ Λειτουργία, γιατὶ δὲν Κοινώνησε, ἄν θὰ ξανάρθει… Μόνο ποὺ ὁ ἀπολογισμὸς αὐτὸς φρικτὰ πληγώνει, γιατὶ τίποτε δὲν ὡραιοποιεῖ καὶ τὸ κυριώτερο: στέκει ἀπέναντι στὴν πραγματικότητα.

Τὰ ἐρωτήματα εἶναι πολλὰ καὶ ποικίλα. Οἱ ἀπαντήσεις ὅμως δὲν εἶναι εὔκολες, μήτε καὶ μποροῦν νὰ τοὺς ἰκανοποιήσουν ὅλους…

Πάντως ἐκεῖνο ποὺ πρέπει νὰ μεταποιήσουμε σὲ βίωμα καὶ τρόπο ζωῆς, εἶναι τὸ τὶ περιμένουμε πάντα, σ᾿ ὅλες τὶς Γιορτὲς, σ᾿ ὅλα τὰ πανηγύρια, στὶς ἐκδηλώσεις, ἀλλὰ καὶ στὴν ἴδια μας τὴ ζωὴ, ἔτσι ὥστε, ὅταν πέσει ἡ Αὐλαία νὰ ἔχουμε κρατήσει ὄχι τὶς ψευδαισθήσεις ποὺ προβάλλει τὸ κάθε ἔργο, μὰ αὐτὸ καθαυτὸ τὸ νόημα τοῦ ἔργου, ποὺ εἶναι ὅπως ἡ ζωὴ. Ποὺ ἔχει, δηλαδὴ, μιὰν ἀρχὴ καὶ ἕνα τέλος…

π. Κων. Ν. Καλλιανός