Monday 21 July 2014

Τοῦ κήπου οἱ εὐεργεσίες...

(Ἤ, λιτὸ δοκίμιο ψυχωφελείας)

Στὸν Π.Β. Πάσχο, θερινὸ εὐχετήριο

Τώρα τὸ θέρος, μιὰ εὐλογημένη καταφυγὴ τὰ βαθειὰ πρωϊνὰ ἤ τὰ ζεστὰ ἀπογεύματα, εἶναι κι ὁ κῆπος. Τὸ μικρὸ μποστάνι δηλαδὴ ποὺ ἑτοιμάζει ὁ κάθε φιλότιμος καὶ δεμένος μὲ τὴ γῆ καλλιεργητής: Ἐρασιτέχνης ἤ καὶ ἐπαγγελματίας. Καὶ ἀνάφερα τὴ λέξη εὐλογημένη, γιατὶ ὄντως ἡ κηπουρικὴ εἶναι ἔνα μέγιστο μάθημα καὶ παράλληλα μιὰ ἰδιότυπη προσπάθεια τοῦ καθενός μας γιὰ ψυχαγωγία, γιὰ ἀναψυχή. Διότι ἡ σιωπηλὴ ἐργασία ποὺ γίνεται κατὰ τὴν καλλιέργεια τοῦ κήπου,  εἶναι τὸ δίχως ἄλλο μιὰ εὐεργετικὴ προσπάθεια γιὰ παρατήρηση τοῦ μέσα μας κόσμου, ἀφοῦ δίνεται ἡ εὐκαιρία στὸν ἐργαζόμενο νὰ σκέφτεται καὶ συνάμα νὰ σπουδάζει τὸ γεγονὸς τῆς δημιουργίας. Μιᾶς δημιουργίας ποὺ κρύβει μέσα της ἀγωνία, κόπο, μεράκι καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα ἀγάπη γιὰ τὸ ἀντικείμενο. Γιατὶ ἄν δὲν ἀγαπήσεις τὸν κῆπο, ἄν δὲ λατρέψεις τὰ φυτὰ ποὺ καλλιεργεῖς μὲ προσοχή καὶ προσευχή, τότε τίποτε δὲν κάνεις. Ὁ κῆπος εἶναι ἕνας μικρόκοσμος καὶ μάλιστα πολὺ πειθαρχημένος στὶς ἀρχὲς καὶ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Δημιουργοῦ. Γιατὶ θέλει τὴ σωστὴ καλλιέργεια, ὅπως ἡ ψυχὴ τοῦ καθενός μας, τὴν ἐκκρίζωση τῶν ζιζανίων, τὴν τροφὴ καὶ τὸ πότισμα. Ὅπως ὁ ἄνθρωπος χρειάζεται τροφὴ καὶ νερό, ἔτσι καὶ τὰ φυτά.


Εἶναι βέβαιο πὼς τὰ ραγάνια τὰ θερινά, οἱ ζεστοὶ καὶ βίαιοι ἄνεμοι καταστρέφουν κάθε ἰκμάδα, κάθε τι ποὺ «θὰ φέρη καρπόν». Ὅπως καὶ στὸν ἄνθρωπο: κάθε τι τὸ βίαιο καὶ πειρασμικό, βλ. ἔντονες οἰκογενειακὲς ἤ καὶ τοῦ περιβάλλοντός σου ἀνατροπές, ποὺ ἀποσυντονίζουν τὴν κάθε δραστηριότητα καὶ πισογυρίζουν τὰ πράγματα. Τότε εἶναι ποὺ ἀπαιτεῖται νὰ στερεωθεῖ ὁ κῆπος μὲ γερὰ ὐποστηρίγματα, νὰ προφυλαχτοῦν τὰ φυτά, νὰ γίνει προσπάθεια, ὥστε οἰ ἀπώλειες νὰ εἶναι λιγοστές. Ὅπως καὶ ὅταν μέσα στὸ σπίτι ξεσπάσει μιὰ δοκιμασία μεγάλη ποὺ σείει τὸ σπίτι ἀπὸ τὰ θεμέλιά του - μιὰ ἀρρώστια, ἕνα διαζύγιο, κάποιος θάνατος. Τὸτε εἶναι ποὺ χρειάζονται τὰ στηρίγματα, τότε εἶναι ποὺ ὠφελεῖ ἡ καλλιεργημένη ψυχὴ ἡ δίχως ζιζάνια καὶ πειρασμούς νὰ τὴν παιδέψουν ἀκόμα περισσότερο,  νὰ τὴ διαλύσουν δηλαδή.  Γιατὶ κῆπος εἶναι κι ἡ ψυχή. Κῆπος ποὺ θέλει καλλιέργεια καὶ συνεχὴ ἐπιστασία. Πρέπει ὁ κάθε συνειδητὸς ἄνθρωπος νὰ εἶναι, ὅπως κι ὁ σωστὸς κηπουρὸς μὲ τὴν ἀξίνα καὶ τὸ σκαλιστήρι. Νὰ φρεσκάρει τὸ χῶμα, ὤστε ν᾿ ἀναπνέουν οἱ ρίζες, νὰ ξερριζώνει τὰ ζιζάνια, νὰ εἶναι τὸ ἔδαφος ὄσο γίνεται πιὸ ἔφορο. Τὸ ἴδιο καὶ στὴν ψυχή ἀπαιτεῖται: νὰ γίνεται συχνὸς ἔλεγχος, ὥστα νὰ μὴν βρίσκουν εὐκαιρία καὶ πληθύνουν τὰ ζιζάνια. Κι ἐδῶ εἶναι ποὺ χρειάζεται, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν αὐτοπαρατήρηση κι αὐτὸ ποὺ λένε οἱ Νηπτικοὶ λεγόμενοι Πατέρες: Ἡ φυλακὴ τῆς καρδίας διὰ τῆς ἀδιαλείπτου εὐχῆς, διότι «Ὀνόματι  Ἰησοῦ μάστιζε πολεμίους» (Ἀγ. Ἰωάννης τῆς Κλίμακος).

 Ὅπως ἀπαιτεῖται στὴν κηπουρικὴ κι ἡ καταπολέμηση κάποιων ἀσθενεῖῶν τῶν φυτῶν μὲ διάφορα μέσα (π.χ. θειάφι, χαλκὸς κ.λ.π.), ἔτσι καὶ μὲ τὸ ἀδιάψευστο φάρμακο τῆς ἀθανασίας, τὴ Θεία Κοινωνία, καταπολεμεῖται κάθε ἰοβόλος ἐπίθεση.

Ἄν ὅλη ἡ ζωὴ τοῦ κηπουροῦ εἶναι συνυφασμένη μὲ τὴν πρετοιμασία τοῦ κήπου καὶ τὴν ἀναμονὴ τοῦ καρποῦ τῶν ἔργων του, «γιὰ τὸν κάθε πιστὸ  ὅλη του ἡ ζωὴ εἶναι μιὰ προετοιμασία γιὰ τὴ Θεία Κοινωνία» (π. Ἀλ. Σμέμαν).

(Δοκίμιο ὑπὸ κατασκευήν ἤ σκόρπιες σκέψεις ποὺ γεννᾶ ἡ καλλιέργεια τοῦ κήπου, Ἰούλιος 2014).

π. Κ.Ν. Καλλιανός

No comments: