Ο Άγιος Νικόλαος στο Νησί Ιωαννίνων

Επισκέφτηκα για πρώτη φορά τα Ιωάννινα μόλις πριν λίγες ημέρες. Aφορμή ήταν η  παρουσίαση του βιβλίου μου «Μετρό Λονδίνου: επτά σταθμοί, επτά ιστορίες».  Ήταν μια υπέροχη εμπειρία, να παρουσιάζεις το έργο σου σε ένα καινούριο κοινό: η  συνεύρευση με ανθρώπους που ενδιαφέρονται για την πρόωθηση των τεχνών, νέες φιλίες, συζητήσεις, νέες εμπειρίες. Και φυσικά μέσα σε όλα τα πλεονεκτήματα ήταν η εξερεύνηση της γραφικής πόλης. Δυστυχώς είχα πολύ λίγο ελεύθερο χρόνο στην διάθεσή μου για να επισκεφτώ τα πολλά αξιοθέατα, έτσι έπρεπε να επιλέξω. Και επέλεξα το Νησί των Ιωαννίνων.

Όσοι έχουν επισκεφτεί τα Ιωάννινα θα γνωρίζουν το μικρό νησάκι, είναι εύκολα προσβάσιμο από την πόλη αφού αναχωρούν καραβάκια κάθε μισή με μία ώρα, ανάλογα με την εποχή. Η διαδρομή διαρκεί μόνο δέκα λεπτά και κοστίζει δύο ευρώ. Το Νησί των Ιωαννίνων έχει αρκετά σημεία ενδιαφέροντος: το σπίτι του Αλή Πασά που λειτουργεί ως μουσείο, τον πλάτανο του Αλή Πασά, τις γραφικές ταβερνούλες όπου μπορεί κανείς να γευτεί τις τοπικές λιχουδιές: χέλι και βατραχοπόδαρα, καταστήματα με ξυλόγλυπτα και ασημένια είδη.

Πάνω στον μοναδικό λοφίσκο του νησιού βρίσκεται η Μονή του Αγίου Νικολάου. Από το σημείο που αράζει το καραβάκι  περπατήσαμε γύρω στα δέκα λεπτά, ανηφορίσαμε τον πετρόκτιστο δρόμο και φτάσαμε  στο ύψωμα που βρίσκεται ο Άγιος Νικόλαος. Η θέα της λίμνης, της Πίνδου και των Ιωαννίνων είναι πανέμορφη από τον λοφίσκο.

Μας υποδέχτηκε ο φύλακας της Μονής που υπομονετικά κάθεται και περιμένει στον περίβολο, όταν αντιλαμβάνεται την παρουσία επισκεπτών τρέχει με χαρά να ξεκλειδώσει την πορτούλα της εκκλησίας. Μας συνόδευσε στον Ναό και απάντησε με υπομονή και όσο μπορούσε καλύτερα στις απορίες μας.

Η Μονή του Αγίου Νικολάου ιδρύθηκε το 1292 από τον Μιχαήλ Φιλανθρωπηνών, απόγονο μιας αριστοκρατικής οικογένειας της Κωνσταντινούπολης που εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα το 1204 αμέσως μετά την Πρώτη Άλωση από τους Φράγκους.  Η Μονή γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση τον 16ο αιώνα. Συγκεκριμένα το 1531 ο τότε Ηγούμενος Νεόφυτος μαζί με τον Ιωάσαφ Φιλανθρωπηνών ανακαίνισαν και αγιογράφησαν το καθολικό του ναού. Οι τοιχογραφίες αυτές -οι οποίες σώζονται έως και σήμερα- θεωρούνται οι πιο αξιόλογες της Μετα-βυζαντινής περιόδου και αποτέλεσαν αφετηρία για την μελέτη της λεγόμενης Σχολής της Βορειοδυτικής Ελλάδας, ή αλλιώς Σχολής των Ιωαννίνων. Στις τοιχογραφίες θα δείτε τον Άγιο Σέργιο και τον Άγιο Βάκχο, τον Άγιο Λογγίνο, καθώς και τους επτά σοφούς της αρχαιότητας: τον Πλάτωνα, τον Απολλώνιο, τον Πλούταρχο, τον Αριστοτέλη, τον Σόλωνα, τον Θουκιδίδη και τον Χίλων. Οι επτά σοφοί της αρχαιότητας θεωρούνται προάγγελοι του Χριστιανισμού. Η τοποθέτησή τους στις τοιχογραφίες ανδεικνύει την μόρφωση και την ευρύτητα πνεύματος των τοιχογράφων αλλά και του Νεόφυτου και του Ιωάσαφ.

Η Μονή του Αγίου Νικολάου είναι επίσης διάσημη αφού σύμφωνα με την παράδοση φιλοξένησε το κρυφό σχολειό. Η εκκλησία λειτουργεί και στις ημέρες μας στις μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης καθώς και στις 6 Δεκεμβρίου.    

Εύη Ρούτουλα