Η Αγια-Σοφιά

Πολύς λόγος γίνεται τις τελευταίες ημέρες για μια ωραία και φιλόδοξη αλλά πάνω απ’ όλα πατριωτική κίνηση, που πραγματοποιείται με πρωτοβουλία του κ. Κρις Σπύρου, Προέδρου του Παγκοσμίου Συμβουλίου για την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως. Αντικείμενο της κίνησης αυτής είναι να αποκατασταθεί η «Μεγάλη Εκκλησία» στο αρχικό ιερό καθεστώς της, ως Χριστιανική Εκκλησία και ως Καθεδρικός Ναός της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης.

Η Αγια-Σοφιά είναι αναμφισβήτητα το εθνικοθρησκευτικό σύμβολο όλων των Ελλήνων Ορθοδόξων όπου γης και το επίκεντρο των θρύλων της Ρωμιοσύνης. Δυστυχώς όμως τα τελευταία χρόνια, κι ενώ υποτίθεται πως προστατεύεται από την ΟΥΝΕΣΚΟ, ως μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς, οι κάτοχοί της την κατάντησαν καταφύγιο ποντικιών και περιστεριών, αλλά και χώρο εκθέσεων απίθανων πραγμάτων που προσβάλλουν την ιερότητα του ιστορικού αυτού χώρου.

Όλοι κατανοούμε την δυσκολία που έχει το εγχείρημα που επιχειρείται. Ίσως να είναι και ουτοπικό. Δεν παύει όμως να έχει τη δική του, τουλάχιστον συμβολική, σημασία και αξία.

Προσωπικά βρέθηκα προσκυνητής αρκετές φορές στον παμμέγιστο αυτό χώρο. Δεν δέχθηκα ποτέ να εισέλθω στο Ναό από την κεντρική πύλη, απ’ όπου εισέρχονταν μόνο ο αυτοκράτορας στα βυζαντινά χρόνια. Σήμερα όλοι οι τουρίστες, των Ελλήνων συμπεριλαμβανομένων, δυστυχώς δεν... θυμούνται.

Πάντως, όταν ακούω γι’ αυτή την τελευταία τολμηρή προσπάθεια, κλείνω τα μάτια και προσπαθώ να φαντασθώ πως θα είναι όταν θα βρεθούμε εκεί για... την πρώτη Θεία Λειτουργία. Τις εικόνες που βλέπω και τους ήχους που ακούω είναι αδύνατο να τα περιγράψω με ανθρώπινες λέξεις. Εκεί θα μπορούμε να αναφωνήσουμε ειλικρινά το «Νυν απολύεις...».

Ο Gilbert Grosvenor, πρώτος διευθυντής σύνταξης του ΝΑTIONAL GEOGRAPHIC, αναφέρει για την Αγία Σοφία: «Ακόμα και για εκείνους που δεν τη γνωρίζουν παρά ελάχιστα, η Αγία Σοφία ταυτίζεται με ό,τι πιο μεγαλειώδες, πιο δοξασμένο, πιο ιστορικό και πιο ιερό υπάρχει μέσα στα επιτεύγματα της χριστιανικής αρχιτεκτονικής».