Η εβδομάδα του «M»

Το γράμμα «Μ» βρίσκεται κάπου στη μέση του ελληνικού αλφαβήτου. Είναι βασικότατο γράμμα, από το οποίο αρχίζουν πολλές, ποικίλες και πολύ όμορφες λέξεις της αθάνατης γλώσσας μας. Ονόματα, τοπωνύμια, επιστημονικοί όροι, και πλήθος όρων, με αναφορά σε τόσα και τόσα θέματα και ζητήματα, που μέσα στο απέρανο δάσος των λέξεών τους χάνει κανείς το δρόμο κι αφήνεται να περιπλανιέται... μαγεμένος από τον πλούτο, την αρχοντιά, την ωραιότητα!

ΜΗΤΕΡΑ! Για μερικές έννοιες -σαν κι αυτήν- απλά δεν υπάρχουν λόγια που να μπορούν να τις ερμηνεύσουν και να τις παρουσιάσουν επαρκώς! Ίσως η καλύτερη στάση στις περιπτώσεις αυτές να είναι η σιωπή!

Άλλοτε πάλι χρειάζεται να πεις και να γράψεις λίγες λέξεις για να εκφράσεις το σεβασμό, την τιμή, την κεντρική θέση που έχει στη ζωή όλων μας η Μητέρα! Κι όταν λέμε Μητέρα αναφερόμαστε βασικά σε τρεις έννοιες: στη φυσική μας Μητέρα, τη μάνα που μας γέννησε, στην πνευματική μας Μητέρα, την Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας, και οπωσδήποτε στην κοινωνική και ιστορική μας Μητέρα, την αγαπημένη Πατρίδα!

Ο ποιητικός λόγος πάντως πρωτοπορεί πάντα και εκφράζει τα ανέκφραστα. Ιδού τι έγραψε ο μέγας Ελύτης: «Κι ένα τέταρτο μητέρας αρκεί για δέκα ζωές, και πάλι κάτι θα περισσέψει που να το ανακράξεις σε στιγμή μεγάλου κινδύνου»!!!

ΜΕΡΜΠΑΚΑ! Τούτος ο τόπος, με τη μεσαιωνική ονομασία, που ανήκει στο Δήμο Ναυπλιέων, έχει τη δική του σημαντική ιστορία. Το επίσημο όνομά του σήμερα είναι «Αγία Τριάδα». Έτσι, σήμερα, Εορτή του Αγίου Πνεύματος, εορτάζει τα ονομαστήριά του με πολλές εορταστικές εκδηλώσεις.

Οι Λατίνοι κατά τον 13ο αιώνα τίμησαν τον τόπο αυτό, με την εκκλησιαστική πρωτοκαθεδρία που του έδωσαν. Αργότερα οι Ενετοί και άλλοι διέκριναν την αξία του. Μεταξύ των άλλων ιστορικών αναφορών σπουδαίας αξίας είναι κι εκείνες που κάνει ο γενναίος Στρατηγός Μακρυγιάννης, στο εξαίρετο έργο του «Απομνημονεύματα».

Για εμάς το Μέρμπακα είναι τόπος και όνειρο μαζί. Είναι η γειτονιά με τους φίλους και τα παιδικά παιχνίδια, είναι το πατρικό σπίτι με το προσκυνητάρι, είναι οι καταπράσινες πορτοκαλιές, είναι κι η νοσταλγία της νιότης...

ΜΟΥΣΙΚΗ! Ο εμπνευσμένος παππούς μας Πλούταρχος μας μηνύει από τα βάθη των αιώνων ότι: «Σεμνή κατά πάντα η Μουσική, θεών εύρημα ούσα»! Και είναι βέβαιο πως είναι εύρημα θεών, αφού επηρεάζει τόσο θετικά και ευεργετικά την ανθρώπινη φύση.

Ο μέγας Μπετόβεν αναφέρει πως, «Η Μουσική είναι αποκάλυψη ανώτερη από κάθε σοφία και φιλοσοφία. Είναι η τέχνη που συγκινεί τις ψυχές και εκφράζει τα ανέκφραστα»!

Μια πολύ επίκαιρη πάντως άποψη μας παρουσιάζει ένας σύγχρονος άνθρωπος της μουσικής, ο Λέοναρντ Μπερνστάϊν, που αξίζει να την προσέξουμε: «Η Μουσική είναι η μοναδική σωτηρία στη σημερινή ζωή. Η Μουσική είναι επικοινωνία, και αν οι λαοί κατόρθωναν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους μέσα από τη Μουσική, θα ήταν ευκολώτερο να φτάσουμε στην Ειρήνη»!

ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ! Προ αμνημονεύτων ετών, όταν ζούσαμε στο Κάρδιφ, την πρωτεύουσα του Πριγκιπάτου της Ουαλίας, και έκανα τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στο Πανεπιστήμιο της πόλης, μου τέθεικε ένα ερώτημα, στο οποίο αποφάσισα να απαντήσω με τη συγγραφή κι έκδοση ενός βιβλίου.

Το ερώτημα ήταν αν ο Μοναχισμός ήλθε στον χριστιανισμό από έξω, ή εφευρέθηκε από τους χριστιανούς. Μια απάντηση στο ερώτημα μπορεί να είναι ότι μεταξύ των αρχαίων προ-χριστιανικών μοναχικών παραδόσεων και του χριστιανικού Μοναχισμού υπάρχουν ομοιότητες που αφορούν την επιφάνεια ή το έξωτερικό μέρος, αλλά η ουσία είναι διαφορετική.

Κι όπως λέει πολύ σοφά ο πολύς Διονύσης Σαββόπουλος, «Ο τόπος στον οποίο θέλουν να φτάσουν οι καλόγεροι είναι κιόλας ο δρόμος που περπατάνε»!

ΜΕΤΑΝΟΙΑ! Το πνευματικό αυτό μέγεθος, με προϋπόθεση την αυτονόητη επίγνωση της ενοχής, σημαίνει για τον άνθρωπο κίνηση προς τα εμπρός. Μια κίνηση ουσίας και εντελέχειας.

Το εξόχως σημαντικό και ιδιαίτερα συγκινητικό με τούτη την έννοια της Μετάνοιας είναι ότι προσφέρει -σ’ εκείνον που τη δέχεται και την αξιοποεί- την υπέρβαση της στατικότητας και την ανοδική πορεία, που τον μεταμορφώνει και τελικά τον λυτρώνει.

Κι όπως με σοφία κι έμπνευση αναφέρει ο Άγ. Ιωάννης της Κλίμακος, «Μετάνοια: θυγάτηρ ελπίδος και συνειδότος καθαρμός»!

ΜΟΝΑΞΙΑ! Ένα από τα λίγα πράγματα του κόσμου τούτου που δεν έχει πληθυντικό!

Ο μελίρρυτος Ρίτσος απαγγέλλει γλαφυρά: «Στον εαυτό τους κλειδωμένοι οι άνθρωποι κατοικούν / στη θάλασσα της Μοναξιάς ερημικά κοχύλια, / μες στα γαλάζια βάθη τους τη νύχτα προσδοκούν / και το κοράλλι της καρδιάς δεν άνθισε στα χείλια».

Η φρικτή Μοναξιά του ανθρώπινου είδους κατάντησε να είναι ένα αβάστακτο κι απέραντα οδυνηρό φορτίο. Αντίδοτο στο δηλητήριο της Μοναξιάς η ελπίδα της διπλής κοινωνίας, με οριζόντια και κάθετη κατεύθυνση...

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ! Παλιότερα αυτή η έννοια θεωρούνταν ως μια τεράστια πληγή. Η μικρή μας Πατρίδα, λόγω της μετανάστευσης που συνέβη πριν από λίγες δεκαετίες (κυρίως την εποχή 1955-65), για λόγους κοινωνικούς και οικονομικούς, υπέφερε κυριολεκτικά μια ανθρωπιστική αφαίμαξη.

Σήμερα, δυστυχώς, ξαναζούμε κάτι ανάλογο. Μια μεγάλη έξοδος πραγματοποιείται από την Ελλάδα προς την Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία. Παλιότερα έφευγαν εργάτες, ενώ σήμερα απομακρύνεται από την ελληνική κοινωνία το καλύτερο τμήμα της, οι νέοι επιστήμονες. Αφαιρούνται έτσι από το κοινωνικό σύνολο οι πιο ζωτικές και παραγωγικές του δυνάμεις.

Στην Αγγλία υποδεχόμαστε καθημερινά νέα άτομα, με εξαιρετικά τυπικά προσόντα, τα οποία θα τα προσφέρουν απλόχερα στη φιλόξενη κοινωνία υποδοχής προς όφελος, όχι της μητρικής κοινωνίας, ούτε του κράτους που τους σπούδασε δωρεάν, αλλά ενός ξένου έθνους. Μεγάλη παρακμή κι απερίγραπτη πίκρα...