Η εβδομάδα του «N»

Το «N» του «ναι», αλλά και της «νιότης», που όσο απομακρύνεσαι απ’ αυτήν τόσο πιο έντονα τη «νοσταλγείς» και γεμίζεις με θύμησες. Αυτό ήταν το γράμμα μας αυτές τις ημέρες, ευλογημένες ημέρες ηλιοφάνειας και καλοκαιριού!

NEOTHTA! Μπροστά σε τέτοιες έννοιες η ανθρωπότητα έχει υποχρέωση να υποκλίνεται με σεβασμό, δεδομένου του Ελυτικού λόγου: «Ω Νεότητα, πληρωμή του ήλου, αιμάτινη στιγμή, που αχρηστεύει το θάνατο»!

Είναι αλήθεια βέβαια πως η νειότη, κατά την πολύπειρη Μαρία Πολυδούρη, είναι «αυτή που τρέχει»! Και φυσικά δεν γυρίζει πίσω, δεν επιστρέφει, όσο κι αν την αποζητά κανείς! Όμως έχει κι αυτή την αξία της, έχει κι αυτή τον δικό της αναφαίρετο ηρωϊσμό κι έχει πάντοτε την ευλογία και την εύνοια του Μεγάλου Θεού!

Ο Αδ. Κοραής μιλά στοχαστικά για τους νέους που είναι «τα άνθη της φυλής», όμως η Νεότητα δεν είναι απλά κάτι όμορφο και δυνατό, σχεδόν μουσειακό, αλλά είναι και ορίζεται καλύτερα με αυτό που επισημαίνει ο Σεφέρης: «Τη μεταμόρφωση τη γυρέψαμε στα νιάτα μας»!!!

ΝΟΜΟΣ! Από τα αρχαία χρόνια ο Νόμος ήταν κάτι εξαιρετικά σημαντικό το οποίο λάμβαναν υπ’ όψιν όλοι οι πολιτισμένοι άνθρωποι και σύμφωνα με τον Δημοσθένη: «Νόμος έστιν, ω πάντας προσήκει πείθεσθαι»!

Οι Ρωμαίοι που είχαν μεγάλη ευαισθησία και αφοσίωση στα θέματα του Νόμου ανέφεραν χαρακτηριστικά: «Dura lex sed lex» (Σκληρός Νόμος, αλλά Νόμος)! Ενώ ο Αριστοτέλης αναγνώριζε και πνευματική διάσταση στους Νόμους υποστηρίζοντας πως «Εν γαρ τοις Νόμοις εστίν η σωτηρία της πόλεως»!

Πάντως, η αλήθεια είναι πως ακόμα κι «όταν δεν έχουμε νόμο... τον βρίσκουμε γραμμένο μέσα στην καρδιά μας και στη συνείδησή μας» (Απ. Παύλος, Ρωμ. 2, 14-15). Κι αυτό είναι οπωσδήποτε μια βασική αλήθεια αλλά και ασφάλεια για τον άνθρωπο και τη ζωή του!

ΝΗΣΤΕΙΑ! Στην Ελληνοχριστιανική Παράδοση ένα από τα ευλογημένα και ευεργετικά στοιχεία της Ορθόδοξης Πνευματικότητας είναι και η Νηστεία! Είναι μάλιστα το κύριο χαρακτηριστικό της περιόδου του Δεκαπενταυγούστου που διανύουμε τώρα!

Κατά τον Μεγ. Βασίλειο, «Νηστεία δεν είναι απλά το να μη τρως ορισμένα είδη φαγητών. Για να είναι η Νηστεία δεχτή κι ευάρεστη στον Θεό, πρέπει να απομακρύνεσαι συγχρόνως κι από την αμαρτία, να χαλιναγωγείς τη γλώσσα, να βγάζεις από μέσα σου τον θυμό...»!

Κι ας μην ξεχνούμε ποτέ και τον Κυριακό λόγο: «Όταν  νηστεύετε, μη γίνεστε σκυθρωποί όπως οι υποκριτές, οι οποίοι παραμορφώνουν τα πρόσωπά τους, για να τους δουν οι άνθρωποι ότι νηστεύουν. Αλήθεια σας λέω, ότι έχουν λάβει την ανταμοιβή τους, εσύ όμως όταν νηστεύεις, άλειψε το κεφάλι σου και πλύνε το πρόσωπό σου, για να μη δουν οι άνθρωποι ότι νηστεύεις αλλά μόνον ο Πατέρας σου, που είναι εκεί παρών κρυφά, και ο Πατέρας σου, που βλέπει τι γένεται στα κρυφά, θα σε ανταμείψει στα φανερά»!

ΝΟΣΤΟΣ! Αυτή η έννοια δεν γίνεται εύκολα κατανοητή αν κανείς δεν έχει υπάρξει... Οδυσσέας! Ο Νόστος που ορίζεται ως «επιστροφή του ξενιτεμένου στην Πατρίδα», προϋποθέτει απομάκρυνση και απουσία από την Πατρίδα για ένα χρονικό διάστημα.

Ένα από τα στοιχεία που συνδέεται με το νόστο είναι, όπως υποστηρίζει ο Δημ. Μαρωνίτης, η δυσπιστία των δικών και των φίλων, η οποία αίρεται κάθε φορά με τη μέθοδο του αναγνωρισμού. Ένα τέτοιο ακριβώς περιστατικό διασώζουμε στην οικογενειακή μας ιστορία:

Ο συνονόματος παππούς μου, ήρωας της Μικρασιατικής εκστρατείας, όταν έφθασε πίσω στον τόπο μας, ήταν τόσο αλλαγμένος από τα επτά χρόνια στον πόλεμο, αξύριστος κι απεριποίητος, που όταν πλησίασε τη μητέρα του εκείνη τον έδιωχνε από κοντά της και δεν μπορούσε να τον αναγνωρίσει, μέχρι που εκείνος ξυρίστηκε και φάνηκαν καθαρά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προσώπου του!

ΝΕΡΟ! Ο όρος «Νερό», με τον γλωσσικό τύπο «ύδωρ», παρουσιάζεται 658 φορές στην Παλαιά Διαθήκη και 79 στην Καινή Διαθήκη. Θα μπορούσε κανείς να αφιερώσει μια ολόκληρη έρευνα στην «υδατολογία» της Αγίας Γραφής, αφού φαίνεται πραγματικά ότι υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τους ιερούς συγγραφείς για το στοιχείο αυτό.

Στη νεοελληνική ποίηση δε, το Νερό έχει κι εκεί τη δική του περίοπτη θέση και λαμβάνει μύριους συμβολισμούς, εξαρτώμενους βέβαια από την έμπνευση του δημιουργού. Άλλοτε γίνεται χείμαρρος ορμητικός και πλημμύρα κι άλλοτε σκοτεινό  βροχόνερο (Ηλία Κεφάλα, «Λόγος για την Αβεβαιότητα»).

Ο πολύς Νίκος Γκάτσος, ψιθυρίζει μέσα από την «Αμοργό» του: «Κι αν θα διψάσεις για Νερό θα στίψουμε ένα σύννεφο...», ενώ ο σπουδαίος Κρητικός δημιουργός Βασίλης Σκουλάς μας δίνει με το δικό του, γνήσια λαϊκό και έντονα λυρικό ύφος, μια μαντινάδα με εξαίρετο συμβολισμό: «Στάλα τη στάλα το Νερό / το μάρμαρο τρυπά το... / Το πράμα που μισεί κανείς / γυρίζει κι αγαπά το...».

ΝΑΟΣ! Ο χριστιανικός Ναός είναι ο ουρανός επί γης! Είναι ο οίκος του ίδιου του αληθινού Θεού! Οι Ρώσοι (που εορτάζουν φέτος την 1025^η επέτειο της βαπτίσεώς τους) γνώρισαν τη χριστιανική πίστη μέσα σε ένα Ναό. Και τί Ναό!!! Τη Μεγάλη Εκκλησία! Την Αγιά Σοφιά μας!

Ιδού τι είπαν οι απεσταλμένοι του Πρίγκηπα Βλαδίμηρου: «Δεν υπάρχει πουθενά αλλού πάνω στη γη τέτοια λαμπρότητα, τέτοιο μεγαλείο και τέτοια ομορφιά. Δεν υπάρχουν πραγματικά ανθρώπινες λέξεις που να μπορούν να περιγράψουν αυτά που βιώσαμε στην Αγία Σοφία. Έχουμε τη βεβαιότητα πως ο Θεός έχει εκεί, ανάμεσα στους ανθρώπους, το κατοικητήριό του. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε αυτή την ωραιότητα»!

Προσωπικά είχα την τεράστια και ανεπανάληπτη εμπειρία να διακονήσω πρόσφατα την εκ θεμελίων ανέγερση ενός Ναού. Η άνωθεν βοήθεια, η βαθιά πίστη και εμπιστοσύνη των επιτελούντων το έργο στον Τριαδικό Θεό μας, η αφοσίωση και πιστότητά τους στις Παραδόσεις, ο δυναμισμός και το προοδευτικό πνεύμα, η συσπείρωση και η ομόνοια, καθώς και ο σαφής προσανατολισμός τους προς το μέλλον, προς τη Βασιλεία του Θεού, έφερε το έργο αυτό σε αίσιο πέρας. Κι ο Ναός αυτός στεγάζει τώρα τους έμψυχους Ναούς των θεοφιλών πιστών μας!

ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑ! Προφανώς κανείς δεν θυμάται να τον νανουρίζουν! Πιθανώς όμως κάποιοι να έχουν την εμπειρία του Νανουρίσματος δικών τους παιδιών.

Πάντως αυτός ο γλυκύς, μονότονος, αργός και ήρεμος μουσικός τόνος του Νανουρίσματος είναι ό,τι ονειρεύεται κάθε άνθρωπος, όταν θέλει να ηρεμήσει, να ξεκουρασθεί και να απομακρυνθεί κάπως από το άγχος της σκληρής καθημερινότητας.

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας σώζεται μια γλυκιά, μελίρρυτη φωνή αγαλλιάσεως, το γνωστό ως «Τεριρέμ», που παρομοιάζεται με τά άρρητα ρήματα των Αγγέλων, και το οποίο θεωρείται ως το Νανούρισμα της Παναγίας μας στον μικρό Ιησού!