Το έλεος να φωτίζει

Αληθινή ιστορία με άγραφο τέλος...

Μεγαλωμένος σε γη λιόσπαρτη, περήφανη κι αδούλωτη! Ο Σωκράτης, που τον γιορτάζανε της Μεταμορφώσεως του Κυρίου! Στη Μάνη τα έχουνε αυτά τα άγραφα τα  εθιμικά! Τους  Σωκράτηδες  τον Αύγουστο, τους Στράτους τον Νοέμβρη  των Ταξιαρχών, τους Παμεινώντες στις 2 του Φεβρουαρίου της προστάτιδός τους,  της Παναγιάς της Παπαντής… Έτσι τα βρήκαμε, εμείς θα τα αλλάξουμε τώρα; τους ακούς να λένε… 

Και εντάξει, το Στράτος παραπέμπει στους αρχιστρατήγους των ουρανίων στρατιών, τους Νωντήδες επειδή τους είχαν σε υπεραφθονία, θέλανε μια μέρα ξεχωριστή να τους τιμούν, το Σωκράτης όμως; Μήπως επειδή ξεκινά με του Σωτήρα την πρώτη συλλαβή τους ταίριαξε; Ποιος ξέρει; Όπως και να ’χει, δύσκολα εδώ αλλάζουνε οι… ανώδυνες συνήθειες . Έχει και τα καλά του αυτό, μα και τα πολύ στραβά του βέβαια!

Βέβαια εμείς κρατάμε πιότερο τα πρώτα, αυτά που κάνουν την αποσκιαδερή μας πατρίδα στη σκιά την λεβεντόκορμη του Ταϋγέτου, να φέρνει δάκρυα στα μάτια μας, κάθε φορά που τη θυμούμαστε σαν απόμακρά της ανασαίνουμε.

Έτσι και ο Σωκράτης πορεύτηκε στη ζωή του, σαν ξεμάκρυνε στην πόλη την μεγάλη. Πως τα θυμόταν τα μικράτα του, όταν μαζί με όλα τα παιδία του χωριού, ολοχρονίς περιδιάβαιναν με ξεφωνητά  το γεμάτο από ζωντάνια και ανθρώπους τότε χωριό τους. Αδύνατα, κουρεμένα γουλί για τις ψείρες, τα πιο πολλά ξυπόλυτα, με μια φέτα  ζυμωτό ψωμί και μια μπουχλιά λάδι απ’ το ρωγί όλη μέρα να τα βαστά όρθια, ανέπνεαν τότε κάθε πνοή του Ταϋγέτου, ξεδίψαγαν με την ορμή  και τις δροσάδες του, μαγεύονταν με τους αντιλάλους της ανήμερης χαράδρας του, σαν την εξερευνούσαν τα καλοκαίρια. 

Έκλεινε τα μάτια του σαν ήθελε λίγο να ξαποστάσει απ’ την σκληράδα του επιούσιου και μεταφερόταν στης ψυχής του τις ρούγες και τα κρυφά τα μονοπάτια που πάντα τον ξέβγαζαν στη χαμηλή πόρτα ενός μανιάτικου ξωκκλησιού να γεμίσει με λάδι  το καντήλι που τσιτσίριζε.

Το πρόλαβε ο Σωκράτης το χωριό  με 3 ενορίες και 3 παπάδες. Όλους τους θυμάται και τους μνημονεύει στο ψυχοχάρτι! Τον Παπά Χαραλάμπη και τον Παπά Νώντα  στην Παναγία, τον  Παπά Μήτσο και τον Παπά Ναπολέοντα στην Υπαπαντή, τον Παπα Παναγιώτη,  τον Παπά Μιχάλη   και τον Παπά Τάση στον Ταξιάρχη…

Τώρα που άσπρισε για τα καλά, συμμάζεψε το πατρικό το σπίτι να μπορεί να ξεχειμωνιάζει και επέστρεψε μόνιμα στο μισοερημωμένο  χωριό του που δεν το άλλαζε όμως με όλα τα μέρη του κόσμου! Είχε όμως να λέει και το παράπονό του! Δέκα χρόνια τώρα, το χωριό είχε μείνει ορφανό από λειτουργό του Υψίστου. Από τότε που κοιμήθηκε ο παπά Τάσης έμεινε κενή η θέση… Και αυτό τον πλήγωνε πολύ!  

-Τώρα που γύρισα  να μείνω για πάντα εδώ, αλειτούργητα μένουν όλα, έλεγε πικραμένος και όλο έκανε προσευχή να  βρεθεί Παπάς, ν’ αποκτήσει πάλι καρδιά και ψυχή ο λατρεμένος τόπος τους. Και ο Κύριος δεν παρέβλεψε τον βλογημένο πόθο του. Τους έστειλε νέο άνθρωπο φιλόθεο, με ζήλο ζηλευτό και ψυχή αφιερωμένη στον Κύριο και σε κάθε ελάχιστο των αδελφών Του. Κλείνει σε λίγο ένα χρόνο χειροτονημένος ο  φιλακόλουθος και ταπεινός παπά - Σταύρος και όλοι έχουν να λένε για το δώρο που τους έστειλε, Ο βάθει σοφίας φιλανθρώπως πάντα Οικονομών!

-Άντε τώρα τι άλλο θες μπαρμπα-Σωκράτη, κάθε μέρα σχεδόν Εσπερινός και Λειτουργία  όλο το καλοκαίρι!  του είπε μια Κυριακή στα τέλη του φετινού Αυγούστου  μετά την απόλυση, ο Πότης ο επίτροπος. Δεν πιστεύω να μην είσαι ευχαριστημένος!

- Πώς να μην είμαι Πότη μου! Μόνο ευχαριστημένοι, ευλογημένοι είμαστε όλοι μας! Παπά δικό μας ύστερα από τόσα χρόνια, και τέτοιον μάλιστα, που να αγαπάει τόσο αυτό που κάνει και να ’χει φόβο Θεού! Είπε και με αργά βήματα κατευθύνθηκε στο Ιερό. Του άρεσε πάντα να βοηθάει τον παπά στην κατάλυση της Θείας Κοινωνίας,  διαβάζοντάς την ευχαριστία  μετά την Θεία Μετάληψη. Και έψελνε στο τέλος το κοντάκιο: Ουρανός Πολύφωτος… και τον ειρμό: Το στερέωμα των επί σοι πεποιθότων… Τι κι αν όλοι είχαν φύγει,  εκείνος δυνατά και αργά τα έψελνε και χαιρόταν ο νέος  παπάς με τον ενθουσιασμό του.

- Μπράβο μπάρμπα   Σωκρατάκη! Έτσι μεγαλοπρεπώς πάντα να τιμάμε τον Χριστό μας! του είπε ο νέος ιερέας εκείνο το πρωί της Κυριακής.  Αύριο θα λειτουργήσουμε στον Άη Γιάννη των Κομπέων! Οπότε σήμερα το βράδυ θα σε δω στον εσπερινό!

-Να ναι ευλογημένο δέσποτα ! απάντησε εκείνος. Θα ήθελα όμως να σε απασχολήσω για λίγο, αν είσαι εύκαιρος!

-Ακούς λέει, για τον μπάρμπα Σωκράτη ό,τι θέλει! απάντησε ο παπάς!

–Να, είναι κάτι που με στενοχωρεί και θέλω να στο πω!

-Συγχώρα με μπάρμπα - Σωκράτη αν κάνω και κανένα λάθος τώρα στην αρχή, στις εκφωνήσεις ή στο τυπικό, θα διορθωθούν όλα με τον καιρό… πρόκαμε ο παππούλης πιστεύοντας πως μάντεψε  την στενοχώρια του ενορίτη του.  

-Όχι παπά - Σταύρο μου! Τι είναι αυτά που λες! Μια χαρά τα πάς, συνέχισε και μην σε νοιάζει!! Άλλο είναι αυτό που με πικραίνει!  

-Πες μου μπάρμπα, σε ακούω.

-Να, είναι που αλλάξανε οι επίτροποι από καιρό, πολύ πριν έρθεις, τα καντήλια στο τέμπλο και στα προσκυνητάρια και τα σύνδεσαν με το ρεύμα και με καλώδια να ανάβουν με λαμπάκια και διακόπτες! Να μην μας ξεσυνεριστεί ο Θεός! Πού ακούστηκε παπά μου στη Μάνη της κατάσπαρτης ελιάς και του άφθονου λαδιού που δεν έλλειψε ποτές, να τσιγκουνευόμαστε το λάδι για τα καντήλια! Λες και χρειάζονται το φως ο Χριστός μας η Παναγία και οι Άγιοι για να διαβάσουν ή να περάσουν καμιά κλωστή από το μάτι της βελόνας, επειδή γεράσανε! Κατάντια αληθινή! Καλύτερα να μένουν στα σκοτεινά! Εδώ που το λάδι περισσεύει να καίει ρεύμα και να μένει αφώτιστη η Εκκλησία από το έλεος του Κυρίου; Γιατί μόνο στο έλεος ελπίζουμε παπά μου και αυτό συμβολίζει το έλαιον στο καντήλι! Και έπειτα όταν είπε ότι Εγώ ειμί το Φως για να μην το ξεχνάμε  σε κάθε μας βήμα σε αυτόν τον πρόσκαιρο και τόσο σκοτεινό κόσμο, πώς να  θυμόμαστε το ρήμα Του τούτο το αιώνιο με μια παγωμένη λάμπα; Ευλογημένη η ελιά πάτερ μου, και κάθε της ρίζα αγιάστηκε με την προσευχή και τα δάκρυά Του εκεί στον κήπο της Γεθσημανής! Και εμείς όλα δαύτα τα παραγνωρίζουμε και αντί για μια μικρή θυσία, του ανάβουμε το λαμπάκι για να βλέπει… Το ξαναλέω: Κατάντια είναι αυτή η κατάσταση, θλίψη με πιάνει όποτε κοιτάω προς το τέμπλο και αντικρίζω τα λαμπάκια. Να μην μας παραδειγματίσει μόνο εύχομαι ο Χριστός μας!

Και αναρωτιόμαστε μετά  όταν πέσει το χαλάζι και τις κάψει τις ελιές και τα βάζουμε κιόλας  με τον Ουρανό! Γι’ αυτό τα λένε όλα τούτα Θεομηνίες παπά μου! Οργή του Θεού προκαλούν όλα τούτα! Και εμείς ψέλνουμε έπειτα να παρατείνει το έλεός του και να μακροθυμεί… Και δεν χαλαλίζουμε για Εκείνον που μας προσφέρει τα πάντα, δυο κόμπους λάδι στο καντήλι Του! Αχάριστοι είμαστε, απερίσκεπτοι αγνώμονες!

Τον άκουγε ο παπάς αμίλητος και σοβάρευε όλο και περισσότερο. Πολλά από όσα με μια μόνο πνοή του είπε ο σεβαστός τούτος άνθρωπος, τα άκουγε για πρώτη του φορά, μα του φαίνονταν τόσο ορθά…

-Φως ιλαρόν! -Φως ιλαρόν! μόνο αυτό κατάφερε να ψελλίσει!

- Τα είπες όλα παππούλη μου! Με ενθουσιασμό αποκρίθηκε ο Σωκράτης!  Φως ιλαρόν!  επανέλαβε και εκείνος. Αυτό που έχει ανάγκη η ψυχή μας! Μόνο το έλεος την φωτίζει!

-Θα κάνω ό,τι μπορώ  μπάρμπα Σωκράτη, να καταλάβουν όλοι αυτό μας το λάθος! Στο υπόσχομαι ότι σύντομα θα φωτιστεί ξανά η ψυχή μας με καθάριο Φως, αληθινό!

Νώντας Σκοπετέας