Sunday 22 January 2012

Κάποιες Σκέψεις για Επανένωση

Η Εβδομάδα Προσευχής για την επανένωση της Χριστιανοσύνης, από τις 18 μέχρι τις 25 Ιανουαρίου, έχει διαδοθεί σε έναν συνεχώς διευρυνόμενο κύκλο Χριστιανών. Συγκεκριμένα κατά την περσινή χρονιά υπήρξαν σίγουρες αποδείξεις μιας ειλικρινούς επιθυμίας να θεραπευθούν οι διαιρέσεις της Χριστιανοσύνης, από τις οποίες η περισσότερο άξια αναφοράς ήταν ίσως το ιστορικό ταξίδι που έκανε σε κάποιους Πατριάρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας και στον Πάπα της Ρώμης ο Αρχιεπίσκοπος της Καντουαρίας Φίσερ. Κι ενώ υπάρχει κάθε λόγος για να συνεχίζουμε να επιμένουμε στην προσευχή, υπάρχουν επίσης λόγοι που μας υποχρεώνουν να δώσουμε ευχαριστίες για ό,τι καλό έχει ήδη επιτευχθεί. Οι παρακάτω παρατηρήσεις σκοπό έχουν να συμβάλλουν ως βοήθεια στις προσευχές και στους στοχασμούς κατά τη διάρκεια της Εβδομάδα Προσευχής.

- Το επίθετο «μία» είναι το πρώτο από τα τέσσερα που χρησιμοποιήθηκαν από το Σύμβολο της Νικαίας στην περιγραφή της Εκκλησίας. Η ανησυχία μας για την ενότητα της Εκκλησίας μας κάνει να κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε την Αγιότητα, την Καθολικότητα και την Αποστολικότητά της. Δεν μπορεί να υπάρχει μόνιμη ενότητα που να επιτυγχάνεται εις βάρος των άλλων τριών ιδιοτήτων.

- Είναι αναμφίβολα αληθινό πως ο διχασμός είναι το αποτέλεσμα της αποστασίας των Χριστιανών από την Αγιότητα, την Καθολικότητα και την Αποστολικότητα, ενώ για να αποκατασταθεί αποτελεσματικά αυτή η ενότητα είναι αναγκαίο να μάθουμε το βαθύ νόημα όλων αυτών των εννοιών.


Από συνάντηση Ορθοδόξων και Αγγλικανών το 1992 στη Δυτική Ουαλία.
Επικεφαλής της Ορθόδοξης αντιπροσωπείας ήταν ο π. Βαρνάβας.

- Υπάρχει μια σχέση μεταξύ των τεσσάρων ιδιοτήτων της Εκκλησίας και των τριών θεολογικών αρετών της πίστεως, ελπίδος και αγάπης. Στους σχεδιασμούς της επανένωσης είναι δυνατόν να επικεντρωθούμε στην αγάπη εις βάρος των άλλων δύο, με αποτέλεσμα η αγάπη να εκφυλισθεί σε συναισθηματικότητα. Είναι εξίσου πιθανό να επικεντρωθούμε στην πίστη εις βάρος της ελπίδος και της αγάπης. Σ’ αυτή την περίπτωση η πίστη γίνεται τυπική, νομική και αποκρυσταλλώνεται. Τελικά έχουμε πάντοτε την ανάγκη να κρατούμε την ισορροπία, μεταξύ των τριών θεολογικών αρετών και των τεσσάρων ιδιοτήτων της Εκκλησίας.

- Είναι πάντοτε ευκολώτερο να σπάζεις από το να αποκαθιστάς, να ανατρέπεις από το να ανεγείρεις. Η απομάκρυνση του Ισραήλ από την Ιουδαία την εποχή του Ροβοάμ πραγματοποιήθηκε με πολύ απλό τρόπο, αλλά το αποτέλεσμα ήταν η μόνιμη ρήξη στον περιούσιο λαό, με τους Σαμαρίτες να παραμένουν ως χωριστή ομάδα από τους Ιουδαίους ακόμα μέχρι τις μέρες μας. Θα πρέπει λοιπόν να εκπληττόμεθα αν η οδός της επανένωσης είναι μακρά; Αντίθετα, θα πρέπει να είμαστε καχύποπτοι για την οποιαδήποτε παρακάμψη!

- Την εποχή του Κυρίου μας οι Ιουδαίοι ήταν διαιρεμένοι σε δύο κύριες οργανωμένες ομάδες, τους Φαρισαίους και τους Σαδδουκαίους, παράλληλα με τις άλλες μικρές σχισματικές ομάδες όπως ήταν οι Ζηλωτές. Έτσι λοιπόν, στην ενσαρκωμένη ζωή Του ο Κύριός μας είδε το κακό των διχασμών. Για τούτο η προσευχή Του «ἵνα πάντες ἓν ὦσι» ήταν δυνατή, με σκοπό ο νέος Ισραήλ να μην βασανιστεί όπως και ο παλιός.

- Σ’ αυτούς που σκέπτονται βαθιά για τα πνευματικά ζητήματα το θέαμα της διαιρεμένης Χριστιανοσύνης τους φέρνει μεγάλη θλίψη. Η απόπειρα να θεραπευθεί η πληγή του σχίσματος προσθέτει κι άλλο πόνο, λύπη για τις παρεξηγήσεις των προσπαθειών, καχυποψίες, ακόμα και εχθρικότητα απέναντι στους άλλους Χριστιανούς, αλλά όλα αυτά είναι σημάδια πως συμμετέχει κανείς, έστω και σε μικρό βαθμό, στην Υψηλή Αρχιερατική Προσευχή του Χριστού.

- Μια επανενωμένη Εκκλησία, την οποία η αρετή της Ελπίδος μας ενθαρρύνει να προσδοκούμε, θα ήταν το coup-de-grâce για τον Σατανά (θα του επέφερε δηλαδή θανατικό πλήγμα, ή χαριστική βολή). Για τούτο θα αντισταθεί σε όλες τις προσπάθειες για την επανένωση με όλη τη δύναμη που έχει στη διάθεσή του. Τη μεγαλύτερη επιτυχία του την καταφέρνει όταν κατορθώνει να εκτρέπει όλες τις προσπάθειες και να παράγει αντί για επανένωση ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση στις τάξεις των Χριστιανών.

+ Αρχιμ. Βαρνάβας Burton
Orthodox Leaflet, Ιανουάριος 1961, No. 1, σσ. 2-3
Μετάφραση: Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας

4 comments:

π Παντελεήμων Kρούσκος said...

Δεν γνωρίζω αν διάγεται τα ονομαστήρια σας σήμερα, πάντως σας εύχομαι τα καλύτερα!

Anastasios said...

@ π. Παντελεήμων Kρούσκος,

Συνήθως εορτάζω το Πάσχα! Πάντως είμαι ευγνώμων για την ενθύμηση!

Χρόνια Πολλά και ο Θεός πάντα μαζί μας!

Α. Παπαγιάννης said...

Ευχαριστούμε για την θύμηση αυτή του προσφιλούς π. Βαρνάβα. Εκείνη η Αρχιερατική Προσευχή του Κυρίου πρώτα πρέπει να μας θυμίζει ότι δυστυχώς ο Ορθόδοξος χώρος χαρακτηρίζεται από διχασμούς εθνικού και άλλου (συχνά ηγεμονικού) χαρακτήρα [αν δεν κάνω λάθος, η Βόρεια Αμερική "διαθέτει" 18 διαφορετικές Ορθόδοξες εκκλησίες]. Με το δεδομένο αυτό, ίσως θα πρέπει να επιδιώξουμε να θεραπεύσουμε εαυτούς, "ίνα ώμεν εν", πριν ανοίξουμε τον ορίζοντα προς τις άλλες ομολογίες.
[Σημ. Coup de grace= χαριστική βολή]

Anastasios said...

@ Α. Παπαγιάννης,

Πόσο δίκιο έχεις στο σχόλιό σου για τους διχασμούς εντός της Ορθοδοξίας!

Η νέα πρακτική, σε όλες τις χώρες της Ορθόδοξης Διασποράς, με τις Επισκοπικές Συνελεύσεις (η ονομασία στη Βρετανία είναι: Pan-Orthodox Assembly of Bishops with Churches in the British Isles), είναι μια δυναμική ιδέα για υπέρβαση αυτών των διχασμών.

Οψόμεθα!