Αντιμετωπίζοντας καταστροφές

«Φόβος καὶ θυμὸς ἐγενήθη ἡμῖν, ἔπαρσις καὶ συντριβή. Ἀφέσεις ὑδάτων κατάξει ὁ ὀφθαλμός μου ἐπὶ τὸ σύντριμμα τῆς θυγατρὸς τοῦ λαοῦ μου».

«Ἐπεκαλεσάμην τὸ ὄνομά σου, Κύριε, ἐκ λάκκου κατωτάτου˙φωνήν μου ἤκουσας˙ μὴ κρύψῃς τὰ ὦτά σου εἰς τὴν δέησίν μου˙ εἰς τὴν βοήθειάν μου ἤγγισας˙ ἐν ᾗ σε ἡμέρᾳ ἐπεκαλεσάμην εἶπάς μοι, μὴ φοβοῦ». Θρήνοι 3:47-48, 55-56

Συχνά φαίνεται ότι ο κόσμος μας καταβάλλεται από κάθε είδος καταστροφής: φυσικές καταστροφές, όπως οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες, που  σαρώνουν όλο τον καρπό του βιοπορισμού  του ανθρώπου˙ καταστροφές που προκύπτουν από ανθρώπινα λάθη, πολέμους, τρομοκρατικές ενέργειες, οικογενειακή βία, κοινωνική αναταραχή και πτώχεια˙ μαζικά τραύματα εξ αιτίας  επιδημιών ή άλλων γεγονότων που προκαλούν τρόμο και άγχος.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, όταν χτυπά μια καταστροφή, ταραζόμαστε βαθιά και συγχυζόμαστε τόσο, που κραυγάζουμε: «ἐλέησόν με, Κύριε, ὅτι θλίβομαι˙ ἐταράχθη ἐν θυμῷ ὁ ὀφθαλμός μου, ἡ ψυχή μου καὶ ἡ γαστήρ μου. Ὅτι ἐξέλιπεν ἐν ὀδύνῃ ἡ ζωή μου, καὶ τὰ ἔτη μου ἐν στεναγμοῖς˙ ἠσθένησεν ἐν πτωχείᾳ ἡ ἰσχύς μου καὶ τὰ ὀστᾶ μου ἐταράχθησαν» (Ψαλμ. 30:9-10).

Σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές, εγείρεται η ανάγκη να βρούμε ένα νόημα γι’ αυτό που έχει συμβεί. Στην προσπάθειά τους να ικανοποιηθεί αυτή η επιθυμία, πολλοί θρησκευτικοί λειτουργοί σπεύδουν να μιλήσουν για την καταστροφή ως μια εκδήλωση της οργής του Θεού εναντίον κάθε ασέβειας και αδικίας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επιπόλαιη αυτή προσπάθεια παράγει μια απόλυτα εσφαλμένη και πνευματικά επικίνδυνη ερμηνεία των φαινομένων.

Η εντολή του Θεού είναι να ζήσουμε, με φυσική και ψυχική αρμονία, μέσα στη Δημιουργία του. Όταν αγνοούμε αυτή την εντολή, να είμαστε σίγουροι ότι θα προκαλέσουμε τη Δημιουργία του Θεού, τη φύση που έπλασε, να διαταραχθεί, να θυμώσει, και μάλιστα με έναν άγριο τρόπο. Είναι απαραίτητο να αποκτήσουμε επίγνωση από αυτές τις διαταραχές, ώστε να καλλιεργήσουμε έναν πιο ποιοτικό τρόπο ζωής. Μια τέτοια επίγνωση μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν «γνωρίσουμε» τον Θεό, διά της προσευχής και της νηστείας, και όταν κατανοήσουμε τη δυναμική με την οποία κινείται όλη η φύση. Επειδή αυτό απαιτεί χρόνο, το να επικεντρωθούμε αρχικά σ’ αυτή την πτυχή αμέσως μετά από μια καταστροφή, δεν θα προσφέρει την απαραίτητη παρηγοριά που χρειάζονται οι πληγέντες.

Είτε είμαστε λαϊκοί είτε κληρικοί, η ποιμαντική μας ευθύνη εν μέσω καταστροφών είναι να οδηγήσουμε τους πιστούς σε μια κοινότητα αγάπης και αλληλεγγύης. Εκεί θα ανακαλύψουμε τον φιλάνθρωπο και ελεήμονα Θεό μας, την όντως παρηγοριά, πλαισιωμένο από τους αγίους του, και θα βοήσουμε: «Θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ». Η παρουσία του βρίσκεται στον σύνδεσμο της ειρήνης, που συγκροτείται από εκείνους που ενώνονται στο όνομά του: «Οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν» (Ματθ. 18:20).  Γι’ αυτό τον λόγο, σε δύσκολες στιγμές, τα μέλη του Γένους μας πάντοτε συσπειρώνονται αναπέμποντας δεήσεις, και τελώντας λιτανείες και αγρυπνίες. Με αυτόν τον τρόπο, διαμορφώνεται μια Ευχαριστιακή κοινότητα προσώπων τα οποία αναπτύσσουν και εκφράζουν τη φιλανθρωπία μεταξύ τους. Μέσα σε μια τέτοια Ευχαριστιακή κοινότητα, θα ακούσουν τη φιλάνθρωπη φωνή του Θεού να τους λέει: «μὴ φοβεῖσθε». Τότε, μετά την καταιγίδα, θα βρουν και την ειρήνη.

Πρωτοπρ. Σταύρος Κοφινάς

Πηγή: ΠοιμαντικήΔιακονία στον Χώρο της Υγείας