Φανερωμένη Ζακύνθου

Σήμερα εορτάζουμε στην Αγία Ορθοδοξία την Εορτή των Εισοδίων της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Ναό. Στο Απολυτίκιο της ημέρας, που ψάλλεται σε ήχο δ΄, ακούμε τα εξής: «Σήμερον τῆς εὐδοκίας Θεοῦ τὸ προοίμιον, καὶ τῆς τῶν ἀνθρώπων σωτηρίας ἡ προκήρυξις. Ἐν Ναῷ τοῦ Θεοῦ, τρανῶς ἡ Παρθένος δείκνυται, καὶ τὸν Χριστὸν τοῖς πᾶσι προκαταγγέλλεται. Αὐτῇ καὶ ἡμεῖς μεγαλοφώνως βοήσωμεν· Χαῖρε τῆς οἰκονομίας τοῦ Κτίστου ἡ ἐκπλήρωσις».

Με τη ευκαιρία αυτή παρουσιάζουμε μερικές χαρακτηριστικές φωτογραφίες από την πρόσφατη επίσκεψή μας στον Ι.Ν. Φανερωμένης της πόλεως Ζακύνθου, την πολύχρυση αυτή εκκλησιά, με την ενδιαφέρουσα ιστορία.

Ο μεγαλοπρεπής ναός της Φανερωμένης, ο οποίος ήταν το λαμπρότερο δημιούργημα τέχνης, κοσμήματος, ξυλογλυπτικής και, ιδίως, αγιογραφίας, με τη θαυμάσια Ουρανία, στην οποία μεγαλούργησε το καλλιτεχνικό δαιμόνιο του ζωγράφου Δοξαρά και των μαθητών του.

Η εκκλησία αυτή βρίσκεται προς το νότιο μέρος της πόλης της Ζακύνθου στη συνοικία του Άμμου. Κτίστηκε μικρή επί δυναστείας των Δε-Τόκκων (1357-1485), με έξοδα των περιοίκων, όπως αναφέρει η παράδοση, με την ανεύρεση στην εκεί αμμώδη παραλία μιας μικρής εικόνας της Θεοτόκου. Τιμήθηκε με το όνομα της Φανερωμένης, από τη φανέρωση της εικόνας της Μητέρας του Θεού.

Ο αξιόλογος αυτός ναός του 15ου αιώνα καταστράφηκε με τους σεισμούς του 1953 αλλά ανοικοδομήθηκε με τα ίδια υλικά, ακολουθώντας την παλαιά του μορφή και κρατώντας το παλιό καμπαναριό του που δεν κατέρρευσε. Οι ελάχιστες αγιογραφίες που σώθηκαν είναι τόσο μεγάλης σημασίας που φυλάσσονται στο Μουσείο Μεταβυζαντινής Τέχνης.

Στα χρόνια της Ενετοκρατίας, η πλατεία της Φανερωμένης ήταν η πλατεία συνάντησης των λαϊκών. Ο Ναός έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.