Sunday 29 November 2015

Ο άνθρωπος - το κέντρο της τραγικότητας


Είναι επικίνδυνο να είναι κανείς άνθρωπος· είναι επικίνδυνο το να είναι κανείς αιχμαλωτισμένος ανάμεσα σε δύο απεραντοσύνες οι οποίες ανταγωνίζονται σε μυστικότητα και αινιγματικότητα. Τον άνθρωπο τον θέλει είτε η μία είτε η άλλη. Ελκυστικές και ανελέητες, ακούραστα και ζηλότυπα συγκρούονται για τον άτυχο άνθρωπο. Συγκεντρωμένες σε δύο κόσμους [του φυσικού και του μεταφυσικού], επιτίθενται στον άνθρωπο με όλους τους απέραντους τρόμους τους, ενώ αυτός ταλαιπωρημένος και τραυματισμένος προσπαθεί να απαλλαγεί από τους δύο κόσμους, αλλά δεν  μπορεί να σταθεί έξω και πέρα από αυτούς. Αυτή είναι η μοίρα του.


Είναι τραγικό να είναι κανείς άνθρωπος, επειδή ο άνθρωπος έχει γίνει η κόρη οφθαλμού της τραγικότητας, μία κόρη για καθετί που είναι τραγικό, είτε στον ουράνιο είτε στον επίγειο κόσμο, είτε στην εξωτερική είτε στην εσωτερική απεραντοσύνη. Διά του ανθρώπου άρχισε να ενεργείται κάθε πόνος· δι΄ αυτού αρρώστησε κάθε πλάσμα· μέσω του οφθαλμού του θρηνεί η λύπη κάθε όντος. Αυτός είναι ο αρρωστιάρης ο οποίος πάσχει από τη νόσο της απανταχού ύπαρξης. Σ΄ αυτόν, σαν σε συγκεντρωτικό φακό, συγκεντρώθηκε όλη η τραγικότητα των κόσμων, ενώ αυτός αβοήθητα λυγίζει και καταρρέει στην κλίνη της αδυναμίας του.

Είναι φρικαλέο να είναι κανείς άνθρωπος, επειδή στο μικροσκοπικό σώμα του κουβαλά δύο απεραντοσύνες. Αυτός είναι η βασίλισσα μέλισσα γύρω από την οποία κατεβαίνουν όλα τα σμήνη κάθε φρίκης από τον επάνω και κάτω κόσμο. Όπου και να πάει, τον ακολουθούν απέραντα σμήνη φρίκης. Η σκέψη του, αν καταδυθεί στο μυστήριο των κόσμων, πάντα συναντά κάτι φρικαλέο και τρομακτικό. Καθώς ζει ο άνθρωπος σ΄αυτόν τον κόσμο, αναρίθμητες φρίκες έχουν καταλάβει είτε τα ανθρώπινα αισθητήρια είτε την ανθρώπινη ψυχή είτε το ανθρώπινο σώμα, ενώ αυτός απελπισμένα παλεύει με το τερατώδες μυστήριο των κόσμων…

Η αίσθηση της απεραντοσύνης ευρίσκεται σε κάθε άνθρωπο. Αν αφυπνιστεί, εμφανίζεται μέσω της θρησκείας. Αν παραμείνει κοιμισμένη, ανοίγει χώρο για την ανευλάβεια.

Όσ. Ιουστίνος Πόποβιτς
Φιλοσοφικοί Κρημνοί, σελ. 21
Ι.Μ. Χαλανδρίου

No comments: